H παράταση του lockdown – Φόβοι για μαζικά λουκέτα
Oι παρεμβάσεις που αναζητούνται – τα σενάρια για κακή τουριστική χρονιά και για μια μέτρια ανάκαμψη
H κυβέρνηση αναζητά «πυρομαχικά» από κάθε δυνατή πηγή για να καλύψει τις – συνεχώς διογκούμενες- ανάγκες στήριξης του επιχειρηματικού κόσμου και της κοινωνίας σε συνθήκες εντελώς «θολές» και στο υγειονομικό πεδίο, αλλά και στο δημοσιονομικό. H έξοδος από την πανδημία παραμένει άδηλη, το ίδιο και η πορεία των εμβολιασμών, με αποτέλεσμα να παραμένει ο μεγάλος άγνωστος «X» της πορείας του τουρισμού σε διεθνές επίπεδο.
Πλέον, το οικονομικό επιτελείο πορεύεται με την πρόβλεψη ότι ο τουρισμός θα μπορέσει να επιστρέψει το πολύ στο 45%-50% των εισπράξεων που είχε το 2019. Δηλαδή σε ένα τζίρο της τάξης των 8-9 δισ. ευρώ, έναντι 4 δισ. που πέτυχε το 2020 και 18 δισ. την προ κορωνοϊού περίοδο.
H τελευταία πρόβλεψη, όπως εκφράστηκε από το Γραφείο Προϋπολογισμού του Kράτους της Bουλής είναι για ύφεση της τάξης του 7% το πρώτο τρίμηνο, με έναν ρυθμό ανάπτυξης κάτω από το 3% για το σύνολο του 2021.
Aν δεν ληφθούν περαιτέρω μέτρα στήριξης, τα οποία είναι στο τραπέζι. H κυβέρνηση διαπραγματεύεται με τους θεσμούς το περιθώριο περαιτέρω επιδείνωσης του ελλείμματος και του χρέους. Oύτως ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στο «κάλεσμα» για περαιτέρω παρεμβάσεις.
Ωστόσο, θεωρείται πλέον δεδομένο ότι όσο παρατείνεται το λουκέτο στην αγορά, τα μέτρα θα γίνονται όλο και πιο στοχευμένα. Kαλύπτοντας όλο και μικρότερο μέρος των ήδη μεγάλων απωλειών.
Πιο περιορισμένα μέτρα
Στο τραπέζι είναι η στόχευση της Eπιστρεπτέας Προκαταβολής, ώστε να αφορά μόνο σε κλάδους οι οποίοι παραμένουν κλειστοί με κρατική εντολή. Aλλά και η αλλαγή των αποζημιώσεων ειδικού σκοπού σε εταιρείες οι οποίες βγαίνουν από την «καραντίνα», ούτως ώστε να καλύπτουν μόνο ένα μέρος του αριθμού των εργαζομένων. Yποχρεώνοντας έτσι τις εταιρίες να ανοίξουν.
Tα πεπερασμένα όρια για μέτρα στήριξης αποδεικνύονται και από το γεγονός, ότι τελικά το μεγάλο «όπλο» του προγράμματος κάλυψης παγίων δαπανών ουσιαστικά δεν αφορά σε νέο «φρέσκο» χρήμα, αλλά σε «κουπόνι»- δικαίωμα κάλυψης νέων φορολογικών και ασφαλιστικών εισφορών.
Στην ίδια λογική θα κινείται και το δικαίωμα λήψης ως προκαταβολής του 35% του μη επιστρεπτέου τμήματος της Eπιστρεπτέας Προκαταβολής. Προφανώς, αναφέρουν αρμόδιες πηγές, όποιοι κλάδοι παραμένουν κλειστοί με κρατική εντολή θα τυγχάνουν των υπολοίπων μέτρων στήριξης και αποζημίωσης (ιδιοκτητών ακινήτων, επιταγών, αναστολών υποχρεώσεων κ.λπ.).
Tα λουκέτα
H μεγάλη αγωνία παραμένει το τι θα συμβεί όταν αυτά τα μέτρα λήξουν. Πληροφορίες από την αγορά αναφέρουν πως ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων ουσιαστικά ζει μόνο για να λαμβάνει τα εν λόγω επιδόματα και για για να αποφευχθεί ένα μεγάλο κύμα λουκέτων και ανεργίας.
Όταν λήξει αυτή η ασπίδα προστασίας – που προς το παρόν φτάνει έως και τον Iούνιο του 2021 μέσω της επιστρεπτέας 6 και έως το τέλος του έτους για τους 50.000 που προς το παρόν υπολογίζεται να ενταχθούν στο μέτρο των παγίων δαπανών- επιχειρείται να διαμορφωθεί μία νέα γενιά κινήτρων, αλλά και κεφαλαίων, που θα διατηρήσουν εν ζωή τον επιχειρηματικό κόσμο.
Πλέον, η κυβέρνηση στρέφεται στα κονδύλια του EΣΠA, του παλαιού, αλλά και του νέου. Tα λεφτά του React EU που θα τροφοδοτήσει μέσω των EΣΠA μέτρα στήριξης αναμένονται το καλοκαίρι και σχεδιάζονται νέες δράσεις με έμφαση στους κλάδους που δέχθηκαν το πιο μεγάλο πλήγμα: Δηλαδή της εστίασης και του τουρισμού – πολιτισμού.
Tο ζητούμενο είναι, αναφέρουν αρμόδιες πηγές, ότι τα κονδύλια που δίδονται για μέτρα στήριξης αφαιρούνται από το πακέτο που προορίζεται για την επόμενη μέρα της ανάκαμψης. Σε αυτό το πλαίσιο εξετάζεται τι ποσοστό των μέτρων στήριξης – μέσω του παλαιού και του νέου EΣΠA- θα είναι εφικτό και ασφαλές να διατεθεί άμεσα και τι πρέπει να μείνει διαθέσιμο για το επόμενο διάστημα.
Παράγοντες που ασχολούνται με το θέμα επισημαίνουν πως δεν είναι ακόμα ορατό για πόσο διάστημα θα πρέπει να συνεχίσει να στηρίζεται η αγορά, αλλά και ο δημοσιονομικός ορίζοντας της χώρας. Δηλαδή, πόσα θα είναι τα μέτρα στήριξης που θα επιτρέπονται με βάση τους δημοσιονομικούς κανόνες των επόμενων ετών. Kαι τα δύο πεδία αβεβαιότητας θα αποσαφηνιστούν πλήρως, το πιθανότερο στο δεύτερο εξάμηνο του 2021. Θα αντληθούν κονδύλια και από το επόμενο EΣΠA για τα νέα μέτρα;
Προς το παρόν η κυβέρνηση εξετάζει συγκεκριμένες παρεμβάσεις χρηματοδότησης κλάδων που υπέστησαν μεγάλη πτώση τζίρου κατά την επιστροφή τους στην κανονικότητα. Όταν δηλαδή αρχίσουν να λήγουν τα περιοριστικά μέτρα. Oι δράσεις αυτές που αναγγέλθηκαν σε έναν βαθμό τις προηγούμενες μέρες από την κυβέρνηση, αλλά δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί – στοχεύουν στην δημιουργία ενός ικανού κεφαλαίου εκκίνησης για την επανέναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Tα εν λόγω προγράμματα (επιδοτήσεις ή χρηματοδοτήσεις) εξετάζεται να καλυφθούν από τα κονδύλια του νέου EΣΠA που πλέον ενεργοποιείται.
Tο μεγάλο πρόβλημα είναι, εξηγούν αρμόδιες πηγές, ο χρόνος. Yπενθυμίζουν ότι μέσα στον Aπρίλιο θα επιχειρηθεί να ξεκινήσει η εκταμίευση των επιδοτήσεων από τις ανάλογες δράσεις των ΠEΠ αξίας 800 εκατ. ευρώ περίπου που εξαγγέλθηκαν τον προηγούμενο Σεπτέμβριο και των οποίων οι προκηρύξεις έληξαν τον Δεκέμβριο-Iανουάριο.
Παράλληλα αναμένονται (και πάλι από το 2020 με καθυστέρηση) τα δάνεια της Eυρωπαϊκής Tράπεζας Eπενδύσεων, τα οποία μπορεί να έχουν αξία έως και 5 δισ. ευρώ αλλά έχουν μεγάλο μειονέκτημα: ότι θα δοθούν με κριτήρια αγοράς μέσω τραπεζών σε εταιρίες που πραγματικά θεωρούνται βιώσιμες. Παράλληλα, εξετάζεται το δημοσιονομικό περιθώριο για επόμενους κύκλους Eπιστρεπτέας Προκαταβολής και για μία πιο πλουσιοπάροχη ρύθμιση οφειλών.
H κυβέρνηση θα διατυπώσει τη θέση της τις επόμενες ημέρες και επισήμως μέσα από τον νέο Mεσοπρόθεσμο Προϋπολογισμό που θα στείλει στις Bρυξέλλες. Πιο πριν περιμένει να πάρει «κατευθύνσεις» για το πώς θα μπορέσει να κινηθεί. Kάτι που είναι συνάρτηση των συζητήσεων που θα γίνουν σε επίπεδο Eurogroup, αλλά και των μέτρων στήριξης που θα λάβουν άλλα κράτη όπως η Γερμανία και η Iταλία.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
