Ομιλίες Δ. Σκάλκου και Μ. Αργυρού για το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης
Στην τοποθέτησή του κατά την παρουσίαση του Εθνικού Σχεδίου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης, ο προϊστάμενος του Οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης επεσήμανε πως «η ελληνική οικονομία όπως ξέρουμε έχει ένα μεγάλο επενδυτικό κενό». Εξήγησε συγκεκριμένα πως «οι επενδύσεις είναι περίπου οι μισές από όσες χρειαζόμαστε για να φτάσουμε στη μέγιστη ανάπτυξη. Αποφασίσαμε λοιπόν ότι τα δάνεια του Ελλάδα 2.0 θα πάνε για χρηματοδότηση επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα. Τα ποσά να σημειώσουμε είναι κολοσσιαία, δηλαδή 13 δισ. δάνεια που υπολογίζουμε ότι θα κινητοποιήσουν μέχρι 31 δισ. κεφάλαια. Όμως έχουμε τρεις σημαντικές διαφορές σε σχέση με το παρελθόν. Πρώτον, τα δάνεια δεν θα δίνονται δεξιά και αριστερά αλλά αποκλειστικά σε 5 συγκεκριμένους τομείς».
Όπως πρόσθεσε ο κ. Πατέλης «η επιλεξιμότητα βασίζεται στις αρχές της έκθεσης της Επιτροπής Πισσαρίδη. Δηλαδή σε βασικές οικονομικές αρχές. Επιλέξιμα θα είναι δάνεια που χρηματοδοτούν επενδύσεις σε πράσινες και σε ψηφιακές δράσεις που είναι και προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης. Επίσης, δράσεις που στηρίζουν την εξωστρέφεια, δηλαδή τη χρηματοδότηση των εξαγωγών είτε αυτές είναι εξαγωγές αγαθών, είτε εξαγωγές υπηρεσιών διότι η Ελλάδα παραμένει μια σχετικά κλειστή οικονομία και αυτό πρέπει να αλλάξει». Ακόμη «η τέταρτη επιλέξιμη κατηγορία είναι η έρευνα και η καινοτομία για να αυξήσουμε την παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας. Τέλος, επιλέξιμες θα είναι επενδύσεις που βασίζονται σε συγχωνεύσεις, εξαγορές και συνεργασίες επιχειρήσεων για να στηρίξουμε δράσεις που οδηγούν σε οικονομίες κλίμακος».
Στη συνέχεια προσδιόρισε ως δεύτερη μεγάλη διαφορά το γεγονός ότι «το κράτος δεν θα δίνει εγγυήσεις αλλά μόνο συγχρηματοδότηση. Δηλαδή το κράτος θα βάλει μέχρι το 50% του κόστους της επένδυσης και οι τράπεζες και οι επενδυτές το άλλο μισό. Η επιλογή αυτή γίνεται για να υπάρχει συνευθύνη και να αποφευχθούν οι πρακτικές του παρελθόντος που κόστισαν αρκετά στο δημόσιο. Δεν πρόκειται να δοθούν δωρεάν λεφτά. Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι τα δάνεια πρέπει να τα επιστρέψουμε και ο σκοπός μας είναι να μην υπάρχει επιβάρυνση του δημοσίου χρέους. Τρίτο χαρακτηριστικό του προγράμματος είναι ότι τα δάνεια δεν θα τα δώσει το κράτος αλλά οι τράπεζες και τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως είναι η EBRD και η BRD. Το κράτος δεν ξέρει και δεν πρέπει να επιλέγει επενδύσεις». Και ο κ. Πατέλης έκλεισε την τοποθέτησή του σημειώνοντας πως «μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνει ότι η αξιοποίηση των δανείων θα έχει σημαντικά θετικές μακροοικονομικές επιπτώσεις αυξάνοντας το ΑΕΠ 3 μονάδες μέχρι το 2026 και τις επενδύσεις στην ελληνική οικονομία κατά το 1/5».
Δ. Σκάλκος: Το νέο ΕΣΠΑ είναι το κυριότερο από τα χρηματοδοτικά εργαλεία συνολικού προϋπολογισμού 26,7 δισεκ.
Ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Δημήτρης Σκάλκος, επεσήμανε πως «το σχέδιο Ελλάδα 2.0 αποτελεί μία συνεκτική δέσμη προγραμμάτων, έργων και μεταρρυθμίσεων. Αποσκοπεί να αλλάξει την οικονομία της χώρας καλύπτοντας ένα σημαντικό μέρος του τεράστιου επενδυτικού κενού όπως αυτό διαμορφώθηκε και διευρύνθηκε τουλάχιστον τα τελευταία 10 χρόνια».
Ανέλυσε πως «για να το πετύχουμε αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό να κινητοποιήσουμε στο μέγιστο δυνατό βαθμό ιδιωτικούς πόρους και ταυτόχρονα να αυξήσουμε το γενικό επίπεδο των δημόσιων επενδύσεων στη χώρα. Προκειμένου, λοιπόν, αυτό να γίνει καλύτερα επιτεύξιμο είναι σημαντικό να εξετάσουμε τις διαλειτουργικότητες, τις συνεκτικότητες, τις συμπληρωματικότητες μεταξύ των διαφόρων προγραμμάτων και έργων που έχουμε ούτως ώστε να πετύχουμε αυτό που στην οικονομική ορολογία ονομάζεται προσθετικότητα των πόρων.
Το σχέδιο Ελλάδα 2.0 ακολουθεί και τα έργα που αντιστοιχίζονται με τις βασικές προτεραιότητες του σχεδίου για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, το σχέδιο, με άλλα λόγια, όπως είναι γνωστό ως έκθεσης της Επιτροπής Πισαρίδη. Οι βασικοί στόχοι αφορούν την αύξηση της απασχόλησης και την αύξηση παραγωγικότητας με σκοπό σε χρονικό ορίζοντα δεκαετίας η ελληνική οικονομία να συγκλίνει με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Παραπέρα οι αναπτυξιακές προτεραιότητες της χώρας μας εξειδικεύονται με μία σειρά εθνικών στρατηγικών σχεδίων και εθνικών σχεδίων δράσης τα περισσότερα από τα οποία ήδη υλοποιούνται ή βρίσκονται στο τελικό στάδιο του σχεδιασμού τους για να ξεκινήσει η υλοποίησή τους».
Ενδεικτικά ο κ. Σκάλκος αναφέρθηκε στο «εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα, το ΕΣΕΚ, που μεσοπρόθεσμα, με χρονικό ορίζοντα το 2030 αποσκοπεί στον ενεργειακό μετασχηματισμό της οικονομίας σε μία ανταγωνιστική οικονομία. Το εθνικό στρατηγικό σχέδιο μεταφορών για σύγχρονες, ασφαλείς και περιβαλλοντικά βιώσιμες πολυτροπικές υποδομές μεταφορών. Την ψηφιακή βίβλο που μας προσφέρει ένα οδικό χάρτη για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Την εθνική στρατηγική για την ανώτατη εκπαίδευση. Το ελληνικό σχέδιο εγγύησης για την νεολαία για την προώθηση της απασχόλησης, της κατάρτισης και της εκπαίδευσης των νέων μας. Το εθνικό σχέδιο δράσης για την ισότητα των φύλων, για την εξάλειψη όλων των έμφυλων ανισοτήτων. Το εθνικό και τα εδαφικά σχέδια δράσης μετάβασης για τις περιοχές που προχωρούν σε ταχύτατη απεξάρτηση από το λιγνίτη ως μορφή ενέργειας». Τόνισε επίσης πως «από εκεί και πέρα η υλοποίηση, η αποτελεσματική υλοποίηση όλων αυτών των εθνικών πολιτικών απαιτεί συγκεκριμένους πόρους και κινητοποίηση πόρων και την αντιστοίχιση τους με τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία και χρηματοδοτικά μέσα και προγράμματα που μας προσφέρει η Κοινότητα και η χώρα μας».
Ο κ. Σκάλκος τόνισε στο σημείο αυτό ότι «το νέο ΕΣΠΑ είναι το κυριότερο από αυτά συνολικού προϋπολογισμού περίπου 26,7 δισεκατομμύρια ευρώ για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2021-2027. Αφορά την ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας και αρθρώνεται γύρω από 4 στόχους πολιτικής οι οποίοι και αντιστοιχίζονται με τους 4 βασικούς πυλώνες του σχεδίου Ελλάδα 2.0».
Αναφέρθηκε στο «στόχο πολιτικής για μια εξυπνότερη Ευρώπη που αποσκοπεί στον καινοτόμο και ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεών μας. Το στόχο πολιτικής για μια πιο πράσινη Ευρώπη που αφορά την προώθηση της καθαρής ενέργειας, της κυκλικής οικονομίας, της αποτελεσματικής διαχείρισης των περιβαλλοντικών κινδύνων, το στόχο πολιτικής για μια πιο διασυνδεδεμένη Ευρώπη που αφορά τις υψηλής ποιότητας οδικές, σιδηροδρομικές και θαλάσσιες μεταφορές. Το στόχο πολιτικής μια πιο κοινωνική Ευρώπη που αφορά την προώθηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων στην υγεία, την κοινωνική αλληλεγγύη, την εκπαίδευση και την απασχόληση. Και τέλος, τον ειδικό στόχο της δίκαιης μετάβασης που αφορά τις περιοχές δυτικής Μακεδονίας, της Μεγαλούπολης και των νησιών μας». Και υπογράμμισε πως «η διαμόρφωση του σχεδίου Ελλάδα 2.0 τους προηγούμενους μήνες προχώρησε παράλληλα με τον σχεδιασμό όλων αυτών των χρηματοδοτικών εργαλείων τα οποία και με πρώτο ανάμεσά του το νέο ΕΣΠΑ πρόκειται και αυτά με τη σειρά τους να υποβληθούν προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τους αμέσως επόμενους μήνες».
Ωστόσο ο κ. Σκάλκος επεσήμανε πως δεν είναι μόνο το ΕΣΠΑ. «Έχουμε στη διάθεση μας μια σειρά άλλων εθνικών και κοινοτικών προγραμμάτων με εξίσου σημαντικούς πόρους που μπορούν να βοηθήσουν μέσα από τις συνεκτικότητες και τις συμπληρωματικότητες στη δουλειά του σχεδίου Ελλάδα 2.0. Αναφέρω ενδεικτικά και κύρια πρώτα από όλα το εθνικό πρόγραμμα ανάπτυξης, δηλαδή τους εθνικούς πόρους του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων με χρονικό ορίζοντα το 2025. Τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης, το μηχανισμό «συνδέοντας την Ευρώπη» στο CEF 2 που έχει να κάνει με τις μεταφορές, την ενέργεια και τις τηλεπικοινωνίες. Το πρόγραμμα για την έρευνα και την καινοτομία, το περίφημο HORIZON 2020. Και τέλος το πρόγραμμα για τις επενδύσεις και την απασχόληση InvestEU».
Και κλείνοντας είπε ότι «διαθέτοντας λοιπόν, πλέον όχι μόνο τους αναγκαίους πόρους, αλλά και τις απαραίτητες εθνικές πολιτικές και κυρίως έχοντας προχωρήσει σε έναν προγραμματισμό έργων, δράσεων και μεταρρυθμίσεων μέσα σε ένα συνεκτικό και ολοκληρωμένο σχέδιο μπορούμε να είμαστε βάσιμα αισιόδοξοι ότι το σχέδιο 2.0 θα συμβάλλει καθοριστικά στην επίτευξη μιας βιώσιμης και δυναμικής ανάπτυξης και στην προώθηση της ευημερίας για το σύνολο των Ελλήνων πολιτών».
Μ. Αργυρός: Το Σχέδιο θα φέρει σημαντική αύξηση του ΑΕΠ και θα καταστήσει επενδύσεις και εξαγωγές κινητήρια δύναμη της ελληνικής οικονομίας
Στην ομιλία του ο πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, Μιχάλης Αργυρός, επανέλαβε ότι το Σχέδιο «Ελλάδα 2.0» θα οδηγήσει σε μία θεμελιώδη αλλαγή του οικονομικού υποδείγματος.
«Τοποθετώντας την ελληνική οικονομία σε έναν ενάρετο κύκλο αυξημένων επενδύσεων, απασχόλησης και ανάπτυξης, θα προκαλέσει σημαντική αύξηση του ΑΕΠ και θα καταστήσει τις επενδύσεις και τις εξαγωγές κινητήρια δύναμη της ελληνικής οικονομίας. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ανεξάρτητης μελέτης που πραγματοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος το σχέδιο «Ελλάδα 2.0» προβλέπεται να οδηγήσει σε δημιουργία περίπου 200.000 νέων θέσεων εργασίας και αύξηση του ύψους του πραγματικού ΑΕΠ κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες μέχρι το 2026.
Εξαιρετικά σημαντικό είναι να τονιστεί ότι τα κέρδη αυτά στο ΑΕΠ και την απασχόληση θα είναι μόνιμα εξαιτίας των μεταρρυθμίσεων και της αύξησης της παραγωγικότητας που θα επακολουθήσει. Η αύξηση αυτή θα προέλθει κυρίως μέσω αύξησης των ιδιωτικών επενδύσεων που θα χρηματοδοτηθούν από τον φάκελο των δανείων του σχεδίου. Σημαντική συνεισφορά ασφαλώς θα έχουν και οι αυξημένες δημόσιες επενδύσεις που θα χρηματοδοτηθούν από τον φάκελο των επιχορηγήσεων. Το σχέδιο αναμένεται τα επόμενα χρόνια να οδηγήσει σε αύξηση ιδιωτικών επενδύσεων κατά 20%».
Όπως εξήγησε ο κ. Αργυρός, «οι μεταρρυθμίσεις του σχεδίου «Ελλάδα 2.0» θα συνεισφέρουν και αυτές στην άνοδο του ΑΕΠ τα επόμενα πέντε χρόνια αλλά, όπως έχω ήδη αναφέρει, κυρίως μακροπρόθεσμα μέσα από διάφορα κανάλια, κυριότερο των οποίων είναι η αύξηση των εξαγωγών.
Στο Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων κάναμε αντίστοιχη μελέτη. Τα αποτελέσματά μας είναι συμβατά με αυτά της Τράπεζας της Ελλάδος. Ιδιαίτερα αναδεικνύουν το ρόλο του ανθρώπινου κεφαλαίου που το σχέδιο «Ελλάδα 2.0» θα αναβαθμίσει σημαντικά στην αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης, της απασχόλησης και των πραγματικών μισθών».
Κλείνοντας την τοποθέτησή του επεσήμανε πως «ο μακροοικονομικός σχεδιασμός του σχεδίου «Ελλάδα 2.0» είναι τεχνικά άρτιος και έχουμε κάθε λόγο να είμαστε ρεαλιστικά αισιόδοξοι ότι θα επιτύχει τους στόχους του».
