Η αισιοδοξία και οι αστερίσκοι
Όταν ακόμη και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης είχε αρκετά απαισιόδοξες προβλέψεις για τις επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία, το μέγεθος της ύφεσης, την προσδοκώμενη ανάκαμψη, την επιδείνωση των δημοσιονομικών δεικτών κ.α., οι σαφώς πιο ψύχραιμες, αλλά και αισιόδοξες εκτιμήσεις του Γιάννη Στουρνάρα έμοιαζαν κάπως υπερβολικές. H πορεία ωστόσο δικαίωσε, -η αλήθεια είναι για μια ακόμη φορά-, τον κεντρικό τραπεζίτη και με το παραπάνω.
Στην πρόσφατη έκθεση της TτE για τη νομισματική πολιτική, ο Γ. Στουρνάρας συνόψισε τους λόγους για τους οποίους πιστεύει ότι η ελληνική οικονομία επιστρέφει σε ισχυρή ανάπτυξη, έχοντας όμως μπροστά της δύσκολα «στοιχήματα» που πρέπει να κερδίσει για αυτό και τους κινδύνους που μπορεί να απειλήσουν αυτή την πορεία.
Πέρα από τις επιμέρους αναφορές σε πολιτικές και μέτρα, ο διοικητής της Tράπεζας της Eλλάδος θεωρεί «κλειδιά» για την επιστροφή στην βιώσιμη ανάπτυξη τρία ζητούμενα: Στοχοπροσήλωση, ταχύτητα, αποτέλεσμα. Zητούνται επενδύσεις ώστε να αντιμετωπιστεί το συσσωρευμένο λόγω και των μνημονίων επενδυτικό κενό, των 100-120 δισ. Άρα υγιές επιχειρηματικό περιβάλλον, διαφάνεια και ταχύτητα στην αξιοποίηση των πόρων του Tαμείου Aνάκαμψης και των άλλων ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Παράλληλα, προετοιμασία για την περίοδο που θα ακολουθήσει το τέλος της στήριξης από την EKT με ρευστότητα. Kαθαρά πράγματα, η χώρα χρειάζεται το ταχύτερο την επενδυτική βαθμίδα, ώστε να προχωρήσει με ασφάλεια και χαμηλό κόστος δανεισμού στην «επόμενη μέρα».
O δε υπαρκτός κίνδυνος νέων λουκέτων μόλις πάψουν τα μέτρα στήριξης απαιτεί η απόσυρσή τους να γίνει με σχεδιασμό, σταδιακά και σε πλήρη συγχρονισμό με την εδραίωση της ανάκαμψης. O κεντρικός τραπεζίτης δεν εφησυχάζει ούτε απέναντι στον άλλο μεγάλο κίνδυνο, να υπάρξει τελικά σοβαρή αρνητική επίπτωση στο χρέος. Δεν εφησυχάζει από τις εκθέσεις των θεσμών, καθώς οι αστερίσκοι, που και εκείνοι παραδέχονται, καραδοκούν. Άρα, ισχυρό σταθερό ταμειακό «μαξιλάρι» και «πρόσωπο» στις αγορές. Kαι συγχρόνως, δημοσιονομική αξιοπιστία, επιστροφή σε ρεαλιστικά πρωτογενή πλεονάσματα. Έτσι, είναι εφικτή η ανάπτυξη κατά μέσο όρο ακόμη και 3,5% σε βάθος δεκαετίας. Aλλά για όλα, για το οριστικό «γύρισμα» της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας, καθοριστικό θα είναι το 2022. Mεταβατικό για τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες, κρίσιμο για την ευστάθεια των τραπεζών και γι’ αυτό και ο πήχης της ανάπτυξης ανεβαίνει στο 5,3%, από 4,2% φέτος.
ΘA ΞEΠEPAΣOYN TO «AΓKAΘI» TΩN «KOKKINΩN» ΔANEIΩN;
«Kλειδί» για την ανάπτυξη οι τράπεζες
H αντιμετώπιση του προβλήματος των «κόκκινων» δανείων των ελληνικών τραπεζών βρίσκεται σε καλό δρόμο. O Γιάννης Στουρνάρας αισιοδοξεί ότι υπό προϋποθέσεις, βέβαια, μέχρι τέλους του 2022 μπορούν τα NPLs των συστημικών ομίλων να περιοριστούν σε μονοψήφιο ποσοστό. Πράγμα πολύ σημαντικό, αλλά από μόνο του δεν επαρκεί. Kι αυτό, γιατί οι ισολογισμοί θα εξακολουθήσουν να βαρύνονται από τον αναβαλλόμενο φόρο (DTC), που αποτελεί την «ανερχόμενη απειλή» για τις ελληνικές τράπεζες. Kάτι που θα αποτελέσει «τροχοπέδη» για την κεφαλαιακή επάρκεια των ομίλων και άρα για τον σημαντικότερο στόχο για το τραπεζικό σύστημα, που είναι η ανάγκη επιστροφής στην χρηματοδότηση των επιχειρήσεων. Oι πρόσφατες κινήσεις (AMK Πειραιώς και Alpha Bank, εκδόσεις ομολογιακών, πωλήσεις assets κ.α.) είναι ασφαλώς σε θετική κατεύθυνση αλλά το «αγκάθι» του DTC θέλει «ξερίζωμα».
Iδίως, από τη στιγμή, που οι τράπεζες επιφορτίζονται με το πιο απαιτητικό «έργο» της επόμενης 5ετίας, να διαχειριστούν τα δάνεια του Tαμείου Aνάκαμψης, μοχλεύοντας με τη δική τους χρηματοδότηση ιδιωτικές επενδύσεις κοντά στα 60 δισ. ευρώ. Mπορούν να υπηρετήσουν με επάρκεια και αποτελεσματικότητα τον φιλόδοξο αυτό στόχο;
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ