Με το τέλος του καλοκαιριού άρχισε το νέο κύμα «μετανάστευσης» των καταθέσεων των ελληνικών τραπεζών με καταθέσεις οι οποίες ξεπερνούν τα 9,5 δισ. ευρώ., να κάνουν «φτερά» μέσα σε μόλις ενάμιση μήνα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η Τράπεζα της Ελλάδος στην τρόικα, τα χρήματα αυτά έφυγαν κατά το χρονικό διάστημα Σεπτέμβριος-μέσα Οκτωβρίου και οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά περίπου 5% από τα τέλη Αυγούστου.
Αυτό το οποίο οδηγεί και πάλι στην εκροή των καταθέσεων είναι τόσο το κλίμα πανικού που έχει δημιουργηθεί για τη βιωσιμότητα των τραπεζών τόσο και οι αυξημένες ανάγκες των νοικοκυριών τα οποία επιβαρύνθηκαν από την καταβολή της εισφοράς κοινωνικής αλληλεγγύης.
Οι τραπεζική ρευστότητα βρίσκεται πλέον σε κρίσιμο σημείο ενώ και οι ίδιες οι τράπεζες βρίσκονται υπό τον στενό κλοιό τόσο της ΕΚΤ όσο και των αγορών.
Οι πιέσεις περιόρισαν την εξάρτηση στα 93 δισ.
Η ΕΚΤ πιέζει για να περιοριστεί η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από τη ρευστότητα που η ίδια τους έχει προσφέρει. Οι πιέσεις αυτές έχουν αποδώσει σε ένα βαθμό, καθώς ο συνολικός δανεισμός των τραπεζών από την ΕΚΤ έχει υποχωρήσει στα 93 δισ. ευρώ. Όμως η «ευθυγράμμιση αυτή» με την πολιτική της Φρανκφούρτης έχει παράπλευρες απώλειες στο μέτωπο των δανείων.
Μετά και τη δραματική υποχώρηση της αξίας των ενεχύρων που έχουν προσκομίσει στην ΕΚΤ, οι τράπεζες αναγκάζονται να περικόπτουν ολοένα και πιο πολύ τις χορηγήσεις τους, προκαλώντας έτσι πιστωτική ασφυξία στην αγορά.
Στο πρώτο εξάμηνο του έτους οι χορηγήσεις προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά εμφάνιζαν μείωση κατά περίπου 3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2010. Μεγαλύτερη ήταν η μείωση των δανείων προς τις επιχειρήσεις (κατά 4,6%), ενώ στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια εμφάνισαν μείωση κατά 1,3%.
Μέχρι το τέλος του έτους οι διοικήσεις των τραπεζών θα πρέπει να υποβάλουν στην Τράπεζα της Ελλάδος εναλλακτικά σχέδια προκειμένου να «υποκαταστήσουν» τη ρευστότητα της ΕΚΤ από άλλες πηγές. Βέβαια, υπό τις παρούσες συνθήκες το εγχείρημα φαντάζει ανεδαφικό.
Μέχρι τότε θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί και ο διαγνωστικός έλεγχος των τραπεζών από την Black Rock, ο οποίος θα προσδιορίσει και το μέγεθος των κεφαλαιακών ενισχύσεων που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες.
13,3% τα μη εξυπηρετούμενα
Οι οιωνοί στο μέτωπο των λεγόμενων κόκκινων δανείων δεν είναι ευνοϊκοί. Η ποιότητα των δανείων, όπως διαπιστώνει η Ε.Ε. στην τελευταία αξιολόγηση της τρόικας που δημοσιοποιήθηκε χθες, έχει επιδεινωθεί, καθώς το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων αυξήθηκε στο δεύτερο τρίμηνο του έτους στο 13,3% από 10,8% που ήταν στο τέλος του 2010. Το ποσοστό των δανείων που ρυθμίζονται, το οποίο έχει φτάσει στο 4%, αποτελεί σύμφωνα με την τρόικα πρόσθετο στοιχείο ανησυχίας.
Στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθούν οι απώλειες των τραπεζών από τα χαρτοφυλάκια των ομολόγων. Ηδη οι τράπεζες από το πρώτο κιόλας εξάμηνο του έτους «μετράνε ζημιές» 5,5 δισ. ευρώ εξαιτίας της συμμετοχής τους στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι ζημιές αυτές θα διογκωθούν ακόμη περισσότερο, καθώς το «κούρεμα των ομολόγων» που θα ανταλλαγούν με το πρόγραμμα αυτό θα ξεπεράσει κατά πολύ το 21% που προβλεπόταν αρχικώς.