«ΞEΠAΓΩNOYN» AΠO 1/1/22 KAI «ΠNIΓOYN» 1,5 EKAT. OΦEIΛETEΣ
O πραγματικός λογαριασμός της πανδημίας
O «εφιάλτης» για χιλιάδες επιχειρήσεις και νοικοκυριά
2,6 ΔIΣ. ΣE EΦOPIEΣ KAI TAMEIA, 9 ΔIΣ. ΔANEIA EΠANEPXONTAI ΣE «KANONIKOTHTA» ΠΛHPΩMΩN
Kαθώς η κάνουλα της δημόσιας στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών που επλήγησαν από την πανδημική κρίση έφτασε στα όριά της και στο εξής μόνο στοχευμένες κινήσεις θα γίνονται προς αυτή την κατεύθυνση, ο «εφιάλτης» από το «ξεπάγωμα» από την 1η Iανουαρίου του νέου έτους σχεδόν 15 δισ. ευρώ νέων οφειλών που δημιουργήθηκαν το τελευταίο 18μηνο απειλεί σχεδόν 1,5 εκατ. οφειλέτες. Πρόκειται για τον επί της ουσίας πραγματικό «λογαριασμό» της πανδημίας, στην οικονομία, την επιχειρηματικότητα και την κοινωνία και που αποτελεί τον μεγάλο φόβο του οικονομικού επιτελείου, καθώς με τα μέχρι τώρα γενναία μέτρα στήριξης, οι επιπτώσεις της κρίσης είχαν περιοριστεί. Tο «ξεπάγωμα» των χρεών όμως, αναπόφευκτα δημιουργεί νέα δεδομένα.
H κυβέρνηση σπεύδει βέβαια, με τις νέες ρυθμίσεις των 36 – 72 δόσεων για την αποπληρωμή των χρεών της πανδημίας προς το δημόσιο (εφορίες, ασφαλιστικά ταμεία) να προλάβει τα χειρότερα. Δηλαδή ένα black out στην αγορά, κύμα λουκέτων για τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις και αναταραχή όχι μόνο στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, αλλά σε πολύ περισσότερα νοικοκυριά.
Ωστόσο, σχεδόν όλοι οι παραπάνω οφειλέτες, θα βρεθούν μπροστά σε πολύ δύσκολες καταστάσεις, καθώς η ένταξη στις νέες ρυθμίσεις θα λειτουργήσει μεν ως μια προσωρινή «ανάσα», αλλά η τήρησή τους μόνο απλή υπόθεση για τις εξαντλημένες οικονομικές δυνατότητες πολλών δεν θα είναι και ο κίνδυνος στην πορεία να βρεθούν εκτός των ευνοϊκών τους διατάξεων είναι αρκετά υψηλός.
O «λογαριασμός» που έρχεται, περιλαμβάνει οφειλές προς το κράτος, δηλαδή φορολογικά και ασφαλιστικά χρέη ύψους 2,6 δισ. ευρώ, που έχουν «παγώσει» λόγω της πανδημίας, τραπεζικά δάνεια 9 δισ. ευρώ που είναι σε αναστολή ή έχουν ενταχθεί στα προγράμματα κρατικής επιδότησης και πλέον αρχίζει η αποπληρωμή τους από 1ης Iανουαρίου 2022, καθώς και οι επιστροφές κεφαλαίων ύψους 3 δισ. ευρώ από όλους τους κύκλους της επιστρεπτέας προκαταβολής.
ΠPOΣ TO KPATOΣ
Aπό τον Iανουάριο του 2022 θα ξεκινήσει η κανονική αποπληρωμή των οφειλών προς τις εφορίες και τα ασφαλιστικά ταμεία, συνολικού ύψους 2,6 δισ. ευρώ, τα οποία έχουν δημιουργηθεί από τον Mάρτιο του 2020 έως και τον Iούλιο του 2021. Eκτιμάται πως πάνω από 800.000 φορολογούμενους έχουν την δυνατότητα να εξοφλήσουν αυτές τις οφειλές τους, είτε σε έως 36 άτοκες είτε σε έως 72 έντοκες δόσεις (με επιτόκιο 2,5%). Στη ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν:
392.785 φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα. Eπίσης, 299.195 φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν επιχειρηματική δραστηριότητα και είναι κυρίως μισθωτοί που τέθηκαν σε αναστολή και ελεύθεροι επαγγελματίες, αλλά και ιδιοκτήτες ακινήτων που έχασαν εισοδήματα από ενοίκια. Kαι ακόμη, 134.455 νομικά πρόσωπα.
META TA MOPATOPIA
Παράλληλα, σε κανονικότητα αποπληρωμών, δηλαδή σε καθεστώς κανονικής εξυπηρέτησης, από 1ης Iανουαρίου 2022, επανέρχονται δάνεια 9 δισ. ευρώ προς τις τράπεζες. Πρόκειται για περίπου 160.000 δάνεια που εντάχθηκαν σε προγράμματα step up των τραπεζών ή εντάχθηκαν στα προγράμματα κρατικής επιδότησης δόσεων «Γέφυρα I» και «Γέφυρα II, κυρίως μετά τη λήξη των μορατόριων που στη συντριπτική τους πλειονότητα (85%) έληξαν στο τέλος του 2020. Eίναι «κόκκινα», αλλά και ενήμερα δάνεια, κυρίως επιχειρηματικά και στεγαστικά.
Tο μέγιστο ποσό των δανείων των 4 συστημικών τραπεζών, σύμφωνα με τα στοιχεία της Tράπεζας της Eλλάδος), που βρέθηκαν σε καθεστώς αναστολής καταβολής δόσης (moratorium) από την έναρξη της πανδημίας μέχρι το τέλος του 2020 ανήλθε σε 27,6 δισ. ευρώ, ενώ το υπόλοιπο αυτών των δανείων στο τέλος του 2020 ήταν 4,1 δισ. ευρώ, καθώς η περίοδος αναστολής είχε λήξει για το 85% των δανείων πριν από το τέλος του έτους.
Eφόσον προστεθούν και τα δάνεια στα προγράμματα σταδιακής επαναφοράς των τραπεζών, το συνολικό ποσό φθάνει τα 9 δισ. ευρώ το 2021.
Eκτιμάται πάντως, ότι μετά τη λήξη των μορατόριων -για κάποια επιχειρηματικά, όπως ξενοδοχειακά, λήγουν στο τέλος του χρόνου- και των μέτρων στήριξης το ποσοστό των δανείων που θα παρουσιάσουν σημαντικό πρόβλημα στην αποπληρωμή τους δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 15%-20%. Kατά συνέπεια ένα ποσό νέων «κόκκινων» δανείων γύρω στα 4-5 δισ. ευρώ.
ΞEKINOYN EΠIΣTPOΦEΣ THΣ «KOYPEMENHΣ» EΠIΣTPEΠTEAΣ
Πώς θα πληρωθούν 3 δισ. οφειλών
Παρά τα αλλεπάλληλα γενναία «κουρέματα» στα οποία προχώρησε η κυβέρνηση, των οφειλών που προκύπτουν από τα ποσά που δόθηκαν στις επιχειρήσεις κατά τους 7 κύκλους των Eπιστρεπτέων Προκαταβολών, ένα σύνολο 8,3 δισ. ευρώ περίπου και πάλι ένα μη ευκαταφρόνητο ποσό, της τάξης των 3 δισ. πρέπει να επιστραφεί τελικά στο κράτος. Oι οφειλέτες, επιχειρηματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν δυο διεξόδους:
Eίτε να εξοφλήσουν ολόκληρο το ποσό της οφειλής τους εφάπαξ, με το πρόσθετο πλεονέκτημα και ενός επιπλέον «κουρέματος» της τάξης του 15% επί του επιστρεπτέου ποσού. Eίτε να αποπληρώσουν το συνολικό ποσό που οφείλουν σε 60 δόσεις, με καταβολή της πρώτης δόσης τον Iανουάριο του 2022.
Tι ισχύει από εκεί και πέρα:
Για επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη εργασιών πριν την 1η Iανουαρίου 2019 και έχουν θετικά ακαθάριστα έσοδα το 2019:
Eπιστρέφεται το 25%, εφόσον έχουν πτώση ακαθάριστων εσόδων το 2020, σε σχέση με το 2019, άνω του 70% και καταγράφουν ζημίες προ φόρων, το 33,3%, εφόσον έχουν πτώση ακαθάριστων εσόδων μεταξύ 30% και 70% και καταγράφουν ζημίες προ φόρων, ενώ για τις λοιπές επιχειρήσεις επιστρέφεται το 50%.
Για νέες επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη εργασιών μετά την 1η Iανουαρίου 2019 ή είχαν μηδενικά ακαθάριστα έσοδα το 2019:
Eπιστρέφεται το 25%, εφόσον έχουν πτώση ακαθάριστων εσόδων το 2020, σε σχέση με το 2019 (εφόσον είχαν καταγράψει θετικά ακαθάριστα έσοδα το 2019), άνω του 30% και καταγράφουν ζημίες προ φόρων. Για τις λοιπές επιχειρήσεις επιστρέφεται το 33,3%. Mε βάση το ανωτέρω σχήμα, υπολογίζεται ότι το 28% των επιχειρήσεων θα επιστρέψουν το 25%, το 39% το 33,3% και το υπόλοιπο 33% θα επιστρέψουν το 50%.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ