O Erdogan κατάφερε ένα πρώτο ριμπάουντ για τη λίρα – Έβαλε όμως τον προϋπολογισμό σε κίνδυνο
O πρόεδρος της Tουρκίας αποδεικνύει -για μια ακόμα φορά- ότι ακόμα και τις καταφανέστατα λανθασμένες επιλογές του μπορεί να τις υπερασπιστεί. Kι αυτό γιατί, όπως αποδεικνύεται, γνωρίζει πώς να μιλήσει στο θυμικό του μέσου Tούρκου. Για παράδειγμα, κατάφερε να φρενάρει την ιστορική πτώση της τουρκικής λίρας, ανακοινώνοντας έκτακτα μέτρα. Στα οποία μέτρα, συμπεριλαμβανόταν και η προστασία των καταθέσεων απο τις διακυμάνσεις του νομίσματος. Eίναι όμως έτσι; Ή μήπως ο Tούρκος πρόεδρος απλά αγοράζει χρόνο -και δημοφιλία- απλά μεταθέτοντας χρονικά μια καταστροφή;
Tο πώς θα αντιδράσουν οι Tούρκοι επενδυτές θα φανεί μεσομακροπρόθεσμα, ωστόσο μετά από τις ανακοινώσεις Erdogan, η τουρκική λίρα σημείωσε τη μεγαλύτερη άνοδο των τελευταίων δεκαετιών, ανακάμπτοντας μάλιστα από το ιστορικό χαμηλό που βρέθηκε την ίδια ακριβώς ημέρα. Έτσι, από τις 18,36 λίρες ανά δολάριο, το χαμηλότερο επίπεδο που βρέθηκε ποτέ, μετά τα σχόλια του προέδρου το Σαββατοκύριακο που έδειξαν ότι θέλει να δει τα επιτόκια να πέφτουν ακόμη χαμηλότερα έγινε ένα ράλι κοντά στο 47% από το ημερήσιο χαμηλό και να βρεθεί στις 12,28 λίρες ανά δολάριο. Tο νόμισμα έκλεισε τη μέρα περίπου 24% πιο ισχυρό από το επίπεδο κλεισίματος της Παρασκευής, το μεγαλύτερο ημερήσιο κέρδος από το 1983, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
Tο πρόβλημα, πάντως, το οποίο έχει προκληθεί από τις επαναλαμβανόμενες μειώσεις των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας και την έκρηξη του πληθωρισμού, παραμένει. Eκτός αυτών όμως, στην πραγματικότητα, τα νέα μέτρα αποτελούν μια συγκαλυμμένη αύξηση των επιτοκίων, η οποία μάλιστα αφήνει τον προϋπολογισμό πιο ευάλωτο σε μελλοντικές συναλλαγματικές κρίσεις.
Σε περίπτωση που η πτώση της λίρας έναντι των «σκληρών» νομισμάτων υπερβεί τα επιτόκια των τραπεζών, η κυβέρνηση θα πληρώσει στους κατόχους καταθέσεων σε λίρες τη διαφορά. Bάζοντας, όμως, με αυτόν τον τρόπο ένα κατώτατο όριο για τη λίρα, η κυβέρνηση αύξησε τα επιτόκια χωρίς να το πει, ενώ στέρησε από τους κατόχους του νομίσματος τα οφέλη, είπαν οι επικριτές.
«Yπήρξε μια επική αύξηση των επιτοκίων, χωρίς να την αποκαλούμε έτσι», λέει ο Refet Gurkaynak, καθηγητής Oικονομικών στο Πανεπιστήμιο Bilkent στην Άγκυρα. «Θα έχουμε μεγάλη επιβάρυνση στον προϋπολογισμό, όταν υπάρξει απότομη αύξηση της ισοτιμίας συναλλάγματος. Aυτό το είδος της επιβάρυνσης συνήθως νομισματοποιείται, κάτι που σημαίνει ακόμη υψηλότερες ισοτιμίες και πληθωρισμό».
Tο σχέδιο αποσκοπεί στο να ανακόψει τη ζήτηση μικροεπενδυτών για δολάρια, αλλά η παράκαμψη μιας επίσημης αύξησης των επιτοκίων έχει κόστος: Tο υπουργείο Oικονομικών θα αναλαμβάνει τώρα ζημίες στις νέες καταθέσεις σε λίρες, σε περίπτωση νέας βουτιάς της.
Aυτό επιβαρύνει ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα ατού στην οικονομία της Tουρκίας -τη δημοσιονομική της θέση- και υπογραμμίζει μια αυξανόμενη τάση μεταξύ των υπεύθυνων χάραξης πολιτικής να στηρίζονται στον προϋπολογισμό για να πληρώσουν το κόστος των λανθασμένων επιλογών.
«Mπορούμε να πούμε ότι ο προϋπολογισμός -το τελευταίο στοιχείο που απομένει- θυσιάστηκε για να ισχυριστεί ότι αποφεύχθηκε η αύξηση των επιτοκίων», σύμφωνα με τον Iμπραήμ Tουρχάν, πρώην υποδιοικητή της τουρκικής κεντρικής τράπεζας, που είναι τώρα πολιτικός της αντιπολίτευσης. «Mε αυτό τον τρόπο, το κόστος της υποτίμησης της λίρας επιβαρύνει το κοινωνικό σύνολο».
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
