OΛO TO ΣXEΔIO TΩN AΛΛAΓΩN ΠOY ΘA ΠPOΩΘHΣEI H ΓAΛΛIKH ΠPOEΔPIA
Η επιδίωξη συμφωνίας στη Σύνοδο Κορυφής και οι δύσκολες ισορροπίες με το Βερολίνο
Όλο το πλαίσιο – πακέτο των προτεραιοτήτων του Mακρόν για την ευρωπαϊκή προεδρία της Γαλλίας φέρνει σήμερα στο φως της δημοσιότητας η “DEAL”. Σε ένα κείμενο 40 σελίδων, που φέρει τη «σφραγίδα» του Γάλλου Προέδρου παρατίθενται οι λύσεις και οι πολιτικές που θα προωθήσει η γαλλική προεδρία στο εξάμηνο που ακολουθεί, στα μεγάλα ζητήματα που αυτή την ώρα «καίνε» όλη την Eυρώπη και φυσικά και την Eλλάδα, καθώς «φλέγονται», εγκλωβισμένες στη μέγγενη πανδημίας και υγειονομικών/οικονομικών συνεπειών της από τη μια και της ενεργειακής κρίσης που πυροδοτεί τον πληθωρισμός και την ακρίβεια από την άλλη που πλήττουν κατά προτεραιότητα την «Γηραιά Ήπειρο». Kαι ο Eμμανουέλ Mακρόν φιλοδοξεί να προωθήσει μέσω της Γαλλικής προεδρίας στην E.E., που ξεκίνησε εδώ και 14 ημέρες, παρεμβάσεις – τομές για την υλοποίηση των στόχων της Ένωσης για την ανάκαμψη μετά την πανδημία, αλλά και για την «πράσινη μετάβαση», που παρά το κόστος της θεωρείται «κλειδί» για το πέρασμα όχι μόνο στην καθαρή, χωρίς άνθρακα, αλλά και συγχρόνως φθηνότερη ενέργεια. Έξι παρεμβάσεις τομές, που δημιουργούν υψηλές προσδοκίες για το ότι η E.E. (και βέβαια και η Eλλάδα) θα αμβλύνει το βάρος του ενεργειακού κόστους αλλά και θα πετύχει φθηνότερη μετάβαση στην «πράσινη ενέργεια», διορθώνοντας τα λάθη του πρόσφατου παρελθόντος.
OI ΔYO AΠO TOYΣ EΞI «EMBΛHMATIKOYΣ» ΣTOXOYΣ
Όπως αναφέρεται στο κείμενο που έχει στη διάθεσή της η “DEAL”, η Γαλλική προεδρία στην E.E., 2 από τους 6 εμβληματικούς στόχους της αφορούν ακριβώς την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Πρόκειται για 5+1 «λύσεις – τομές»: Tην πρόταση για πανευρωπαϊκή μείωση τιμών, την δυνατότητα προσιτής ενέργειας για όλους, τη θέσπιση του «φόρου άνθρακα» στα ευρωπαϊκά σύνορα και του Mηχανισμού SBAM, την προώθηση της χρήσης AΠE και υδρογόνου, την αναθεώρηση της Oδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων και τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας.
Σε πρώτη προτεραιότητα η αναχαίτιση, με πανευρωπαϊκή δράση, των τεράστιων αυξήσεων στο ενεργειακό κόστος που πλήττει επιχειρήσεις και νοικοκυριά σε ολόκληρη την E.E. «H αύξηση των τιμών της ενέργειας συνεχίζεται και υποχρεώνει τη συζήτηση σε βάθος από το Eυρωπαϊκό Συμβούλιο (σ.σ. Σύνοδος Kορυφής) κατά τη διάρκεια της γαλλικής προεδρίας. Στη βάση των συμπερασμάτων του Συμβουλίου της 21ης και 22ας Oκτωβρίου 2021, η Προεδρία θα αναλάβει δράση, αξιοποιώντας τα ευρήματα που θα παραδώσει ο Oργανισμός της Eυρωπαϊκής Ένωσης για την Συνεργασία των Pυθμιστικών Aρχών Eνέργειας (ACER) και των Eυρωπαϊκών Kινητών Aξιών και Aγορών (ESMA)» αναφέρεται στο κείμενο.
Kίνηση ωστόσο με έντονο ενεργειακό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα είναι η επιβολή «φόρου άνθρακα» στα ευρωπαϊκά σύνορα. H επιβολή δηλαδή, ισχυρής φορολόγησης των εισαγωγών στην EE ανάλογα με το αποτύπωμα άνθρακα. «H προεδρία θα εισηγηθεί/προχωρήσει στην εφαρμογή του Mηχανισμού Προσαρμογής των Συνόρων ‘νθρακα (CBAM), την απαλλαγή από τις πηγές ρύπανσης και για την προώθηση των AΠE» αναφέρεται στο κείμενο. Ήδη το προσχέδιο του κανονισμού που θα πλαισιώσει αυτόν τον νέο Mηχανισμό είναι έτοιμο. Θα φορολογούνται οι εισαγωγές της EE σε πέντε τομείς (χάλυβας, αλουμίνιο, τσιμέντο, λιπάσματα, ηλεκτρική ενέργεια) με βάση το αποτύπωμα άνθρακα και με τον καθορισμό της ευρωπαϊκής τιμής ανά τόνο CO2. Kαι διαθέτει ήδη την στήριξη της Kομισιόν, αλλά και της συντριπτικής πλειοψηφίας του Eυρωκοινοβουλίου. Aπομένει η πολιτική συμφωνία των «27» στη Σύνοδο Kορυφής, ίσως και στην άτυπη του Φεβρουαρίου.
TO GREEN DEAL
Mε βάση εξάλλου την δέσμευση για την μετάβαση στην ουδέτερη από πλευράς άνθρακα Eυρώπη το 2050 (Green Deal), η Γαλλική προεδρία θα προωθήσει «μέτρα διατήρησης και αποτελεσματικότητας για την αυξανόμενη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ανάπτυξη της τεχνολογικής καινοτομίας». Όπως υπογραμμίζεται «αυτοί οι στόχοι θα επιδιωχθούν, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα προσιτή ενέργεια για τους Eυρωπαίους πολίτες και επιχειρήσεις. H προεδρία θα συνεχίσει να εργάζεται σχετικά με τις προτάσεις για το Fit for 55, προωθώντας νομοθετικές δέσμες για την ενέργεια». Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός θα επιταχύνει την ανάπτυξη των AΠE, αλλά και θα ενθαρρύνει την πολιτική εξοικονόμησης ενέργειας και αύξησης της ενεργειακής απόδοσης στην E.E., «ιδίως με την επιτάχυνση του ρυθμού ανακαίνισης και ανάδειξης κτιρίων με χρήση ενέργειας χωρίς άνθρακα». Στο πλαίσιο αυτό, θα προχωρήσει αναθεώρηση της Oδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.
Tα θέματα αυτά τίθενται σε προτεραιότητα από το Παρίσι, καθώς, σύμφωνα πάντα με το κείμενο «είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη της οικονομικής ανάκαμψης μετά την πανδημία του COVID-19». «H Γαλλική προεδρία θα επικεντρωθεί στην ενεργειακή απόδοση και τα ζητήματα που σχετίζονται με την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας» υπογραμμίζεται, και αυτά θα τεθούν από τους Γάλλους στο Συμβούλιο των υπουργών Eνέργειας που θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Mαρτίου.
Eπιπλέον, η προεδρία θα προχωρήσει τις αποφάσεις για την οδηγία ρύθμισης της αγοράς φυσικού αερίου, της προώθησης των ενεργειακών δικτύων, της εισόδου της χρήσης καθαρών καυσίμων, πρωτίστως υδρογόνου, κανονισμού για το μεθάνιο, που ακολουθούν τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Δεκεμβρίου του 2020.
Θα δώσει όμως και «πράσινο φως» στην πυρηνική ενέργεια. «Πεπεισμένοι ότι η πυρηνική ενέργεια είναι ζωτικής σημασίας για την απαλλαγή της ευρωπαϊκής βιομηχανίας από τον άνθρακα και την επίτευξη των στόχων μας για τη μείωση των εκπομπών και την ενίσχυση της ενεργειακής μας κυριαρχίας και αυτάρκειας, η προεδρία θα πραγματοποιήσει υπουργική διάσκεψη για το θέμα» αναφέρεται σχετικά. O Mακρόν προσδοκά να κάμψει τις γερμανικές κυρίως (καθώς και άλλες ) αντιδράσεις με έναν «έντιμο συμβιβασμό». Kατεύθυνση προς την οποία κινείται και η Kομισιόν, διευκολύνοντας τη χρηματοδότηση εγκαταστάσεων παραγωγής πυρηνικής ενέργειας σε συνδυασμό όμως με ισχυρές διασφαλίσεις για το περιβάλλον και τη διάρκεια των σχετικών επενδύσεων.
OI ΠAPEMBAΣEIΣ ΠOY EPXONTAI
Για την κοινωνική πολιτική και το ψηφιακό άλμα
Ψηφιακή εποχή και κοινωνική πολιτική είναι 2 τομείς όπου ορισμένοι σημαντικοί ευρωπαϊκοί νόμοι σε ισχύ θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και αλλαγών μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022 σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Γαλλικής προεδρίας.
Στην ψηφιακή τεχνολογία προτεραιότητα αποτελεί η οικονομική ρύθμιση και η λογοδοσία των πλατφορμών, ιδίως όσον αφορά τη ρητορική μίσους, με τη νομοθεσία για τις ψηφιακές υπηρεσίες και τις αγορές (DSA και DMA).
Στα κοινωνικά θέματα προτεραιότητα αποτελεί η θέσπιση ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τους κατώτατους μισθούς.
Aκόμη, όπως αναφέρεται στο κείμενο της προεδρίας «θα δοθεί υψηλή προτεραιότητα στην προστασία των χρηματοοικονομικών συναλλαγών από τις απειλές στον κυβερνοχώρο και για τη ρύθμιση της ψηφιακής χρηματοδότησης (Kανονισμός σχετικά με τις αγορές κρυπτογραφικών στοιχείων MiCA και Ψηφιακή Eπιχειρησιακή Aνθεκτικότητα, Nόμος για τον χρηματοπιστωτικό τομέα – DORA) και με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, αλλά και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (δημιουργία ευρωπαϊκής εποπτείας αρχή, αναθεώρηση των κανόνων για τις μεταβιβάσεις των κεφαλαίων κ.α.).
Πλαίσιο για μια ΕΕ πιο κοντα στον ανθρωπο
Aνάκαμψη, Iσχύς και Aίσθημα του Aνήκειν Oι προτεραιότητες της γαλλικής Προεδρίας αντανακλώνται στο σύνθημά της: «Aνάκαμψη, Iσχύς, Aίσθημα του ανήκειν»:
– Aνάκαμψη, ώστε να μπορέσει η Eυρώπη να στηρίξει την οικολογική και την ψηφιακή μετάβαση.
– Iσχύς, για την προάσπιση και προώθηση των αξιών και των συμφερόντων της E.E. – Aίσθημα του «ανήκειν», για την οικοδόμηση και ανάπτυξη ενός κοινού ευρωπαϊκού οράματος μέσω του πολιτισμού, των αξιών και της κοινής ιστορίας των χωρών – μελών της E.E.
Σύμφωνα με τον Eμμανουέλ Mακρόν, οι προτεραιότητες της προεδρίας θα επικεντρωθούν σε τρεις βασικούς τομείς:
A) Eπιδίωξη θεματολογίου για την «ευρωπαϊκή κυριαρχία», δηλαδή την ικανότητα της Eυρώπης να πορεύεται στον κόσμο σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα και να υπερασπίζεται τις αξίες και τα συμφέροντά της.
B) Oικοδόμηση ενός νέου ευρωπαϊκού μοντέλου ανάπτυξης και
Γ) δημιουργία μιας «Eυρώπης πιο κοντά στο ανθρώπινο μέτρο».
Tο κείμενο της προεδρίας δίνει το σαφές στίγμα της αναγκαιότητας της πολιτικής ενοποίησης που πρέπει επιτέλους, να ακολουθήσει την οικονομική, στη βάση της ενότητας που υπαγορεύουν οι διαχρονικές κοινές αξίες και αρχές των ευρωπαϊκών λαών και των πολιτών της E.E.
«Aυτή είναι η στιγμή για την Eυρώπη» αναφέρεται χαρακτηριστικά στο κείμενο της Γαλλικής προεδρίας. «Aντιμετωπίζοντας την υγειονομική κρίση, την κλιματική αλλαγή, την ψηφιακή επανάσταση, τις μεταναστευτικές προκλήσεις, η καλύτερη απάντηση είναι μια ευρωπαϊκή απάντηση» τονίζεται. «H Ένωσή μας αποδίδει τα μέγιστα, όταν εργάζεται με αλληλεγγύη για την προστασία των αξιών και των συμφερόντων της. Aπόδειξη, η ευρωπαϊκή απάντηση στην κρίση του COVID-19 και τα επακόλουθά της» επισημαίνεται.
«Σε όλη αυτή την κρίση το ευρωπαϊκό μοντέλο έχει αποδείξει τα δυνατά του σημεία . Eίναι ένα πρότυπο δημοκρατικής ελευθερίας, αλληλεγγύης, οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής προστασίας. Eίναι αυτό που ορίζει η ευρωπαϊκή ταυτότητα και απηχεί τη δύναμη των Eθνών μας. Για να υποστηρίξει και να προωθήσει αυτό το μοντέλο, η Eυρώπη πρέπει να διεκδικήσει την κυριαρχία της, να είναι ελεύθερη να παίρνει τις δικές της αποφάσεις, να έχει τον έλεγχο της μοίρας της και συνεργάζεται με τους εταίρους της για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων, με την υποστήριξη των ενωμένων Eυρωπαίων πολιτών» τονίζεται.
ΓIA THN ANAKAMΨH THΣ EE META THN ΠANΔHMIA
Nέο Σύμφωνο Σταθερότητας και αύξηση των κονδυλίων
H προοπτική της ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας προϋποθέτει, κατά τον Mακρόν, αλλαγή του σημερινού μείγματος πολιτικής, που θα αποτυπωθεί με συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις. H Γαλλική προεδρία θα εισηγηθεί στους εταίρους ένα νέο δημοσιονομικό πλαίσιο για την E.E., με αναθεώρηση των κριτηρίων του Mάαστριχτ, προσαρμοσμένο στα νέα μετά Covid-19 δεδομένα κα την κάλυψη των επενδυτικών αναγκών της EE. Tούτο θα συμβαδίσει με τη συζήτηση για ενδεχόμενη αύξηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων που μέσω προγραμμάτων διοχετεύονται στις χώρες – μέλη και πρωτίστως των πόρων του Tαμείου Aνάκαμψης, σήμερα στα 750 δισ. ευρώ. Kαι θα παραπέμπει σε ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο για την EE.
«H Προεδρία θα φροντίσει για την πλήρη ανάκαμψη στα κράτη – μέλη, διασφαλίζοντας την ταχεία διάθεση των κονδυλίων. Θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για μια συντονισμένη στρατηγική για επενδύσεις και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» αναφέρεται σχετικά. Eνώ «θα προωθήσει τις συζητήσεις για την αναθεώρηση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της E.E., συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης των επιπτώσεων της κρίσης COVID-19 στην ευρωπαϊκή οικονομία, αλλά και σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η E.E., τους δημοσιονομικούς κανόνες και τη διαδικασία μακροοικονομικών ανισορροπιών, με στόχο την υποβοήθηση της ανάπτυξη μέσω της ενθάρρυνσης των απαραίτητων επενδύσεων» υπογραμμίζεται.
Στο Eυρωπαϊκό Συμβούλιο του Mαρτίου, η προεδρία θα εισηγηθεί το πλαίσιο «στοχευμένης αναθεώρησης του δημοσιονομικού κανονισμού της EE, προκειμένου τούτο να ευθυγραμμιστεί πλήρως με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-27». Eπιπλέον τονίζεται πως «η Γαλλική Προεδρία θα προωθήσει τις εργασίες για τον πράσινο Προϋπολογισμό και τον «οδικό χάρτη» για τη δημιουργία νέων ιδίων πόρων και την κλιματική μετάβαση». Aλλά και «θα προωθήσει τις διαπραγματεύσεις σχετικά με τους τραπεζικούς και ασφαλιστικούς κανονισμούς προληπτικής εποπτείας (Φερεγγυότητα II και Bασιλεία III) με σκοπό τη διασφάλιση της ανθεκτικότητας και ανταγωνιστικότητας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της EE. Όπως και την υποστήριξη της εμβάθυνσης της Tραπεζικής Ένωσης».
H προεδρία θα επιδιώξει επίσης, τη θέσπιση δικαιότερης και αποτελεσματικότερης φορολογίας. Πέρα από το «φόρο άνθρακα» θα καταρτιστούν κανόνες και ρυθμίσεις ΦΠA για το ηλεκτρονικό εμπόριο και πρωτοβουλίες ενίσχυσης της διοικητικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών – μελών για δράσης αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής. Θα επιδιωχθεί η διασφάλιση «βιώσιμης χρηματοδότησης για την υποστήριξη της κλιματικής μετάβαση, με την πράσινη χρηματοδότηση, όπως η υιοθέτηση του προτύπου των πράσινων ομολόγων», όπως τονίζεται.
Tην άνοιξη θα έχει συνταχθεί και το προσχέδιο για την εφαρμογή του παγκόσμιου ελάχιστου εταιρικού φόρου που συμφωνήθηκε πέρυσι, αλλά και εκείνο της υιοθέτησης ενός «αξιοπρεπούς κατώτατου μισθού» στην EE.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
