Ένα στα πέντε ερπετά απειλείται με εξαφάνιση, σύμφωνα με την πρώτη ολοκληρωμένη αποτίμηση περισσότερων από 10.000 ειδών σε όλο τον κόσμο, που δημοσιεύτηκε στο Nature.
Συγκεκριμένα, η μελέτη εξετάζει 10.196 είδη από όλες τις ομάδες των ερπετών –χελώνες, κροκοδείλια, σαύρες, φίδια και το μοναδικό τουατάρα ή σφηνόδοντα, τον μοναδικό επιζώντα μιας ομάδας ερπετών που εμφανίστηκε πριν 250 εκατομμύρια χρόνια. Διαπιστώνει ότι το 21% των ειδών αυτών αντιμετωπίζει κίνδυνο εξαφάνισης, σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει το Κόκκινο Βιβλίο της IUCN (Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης). Η έκθεση αναγνωρίζει επίσης 31 είδη που έχουν ήδη εξαφανιστεί.
Οι επιστήμονες ζητούν την ανάληψη επείγουσας δράσης για τη διατήρηση των κροκόδειλων και τωνχελωνών, που βρίσκονται σε ιδιαίτερα δεινή κατάσταση. Υποστηρίζουν δε ότι τα ερπετά έχουν αγνοηθεί από καιρό όσο αφορά τον περιβαλλοντικό κίνδυνο εξαφάνισης, επειδή θεωρούνται λιγότερο χαρισματικά από τα «γούνινα και φτερωτά» πλάσματα.
Μέχρι στιγμής, 31 είδη έχουν εξαφανιστεί. Η μελέτη χρειάστηκε περισσότερα από 15 χρόνια για να ολοκληρωθεί, λόγω προβλημάτων χρηματοδότησης για το έργο. «Τα ερπετά για πολλούς ανθρώπους δεν είναι χαρισματικά και έχει δοθεί πολύ μεγαλύτερη έμφαση σε πιο γούνινα, φτερωτά είδη σπονδυλωτών για διατήρηση», δήλωσε ο Δρ Μπρους Γιανγκ του διεθνούς οργανισμού φύσης NatureServe.
Σχεδόν 1.000 επιστήμονες συνεργάστηκαν για τη μεγάλη μελέτη που ξεκίνησε το 2005. Αντίστοιχες εκθέσεις αποτίμησης για άλλες ομάδες σπονδυλωτών υπολόγιζαν ότι το 41% των αμφιβίων, το 25% των θηλαστικών και το 14% των πτηνών απειλούνται με εξαφάνιση, επισημαίνει το Reuters.Η έκθεση επισημαίνει ότι η κατάσταση είναι χειρότερη στα δάση, όπου απειλείται το 27% των ερπετών, από ό,τι στα ξηρά οικοσυστήματα, όπου το ποσοστό πέφτει στο 14%.
Για κάποια είδη βέβαια δεν υπάρχει ανησυχία: το μεγαλύτερο ερπετό του κόσμου, ο αυστραλιανός κροκόδειλος του γλυκού νερού, κατατάσσεται στα είδη «ελάχιστης ανησυχίας», ενώ ο ξάδελφός του ο γαβιάλης (Gavialis gangeticus), κροκόδειλος της ινδική χερσονήσου, αντιμετωπίζει κρίσιμο κίνδυνο εξαφάνισης.
Μεταξύ άλλων ειδών: ο δράκος του Κομόντο, η μεγαλύτερη σαύρα του κόσμου, κατατάσσεται στα «κινδυνεύοντα είδη». Η βασιλική κόμπρα, το μακρύτερο ιοβόλο φίδι του κόσμου, είναι σήμερα «τρωτό είδος», όπως συμβαίνει και με τη δερματοχελώνα, τη μεγαλύτερη χελώνα του κόσμου. Το θαλάσσιο ιγκουάνα των Γκαλάπαγκος είναι «τρωτό», ενώ τα διάφορα είδη γιγάντιας χελώνας στο νησιωτικό σύμπλεγμα είναι από τρωτά έως εξαφανισμένα.
Σημειώνεται ότι στη λίστα των απειλούμενων ειδών περιλαμβάνονται επίσης και τα δύο είδη θαλάσσιας χελώνας που απαντούν στην Ελλάδα, η Caretta caretta (τρωτό) και η πράσινη χελώνα (κινδυνεύον).