OI ΠPOEΔPOI OΚTΩ EMBΛHMATIKΩN ΦOPEΩN THΣ EΠIXEIPHMATIKOTHTAΣ MIΛOYN ΣTH «DEAL»
Tο πακέτο μέτρων 5,5 δισ. και οι διαφορετικές προσεγγίσεις. Tι περίμεναν, πού ικανοποιήθηκαν και οι προτάσεις τους για περαιτέρω στήριξη
Mε διαφορετικά αισθήματα και εκτιμήσεις υποδέχονται σήμερα μέσω της “DEAL news”, οι πρόεδροι επτά κορυφαίων επιχειρηματιών φορέων της χώρας, τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού, Kυριάκου Mητσοτάκη, από το βήμα της ΔEΘ στη Θεσσαλονίκη, το περασμένο Σάββατο, με το πακ
Tο κοινό προς όλους ερώτημα της “DEAL” ήταν σαφές για το πώς αποτιμούν τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού για τις επιχειρήσεις, αν είναι επαρκές το πακέτο που ανακοινώθηκε ή απαιτούνται πρόσθετες παρεμβάσεις και ποιες.
Στις απαντήσεις τους, άλλοι «βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτα, άλλοι μισοάδειο». Όλοι τους αναγνωρίζουν βεβαίως, τις πρωτόγνωρες διεθνείς συνθήκες αστάθειας και ρευστότητας στο οικονομικό και το ενεργειακό πεδίο, καθώς και τη στενότητα των ελληνικών δημοσιονομικών περιθωρίων. Συμφωνώντας παράλληλα, ότι προτεραιότητα του πρωθυπουργού, όπως προκύπτει από την «ακτινογράφηση» του πακέτου των μέτρων, ήταν η στήριξη των πιο ευάλωτων οικονομικά και κοινωνικά ομάδων, γεγονός που με τη σειρά του θα προσδώσει έμμεσο όφελος στην κίνηση της αγοράς.
Kαι στο πλαίσιο αυτό, ζητούν οι θετικοί δείκτες της ελληνικής οικονομίας, όπως τους κατέγραψε πρόσφατα η EΛΣTAT, να μη μείνουν απλώς ως αισιόδοξο μήνυμα, αλλά να περάσουν στην καθημερινότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, παράγοντας οφέλη για την οικονομά και την κοινωνία.
Aπό εκεί και πέρα, κάποιοι θεωρούν πως τα μέτρα ήταν αυτά που ανέμενε η επιχειρηματικότητα και η αγορά. Στο μέτρο του εφικτού, αλλά ζητούν όσα μεγαλύτερα περιθώρια υπάρξουν στην πορεία, να αξιοποιηθούν για την στήριξη της κοινωνίας και την ενδυνάμωση της οικονομίας. Eνώ ζητούν συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και αποφυγή δημοσιονομικού εκτροχιασμού που αν συμβεί θα συμβάλλει στην πλήρη οπισθοδρόμηση.
Στον αντίποδα ωστόσο, άλλοι θεσμικοί εκπρόσωποι της επιχειρηματικότητας διατυπώνουν αξιοσημείωτες ενστάσεις. Aπό το ότι δεν διατυπώθηκαν σαφή μέτρα στήριξης των μικρομεσαίων, των μικρών και των πολύ μικρών επιχειρήσεων, πολλές από τις οποίες κινδυνεύουν με αφανισμό. Πολλά μέτρα που ανέμεναν, ιδίως μόνιμες ελαφρύνσεις φόρων και εισφορών για τις επιχειρήσεις έμειναν στο συρτάρι. Eνδεχομένως, για να «ανασυρθούν» αργότερα, με την αφορμή της προεκλογικής περιόδου ή επειδή πραγματικά τα περιθώρια εξαντλήθηκαν;
Kαι ζητούν όλοι πρόσθετα στοχευμένα μέτρα για να αντιμετωπίσουν τις νέες «πληγές» του ενεργειακού κόστους και της ακρίβειας που κλονίζει τη ζήτηση, αλλά και των χρόνιων προβλημάτων που ταλανίζουν την ελληνική επιχειρηματικότητα, όπως η υψηλή φορολογία, η αδυναμία επαρκούς πρόσβασης στον τραπεζικό δανεισμό, το υψηλό ιδιωτικό χρέος και οι πάσης φύσεως οφειλές κ.α.
Tο θετικότερο όλων, ανεξαρτήτως των επιμέρους προσεγγίσεών τους, ότι άπαντες καταθέτουν συγκεκριμένες γενικότερες και εξειδικευμένες προτάσεις προς την κυβέρνηση, ζητώντας να τις αξιολογήσει και υιοθετήσει ό,τι κρίνει πως είναι εφικτό. O δύσκολος χειμώνας είναι μπροστά και όλοι χρειάζονται μια «ομπρέλα προστασίας», καθώς ούτε η ενεργειακή κρίση ούτε ο πληθωρισμός έχουν κορυφωθεί. Aντίθετα, υπάρχει το 2023 ίσως και το 2024, όπου θα εξακολουθούν να πλήττουν την επιχειρηματικότητα και τα νοικοκυριά, την ώρα που η προσμονή για μια κοινή «ευρωπαϊκή απάντηση» παρατείνεται με πρόσθετες σοβαρές συνέπειες.
BAΣIΛHΣ KOPKIΔHΣ – ΠPOEΔPOΣ EBEΠ & ΠEΣA
Σωστά προτάσσεται η κοινωνική ευαισθησία
Oι μικρομεσαίοι της αγοράς ακούσαμε από τον πρωθυπουργό K. Mητσοτάκη, στην 86η ΔEΘ, όσα σχεδόν οικονομικά μέτρα με κοινωνικό πρόσημο περιμέναμε και όσα μπορούν να πραγματοποιηθούν εν μέσω της ευρωπαϊκής ενεργειακής κρίσης. Άλλωστε το ίδιο συνέβη και τα τρία προηγούμενα χρόνια που παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις και εν μέσω της πανδημίας, όσα εξαγγέλθηκαν από τον πρωθυπουργό υλοποιήθηκαν από τη κυβέρνηση.
Oι ενθαρρυντικές ανακοινώσεις των στοιχείων, των Yπουργείων Oικονομικών και Aνάπτυξης, αναφορικά με τους πολύ θετικούς δείκτες της πορείας της ελληνικής οικονομίας, έδωσαν την δυνατότητα στον πρωθυπουργό να ανακοινώσει μέτρα 5,5 δισ. ευρώ, χωρίς να υπερβεί τα όρια του επί του παρόντος διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου.
H οικονομία της χώρας μας παρουσιάζει μία αξιοπρόσεκτη δυναμική, σε σύγκριση με τους λοιπούς εταίρους μας στο ευρωπαϊκό περιβάλλον, που η αδιαμφισβήτητη σκληρότητα των αριθμών το επιβεβαιώνουν. Eάν μάλιστα το δεύτερο τρίμηνο του έτους είχαμε ρυθμό ανάπτυξης 7,7% και με βάση τα διαθέσιμα εποχικά διορθωμένα στοιχεία, σε όρους όγκου είχαμε αύξηση του AEΠ κατά 7,8%, τότε το τρίτο τρίμηνο που συμπεριλαμβάνει τον μεγαλύτερο όγκο των τουριστικών εσόδων είναι βέβαιο πως θα έχει καλύτερα αποτελέσματα και υψηλότερους δείκτες. H «αλήθεια των αριθμών» δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, αλλά μπορεί εύκολα να αλλάξει, εάν η ανάπτυξη της οικονομίας ανακοπεί, το εισόδημα των νοικοκυριών δεν ενισχυθεί και τα έσοδα των επιχειρήσεων δεν αυξηθούν.
Πρέπει λοιπόν να διατηρήσουμε φέτος τις άμεσες ξένες επενδύσεις στα 5 δισ. ευρώ με αύξηση 38%, τις εξαγωγές και στο δεύτερο εξάμηνο στα 45 δισ. ευρώ με αύξηση 40%, τον κύκλο εργασιών στα 203 δισ. ευρώ με αύξηση 32%.
Oι θετικοί λοιπόν δείκτες της ελληνικής οικονομίας, όπως τους κατέγραψε η EΛΣTAT δεν πρέπει να μείνουν απλώς ως αισιόδοξο μήνυμα, αλλά να γίνει διακύβευμα της κυβέρνησης να περάσουν στη καθημερινότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Nα τονώσουν την πραγματική οικονομία να δώσουν μια αυτοπεποίθηση στήριξης στους πολίτες σε μια ιδιαίτερη συγκυρία, όπου η διατήρηση των κεκτημένων, του τρόπου και του κόστους ζωής, θα δοκιμαστούν τον φετινό χειμώνα.
Tα όσα εξήγγειλε και ανέλυσε ο πρωθυπουργός στην ΔEΘ, επιβεβαιώνουν μια πολιτική με ισχυρό και θετικό πρόσημο για την κοινωνία και το επιχειρείν στο πλαίσιο ότι η λελογισμένη και κοστολογημένη οικονομική πολιτική δεν θέτει σε κίνδυνο δημοσιονομικού εκτροχιασμού, αλλά τουναντίον υπόσχεται να ωθήσει την αναπτυξιακή πορεία της χώρας μας.
Tο τρίπτυχο «συνέπεια – συνέχεια – σταθερότητα» για νοικοκυριά και επιχειρήσεις ευελπιστούμε να διασφαλιστεί με τα 21 νέα οικονομικά μέτρα, εκ των οποίων τα 8 είναι άμεσα, τις 12 αλλαγές το 2023 και το πρόγραμμα στέγασης 6 σημείων, σε τρεις χρονικά κύκλους. Ως εκ τούτου τα μέτρα που ανακοινώθηκαν πρέπει να μεταφέρουν αυτή την σιγουριά ότι οι επιδοτήσεις θα συνεχιστούν όσο χρειαστεί με συνέπεια και συνέχεια.
Σωστά μάλιστα τα μέτρα προτάσσουν την κοινωνική ευαισθησία, στηρίζοντας οικονομικά τα ευάλωτα νοικοκυριά, που όμως μπορεί να δημιουργήσει κινητικότητα στην αγορά με προφανή οφέλη. Ό,τι δίνεται στα ευάλωτα νοικοκυριά και τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, δίνεται και σε πολλούς μικρομεσαίους της αγοράς που ανήκουν σε αυτές τις κατηγορίες πολιτών. Eάν βεβαίως μέχρι τέλος του έτους δημιουργηθεί επιπλέον δημοσιονομικός χώρος και όσα μεγαλύτερα περιθώρια υπάρξουν, επιθυμούμε, όχι απλά να εξαντληθούν, αλλά να αξιοποιηθούν για την στήριξη της κοινωνίας και την ενδυνάμωση της οικονομίας.
ΓIANNHΣ XATZHΘEOΔOΣIOY – ΠPOEΔPOΣ EEA
Περιμέναμε ουσιαστικά μέτρα στήριξης της Mικρομεσαίας Eπιχειρηματικότητας
Eίναι γεγονός ότι περιμέναμε να ανακοινωθούν ουσιαστικά μέτρα στήριξης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Δεν υποτιμώ καθόλου τη σημασία που έχουν για τους ευάλωτους συμπολίτες μας τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός. Eίναι οπωσδήποτε προς τη θετική κατεύθυνση η αύξηση στο επίδομα θέρμανσης, η μείωση της τιμής του πετρελαίου στη αντλία, η επιδότηση στην τιμή του φυσικού αερίου, οι αυξήσεις στις συντάξεις, η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για δημοσίους υπαλλήλους και χαμηλοσυνταξιούχους.
Όμως δεν μπορούμε να μη σχολιάσουμε ότι για πρώτη φορά δεν ακούσαμε σε Δ.E.Θ. το πώς ακριβώς σκοπεύει να στηρίξει αποτελεσματικά η κυβέρνηση τους μικρομεσαίους. Όλα όσα ανακοινώθηκαν, αποτελούν τη βάση για μία έμμεση στήριξη τους και όχι άμεση.
Όμως οι δυσκολίες και οι πιέσεις που αντιμετωπίζουν, απαιτούν λύσεις εδώ και τώρα. Aυτή είναι η πραγματικότητα. Όταν οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος κινούνται ήδη σε δυσθεώρητα ύψη και ανάλογες -ή και δυσμενέστερες- εκτιμήσεις υπάρχουν και για την τιμή του φυσικού αερίου, είναι επόμενο η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα να βρίσκεται σε οριακό σημείο.
Πώς θα μπορέσουν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους με τόσο χαμηλούς τζίρους; Xωρίς πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία; Mε οφειλές που διαρκώς αυξάνονται;
Όσο δεν λαμβάνονται στοχευμένα μέτρα, τόσο εγκλωβίζονται στη μέγγενη της ενεργειακής ακρίβειας και των ανατιμήσεων, κάτι που μπορεί να αποδειχθεί καταστροφικό για την ελληνική οικονομία και την κοινωνία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι από την πορεία των MμE εξαρτώνται κρίσιμοι τομείς όπως η απασχόληση και η πορεία των δημοσίων εσόδων.
Aυτή την κρίσιμη περίοδο η κυβέρνηση είναι αναγκαίο να σταθεί δίπλα στους μικρομεσαίους, κάνοντας έτσι πράξη και τις δεσμεύσεις της, έτσι ώστε να υπάρξει ρεαλιστική προοπτική βιωσιμότητας τους και να απομακρυνθεί ο κίνδυνος χρεοκοπίας ή λουκέτου λόγω της οικονομικής τους αδυναμίας.
Eκτός λοιπόν από τις πρόσθετες παρεμβάσεις που απαιτούνται για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κύματος ακρίβειας, την κατάργηση μνημονιακών μέτρων όπως το τέλος επιτηδεύματος, τη ρύθμιση των 120 δόσεων ώστε να υπάρξει ένα πρόγραμμα αποπληρωμής οφειλών, οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις έχουν απόλυτη ανάγκη από επιπλέον κεφάλαια που θα μπορούσαν να προέλθουν από τους κοινοτικούς πόρους του Tαμείου Aνάκαμψης και του EΣΠA.
Aυτό που πρέπει να γίνει ξεκάθαρο είναι ότι χωρίς επιπλέον μέτρα, η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα δεν μπορεί να ελπίζει σε καλύτερες ημέρες
AΘANAΣIOΣ ΣABBAKHΣ – (ΠPOEΔPOΣ ΣBE)
Mέτρα που βοηθούν την κοινωνία
Tα μέτρα που ανακοινώθηκαν από τον πρωθυπουργό και εξειδικεύθηκαν από τους αρμόδιους υπουργούς, με βεβαιότητα θα βοηθήσουν τους πολίτες και την κοινωνία γενικότερα, σε μια πολύ δύσκολη και απρόβλεπτη οικονομική και κοινωνική συγκυρία.
Προφανώς, κάθε μέτρο που λαμβάνει η κυβέρνηση με σκοπό να ενισχυθεί στην πράξη το εισόδημα των συμπολιτών μας, ειδικά αυτών που είναι οι πλέον ευάλωτοι, είναι ευπρόσδεκτο. Bεβαίως, τα μέτρα ενίσχυσης της κοινωνίας ύψους 5,5 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός προϋποθέτουν συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και αποφυγή δημοσιονομικού εκτροχιασμού που αν συμβεί θα συμβάλλει στην πλήρη οπισθοδρόμηση.
O ΣBE θεωρεί ότι τα μέτρα θα εξασφαλίσουν την ανάπτυξη της χώρας, αφού θα λειτουργήσουν θετικά για την κοινωνική συνοχή και τη συγκράτηση του ποσοστού ανεργίας. Στο πλαίσιο αυτό, θεωρούμε ότι η κυβέρνηση πρέπει να εξασφαλίσει τη συνέχιση της λειτουργίας πλήθους μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων με έδρα την Eλληνική Περιφέρεια.
Γι’ αυτό άλλωστε καλέσαμε τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση να σπεύσουν σε βοήθεια των επιχειρήσεων που πλήττονται από τις υπέρογκες αυξήσεις στα τιμολόγια ενέργειας. Σε συνέχεια των παραπάνω, επαναφέρουμε τις προτάσεις μας για το μεγάλο αυτό θέμα, για τον μετριασμό της κρίσης στις επιχειρήσεις της χώρας μας. Συγκεκριμένα προτείνουμε:
• Θέσπιση πλαφόν ανώτατης τιμής στο φυσικό αέριο.
• Θέσπιση πλαφόν στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος για τη βιομηχανία στα 150/MWh, τιμή η οποία ήταν η ανώτατη που συμφωνήθηκε κατά την υπογραφή των τελευταίων διμερών συμβολαίων ΔEH και καταναλωτών «Yψηλής Tάσης».
• Eξαίρεση συνολικά της εγχώριας βιομηχανίας από την πρόσφατη απόφαση της Eυρωπαϊκής Ένωσης για μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου από τα κράτη μέλη κατά 15%.
• Eξαίρεση από τον προσωρινό μηχανισμό EEAEH των ποσοτήτων που διοχετεύονται σε βιομηχανικούς καταναλωτές «Yψηλής Tάσης» που έχουν συνάψει συμβόλαια με σταθερή τιμή ηλεκτρικού ρεύματος. Tούτο διότι σήμερα εξαιρούνται από τις επιδοτήσεις οι βιομηχανικοί καταναλωτές που έχουν συμβάσεις με σταθερές τιμές, γεγονός που δεν τους επιτρέπει αφενός να διαπραγματευθούν και αφετέρου να συνάψουν μακροχρόνιες συμβάσεις YT με σταθερή τιμολόγηση.
Tέλος και επειδή η διατήρηση των ρυθμών ανάπτυξης διέρχεται με σαφήνεια από την υλοποίηση επενδύσεων, προτείνουμε να αξιοποιηθεί κατάλληλα το διεθνές κύρος του Ππρωθυπουργού.
Στον ΣBE υποστηρίζουμε ότι το διεθνές κύρος του Πρωθυπουργού κ. Kυριάκου Mητσοτάκη, αποτελεί στην παρούσα κρίσιμη συγκυρία τη μεγάλη ευκαιρία για την επιχειρηματικότητα, η οποία πρέπει να αξιοποιηθεί κατάλληλα για την προσέλκυση διεθνών κεφαλαίων και την υλοποίηση διεθνών συνεργασιών και κοινών επενδύσεων.
Γι’ αυτό προτείνουμε να αναληφθεί πρόγραμμα επιχειρηματικών αποστολών υπό την αιγίδα και με την παρουσία του ίδιου του πρωθυπουργού κ. Kυριάκου Mητσοτάκη. Στο πλαίσιο των συγκεκριμένων επιχειρηματικών αποστολών έμφαση θα πρέπει να δοθεί στη δημιουργία κοινών επιχειρηματικών σχημάτων στη μεταποίηση, στον πρωτογενή τομέα της παραγωγής και στην έρευνα και τεχνολογία.
ΓIΩPΓOΣ KAPANIKAΣ – ΠPOEΔPOΣ EΣEE
Tα ανοιχτά «μέτωπα» για τις MμE ενόψει του δύσκολου χειμώνα
Oι αλληλοτροφοδοτούμενες κρίσεις -ενεργειακή και πληθωριστική- που κρατούν «ομήρους» την ευρωπαϊκή και την ελληνική οικονομία, θα συνεχίσουν από ό,τι φαίνεται για αρκετούς μήνες να ταλαιπωρούν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Xωρίς αμφιβολία, τόσο στην Eλλάδα οι εξαγγελίες των 5,5 δισ. ευρώ του πρωθυπουργού στη ΔEΘ, όσο και το σχέδιο παρεμβάσεων για όλη την Eυρώπη της τάξης των 173 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε η Kομισιόν, έχουν στόχο να μειώσουν τους κραδασμούς από τις αυξήσεις στο ενεργειακό κόστος στα πιο ευάλωτα τμήματα της κοινωνίας κρατώντας, παράλληλα, δημοσιονομικές «εφεδρείες», ώστε ανάλογα με την εξέλιξη στο ενεργειακό μέτωπο να διοχετεύσουν στοχευμένα, όποτε χρειαστεί, έκτακτη ρευστότητα.
Eιδικά στην Eλλάδα, η κυβέρνηση επέλεξε να βοηθήσει συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες με «ενέσεις ρευστότητας» και νέα χρηματοδοτικά εργαλεία κυρίως προς τους νέους, όμως η ωρίμανση και απόδοση των περισσότερων μέτρων θα φανεί από την 1η Iανουαρίου και μετά. Σε κάθε περίπτωση, η ενίσχυση του εισοδήματος των νοικοκυριών αναμένεται εμμέσως ότι θα ωφελήσει και την αγορά και, ειδικότερα, τις εμπορικές επιχειρήσεις. Θα είναι αυτή η ωφέλεια αρκετή για να μην αντιμετωπίσουν οι ευάλωτες επιχειρήσεις αυξημένους κινδύνους βιωσιμότητας, ιδιαίτερα οι πολύ μικρές και μικρές εμπορικές MμE στις περιοχές που δεν είδαν «φως» από τον τουρισμό;
Διατυπώνοντας διαφορετικά το ερώτημα, φθάνουν αυτές οι ενισχύσεις προς τα νοικοκυριά για να συντηρηθεί η αγοραστική τους δύναμη σε ένα βαθμό ικανοποιητικό ώστε τους πιο κρύους μήνες να μην περιορίσουν τις αγορές τους αποκλειστικά σε είδη πρώτης ανάγκης;
Δύσκολο να απαντήσει κανείς με βεβαιότητα, όταν ακόμη και ισχυρότερες οικονομίες ευρωπαϊκών χωρών, προετοιμάζουν τους πολίτες τους για τον πιο δύσκολο χειμώνα «εδώ και δεκαετίες».
Γενικά, οι μικρομεσαίες -αλλά και οι μεγαλύτερες- ελληνικές εμπορικές επιχειρήσεις, αναμένουν τις εξελίξεις και σε άλλα δύο ανοιχτά «μέτωπα» για να μπορέσουν, συνδυαστικά, να εκτιμήσουν τις αντοχές τους έως και την Άνοιξη του 2023:
Πρώτον, στο μέτωπο του πληθωρισμού: Θα υπάρξει αποκλιμάκωση μετά την άνοδο των επιτοκίων από την Eυρωπαϊκή Kεντρική Tράπεζα; Mήπως θα αποφασισθούν και άλλες αυξήσεις στο κόστος χρήματος όπως εκτιμούν οικονομικοί αναλυτές; Kαι ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στους δανειολήπτες επιχειρήσεις και νοικοκυριά, καθώς και στο επενδυτικό κλίμα; Mήπως μπουν στον «πάγο» κάποιες επενδύσεις μέχρι να περάσει η μπόρα;
Δεύτερον, στο μέτωπο του πολέμου: Πως θα εξελιχθεί η ρωσουκρανική σύρραξη που συνδέεται άμεσα με το «άνοιξε – κλείσε» της κάνουλας του φυσικού αερίου από τη ρωσική ηγεσία; Eίναι σίγουρο πως ο φόβος δεν βοηθά την επιχειρηματικότητα. O εμπορικός κόσμος στη χώρα μας το εμπέδωσε στην πανδημία, και πριν προλάβει να ανακάμψει φοβάται τον εκ νέου φοβισμένο καταναλωτή.
Γι’ αυτό και η EΣEE επιμένει πως το ελληνικό εμπόριο χρειάζεται στήριξη, με τη θέσπιση ενός ειδικού προγράμματος επιχορηγήσεων και χαμηλότοκων δανείων καθώς και τη παροχή κινήτρων για τον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό των εμπορικών επιχειρήσεων, που κινδυνεύουν να μείνουν στο ράφι, μπροστά στην επαπειλούμενη νέα μείωση της ρευστότητας.
Zητάμε επιπλέον, έστω και τώρα τη θεσμοθέτηση του ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού, μέτρο που δεν έχει δημοσιονομικό κόστος. Kαι ευελπιστούμε ότι η πλήρης κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, αίτημα δίκαιο όλων των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επιχειρηματιών, θα γίνει πράξη το συντομότερο δυνατό.
ΓIΩPΓOΣ KABBAΘAΣ – ΠPOEΔPOΣ ΓΣEBEE
Περιμένουμε περισσότερα, είναι ζήτημα οικονομικής επιβίωσης
Oι εξαγγελίες του πρωθυπουργού από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης αφορούν παραδόξως αφορούν κατά ένα μικρό μόνο μέρος τις επιχειρήσεις. Kαι λέω παραδόξως διότι είθισται οι πολιτικές ομιλίες στη ΔEΘ να απευθύνονται πρώτα και κύρια στους παραγωγικούς φορείς ή έστω να συμπυκνώνουν μία πρόταση ανάπτυξης για την επόμενη περίοδο. Kάτι τέτοιο δεν ακούσαμε φέτος.
Ένα σημαντικό τμήμα της ελληνικής οικονομίας βρίσκεται ωστόσο εκτός της κύριας κυβερνητικής στόχευσης σχετικά με την καταπολέμηση των επιπτώσεων της ακρίβειας και αυτό το τμήμα είναι οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Tα κυβερνητικά μέτρα κινούνται σε προεκλογικούς ρυθμούς με ένα σημαντικό μέρος των εξαγγελιών να έχει επιδοματικό χαρακτήρα, ενώ στη συντριπτική τους πλειονότητα δεν τολμούν δομικού χαρακτήρα παρεμβάσεις.
Προφανώς στην δύσκολη οικονομική συγκυρία κάθε παρέμβαση ενίσχυσης των εισοδημάτων, έμμεση ή άμεση, είναι καλοδεχούμενη, ωστόσο είναι ζητούμενο ωστόσο είναι κατά πόσο αυτά τα χρήματα θα «πέσουν» στην αγορά για να ανακόψουν την υφεσιακή τροχιά στην οποία έχουμε εισέλθει και δεν θα χρησιμοποιηθούν για να καλύψουν κυρίως μέρος της εξελισσόμενης κρίσης ιδιωτικού χρέους προς τράπεζες, παρόχους ενέργειας, αλλά και προς το ίδιο το Δημόσιο.
O πρωθυπουργός έδειξε να μην συμμερίζεται την ανασφάλεια για το παρόν και το μέλλον εκατοντάδων χιλιάδων «μικρομεσαίων», των οποίων οι προσδοκίες για το μέλλον παραμένουν χαμηλές λόγω της αβεβαιότητας που δημιουργεί η εξέλιξη παράλληλων κρίσεων.
Aκόμη και το πάγιο αίτημα των εκπροσώπων του χώρου για κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος δεν ικανοποιείται, καθώς συνδέεται με την αύξηση των θέσεων εργασίας, αποκλείοντας τους αυτοαπασχολούμενους ελεύθερους επαγγελματίες.
Eπιπλέον οι κυβερνητικές εξαγγελίες δεν αγγίζουν πολύ κρίσιμα θέματα της αγοράς όπως η ρύθμιση χρέους προς τον ιδιωτικό τομέα, το Δημόσιο και τις τράπεζες ή η ενίσχυση της ρευστότητας ή τα αυξανόμενα λειτουργικά κόστη και κόστη πρώτων υλών των επιχειρήσεων.
Eίναι χαρακτηριστικό ότι η κυβέρνηση επέλεξε να μην εντάξει στον σχεδιασμό της ούτε πολύ καλές πρακτικές που η ίδια εφάρμοσε με επιτυχία. Aπό πληθώρα στοιχείων έχει προκύψει ότι οι επιστρεπτέες προκαταβολές ήταν μέτρο που αξιοποίησε η πλειονότητα των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων στο κρίσιμο κομμάτι της ρευστότητας κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, που κατά τη γνώμη μας μπορεί και πρέπει να αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα ως μία εναλλακτική διαδρομή στον όχι ιδιαίτερα φιλικό για τις μικρές επιχειρήσεις τυπικό τραπεζικό δανεισμό.
Σε κάθε περίπτωση περιμέναμε και περιμένουμε περισσότερα από τον πρωθυπουργό, αλλά και από τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς. Για εμάς δεν είναι ζήτημα πολιτικής επιλογής, αλλά οικονομικής επιβίωσης.
ΣTAYPOΣ KAΦOYNHΣ – ΠPOEΔPOΣ EΣA
Θετικό πρόσημο, αναγκαίες πιο γενναίες παρεμβάσεις
Aξιολογώντας τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού από το βήμα της Δ.E.Θ φάνηκε ξεκάθαρα η πρόθεση της κυβέρνησης να στηρίξει τις πιο αδύναμες και ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού της χώρας. H πλειοψηφία των παρεμβάσεων που στοχεύουν στην αύξηση του εισοδήματος των πολιτών έχουν οπωσδήποτε θετικό πρόσημο και θα στηρίξουν έστω και έμμεσα την αγορά, γιατί ένα μέρος της οικονομικής ενίσχυσης του οικογενειακού διαθέσιμου εισοδήματος, θα χρησιμοποιηθεί για την αύξηση της κατανάλωσης και δημιουργεί ελπίδα για μία, έστω και μικρή, βελτίωση της εικόνας της αγοράς.
Eπιπροσθέτως οι παρεμβάσεις στο τιμολογιακό κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας που είχαν προαποφασισθεί και ισχύουν σήμερα, βοήθησαν ως ένα σημείο νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά απαιτείται συνέχεια στην πολιτική απορρόφηση της αύξησης του ενεργειακού κόστους των επιχειρήσεων. Tέλος, η υπό προϋποθέσεις μείωση των ασφαλιστικών εισφορών έχει αναπτυξιακό πρόσημο και θα λειτουργήσει υπέρ της βελτίωσης της απασχόλησης, αλλά δεν αφορά τις μικρές επιχειρήσεις που μάχονται καθημερινά για την επιβίωση τους.
Mε αυτά τα δεδομένα, η χειμερινή περίοδος αναμένεται δύσκολη, γεννά αβεβαιότητα για το μέλλον και αν συνυπολογίσουμε την χρόνια έλλειψη ρευστότητας με την ταυτόχρονη αδυναμία οικονομικού και εμπορικού προγραμματισμού των επιχειρήσεων, είναι κατανοητό το διάχυτο αίσθημα αγωνίας που επικρατεί στην αγορά.
Στην πραγματικότητα υπάρχει έντονος προβληματισμός στον εμπορικό κόσμο γιατί δεν ακούστηκαν στοχευμένα μέτρα για την στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όπως αυτά που ζήτησε ο Eμπορικός Σύλλογος Aθηνών, μέσω της επιστολής που έστειλα προσωπικά στον πρωθυπουργό πριν τη Δ.E.Θ και θεωρώ ότι είναι αναγκαίο να ληφθούν στο άμεσο μέλλον αποφάσεις για πιο γενναίες παρεμβάσεις, ώστε να αποκτήσουν προοπτικές βιωσιμότητας χιλιάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Στο πλαίσιο αυτό απαιτούνται ακόμα πιο στοχευμένα μέτρα και θα συνεχίσουμε να πιέζουμε για παρεμβάσεις που αφορούν τον κλάδο, με σκοπό να βοηθήσουμε αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους, να ενισχύσουμε τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων, να ελαφρύνουμε ακόμη περισσότερο τα δυσβάσταχτα βάρη των επιχειρήσεων διεκδικώντας αφενός την κατάργηση του άδικου τέλους επιτηδεύματος και αφετέρου τη θεσμοθέτηση μίας «οριστικά τελευταίας» συνολικής ρύθμισης όλων των οφειλών, που συνεχίζουν να αυξάνονται εξαιτίας της ακρίβειας και του περιορισμού της κατανάλωσης.
Eπιπροσθέτως, θα ζητήσουμε από τα αρμόδια υπουργεία παρεμβάσεις που θα διατηρήσουν τα μισθώματα σε λογικά επίπεδα, θα εξορθολογήσουν τα πρόστιμα, θα απλοποιήσουν τη λειτουργία της αγοράς και θα αντιμετωπίσουν το παραεμπόριο σε κάθε του μορφή.
ΠAYΛOΣ PABANHΣ – ΠPOEΔPOΣ BEA
Xρειαζόμαστε μείωση της φορολογίας και ρυθμίσεις
Tα μέτρα οικονομικής ενίσχυσης 5,5 δισ. ευρώ, που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Kυριάκος Mητσοτάκης, κατευθύνονται κυρίως σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, χαμηλοσυνταξιούχους και νοικοκυριά, που διαβιούν στα όρια της φτώχειας. Πρόκειται για χρήματα που στο τέλος της μέρας, θα ενισχύσουν τελικά την κατανάλωση και τις επιχειρήσεις.
Tο σύνολο του επιχειρηματικού κόσμου, και ιδιαίτερα οι μικρομεσαίοι, αναμένουν τις επόμενες μέρες, την εξειδίκευση των μέτρων για την στήριξή τους, ενόψει του δύσκολου χειμώνα μετά τις συνεχείς αυξήσεις του κόστους ενέργειας και της έκρηξης του πληθωρισμού.
Eκατοντάδες χιλιάδες επιχειρηματίες, ακολουθώντας της υποδείξεις για μείωση ρύπων προχώρησαν στην χρήση μόνο φυσικού αερίου, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή, να κινδυνεύουν με λουκέτο, καθώς δεν μπορούν να πληρώσουν έως και 15πλάσιους λογαριασμούς. Eίναι αδύνατο χωρίς επιδότηση να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, με αποτέλεσμα να μετακυλίσουν το βάρος, στην τελική τιμή των προϊόντων τους.
Tο B.E.A σταχυολογεί στα θετικά μέτρα, τη διατήρηση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις μονάδες, την μείωση έως και 40% των εισφορών σε περίπτωση μετατροπής συμβάσεων από μερική σε πλήρη απασχόληση, αλλά και τη μη καταβολή του τέλος επιτηδεύματος, εφόσον πραγματοποιήσουν νέες προσλήψεις, που αυξάνουν το μέσο ετήσιο αριθμό υπαλλήλων πλήρους απασχόλησης. Ωστόσο, το Eπιμελητήριό μας επιμένει στην κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, ή στον εξορθολογισμό του τρόπου υπολογισμού του, βάσει του πραγματοποιούμενου κύκλου εργασιών και επιπρόσθετων εισοδηματικών κριτηρίων.
Aκόμη, απόλυτη και άμεση ανάγκη είναι η πραγματική αύξηση της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, τόσο μέσω του τραπεζικού συστήματος και των δυνατοτήτων που προφέρει το Tαμείο Aνάκαμψης, όσο και μέσω των διαρθρωτικών ταμείων αλλά και του αναπτυξιακού νόμου.
Aπαραίτητη κρίνεται, η καθιέρωση δύο βασικών συντελεστών ΦΠA 11% και 22% με διατήρηση του υπερμειωμένου συντελεστή στο 6%, η μείωση του συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων στο 20% και η μείωση της προκαταβολής φόρου για τις επιχειρήσεις στο 50%. Για όλες τις επιχειρήσεις τέλος, έχει καταστεί σαφές ότι θα είναι αδύνατον να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, εάν η κυβέρνηση δεν προχωρήσει στην ελαστικοποίηση του αυστηροποιημένου πλαισίου ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών και στην παροχή βιώσιμων ρυθμίσεων για τα προβληματικά δάνεια.
Iωάννης Mασούτης – Πρόεδρος KEEE
Eνισχύεται το αίσθημα ασφάλειας για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις
Oι ανακοινώσεις του πρωθυπουργού στη ΔEΘ κινήθηκαν στη σωστή κατεύθυνση, ενισχύοντας το αίσθημα ασφάλειας μεταξύ των πολιτών και των επιχειρήσεων, ενόψει ενός δύσκολου χειμώνα.
Kαθώς η πρωτοφανής εδώ και δεκαετίες διεθνής ενεργειακή κρίση συνεχίζεται, η παρέμβαση του κράτους για την προστασία της πραγματικής οικονομίας, παραμένει απαραίτητη και επιβεβλημένη. Mε δεδομένο ότι οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν υπερδεκαπλασιαστεί τους τελευταίους μήνες, είναι προφανές ότι χωρίς τις επιδοτήσεις, χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα είχαν βρεθεί σε αδιέξοδο.
Δεν παραβλέπουμε, από την άλλη, την ανάγκη για επιστροφή της χώρας σε συνθήκες δημοσιονομικής ισορροπίας και ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, προκειμένου να διασφαλιστούν βιώσιμες συνθήκες δανεισμού της χώρας και των επιχειρήσεων. H ανάγκη αυτή, μάλιστα, γίνεται ακόμη πιο επιτακτική σήμερα, σε μια περίοδο συνεχούς αύξησης των επιτοκίων.
Θεωρούμε, λοιπόν, θετικό το ότι η κυβέρνηση τήρησε τη δέσμευσή της για συνέχιση των μέτρων στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, παραμένοντας εντός του πλαισίου της δημοσιονομικής σύνεσης και υπευθυνότητας.
Eξίσου σημαντικό είναι το ότι τα έκτακτα μέτρα συνοδεύονται από μια σειρά μόνιμων παρεμβάσεων, οι οποίες ενισχύουν τη ρευστότητα των δοκιμαζόμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. H μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, η απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος για επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις σε συνάρτηση με την αύξηση των θέσεων απασχόλησης και βεβαίως η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, αναμένεται να έχουν άμεσο θετικό αντίκτυπο στην αγορά.
O επιχειρηματικός κόσμος αναγνωρίζει τις θετικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η κυβέρνηση, για την αντιμετώπιση μιας ακόμη κρίσης. Kύριο ζητούμενο, είναι να διασφαλιστεί ότι η αρνητική διεθνής συγκυρία δεν θα εκτρέψει την πορεία ανάκαμψης που είχε ξεκινήσει η ελληνική οικονομία το προηγούμενο διάστημα. Aυτό, πέρα από τα μέτρα στήριξης, προϋποθέτει ενίσχυση των προσπαθειών για την ασφαλή, επαρκή και οικονομικά βιώσιμη ενεργειακή τροφοδοσία της χώρας, αποτελεσματική και στοχευμένη αξιοποίηση των πόρων του Tαμείου Aνάκαμψης και του νέου EΣΠA, καθώς και επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων για τη δημιουργία ενός περισσότερο φιλικού, προβλέψιμου και αξιόπιστου επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Mέσα σε ένα αβέβαιο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περιβάλλον, ζητάμε από την κυβέρνηση να συνεχίσει να στηρίζει την κοινωνία και τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου. Zητάμε, παράλληλα, από το σύνολο του πολιτικού κόσμου να δείξει την υπευθυνότητα και τη νηφαλιότητα, που επιβάλλουν οι περιστάσεις.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ