Η λοιμώδης μονοπυρήνωση είναι μια μεταδοτική ασθένεια που προκαλείται από τον ιό του Epstein Barr (EBV). Η λοίμωξη αυτή προσβάλλει τα λευκά αιμοσφαίρια και κυρίως τα λεμφοκύτταρα.
Πώς μεταδίδεται;
Ο ιός μεταδίδεται κυρίως με τις στοματοφαρυγγικές εκκρίσεις, γι’ αυτό και η λοιμώδης μονοπυρήνωση έχει ονομαστεί και «νόσος του φιλιού». Έχουν όμως αναφερθεί και περιπτώσεις μετάδοσης με παράγωγα αίματος σε μεταγγίσεις.
Ο χρόνος επώασης, δηλαδή ο χρόνος που μεσολαβεί από την «εισβολή» του ιού στον οργανισμό μέχρι την εκδήλωση της νόσου, ποικίλλει από 15 μέχρι και 50 ημέρες.
Πώς εκδηλώνεται;
Η λοιμώδης μονοπυρήνωση στις περισσότερες περιπτώσεις ξεκινά με ήπια συμπτώματα, όπως κόπωση, πονοκεφάλους και φαρυγγίτιδα. Αυτό το στάδιο διαρκεί από δύο έως πέντε ημέρες και μοιάζει αρκετά με πολλές άλλες λοιμώξεις.
Τα συμπτώματα, με την πάροδο των ημερών, γίνονται πιο χαρακτηριστικά. Η φαρυγγίτιδα επιδεινώνεται αρκετά και ο ασθενής φτάνει στο σημείο να μην μπορεί να καταπιεί εύκολα. Οι λεμφαδένες στην περιοχή του τραχήλου είναι συχνά ιδιαίτερα διογκωμένοι και επώδυνοι, ενώ το εσωτερικό του στόματος στην περιοχή του φάρυγγα μπορεί να είναι καλυμμένο με μία λευκωπή ουσία λόγω της έντονης φλεγμονής. Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, δηλαδή από τη 2η ως και την 4η εβδομάδα, αναπτύσσεται και η σπληνομεγαλία, δηλαδή η διόγκωση του σπλήνα πέρα από τα φυσιολογικά όρια, που αφορά περίπου στους μισούς ασθενείς. Συχνά εμφανίζεται και ηπατομεγαλία (διόγκωση του ήπατος).
Πολλές φορές, στο πλαίσιο της λοιμώδους μονοπυρήνωσης παρουσιάζεται και εξάνθημα, ιδιαίτερα αν ληφθούν αντιβιοτικά , τύπου αμπικιλλίνης. Ακόμη μπορούν να παρατηρηθούν κόκκινα στίγματα τόσο μικρά όσο η μύτη μιας καρφίτσας στον ουρανίσκο, οίδημα των βλεφάρων και ίκτερος.
Στα παιδιά, ιδιαίτερα όσα είναι μικρότερα των τεσσάρων ετών, η εικόνα διαφοροποιείται λίγο με πιο έντονη σπληνομεγαλία, ηπατομεγαλία, ρινίτιδα και βήχα, ενώ το εξάνθημα είναι πιο ευδιάκριτο.
Τι πρέπει να κάνω;
Αν υποψιάζεστε ότι πάσχετε από λοιμώδη μονοπυρήνωση, καλό θα ήταν να εξεταστείτε από γενικό παθολόγο ή, αν πρόκειται για μικρής ηλικίας ασθενή, από παιδίατρο. Πέρα από την κλινική εξέταση, απαραίτητες είναι και κάποιες εξετάσεις αίματος, ώστε να αποκλειστούν άλλα αίτια που μπορούν να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα και να επιβεβαιωθεί η διάγνωση.
Ποια είναι η συνήθης πορεία της νόσου;
Οι πιο πολλοί ασθενείς αναρρώνουν χωρίς άλλα προβλήματα, σε διάστημα τεσσάρων με έξι εβδομάδων μετά τη λοίμωξη. Υπάρχουν περιπτώσεις όμως, που απαιτούν νοσηλεία και ταλαιπωρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ωστόσο, υπάρχουν συγκεκριμένες προφυλάξεις που προτείνονται σε όλους τους πάσχοντες από λοιμώδη μονοπυρήνωση. Αυτές είναι:
1.Ανάπαυση ή και παραμονή στο κρεβάτι, ιδιαίτερα κατά την εμπύρετο φάση της νόσου.
2.Αποφυγή καταστάσεων, όπως η άρση βάρους, που θα μπορούσαν ν’ αυξήσουν την ενδοκοιλιακή πίεση ή να προκαλέσουν ένα τραύμα στην κοιλιά.
3.Αποχή από την κατανάλωση αλκοόλ για την ελαχιστοποίηση της επιβάρυνσης του ήπατος.