Αντίδοτο στην κρίση οι τρίτες χώρες και η Νοτιοανατολική Ευρώπη
Η διείσδυση στις τρίτες χώρες και η σταθεροποίηση στις ευρωπαϊκές αγορές είναι το «αντίδοτο» των Ελλήνων εξαγωγέων απέναντι στην κάμψη που παρατηρείται το τελευταίο δίμηνο. Προς αυτή την κατεύθυνση θα ρίξουν όλες τις δυνάμεις τους και θα στηρίξουν την επιλογή τους ως την πλέον αποτελεσματική διέξοδο απέναντι στην κρίση.
Οι Έλληνες εξαγωγείς προβληματίζονται από τις ακυρώσεις παραγγελιών από το εξωτερικό υπό τον φόβο των ξένων πελατών τους ότι οι Έλληνες παραγωγοί δεν θα μπορέσουν να τις εκτελέσουν, εξέλιξη η οποία αποδίδεται στο μεγάλο έλλειμμα αναξιοπιστίας της ελληνικής οικονομίας και στην αβεβαιότητα γύρω από το μέλλον της χώρας.
Ωστόσο δεν ανησυχούν ακόμα έντονα, αφού οι ελληνικές εξαγωγές κλείνουν το 2011 με ρεκόρ εξωστρέφειας φτάνοντας τα 24 δισεκατομμύρια ευρώ, αρκετά πιο πάνω από τις προβλέψεις των εξαγωγέων που εκτιμούσαν ότι η χρονιά θα κλείσει με 20 δισ. Ήδη το φράγμα των 20 δισ. ευρώ έσπασαν οι ελληνικές εξαγωγές το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2011, γεμίζοντας ελπίδα όλους όσους εμπλέκονται στον τομέα που εκτιμούν ότι παρά την κάμψη που σημειώθηκε το τελευταίο διάστημα η δυναμική του κλάδου είναι τέτοια που θα ανακάμψει και θα συμβάλλει στην αναγέννηση της ελληνικής οικονομίας.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση της προέδρου του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων κα Χριστίνα Σακελλαρίδη ότι τα τελευταία στοιχεία για την πορεία των ελληνικών εξαγωγών επιβεβαιώνουν δύο αντίρροπες εικόνες στο εξωτερικό εμπόριο της χώρας. «Αφενός την κατάκτηση του ιστορικού ρεκόρ εξωστρέφειας άνω των 20 δισ. ευρώ, που ήρθε νωρίτερα από τη συμπλήρωση του 12μήνου και αφετέρου την εξασθένιση των ρυθμών ανόδου των εξαγωγών, ενόψει και της νέας χρονιάς.
Οι έντονες διακυμάνσεις στο εμπόριο με Τρίτες Χώρες και η σταθεροποίηση των μεριδίων στις ευρωπαϊκές αγορές, δείχνουν το δρόμο και για τα επόμενα χρόνια: Η Ελλάδα στον πυρήνα του Ευρώ, με μία συνεπή και επιθετική Εθνική Στρατηγική για τις Εξαγωγές, που να εξασφαλίζει διείσδυση σε νέες και δυναμικές αγορές».
Η υπέρβαση του ορίου των 20 δισ. ευρώ προέρχεται κυρίως από τη μεγάλη αύξηση των ελληνικών εξαγωγών προς Τρίτες Χώρες στο 11μηνο του 2011 (+86,97%), σημαντικό μέρος της οποίας αφορά εξαγωγές πετρελαιοειδών, ενώ οι εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕ αυξήθηκαν κατά 12,16%. Το αποτέλεσμα ήταν μία σημαντική αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των Τρίτων Χωρών στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών στα επίπεδα του 48,4% (από 36,01% την ίδια περίοδο του 2010).
H μείωση 3,2%
Μετά την υποχώρηση και των εξαγωγών τον ίδιο μήνα, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, χωρίς πετρελαιοειδή, διαμορφώθηκε σε 1.174,8 εκατ. ευρώ (1.576,6 εκατ. δολάρια) έναντι 1.645,7 εκατ. ευρώ (2.229,4 εκατ. δολάρια) τον ίδιο μήνα του έτους 2010, παρουσιάζοντας μείωση, σε ευρώ, 28,6%.
Σε επίπεδο 11μήνου, η συνολική αξία των εισαγωγών, χωρίς πετρελαιοειδή, κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2011 ανήλθε στο ποσό των 29.576,2 εκατ. ευρώ (41.239,6 εκατ. δολάρια) έναντι 33.821,2 εκατ. ευρώ (44.796,8 εκατ. δολάρια) κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2010, παρουσιάζοντας μείωση, σε ευρώ, 12,6%.
Ως αποτέλεσμα, της μείωσης των εισαγωγών και της αύξησης των εξαγωγών στο 11μηνο, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, χωρίς πετρελαιοειδή, διαμορφώθηκε σε 15.037,9 εκατ. ευρώ (20.842,0 εκατ. δολάρια) έναντι 20.639,3 εκατ. ευρώ (27.255,9 εκατ. δολάρια) κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2010, παρουσιάζοντας μείωση, σε ευρώ, 27,1%. Ένας από τους καλύτερους πελάτες των Eλλήνων εξαγωγεών το α’ εξάμηνο του 2011 ήταν η Τουρκία που αναδείχθηκε σε έναν από τους σημαντικότερους πελάτες των ελληνικών προϊόντων. Σύμφωνα με την ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, η Τουρκία κατά το α’ εξάμηνο του προηγούμενου έτους απορρόφησε το 53,5% των συνολικών εξαγωγών της Ελλάδας.
Με την αξία των εξαγωγών προς τη γείτονα να διαμορφώνεται στο εξεταζόμενο διάστημα σε 866.598.102 ευρώ, η Τουρκία πλέον αποτελεί τον δεύτερο καλύτερο πελάτη των προϊόντων μας, μετά την Ιταλία, ενώ το α’ εξάμηνο του 2010 βρισκόταν στην πέμπτη θέση. Από την άλλη, ένας παραδοσιακός πελάτης των ελληνικών προϊόντων, η Γερμανία, υποχώρησε στην τρίτη θέση, από την πρώτη που βρισκόταν πέρυσι. Η μείωση, πάντως, κατά 3,8% των εξαγωγών προς τη Γερμανία εκτιμάται ότι είναι.
Επιχειρηματικές αποστολές εκτός των τειχών
Η συρρίκνωση της εγχώριας ζήτησης έσπρωξε τις επιχειρήσεις στις αγορές του εξωτερικού. Στο επίκεντρο εκτός από τρίτες χώρες βρίσκονται οι χώρες της ΝΑ Ευρώπης στις οποίες αυτή την περίοδο γίνονται πολλές έρευνες αγοράς από επιχειρηματίες, ενώ ορισμένες εταιρίες ήδη προχωρούν και στην επιλογή της δημιουργίας δικτύου.
Πρόκειται για μια επιλογή που μπορεί να μην έχει άμεσα αποτελέσματα, αφού στην αρχή τα κόστη θα τρέχουν αλλά στην πορεία θα αποτελέσει διέξοδο για όποιες επιχειρήσεις καταφέρουν να αποσπάσουν μερίδια αγοράς.
Ήδη από τον ΣΕΒ καταγράφουν μεγάλη αύξηση στη συμμετοχή επιχειρηματικών αποστολών στο εξωτερικό σε σχέση με το παρελθόν. Ωστόσο, όλοι οι παράγοντες που δραστηριοποιούνται στον τομέα εξαγωγών επισημαίνουν ότι για να στηριχθούν οι ελληνικές επιχειρήσεις αλλά και να διατηρηθεί το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που αποκτούν αυτή τη στιγμή τα ελληνικά προϊόντα, υποβοηθούμενα από τη διεθνή συγκυρία, θα πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες και μέτρα μόνιμου χαρακτήρα τόσο από τις ίδιες οι εταιρίες όσο και από την κυβέρνηση.
Ωστόσο μέχρι στιγμής ενισχύονται οι μέσω προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, καθώς και μέσω αλλαγών στο θεσμικό πλαίσιο. Το υπουργείο Ανάπτυξης έχει ανακοινώσει την ένταξη 746 επενδυτικών σχεδίων στο πρόγραμμα «Εξωστρέφεια-Ανταγωνιστικότητα των Επιχειρήσεων» του ΕΣΠΑ, με τη δημόσια δαπάνη να ανέρχεται στα 44,8 εκατ. ευρώ.
