Oι μομφές που αποδίδονται στους Mητρόπουλο και Kουκιάδη (TAIΠEΔ) και η αναποτελεσματικότητα
Ιούλιος 2011: Με απαίτηση της Τρόικας συστήνεται το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, με τον μεγαλεπήβολο στόχο των 50 δισ. ευρώ από τις αποκρατικοποιήσεις ως το 2015. Φεβρουάριος 2012: Τα αποτελέσματα της δράσης του Ταμείου δεν έχουν να επιδείξουν ούτε μία αποκρατικοποίηση!
Ο προγραμματισμός και οι στόχοι που έθεσαν οι επικεφαλής του Ταμείου, ο διευθύνων σύμβουλος Κώστας Μητρόπουλος και ο πρόεδρος Γιάννης Κουκιάδης, κατέληξαν σε φιάσκο. Αντί για αποκρατικοποιήσεις, οι κ.κ. Μητρόπουλος και Κουκιάδης επιδίδονταν σε συνεχείς αμφισβητήσεις των στόχων για τα έσοδα που θα προέκυπταν από αυτές. Ως αιτία πρόβαλαν τη χαμηλή αποτίμηση των προς αποκρατικοποίηση εταιριών και την έλλειψη επενδυτικού ενδιαφέροντος, το οποίο ενίσχυαν όμως με τις παλινωδίες και τις αναθεωρήσεις στόχων.
Το αποτέλεσμα ήταν τα 5 δισ. του 2011 να περιοριστούν στα 1,74 δισ. ευρώ και από ιδιωτικοποιήσεις, στις οποίες όμως το Ταμείο δεν είχε καμιά συμμετοχή. Τα χρήματα αυτά ήταν τα μοναδικά που μπήκαν στα ταμεία του κράτους και σ’ αυτό σημαντική ήταν η συμμετοχή του πρώην γενικού γραμματέα αποκρατικοποιήσεων Γιώργου Χριστοδουλάκη. Ο οποίος είχε επισημάνει τις δυσκολίες του εγχειρήματος και είχε προτείνει να δοθεί προτεραιότητα σε δημόσιες επιχειρήσεις και περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου, που δεν συνδέονται με την οικονομική συγκυρία, καθώς είχε διαπιστώσει επενδυτικό ενδιαφέρον. Συνάντησε όμως τις αντιδράσεις κυβερνητικών παραγόντων, προσκολλημένων στο πελατειακό σύστημα και την επιθυμία των στελεχών της κυβέρνησης να χρησιμοποιούν το κράτος ως… ψηφοθηρικό επιχειρηματία, παρά τον κίνδυνο της Τρόικας. Έτσι ξεκίνησε η κόντρα και με τον Κώστα Μητρόπουλο, η οποία έφερε και την αποχώρηση του κ. Χριστοδουλάκη.
Μετά την αποτυχία του 2011, οι αποκρατικοποιήσεις μεταφέρθηκαν για το 2012, μαζί με τα χρήματα που θα ενίσχυαν τα διαθέσιμα του ελληνικού Δημοσίου. Ο στόχος όμως που τέθηκε για είσπραξη 9,3 δισ. ευρώ το 2012, εγκαταλείφθηκε για άλλη μια φορά πολύ νωρίς από το Ταμείο και οι κ.κ. Μητρόπουλος και Κουκιάδης αναφέρθηκαν σε πιθανά (όχι σίγουρα) έσοδα 4,7 δισ. ευρώ. Και σαν να μη έφτανε αυτό, ο κ. Μητρόπουλος χαμήλωσε τον πήχη των συνολικών εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις στα 19 δισ. ευρώ μέχρι το 2015, αντί του αρχικού στόχου των 50 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η Τρόικα ζήτησε εξηγήσεις σε έντονο ύφος από τους επικεφαλής του Ταμείου για τη νέα αναθεώρηση των στόχων. Γι’ αυτό ο διευθύνων σύμβουλος του Ταμείου υποχρεώθηκε να αναδιπλωθεί και να αναφέρει πως ο στόχος των 50 δισ. δεν εγκαταλείπεται, αλλά μετατίθεται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, χωρίς όμως να προσδιορίσει το πότε.
Βαρύ κλίμα
Οι συνεχείς αναθεωρήσεις στόχων και η μεγάλη καθυστέρηση των αποκρατικοποιήσεων, έχουν σαν αποτέλεσμα να επικρατεί βαρύ κλίμα στις σχέσεις της ηγεσίας του ΤΑΙΠΕΔ με συγκεκριμένα κυβερνητικά στελέχη, την Τρόικα, ακόμα και διοικήσεις υπό αποκρατικοποίηση εταιριών. Άτομα που γνωρίζουν καλά πρόσωπα και πράγματα επισημαίνουν ότι σε συζήτηση που έγινε στο υπουργείο Οικονομικών αναφέρθηκε πως υπάρχει ο μηχανισμός για να περνάνε στο ΤΑΙΠΕΔ τα ποσοστά που ελέγχει το δημόσιο στο μετοχικό κεφάλαιο των εταιριών, αλλά δεν υπάρχει μηχανισμός να πουληθούν, ούτε να επιστραφούν στο δημόσιο. Αυτό αποτελεί σαφή μομφή για τους Μητρόπουλο, Κουκιάδη, θεωρώντας τους βασικούς υπεύθυνους για την μεγάλη καθυστέρηση των αποκρατικοποιήσεων, αλλά και για το ότι δέχονται παρεμβάσεις από κυβερνητικά στελέχη που στην ουσία «πολεμάνε» τις αποκρατικοποιήσεις για κομματικούς λόγους.
Χρηματοοικονομικοί αναλυτές από την άλλη πλευρά, επισημαίνουν ότι λόγω των καθυστερήσεων, θα αναγκαστεί το Ταμείο να ρίξει στην αγορά πολλές αποκρατικοποιήσεις μαζί, με τον μεγάλο κίνδυνο να διαλυθούν οι αποτιμήσεις.
Αμφιβολίες για το αν το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων έχει τις ικανότητες να εκτελέσει το έργο το οποίο έχει αναλάβει, χωρίς να δέχεται παρεμβάσεις από τους κυβερνητικούς παράγοντες που δεν θέλουν τις ιδιωτικοποιήσεις, εκφράζουν και επιχειρηματικοί ελληνικοί και ξένοι κύκλοι, που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στην διεκδίκηση των εταιριών του Δημοσίου.
Ο Κώστας Μητρόπουλος βρέθηκε στο στόχαστρο και του επικεφαλής της task force στην Ελλάδα Χορστ Ράιχενμπαχ, ο οποίος σε έκθεσή του για την πορεία των αποκρατικοποιήσεων, επέρριπτε ευθύνες στο Ταμείο για την καθυστέρηση, αλλά και αποκάλυπτε την έλλειψη εμπιστοσύνης που υπάρχει από την πλευρά της κυβέρνησης προς το Ταμείο. Ο κ. Ράιχενμπαχ αναφέρθηκε στο αίτημα της κυβέρνησης για στήριξη στη διαδικασία ιδιωτικοποιήσεων μέσα από την ενίσχυση της εσωτερικής τεχνογνωσίας και ικανοτήτων.
Ο κ. Μητρόπουλος εθίγη, αλλά η απάντησή του προς τον κ. Ράιχενμπαχ προκάλεσε ειρωνικά σχόλια. Τι ανέφερε; Ότι τα στελέχη του Ταμείου είναι ικανοποιημένα από την πορεία του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων! Το οποίο αναθεωρήθηκε προς τα κάτω πολλές φορές, ενώ δεν καταγράφηκε στο ενεργητικό του Ταμείου καμία αποκρατικοποίηση.
Στα υπουργικά γραφεία πάντως συζητείται έντονα τον τελευταίο καιρό, ότι η Τρόικα έχει ζητήσει να τοποθετηθεί νέο επιτελικό σχήμα στο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων.
Πέντε καθοριστικά λάθη και αποτυχίες
Η Τρόικα αλλά και επιχειρηματικοί κύκλοι κατηγορούν τον κ. Μητρόπουλο, αλλά και τον κ. Κουκιάδη, εκτός των άλλων και για πέντε καθοριστικά λάθη, που έγιναν τους τελευταίους τρεις μήνες και συνετέλεσαν σε… μηδενικά αποτελέσματα στα έσοδα και ούτε μία αποκρατικοποίηση ως τώρα.
1) Για την άνευ σοβαρού λόγου αναβολή του διαγωνισμού για τα «φρουτάκια» τον Σεπτέμβριο του 2012, ενώ αρχικά είχε προγραμματιστεί στο πρώτο τρίμηνο και για τον οποίο υπάρχει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον.
2) Για τη μη ρεαλιστική – όπως χαρακτηρίστηκε – πρόσκληση ενδιαφέροντος για την αξιοποίηση του Ελληνικού, που αποτρέπει τους επενδυτές, αντί να τους προσελκύει. Κι αυτό γιατί δεν προτείνει συγκεκριμένο σχέδιο, αλλά ζητάει από τους υποψηφίους να ετοιμάσουν επιχειρηματικό σχέδιο μαζί με την οικονομική προσφορά, κάτι που θα κοστίσει πολύ στους επενδυτές. Παράλληλα, δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει το ιδιοκτησιακό καθεστώς στο Ελληνικό.
3) Για το φιάσκο στην υπόθεση ΔΕΠΑ – ΔΕΣΦΑ, που είχε σαν αφετηρία τις κυβερνητικές παρεμβάσεις, αλλά και τη σύμφωνη γνώμη του Ταμείου. Η πώληση «πακέτο» των δύο εταιριών απορρίφθηκε από την Τρόικα, που ζητά την αποκρατικοποίηση χωριστά της ΔΕΠΑ και της θυγατρικής της, όπως είχε ψηφιστεί στον ενεργειακό νόμο το καλοκαίρι.
4) Την αποτυχία της ανανέωσης της σύμβασης με την Hochtief για το «Ελευθέριος Βενιζέλος», την οποία χρεώνουν προσωπικά στον κ. Μητρόπουλο.
5) Γιατί αναθεώρησε προς τα κάτω τον στόχο των αποκρατικοποιήσεων, όταν μόνο η ακίνητη περιουσία του Δημοσίου, που μπορεί να αξιοποιηθεί άμεσα, αποτιμάται στην παρούσα φάση στα 28 – 34 δισ. ευρώ.
