Την αλλαγή σελίδας-υπό προϋποθέσεις-στις σχέσεις των δυο χωρών επισφράγισαν ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου και ο Τούρκος ομόλογος τους Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά τη κοινή συνέντευξη τύπου καθώς και κατά τη διάρκεια του δείπνου του τουρκικού διπλωματικού σώματος.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, μιλώντας ενώπιον του τουρκικού διπλωματικού σώματος στο Ερζερούμ, αναφέρθηκε συγκεκριμένα στις πρόσφατες υπερπτήσεις πάνω από το Αγαθονήσι και άλλα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου ενώ προειδοποίησε ότι τέτοιες κινήσεις δεν πρόκειται να αλλάξουν το καθεστώς στο Αιγαίο.
«Στο ερώτημα “ειρήνη ή σύγκρουση” επιλέγουμε ειρήνη» επεσήμανε ο Πρωθυπουργός, ξεκαθαρίζοντας πάντως ότι και η ειρηνική συνύπαρξη έχει τις προϋποθέσεις της.
«Η εμπιστοσύνη δύσκολα χτίζεται ενώ πολύ εύκολα χάνεται» προσέθεσε. «Τι προσπαθεί να αποδείξει η Τουρκία;» διερωτήθηκε χαρακτηριστικά ο κ. Παπανδρέου.
Ξεκαθάρισε ότι πρέπει να μπει τέλος στην προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας αν αυτή εννοεί τα όσα λέει περί επιθυμίας της για σχέσεις καλής γειτνίασης. Και προσέθεσε ότι οι απειλές πολέμου δεν συνάδουν προς την πολιτική των μηδενικών προβλημάτων που τόσο έχει διαφημίσει ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου.
Ο έλληνας πρωθυπουργός επανέλαβε τη στήριξη της Αθήνας στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, σημειώνοντας όμως ότι όσο το Κυπριακό μένει άλυτο και η τουρκική κατοχή συνεχίζεται αυτή δεν θα ευοδωθεί. Από την πλευρά του, ο κ. Ερντογάν εστίασε την ομιλία του στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας εκφράζοντας τη δυσαρέσκεια της Άγκυρας για τη στάση της ΕΕ απέναντί της.
Πριν από τις ομιλίες τους στην ετήσια σύνοδο των τούρκων πρέσβεων οι δύο πρωθυπουργοί παρευρέθησαν στην τελετή των εγκαινίων του Σταδίου «Τζεμάλ Γκιουρσέλ» όπου θα διεξαχθεί η χειμερινή Πανεπιστημιάδα.
Ο κ. Παπανδρέου κατά τη διάρκεια του χαιρετισμού του εκεί δήλωσε ότι οι δύο λαοί και οι δύο κυβερνήσεις καταβάλλουν προσπάθειες για ειρήνη και φιλία. «Πρέπει να ξεχάσουμε τους ανταγωνισμούς του παρελθόντος. Σήμερα είμαι αισιόδοξος» δήλωσε ο έλληνας πρωθυπουργός. Και προσέθεσε ότι η Ελλάδα θα στηρίξει την υποψηφιότητα της Τουρκίας να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2020.
Η Άγκυρα πάντως δεν θεωρεί εχθρική την πρόθεση της Αθήνας να κατασκευάσει φράχτη στην ελληνοτουρκική μεθόριο με σκοπό να ανασχέσει τα κύματα μεταναστών χωρίς χαρτιά που περνούν από την Τουρκία στην Ελλάδα. Αυτό το μήνυμα μετέφερε, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο κ. Ερντογάν στον κ. Παπανδρέου κατά τη διάρκεια του προγεύματος εργασίας που είχαν χθες στο Ερζερούμ. Η συνάντηση των δύο ανδρών, με τη συμμετοχή από ένα σημείο και έπειτα των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας κκ. Δ. Δρούτσα και Αχμέτ Νταβούτογλου, κράτησε συνολικά τρεις ώρες και συζητήθηκαν όλα τα διμερή θέματα.
Συζητήθηκαν επίσης τα ευρωτουρκι- κά και οι αρρυθμίες στην ενταξιακή πορεία της Άγκυρας. Στο τραπέζι έπεσε και η ελληνική πρόταση περί της συνόδου κορυφής ΕΕ- Τουρκίας, με τις δύο πλευρές να συμφωνούν ότι χρειάζεται να δοθεί μια νέα δυναμική. Στο θέμα του Κυπριακού έγινε μια ανασκόπηση των ως σήμερα εξελίξεων εν όψει και της συνάντησης της Γενεύης στα τέλη Ιανουαρίου, ενώ συζητήθηκαν και περιφερειακά ζητήματα όπως η κατάσταση στη Μέση Ανατολή.
Κοινή συνέντευξη Τύπου, Γιώργου Παπανδρέου και Ταγίπ Ερντογάν, στο Ερζουρούμ
Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται ήδη σε νέα εποχή, δηλώνουν κατηγορηματικά οι πρωθυπουργοί Ελλάδος, Γιώργος Παπανδρέου, και Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, και ταυτόχρονα απευθύνουν έκκληση για τη συνέχιση και την εμπέδωση της νέας αυτής, αμοιβαίας, επωφελούς εποχής.
«Δεν μπορούμε να δομήσουμε το μέλλον μας πάνω στις δυσκολίες του παρελθόντος, ή στην αρνητική γλώσσα του παρελθόντος. Πρέπει αυτά να τα αφήσουμε πίσω και μπορούμε να δουλέψουμε, για να δημιουργήσουμε μία καινούργια γλώσσα, ώστε να χτίσουμε το μέλλον μας», τόνισε ο Τούρκος πρωθυπουργός, κατά τη διάρκεια της χθεσινοβραδινής κοινής συνέντευξης Τύπου των δύο ηγετών, και πρότεινε επαναπροσδιορισμό του τρόπου με τον οποίο περιγράφονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. «Ίσως θα πρέπει να αλλάξουμε την προσέγγισή μας, από εκείνη της γειτνίασης, προς μία σχέση εταιρική. Έτσι θα έπρεπε να χαρακτηρίζουμε τη σχέση μας», είπε.
Ο κ. Παπανδρέου αποδέχθηκε τις παρατηρήσεις του Τούρκου ομολόγου του και σημείωσε ότι «οι οραματικές μας στοχεύσεις, που θα δώσουν τη δυναμική, για εμάς, τις Κυβερνήσεις των δύο χωρών, αλλά και των λαών μας, είναι να προχωρήσουμε σε μία διαφορετική βάση ειρήνης και συνεργασίας, που θα είναι προς όφελος όλων».
«Πρέπει να αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε ορολογία, που μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα ανάμεσα στις δύο χώρες, γιατί ο στόχος μας είναι να φέρουμε κοντά τους λαούς μας, ώστε να μπορέσουμε να έχουμε καλύτερο μέλλον στη Μεσόγειο και στο Αιγαίο για να έχουμε μία θάλασσα ειρήνης», παρατήρησε ο κ. Ερντογάν, αναφερόμενος στο λεξιλόγιο, που συχνά χρησιμοποιείται για την περιγραφή των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
«Δεν είμαστε δέσμιοι του παρελθόντος. Το αντίθετο. Συζητάμε τα προβλήματα του παρελθόντος με μεγάλη ειλικρίνεια», σημείωσε, με τη σειρά του, ο Έλληνας πρωθυπουργός και πρόσθεσε πως αυτό, δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη υποχρέωση, «να προχωρήσουμε συστηματικά μπροστά, γιατί ξέρουμε ότι κατά βάση και οι δύο λαοί, όπως και οι δύο κυβερνήσεις και θέλουμε, αλλά και είναι και προς όφελός μας, να κάνουμε τα βήματα μπροστά για μία ριζικά διαφορετική σχέση».
Ο κ. Παπανδρέου είπε ακόμη πως «η εμπιστοσύνη που δημιουργούμε, βασίζεται ακριβώς και στην ειλικρίνεια που έχουμε μεταξύ μας να αντιμετωπίσουμε προβλήματα του παρελθόντος». Αναφέρθηκε, δε, ειδικά στη σημασία της καλής προσωπικής σχέσης, που έχουν οι δύο πρωθυπουργοί για την εμπέδωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
«Πιστεύω ότι υπάρχουν, πρώτα απ’ όλα, οι αντικειμενικές συνθήκες να προχωρήσουμε μπροστά. Πιστεύω ότι υπάρχει η βούληση και των δύο Κυβερνήσεων, η θέληση και των δύο λαών, αλλά βεβαίως είναι σημαντική και η δική μας αφοσίωση σε αυτό το στόχο, και η αφοσίωση του Ταγίπ, που δεν αμφισβητώ ότι υπάρχει, αλλά και η δική μου αφοσίωση, στο να προχωρήσουμε μπροστά», είπε ο κ. Παπανδρέου.
Άλλωστε, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε ότι θα ήθελε να προσφωνήσει τον ομόλογό του «καρντάση».
«θα ήθελα να μπορώ να θεωρώ τον Ταγίπ -θα χρησιμοποιήσω μια λέξη που χρησιμοποιούμε σε μια ιδιαίτερη περιοχή της Ελλάδας, τη Θεσσαλονίκη, αλλά είναι λέξη που την καταλαβαίνουν και οι Τούρκοι- “καρντάση”. Για εμάς σημαίνει ένας άνθρωπος με ειλικρίνεια, ντόμπρος, ένας καλός άνθρωπος, με καλές προθέσεις. Πιστεύω ότι είναι μια πολύ καλή βάση, για να συνεχίσουμε την προσέγγιση και για να έχει αυτή αίσιο τέλος».
Οι δύο πρωθυπουργοί αποτίμησαν όσα έχουν έως σήμερα επιτευχθεί
«Συγκροτήσαμε από κοινού το Συμβούλιο Συνεργασίας ανωτάτου επιπέδου και στην Αθήνα, τον Μάιο του 2010, βάλαμε την υπογραφή μας σε 25 συμφωνίες. Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις πήραν μια θεσμοθετημένη μορφή», είπε ο κ. Ερντογάν, με τον Έλληνα ομόλογό του να προσυπογράφει: «Ήδη, κάναμε πολλά και σημαντικά βήματα, όπως η συνάντηση του Ανώτατου Συμβουλίου τον Μάιο στην Αθήνα, αλλά και οι υπογραφές τόσων συμφωνιών μεταξύ μας».
Τέλος οι κύριοι Παπανδρέου και Ερντογάν ανήγγειλαν ότι θα υπάρξει συνάντηση του Ανώτατου Συμβουλίου τον ερχόμενο Ιούλιο. «Πήραμε την απόφαση να συναντηθούμε ξανά τον Ιούλιο, στο πλαίσιο του Ανώτατου Συμβουλίου», είπε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Διαβάστε επίσης:
Αβραμόπουλος: Ο πρωθυπουργός εσύρθη στη συνάντηση του Ερζερούμ
“Κλίμα μυστικής διπλωματίας” βλέπει η Μπακογιάννη στο Ερζερούμ