Νέες φορολογικές επιβαρύνσεις για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, αλλά και ελαφρύνσεις για τους «έχοντες» εισόδημα άνω των 100.000 ευρώ, κρύβει το πόρισμα της επιτροπής για την αναμόρφωση του ισχύοντος φορολογικού συστήματος με την αλλαγή της φορολογικής κλίμακας, την κατάργηση όλων των φοροαπαλλαγών, αλλά και τη θέσπιση νέων μαχητών αντικειμενικών κριτηρίων για ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες.
Συγκεκριμένα, η επιτροπή σύνταξης του Εθνικού Φορολογικού Συστήματος, στην οποία συμμετείχαν ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Παντελής Οικονόμου, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Ηλίας Πλασκοβίτης, ο ειδικός γραμματέας της ΓΓΠΣ Θεοχάρης Θεοχάρης, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Μακρυπίδης, ο βουλευτής του ΛΑΟΣ Μανούσος Ντουκάκης, αλλά και ανώτατοι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου, ολοκλήρωσε χθες τις εργασίες της χωρίς τη συμμετοχή της ΝΔ και άνοιξε τον δρόμο για τη σύνταξη του σχετικού προσχεδίου έως τα τέλη του Απριλίου, ώστε το τελικό νομοσχέδιο να ψηφιστεί -με βάση τις εντολές της Τρόικα- από τη νέα κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις εκλογές στο τέλος του Ιουνίου.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι παρά τις εξαγγελίες για την ανάγκη λήψης αναπτυξιακών μέτρων που θα συμβάλουν στην προσέλκυση επενδύσεων, την τόνωση της ανταγωνιστικότητας και τη στήριξη των επιχειρήσεων, προκειμένου να δημιουργηθούν και νέες θέσεις εργασίας, η πρόταση της εν λόγω επιτροπής δεν περιλαμβάνει ελαφρύνσεις για τις επιχειρήσεις, αφού θα φορολογούνται όλες με συντελεστή 20% και όχι 15%, όπως προέβλεπαν οι αρχικές εισηγήσεις όταν στο διάλογο συμμετείχε και η ΝΔ.
Ενθαρρυντικό είναι, ωστόσο, το γεγονός ότι τα μέλη της εν λόγω επιτροπής άφησαν ανοικτό το ενδεχόμενο μείωσης του ανωτέρω συντελεστή για τις εταιρείες στο 15% όταν το επιτρέψουν οι δημοσιονομικές συνθήκες, ενώ θετικό μέτρο για τις επιχειρήσεις είναι η «πολυδιαφημιζόμενη», εδώ και ένα χρόνο, κατάργηση του ΚΒΣ και η αντικατάστασή του με τους Κανόνες Λογιστικής Απεικόνισης, με τους οποίους καθιερώνεται ένα νέο ποινολόγιο, με στόχο τον εξορθολογισμό των ποινών και όχι την εξόντωση των φορολογουμένων.
Σε κάθε περίπτωση όμως το κλίμα δεν πρόκειται να αλλάξει ούτε στην αγορά, αφού, στην περίπτωση που υιοθετηθούν οι συγκεκριμένες προτάσεις, η μείωση του συντελεστή του ΦΠΑ 23% θα μείνει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, ενώ η αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων με βάση τις τιμές που έχει στα συρτάρια της η Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά και η θέσπιση μόνο δύο φόρων για τα ακίνητα θα ισοπεδώσει την πραγματική οικονομία.
Επιβαρύνσεις
Αντιμέτωποι με νέα μείωση του διαθέσιμου εισοδήματός τους κινδυνεύουν να βρεθούν από το νέο έτος οι χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι, αλλά και όσοι αποκτούν εισοδήματα μέχρι 20.000 ευρώ στην περίπτωση που υιοθετηθεί η νέα φορολογική κλίμακα που εισηγείται η εν λόγω επιτροπή στο τελικό της πόρισμα.
Με τη νέα κλίμακα μειώνονται τα κλιμάκια φορολόγησης σε πέντε από οκτώ που προβλέπει η ισχύουσα, καθώς καταργούνται οι δύο ενδιάμεσοι συντελεστές 18% και 25% που «ευνοούσαν» κυρίως τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, με αποτέλεσμα να καταγράφεται φορολογική επιβάρυνση για όσους αποκτούν εισοδήματα από 12.000 – 20.000 ευρώ, όπως προκύπτει και από τα κατωτέρω παραδείγματα:
* Φορολογούμενος με εισόδημα 12.000 ευρώ πληρώνει σήμερα φόρο 700 ευρώ, ενώ με τη νέα κλίμακα θα πληρώσει 900 ευρώ.
* Με εισόδημα 15.000 ευρώ ο φόρος σήμερα είναι 1.240 και θα ανέλθει στα 1.500 ευρώ.
* Με εισόδημα 16.000 ευρώ ο φόρος από τα 1.420 ευρώ θα ανέλθει στα 1.700 ευρώ.
* Με εισόδημα 20.000 ευρώ ο φόρος είναι 2.420 ευρώ και φθάνει σε 2.500 ευρώ.
* Με εισόδημα 26.000 ευρώ ο φόρος είναι 3.920 και μειώνεται στις 3.700 ευρώ.
* Με εισόδημα 30.000 ευρώ ο φόρος είναι 5.320 ευρώ και «πέφτει» σε 4.500 ευρώ.
Είναι φανερό ότι από τη νέα κλίμακα «κερδίζουν» όσοι έχουν εισοδήματα άνω των 22.000 ευρώ, οι οποίοι όμως θα χάσουν από την κατάργηση των φοροαπαλλαγών.
Ευχολόγια για το ΦΠΑ, τέλος οι φοροαπαλλαγές
Τη θέσπιση νέων αντικειμενικών, αλλά μαχητών τεκμηρίων φορολόγησης για ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες εισηγείται η επιτροπή για την αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος.
Συγκεκριμένα τα κριτήρια τα οποία σχεδιάζεται να λαμβάνονται υπόψη από την Εφορία είναι τα εξής:
* Το είδος της επαγγελματικής δραστηριότητας.
* Ο χρόνος άσκησης του επαγγέλματος.
* τα τετραγωνικά του γραφείου ή του καταστήματος.
* Η αντικειμενική αξία της έδρας ή του καταστήματος ή το ενοίκιο που καταβάλλεται ανάλογα με την περιοχή.
* Τα πάγια έξοδα της επιχείρησης, όπως ενοίκια, οι υπάλληλοι που απασχολούνται κ.λπ.
Στα χαρτιά η μείωση του ΦΠΑ
Μόνο ως ευχή διατυπώνεται στο τελικό κείμενο της επιτροπής η μείωση του συντελεστή 23% του ΦΠΑ (ενδεχομένως στο 20%), αφού προς το παρόν οι αστοχίες του προϋπολογισμού και η «μαύρη τρύπα» των εσόδων δεν επιτρέπουν τη μείωσή του, όπως άλλωστε και το γεγονός ότι ακόμη δεν έχει συγκροτηθεί ο μηχανισμός εκείνος που θα είναι επιφορτισμένος με την άμεση είσπραξη του ΦΠΑ.
Ωστόσο, η μείωση του ανωτέρω συντελεστή παραμένει πάντα ανοιχτή, όπως εξάλλου και ανοικτό παραμένει και το θέμα της κατάργησης του μειωμένου ΦΠΑ που ισχύει για τα νησιά του Αιγαίου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι χθες κατά τη διάρκεια του διαλόγου υπήρξε πρόταση, στο πλαίσιο περιορισμού της φοροδιαφυγής, οι μικρές επιχειρήσεις, με τζίρο έως και 25.000 ευρώ, να μην εισπράττουν και να μην αποδίδουν ΦΠΑ!
«Τέλος» στις φοροαπαλλαγές
Καταργούνται όσες φοροαπαλλαγές έχουν απομείνει και θεσπίζονται ειδικά επιδόματα με βάση εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια.
Ειδικότερα, το σχέδιο που έχει εκπονηθεί, μεταξύ άλλων, προβλέπει τα εξής:
* Πλήρη κατάργηση των εκπτώσεων φόρου για δαπάνες που αφορούν σε ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, νοσήλια, ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, ασφάλιστρα ζωής, ασφαλιστικές εισφορές, δωρεές, τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας κ.λπ.
* Πλήρη κατάργηση των εκπτώσεων δαπανών χωρίς δικαιολογητικά από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων.
* Κατάργηση των μειώσεων που ισχύουν σήμερα στα καθαρά ποσά γεωργικού εισοδήματος για αγρότες και κτηνοτρόφους.
* Κατάργηση όλων των φοροαπαλλαγών κατά την αγορά Ι.Χ. αυτοκινήτου από τρίτεκνους, πολύτεκνους και ανάπηρους.
Δύο φόροι στα ακίνητα
Την καθιέρωση δύο μόνο φόρων στα ακίνητα, που θα αντικαταστήσουν το τέλος ακινήτων και το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας ο ένας και όλους τους δημοτικούς φόρους και τέλη ο δεύτερος, προτείνει στο τελικό της πόρισμα η επιτροπή, υιοθετώντας ουσιαστικά την πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος.
Σε κάθε περίπτωση πάντως η επιβολή ενός νέου ενιαίου φόρου για τη χρήση των ακινήτων, ο οποίος επί της ουσίας θα αντικαταστήσει το τέλος ακινήτων που επιβάλλεται σήμερα μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και το ΦΑΠ, θα είναι ισοδυνάμου δημοσιονομικού αποτελέσματος. Επί της ουσίας δεν θα υπάρξει ελάφρυνση για τους ιδιοκτήτες ακινήτων.
«Τέλος» στις αντικειμενικές αξίες, αλλά και στην κτηματαγορά θα μπει με την αύξηση των αντικειμενικών αξιών στο ύψος των εμπορικών. Σε πρώτη φάση τον Ιούνιο αναμένεται οι αντικειμενικές τιμές των ακινήτων να αυξηθούν με βάση τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί έναντι των δανειστών μας κατά 25% – 30%.
Αμέσως μετά όμως θα αρχίσει να αξιοποιείται η βάση δεδομένων των ακινήτων, που έχει δημιουργήσει η Τράπεζα της Ελλάδος, για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων.
Η βάση είναι ήδη αρκετά μεγάλη, δεδομένου ότι ο αριθμός των εκτιμήσεων που έχουν ήδη αναγγελθεί στην Τράπεζα της Ελλάδος έως το τέλος του Οκτωβρίου του 2011 έφθασε συνολικά στις 600.000 περίπου και αφορούσαν κατά 68,1% διαμερίσματα, 19,0% μονοκατοικίες, 5,7% μεζονέτες, 5,3% οικόπεδα και 1,9% λοιπά.
Στη συνέχεια οι αντικειμενικές τιμές των ακινήτων θα αναπροσαρμόζονται αυτόματα κάθε χρόνο, ανάλογα με τις μεταβολές των αγοραίων τιμών, κατά περιοχή.
Με τον τρόπο αυτό, εκτιμούν παράγοντες του ΥΠΟΙΚ, οι μεταβολές των τιμών δεν θα είναι θέμα πολιτικής απόφασης, η οποία καθυστερεί πολλές φορές λόγω του εκλογικού κύκλου, αλλά μια αυτόματη διαδικασία.
