Η πιστή εκτέλεση του προϋπολογισμού για να αποφευχθεί ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός, η ανάσχεση της ύφεσης και η αποκατάσταση της εύρυθμης λειτουργίας του τραπεζικού και ασφαλιστικού συστήματος μετά το «κούρεμα» των ομολόγων είναι τα μεγάλα στοιχήματα που θα κληθεί ν’ αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση σχεδόν αμέσως πριν οι κάλπες… αποσυρθούν στα σημεία φύλαξης!
Συγκεκριμένα, μέχρι τα τέλη Ιουνίου θα πρέπει να έχει δείξει δείγματα γραφής και να έχει ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, ώστε να αποδεσμευτεί η δεύτερη δόση ύψους 30 δισ. ευρώ περίπου (τα 23 δισ. για την ανακεφαλαιοποίηση), η οποία θα εκταμιευτεί εντός του τρίτου τριμήνου του έτους.
Τρόικα και αγορές αγωνιούν για το εκλογικό αποτέλεσμα ως προς το εάν αυτό θα οδηγήσει σε μια «βιώσιμη» κυβέρνηση, απομακρύνοντας το ενδεχόμενο νέας προσφυγής στην κάλπη, είτε άμεσα είτε σε σύντομο χρονικό διάστημα, και προειδοποιούν πως δεν υπάρχουν χρονικά περιθώρια για καθυστερήσεις.
Εφόσον δεν υπάρξουν εμπλοκές σε πολιτικό επίπεδο, η Τρόικα αναμένεται στην Αθήνα το αργότερο έως τις 20 Μαΐου για να έχει τις πρώτες επαφές με τη νέα κυβέρνηση. Θα επανέλθει λίγο αργότερα για τον τελικό έλεγχο της οικονομίας, ώστε εντός του Ιουνίου να δοθεί το «πράσινο φως» για την επόμενη εκταμίευση. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να έχουν οριστικοποιηθεί και μέτρα 11,5 δισ. ευρώ για τη διετία 2013-2014, με νέες μειώσεις στις συντάξεις, «λουκέτα» σε δημόσιους φορείς και απολύσεις στο Δημόσιο. Παράλληλα, θα γίνει αποτίμηση της εκτέλεσης του φετινού προϋπολογισμού, με πιθανό το ενδεχόμενο να απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα φέτος. Γιατί οι αποκλίσεις είναι ήδη σημαντικές και δεν υπάρχουν περιθώρια παρέκκλισης από τον στόχο για έλλειμμα 6,7% του ΑΕΠ.
Η ελληνική πλευρά αναμένεται να προσέλθει στις συζητήσεις επικαλούμενη τη μεγάλη ύφεση, οι περισσότεροι οργανισμοί την αναμένουν τουλάχιστον στο 5%, όταν ο προϋπολογισμός έχει συνταχθεί με εκτίμηση για ύφεση 4,7%, διατυπώνοντας προβληματισμό για τον αντίκτυπο που θα έχουν πρόσθετα μέτρα στο ΑΕΠ.
Η Τρόικα έχει ήδη διαμηνύσει πως δεν πρόκειται να ρισκάρει αποτυχία στη μείωση των ελλειμμάτων, κυρίως όσον αφορά την προοπτική δημιουργίας σταθερών πρωτογενών πλεονασμάτων το συντομότερο δυνατό και θα επιμείνει στο σκέλος των δαπανών.
Πλέον για την Τρόικα δεν υπάρχουν ανελαστικές δαπάνες, λέει χαρακτηριστικά στέλεχος του Υπουργείου Οικονομικών, εκτιμώντας πως, εάν απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα, οι διαπραγματεύσεις που θα κληθεί να κάνει η νέα κυβέρνηση θα είναι εξαιρετικά δύσκολες.
Κομισιόν και ΔΝΤ ζητούν δυναμική επανεκκίνηση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων μέχρι το τέλος Ιουνίου. Με το σκεπτικό ότι το 2011 τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις προήλθαν από επεκτάσεις υφιστάμενων συμβάσεων (ΟΠΑΠ, κινητή τηλεφωνία), επιθυμούν πωλήσεις μεγάλων ΔΕΚΟ. Γι’ αυτό και στο νέο Μνημόνιο έχει συμπεριληφθεί η δέσμευση να ξεκινήσουν οι διαδικασίες πώλησης των ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ, ΟΠΑΠ, ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ.
Περικοπές δαπανών
Το πιο ακανθώδες ζήτημα το οποίο έχει να αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση είναι ο προσδιορισμός των μέτρων (περικοπές δαπανών) ύψους 11,5 δισ. ευρώ για τη διετία 2013-2014. Οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν εντός του Ιουνίου, ώστε τα μέτρα να συμπεριληφθούν στο νέο Μεσοπρόθεσμο, το οποίο θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Μπορεί να είναι έχει γίνει μία σχετική προεργασία (είναι έτοιμη η μελέτη του ΚΕΠΕ για την καταγραφή των κρατικών δαπανών), όμως η κυβέρνηση θα κληθεί να πάρει δύσκολες αποφάσεις, που είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσουν κοινωνικές αντιδράσεις. Κι αυτό καθώς, όπως έχει προκύψει από τις εκθέσεις του ΔΝΤ και της Κομισιόν, οι περικοπές δαπανών θα επικεντρωθούν στα κονδύλια για συντάξεις, τη μισθοδοσία και τα κοινωνικά επιδόματα.
Αναμένονται πολυήμερες και επίπονες διαπραγματεύσεις του νέου οικονομικού επιτελείου με τους επικεφαλής της τρόικας, καθώς θα πρέπει να προσδιοριστούν οι νέες μειώσεις στις συντάξεις, τα επιδόματα που θα καταργηθούν, οι κρατικοί φορείς που θα κλείσουν και ο συνολικός αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων που θα αποχωρήσει μέσα στην επόμενη διετία.
Τα 10 σημαντικότερα “αγκάθια” της νέας κυβέρνησης
1. Κατάρτιση του νέου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου που θα περιέχει και τα μέτρα 11,5 δισ. ευρώ για τη διετία 2013-2014 με απολύσεις, μειώσεις συντάξεων – επιδομάτων και «λουκέτα» σε δημόσιους φορείς
2. Πιθανή κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού, με πρόσθετα μέτρα φέτος
3. Διασφάλιση επιπλέον χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής
4. Αποκατάσταση ρευστότητας με ανακεφαλαιοποίηση και αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου
5. Προώθηση του προγράμματος «ΗΛΙΟΣ», απεμπλοκή μεγάλων οδικών έργων
6. Εκτέλεση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων με πωλήσεις μεγάλων ΔΕΚΟ
7. Κατάθεση του νέου φορολογικού νομοσχεδίου με έμφαση στην κατάργηση των φοροαπαλλαγών. Αύξηση αντικειμενικών αξιών
8. Μειώσεις στους μισθούς των ενστόλων, δικαστικών, γιατρών ΕΣΥ, ανώτατου κλήρου, 12% κατά μέσον όρο
9. Προσδιορισμός πλεονάζοντος προσωπικού 15.000 δημοσίων υπαλλήλων που θα αποχωρήσουν φέτος μέσω εφεδρείας
10. Νέα αύξηση τιμολογίων στη ΔΕΗ