Πραγματική μάχη αναμένεται να δοθεί σήμερα στις Βρυξέλλες, όπου θα συνεδριάσει το Eurogroup με βασική ατζέντα την ανάπτυξη αλλά και την προσήλωση στην δημοσιονομική πειθαρχία των χωρών – μλών της ευρωζώνης.
Τη σκληρή γραμμή εκφράζει η Γερμανία, άλλωστε υπήρξαν εντός της εβδομάδας που πέρασε αυστηρότατες προειδοποιήσεις από τη γερμανική κυβέρνηση σε κορυφαίο επίπεδο, δηλαδή από την καγκελάριο Μέρκελ και τους υπουργούς Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και Γκίντο Βεστερβέλε. Πίσω από τους Γερμανούς στοιχίζονται οι Ολλανδοί και οι Φινλανδοί, οι οποίοι αναμένεται επίσης να υποστηρίζουν ότι δεν πρόκειται να δοθεί στην Ελλάδα ούτε ένα ευρώ, εάν δεν εφαρμοστεί το πρόγραμμα.
Το μόνο θετικό στοιχείο είναι η μετριοπαθής προς στιγμήν στάση του Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, ο οποίος μάλιστα σε συνέντευξή του που δημοσιεύθηκε στο γερμανικό περιοδικό Der Spiegel λίγες ώρες πριν από την αποψινή συζήτηση στέλνει το μήνυμα στους εταίρους ότι θα πρέπει να επιδείξουν υπομονή μέχρι να σχηματιστεί κυβέρνηση, έστω κι αν χρειαστεί να γίνουν νέες εκλογές. Οπως αναφέρει, δεν μπορούμε να μπούμε τώρα σε διαπραγματεύσεις με τα ελληνικά κόμματα, αυτό θα γίνει μόνο όταν σχηματιστεί κυβέρνηση.
Επιπλέον, για πρώτη φορά κορυφαίος αξιωματούχος διατυπώνει δημόσια την άποψη ότι πρέπει να δοθεί πρόσθετος χρόνος στην Ελλάδα, για παράδειγμα 12 μήνες, προκειμένου να πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους. Πρόκειται για ένα θέμα που συζητείται τις τελευταίες εβδομάδες με αφορμή και την κατάσταση στην Ισπανία, ενώ ο κ. Γιουνκέρ είναι ο πρώτος που παίρνει δημόσια θέση και τάσσεται υπέρ της επιμήκυνσης. Πάντως, και ο πρόεδρος του Eurogroup υπογραμμίζει, όπως όλοι οι εταίροι, πως δεν πρέπει να αλλάξουν οι συμφωνημένοι στόχοι. «Η Ελλάδα πρέπει να εξυγιανθεί, αν θέλει να συνεχιστεί η ευρωπαϊκή χρηματοδοτική βοήθεια και να διατηρήσει το ευρώ», καταλήγει ο κ. Γιουνκέρ.
Απόψε αναμένεται να επισημανθεί από τους εταίρους και το γεγονός ότι το πολιτικό κενό που υπάρχει στην Ελλάδα θα επιδεινώσει την οικονομική κατάσταση στη χώρα και θα δυσχεράνει ακόμη περισσότερο την επίτευξη των στόχων. Παράλληλα, οι πολιτικές εξελίξεις και η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης προκαλεί δυσφορία στις άλλες δύο μνημονιακές χώρες και την Ισπανία, δεδομένου ότι δυστοκία στη χώρα μας προκαλεί εκνευρισμό στην αγορά και αυτός αποτυπώνεται στη συμπεριφορά των επενδυτών, οι οποίοι πιέζουν τα κρατικά ομόλογα της Ισπανίας, ενώ από την άλλη απομακρύνουν το ενδεχόμενο μείωσης των επιτοκίων στην Ιρλανδία, ώστε να μπορέσει να βγει φέτος στις αγορές, όπως είναι και ο στόχος.
Ουσιαστικά, στις Βρυξέλλες επαναλαμβάνουν σε όλους τους τόνους πως δεν πρόκειται να υπάρξει συνολική επαναδιαπραγμάτευση του ελληνικού μνημονίου, αυτό δεν το θέλει ούτε η Κομισιόν ούτε το ΔΝΤ ούτε το Βερολίνο, διότι θεωρούν πως οποιαδήποτε παραχώρηση αυτού του επιπέδου θα δημιουργήσει σαφές προηγούμενο που θα μπορεί ο καθένας να επικαλεστεί στο μέλλον. Οπως διευκρίνισε την περασμένη Πέμπτη, υψηλός αξιωματούχους του Εurogroup, οι εταίροι δεν είπαν ποτέ πως δεν μπορεί να αλλάξει ούτε κόμμα στο μνημόνιο, εκείνο που λένε είναι πως δεν θα υπάρξει επαναδιαπραγμάτευση. Εκείνο που θα μπορούσαν να δεχθούν είναι αλλαγές μόνο ως προς την προθεσμία εκπλήρωσης των δημοσιονομικών στόχων, δηλαδή την επιμήκυνση και φυσικά να «τρέξουν» τις αποφάσεις που λήφθηκαν για την ανάπτυξη στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Μπαρόζο.
Η πολιτική κρίση στην Ελλάδα σημειώνεται σε μια δύσκολη χρονική στιγμή για την Ευρωζώνη εξαιτίας της επιδείνωσης της δημοσιονομικής κατάστασης στην Ισπανία, η οποία θα απασχολήσει επίσης την αποψινή συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών.
Παρασκηνιακές πιέσεις στην ισπανική κυβέρνηση
Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις που δημοσιοποίησε την Παρασκευή η Κομισιόν, η Ισπανία δεν θα είναι σε θέση χωρίς πρόσθετα μέτρα να μειώσει φέτος το έλλειμμα στο 5,3% του ΑΕΠ από 8,5% που έκλεισε πέρυσι. Και φυσικά δεν θα είναι σε θέση να το επαναφέρει κάτω του 3% του ΑΕΠ στο τέλος του 2013. Επιπλέον, οι περιφερειακές τράπεζες της χώρας που επλήγησαν καίρια από τη «φούσκα» των ακινήτων χρειάζονται δημόσια στήριξη, η οποία δυσχεραίνει περισσότερο τις προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης.
Οι εταίροι γνωρίζουν ότι η ισπανική κυβέρνηση αντιμετωπίζει και τη μεγάλη κοινωνική δυσφορία, εξαιτίας της ανεργίας, που κινείται σε ελληνικά επίπεδα τόσο στο σύνολο όσο και μεταξύ των νέων κάτω των 25 ετών. Το βέβαιο είναι πως με δεδομένη την πολύ δύσκολη κατάσταση στην Ελλάδα, οι εταίροι δεν είναι διατεθειμένοι να ανοίξουν ένα ακόμη μέτωπο, πιέζοντας την Ισπανία να λάβει άμεσα μέτρα, εκτιμάται ότι αυτό θα γίνει τον Ιούνιο, αφού προηγουμένως δημοσιοποιηθούν στο τέλος Μαΐου οι συστάσεις της Επιτροπής σχετικά με τα δημοσιονομικά, τις διαρθρωτικές ανισορροπίες και την απασχόλησης. Οι συστάσεις που εντάσσονται στο πλαίσιο των αποφάσεων για την ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης θα αφορούν σε όλες τις χώρες. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Ισπανία πιέζει παρασκηνιακά τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο να δεχθούν να επιμηκύνουν για ένα χρόνο την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων. Μέχρι τώρα η Μαδρίτη συναντούσε άρνηση, αλλά η επικράτηση του Φρανσουά Ολάντ στη Γαλλία ίσως λειτουργήσει θετικά στην ικανοποίηση του ισπανικού αιτήματος.
Τέλος, απόψε αναμένεται να ξεκινήσει και η συζήτηση για το διάδοχο του Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, ο οποίος τον επόμενο μήνα αποχωρεί από την προεδρία του Εurogroup ύστερα από 10 χρόνια θητείας. Φαβορί είναι ο κ. Σόιμπλε, αλλά η επιλογή του ή όχι θα εξαρτηθεί από την τελική στάση που θα κρατήσει ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας.
Όπως επισημαίνουν στις Βρυξέλλες, το πιο πιθανό είναι οι Γάλλοι να υποστηρίξουν το Γερμανό υποψήφιο, αφού προηγουμένως τους διαβεβαιώσει ότι θα εργαστεί πέρα από τη δημοσιονομική πειθαρχία και για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Πάντως, η απόφαση δεν θα ληφθεί απόψε, ενώ σε περίπτωση που δεν προχωρήσει η περίπτωση του κ. Σόιμπλε, τότε είναι πολύ πιθανό να επιλεγεί και για τη θέση αυτή ο πρόεδρος της Ε.Ε., Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ, ο οποίος ούτως ή άλλως προεδρεύει των συναντήσεων των ηγετών της Ευρωζώνης.
Ελλάδα και ανταγωνιστικότητα
Η Γερμανία είναι έτοιμη να εξετάσει το ενδεχόμενο πρόσθετων μέτρων για την προώθηση της ανάπτυξης στην Ελλάδα, η χώρα όμως θα πρέπει να συνεχίσει στην εφαρμογή των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων, τόνισε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σε συνέντευξή του στη «Welt am Sonntag».
«Αν οι Έλληνες έχουν κάποια ιδέα για το τι θα μπορούσαμε να κάνουμε, επιπροσθέτως, για να προωθήσουμε την ανάπτυξη, μπορούμε να το συζητήσουμε και να το σκεφτούμε», φέρεται να δήλωσε ο κ. Σόιμπλε. «Ομως σε τελική ανάλυση (το θέμα είναι) να ξανακάνουμε την Ελλάδα ανταγωνιστική, να επιτρέψουμε στην οικονομία να αναπτυχθεί και να ανοίξουμε το δρόμο για να ξαναβγεί η χώρα στις διεθνείς αγορές», πρόσθεσε. «Γι’ αυτό απαιτείται να γίνουν οι συμφωνημένες, θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις, διαφορετικά η χώρα δεν θα έχει προοπτικές», προειδοποίησε ο κ. Σόιμπλε.
«Μπορώ να καταλάβω τους Έλληνες (…), υποφέρουν πολύ. Δεν υπάρχει εύκολος δρόμος για την Ελλάδα», είπε ο Σόιμπλε, προσθέτοντας: «Δεν υπάρχει καλύτερη λύση. Η Ελλάδα πρέπει να δείξει τώρα αν έχει τη δύναμη να συγκεντρώσει τις απαιτούμενες πλειοψηφίες για κάτι τέτοιο. Ελπίζω μόνο οι υπεύθυνοι στην Ελλάδα να λογικευτούν σύντομα». Ο Γερμανός υπουργός επανέλαβε ότι η Γερμανία δεν θέλει να φύγει η Ελλάδα από την Ευρωζώνη, αλλά δεν μπορεί και να την αναγκάσει να παραμείνει. «Ασφαλώς δεν θέλουμε να δούμε την Ελλάδα να φεύγει, αυτό είναι σαφές και ξεκάθαρο. Όμως (…) θα ήμασταν μια ασυνήθιστη κυβέρνηση αν δεν προετοιμαζόμασταν για όλα τα πιθανά σενάρια, συμπεριλαμβανομένων και καταστάσεων που δεν θα ήταν εύκολες για την Ευρώπη», κατέληξε.
