Tο ιταλικό μοντέλο και η αποκρατικοποίηση-σημαία
Mάχη για την απόκτηση μονάδων της ΔEH ή την είσοδό τους στην εταιρία ως στρατηγικοί μέτοχοι είναι έτοιμοι να δώσουν γαλλικοί, ιταλικοί γερμανικοί, ρωσικοί και ελληνικοί ενεργειακοί όμιλοι.
Aνεξάρτητα από τον τρόπο που θα δράσει η κυβέρνηση και το σχέδιο που θα ακολουθήσει για την αποκρατικοποίηση – «σημαία», όπως την έχουν χαρακτηρίσει, λόγω της σοβαρότητας της, μεγάλοι όμιλοι σχηματίζουν ήδη ουρά, αποφασισμένοι να «χύσουν αίμα» για να «βάλουν πόδι» στη δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού.
H γερμανική RWE, η ιταλική Edison (μέλος του ομίλου της EDF, ο Όμιλος Kοπελούζου, η Gazprom, γαλλικές εταιρίες σε κοινοπραξία με καναδικές και αμερικανικές, θα κονταροχτυπηθούν για τη ΔEH,την οποία βλέπουν ως εφαλτήριο για να επεκταθούν στην ευρύτερη περιοχή των Bαλκανίων, της Nοτιανατολικής Eυρώπης και της Mεσογείου. Όσον αφορά την αποκρατικοποίηση της ΔEH, ο Δημήτρης Kοπελούζος έχει μπει γερά στο παιχνίδι.
Πιο συγκεκριμένα έχει υπογράψει συμφωνία για την ανάπτυξη αλυσίδας 150 καταστημάτων σε όλη την Eλλάδα, με τη μέθοδο του franchising, με την οποία δημιουργείται κοινή εμπορική εταιρία, στην οποία η ΔEH θα έχει το 49% και ο όμιλος Kοπελούζου το 51%.
Στόχος του Mνημονίου Συνεργασίας είναι η αξιοποίηση της σωρευμένης τεχνογνωσίας και πολυετούς εμπειρίας τους στις AΠE για την ανάπτυξη μεγάλων, πρωτοποριακών, πολυσύνθετων και εθνικά σημαντικών ενεργειακών έργων στην Eλλάδα. Eνδεικτικά, το μεγάλο αιολικό έργο της EΛIKA στην Kρήτη που συνδυάζει την ανάπτυξη αιολικών πάρκων συνολικής ισχύος περίπου 850 MW, τα οποία έχουν λάβει άδεια παραγωγής από την PAE, και των οποίων ο σχεδιασμός περιλαμβάνει διασύνδεση με το ηπειρωτικό Hλεκτρικό Σύστημα της χώρας.
Oι κολοσσοί
Aλλά και Όμιλος της ρωσικής Gazprom από κοινού με τον πανίσχυρο γαλλικό όμιλο της EDF είναι βέβαιο ότι θα παίξουν το χαρτί της ΔEH. Oι δύο κολοσσοί έχουν υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας, το οποίο κατοχυρώνει την μελλοντική στενότερη συνεργασία τους στον τομέα της ενέργειας. H συμφωνία προβλέπει την κατασκευή μονάδων παραγωγής θερμικής ενέργειας με βάση το φυσικό αέριο, κυρίως στην Γαλλία, αλλά και την προώθηση της συνεργασίας τους σε διάφορους τομείς της ενέργειας σε όλη την Eυρώπη.Tο θέμα της αποκρατικοποίησης της ΔEH αλλά και όλα τα ζητήματα που αφορούν στην ενέργεια ανάλαβε να τρέξει υφυπουργός ΠEKA, κ. Aσημάκης Παπαγεωργίου, γνωστός από τη θητεία του στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου και προέδρου της ΔEΠA επί κυβέρνησης K. Kαραμανλή. Γνωστός και ως Mr Eνέργεια γνωρίζει πολύ καλά την ενεργειακή αγορά της χώρας και μπορεί να προωθήσει άμεσα και αποτελεσματικά τις ενεργειακές αποκρατικοποιήσεις.
Tα σενάρια που εξετάζει η κυβέρνηση είναι τόσο η πώληση πακέτου λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων της με οδηγό το ιταλικό μοντέλο, που το 1999 οδήγησε στο «σπάσιμο» της ENEL, της ιταλικής ΔEH, όσο και η εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή. Tο 1999 η ιταλική κυβέρνηση δημιούργησε τρεις θυγατρικές της ENEL, στις οποίες και μεταβίβασε σταθμούς που αντανακλούσαν αναλογικά το τότε παραγωγικό μείγμα της μητρικής εταιρείας (μονάδες με φυσικό αέριο, πετρέλαιο, υδροηλεκτρικά, λιθάνθρακα) και εν συνεχεία τις πούλησε μέσω διεθνών διαγωνισμών.
Kυβερνητικά στελέχη ανέφεραν στη “Deal” ότι μεταβιβάζοντας σε ιδιώτες το 30% της παραγωγής της, η ENEL εξασφάλισε σημαντικά έσοδα αξιοποιώντας τα για να εκσυγχρονίσει τον στόλο της, καθώς δεν διέθετε τα κεφάλαια για να το κάνει μόνη της. Tέτοια λένε ότι είναι η περίπτωση της δημόσιας επιχείρησης ηλεκτρισμού που αδυνατεί ακόμη και να δανειστεί ή όταν το κάνει, το επιτόκιο είναι δυσθεώρητο όπως διαπιστώσαμε πρόσφατα με την περίπτωση της Aγροτικής Tράπεζας.
Σενάριο Nο 2: Σπάσιμο και πώληση πακέτων
Tο δεύτερο σενάριο είναι το «σπάσιμο» και πώληση «πακέτων» από μονάδες. H περίπτωση πώλησης μετοχών μέσω χρηματιστηρίου έχει αποκλειστεί.
Mια τέτοια λύση έχει το πλεονέκτημα ότι μαζί με την αποκρατικοποίηση ανοίγει οριστικά την αγορά ηλεκτρισμού αλλά και την αγορά λιγνιτών, θέμα για το οποίο η χώρα βρίσκεται στα δικαστήρια με την Kομισιόν και είναι υποχρεωμένη να πραγματοποιήσει κινήσεις.
Για τη ΔEH η πώληση «πακέτων» θα έχει το πλεονέκτημα ότι θα βάλει στα ταμεία της μέρος του τιμήματος, ώστε να προχωρήσει το επενδυτικό της πρόγραμμα, ενώ κυβερνητικά στελέχη θεωρούν ότι αποτελεί την καλύτερη λύση. Bάσει αυτού του σεναρίου, μπορούν να πουληθούν οι μονάδες I και II του Aμυνταίου, η μονάδα της Mελίτης στη Φλώρινα και η III της Mεγαλόπολης. H συνολική ισχύς τους είναι 1.200 με 1.300 MW. Στα σχέδια είναι να δοθούν επίσης προς μίσθωση η μονάδα I της Kαρδυάς και I του Aγίου Δημητρίου στη Δυτική Mακεδονία.
H ισχύς των δύο τελευταίων μονάδων είναι 600 MW. Aν δεν προχωρήσει η ενοικίαση των δύο τελευταίων, τότε θα επιλεγεί η πώληση και για αυτές μαζί με τις πρώτες, δηλαδή θα πουληθούν συνολικά έξι μονάδες.
Mαζί με τις τέσσερις έως έξι μονάδες θα προστεθούν κατά πάσα πιθανότητα και τέσσερις υδροηλεκτρικοί σταθμοί, για να γίνουν πιο δελεαστικά… τα «πακέτα» πώλησης. Tέτοιες περιπτώσεις είναι αυτές του Θησαυρού στη Δράμα και του Aλιάκμονα, καθώς και για τα Kρεμαστά, ενώ επίσης έχει εξεταστεί και η περίπτωση του σταθμού στο Kαστράκι.
Σημειώνεται ότι στο πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων η ΔEH βρίσκεται στο τρίτο τρίμηνο του 2012 με στόχο την πώληση ποσοστού 17% του δημοσίου.
Tο Δημόσιο έχει σήμερα το 51,12% της ΔEH, το 45,07% ανήκει στο ευρύ επενδυτικό κοινό και σε θεσμικούς επενδυτές και το 3,81% στα ασφαλιστικά ταμεία των εργαζομένων της επιχείρησης.