Μετά από τρεις μήνες εντατικής εργασίας της ιδίας και των συνεργατών της, η Επταμελής Συμβουλευτική Επιτροπή για το φυσικό αέριο έχει στα χέρια της το κείμενο της έκθεσης αξιολόγησης των προτάσεων/προσφορών οι οποίες έγιναν από 15 εταιρείες/κοινοπραξίες στο πλαίσιο του δευτέρου γύρου αδειοδότησης για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ.
Η Επιτροπή θα συνεδριάσει ξανά σήμερα, Πέμπτη, για να συζητήσει το περιεχόμενο της έκθεσης, το οποίο πλέον περιλαμβάνει τα στοιχεία της τεχνικής αξιολόγησης, τα στοιχεία της αξιολόγησης του οικονομικού μέρους των προτάσεων τα οποία επεξεργάστηκε το Γενικό Λογιστήριο του κράτους, αλλά και την τελική κατάταξη των εταιρειών.
Όπως αντιλαμβάνεται κανείς από την αξιολόγηση έχουν προκύψει οι εταιρείες με τις οποίες το κράτος θα προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις για την εκχώρηση των δικαιωμάτων έρευνας και εξόρυξης στο κάθε ένα οικόπεδο της ΑΟΖ. Ενδιαφέρον είχε επιδειχθεί για 9 από τα 12 τεμάχια που προκηρυχθηκαν στο δεύτερο γύρο. Για το 1, 4 και 13 δεν υπήρξε κανένα ενδιαφέρον.
Εντός των επόμενων δύο εβδομάδων η ολοκληρωμένη έκθεση αξιολόγησης υπολογίζεται ότι θα παραδοθεί στον Υπουργό Εμπορίου, Νεοκλή Συλικιώτη. Ο Υπουργός Εμπορίου αφού παραλάβει την έκθεση της Συμβουλευτικής θα τη μεταβιβάσει στο Υπουργικό Συμβούλιο από το οποίο θα πάρει το πράσινο φως για έναρξη των διαπραγματεύσεων. Δεν αποκλείεται μέχρι τα Χριστούγεννα να υπογραφούν και οι πρώτες συμφωνίες.
Οι πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν πως από τους 15 προσφοροδότες έμειναν μόνο 13 καθώς κατά τη διαδικασία της προκαταρκτικής αξιολόγησης διαφάνηκε πως δύο εταιρείες δεν πληρούσαν τα κριτήρια του διαγωνισμού. Για αυτό και στο δεύτερο στάδιο της αξιολόγησης, από τον Γαλλικό συμβουλευτικό οίκο Beicip Franlab, δεν περιλήφθηκαν οι δύο εταιρείες.
Όπως είχε γίνει γνωστό μέσα του περασμένου Μαΐου, 30 εταιρείες από 14 χώρες επέδειξαν ενδιαφέρον για απόκτηση δικαιωμάτων στα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ. Σημαντική θεωρείται η παρουσία των ρωσικών εταιρειών που επέδειξαν ενδιαφέρον, της Novatec Overseas Exploration Production, σε μία συνεργασία με την γαλλική Total και της GPB Global η οποία συνδέεται με την Gazprom Bank και των κολοσσών που επέδειξαν ενδιαφέρον μεταξύ των οποίων αμερικανική Marathon, η ιταλική ENI, η Petronas από Μαλαισία και η KOGAS από την Κορέα.
Μικρότερου μεγέθους εταιρείες που συμμετέχουν στις 15 κοινοπραξίες που υπέβαλαν πρόταση στο δεύτερο γύρο, με σημαντικό όμως εκτόπισμα διεθνώς, θεωρούνται η VITOL, η Triple Five από Καναδά καθώς η ισραηλινή Delek. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον κατά τον δεύτερο γύρο επιδείχθηκε για τα τεμάχια υπ’ αριθμό «9» και «2», με το πρώτο να συνορεύει με το τεμάχιο «Αφροδίτη» ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι και τα δύο βρίσκονται ανατολικά της κυπριακής ΑΟΖ, μια περιοχή η οποία δεν διεκδικείται από την Άγκυρα.
Οι πρώτοι σε βαθμολογία προσφοροδότες για το κάθε τεμάχιο της ΑΟΖ με βάση την αξιολόγηση που έγινε τόσο από την Συμβουλευτική Επιτροπή όσο κι από τον συμβουλευτικό οίκο, κι αφού περάσουν από το κόσκινο του Υπουργικού Συμβουλίου και διαφανεί ότι είναι σε θέση να γίνουν ανάδοχοι των τεμαχίων της Κυπριακής ΑΟΖ για έρευνα και εξόρυξη φυσικού αερίου με κριτήριο το εθνικό συμφέρον, θα κάνουν απευθείας διαπραγμάτευση με τον Υπουργό Εμπορίου.
Εάν βεβαίως μέχρι τότε δεν αποφασίσει το Ανώτατο Δικαστήριο – και μάλλον έτσι θα γίνει εκτός κι εάν προλάβουν την εργασία διαπραγμάτευσης οι προεδρικές εκλογές- για το νόμο που ανέπεμψε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο οποίος προνοούσε την αφαίρεση από τον εκάστοτε Υπουργό Εμπορίου των εξουσιών για διαπραγμάτευση με τις ενδιαφερόμενες εταιρείες για τα οικόπεδα της ΑΟΖ, αναθέτοντας τις σε τεχνική επιτροπή.
Της Συμβουλευτικής Επιτροπής για το φυσικό αέριο προεδρεύει η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Εμπορίου, Ζέτα Αιμιλιανίδου, συμμετέχουν τρεις γενικοί διευθυντές υπουργείων, ο γενικός εισαγγελέας, ο διευθυντής Ενέργειας, και η διευθύντρια τμήματος γεωλογικής επισκόπησης.