Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η συνεδρίαση του Eurogroup, καθώς Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξαν τελικά σε συμφωνία για την Ελλάδα.
Στόχος της συμφωνίας είναι η μείωση του ελληνικού χρέους στο 124% του ΑΕΠ έως το 2020, με προοπτική να πέσει κάτω και από 110% το 2022, εγκαταλείποντας όμως το στόχο του 120% που αποδείχτηκε ανέφικτος.
Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης ενέκριναν την καταβολή του ποσού των 43,7 δισεκατομμυρίων ευρώ στην Ελλάδα, αρχής γενομένης από τον Δεκέμβριο.
Ένα βήμα πίσω έκανε το ΔΝΤ αποσύροντας την απαίτηση για νέο κούρεμα, αλλά η διάσταση απόψεων με τους Ευρωπαίους παραμένει και αποκαλύπτεται από τις δηλώσεις της Κριστίν Λαγκάρντ που έκανε λόγο για «δέσμευση των ευρωπαίων εταίρων» πως θα εξασφαλίσουν την επίτευξη των στόχων, και όχι για δέσμευση της Ελλάδας πως θα το καταφέρει.
Το πλαίσιο της συμφωνίας προβλέπει σημαντικές διευκολύνσεις προς τη χώρα μας, αλλά και μια νέα σκληρή δοκιμασία για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (πάνω και από 4% του ΑΕΠ σταδιακά) που θα καταλήγουν στην πληρωμή του χρέους, χωρίς να εξασφαλίζεται πως θα συντρέχουν και αντίστοιχα υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης που θα διευκολύνουν σε κάτι τέτοιο.
Το πλαίσιο της συμφωνίας περιλαμβάνει τα εξής:
– Νέα μείωση των επιτοκίων δανεισμού για λεφτά του πακέτου βοήθειας από την ΕΕ έως 150 μονάδες βάσης (από 2,25% που μας δανείζουν σήμερα σε 0,75%). Αυτό μεταφράζεται σε μια ελάφρυνση περίπου 600 εκατ. ευρώ το χρόνο από τόκους (έως 5 δισ. ευρώ στην οκταετία) που θα έπρεπε να τα πληρώνει η χώρα μας στους δανειστές της.
– Προοπτική μεγαλύτερης μείωσης στο επιτόκιο των δανείων, σχεδόν 0,5 μονάδας πάνω από το euribor, αν και εφόσον όμως η χώρα μας επιτύχει δημοσιονομικά πρωτογενή πλεονάσματα της τάξεως του 4,5% το χρόνο (σχεδόν 9 δισ. ευρώ δηλαδή). Θα είναι η επιβράβευση επειδή με τα πρωτογενή πλεονάσματα αυτά, θα πείσει ότι μπορεί να αποπληρώσει τα χρέη της και ταχύτερα από ό,τι της εζητείτο.
– ΕΚΤ και ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες θα αποδώσουν στη χώρα μας περίπου 60 δισ. ευρώ, εισπράττοντας για ομόλογα που κατέχουν μόνο το (χαμηλό) κόστος αγοράς τους και όχι την ονομαστική αξία που θα έπρεπε να πληρώσει η χώρα μας στη λήξη τους. Μια τέτοια εξέλιξη θα σημάνει «χάρισμα» χρέους ύψους 9,5-11 δισ. ευρώ, αν και η άρνηση μέχρι την τελευταία στιγμή της γερμανικής κεντρικής τράπεζας στη λήψη μιας τέτοιας απόφασης ίσως εγκυμονεί και κινδύνους στην εφαρμογή της.
– Επεκτείνεται η ωρίμανση των διμερών δανείων αλλά και των δανείων από τον EFSF κατά 15 χρόνια. Ακόμη αναβάλλονται οι πληρωμές των επιτοκίων στα δάνεια του EFSF κατά 10 έτη.
– Επαναγορά χρέους από την διεθνή αγορά ομολόγων σε πολύ χαμηλές τιμές (έως 35% της αξίας τους), με κέρδος τα 2/3 του κόστους που θα είχε να πληρώσει το ελληνικό δημόσιο στη λήξη τους. Ο ιδιωτικός τομέας κατέχει ελληνικά ομόλογα αξίας 60 δισ. ευρώ, αλλά αν αγοραστούν στην τρέχουσα τιμή που πιάνουν στην αγορά, δεν θα κοστίσουν πάνω τα 20-25 δισ. και η χώρα μας θα γλιτώσει χρέος 35-40 δισ. Το σχέδιο προβλέπει προνομιακό δανεισμό από τον EFSF για αγορά ομολόγων «κοψοχρονιά», αλλά κινδυνεύει να μείνει «στα χαρτιά» αν οι κάτοχοι των ομολόγων προτιμήσουν να τα διακρατήσουν αντί να τα ξεφορτωθούν, ποντάροντας πως είτε θα ανέβει η αξία τους αν τεθεί σε εφαρμογή ένα κυβερνητικό πρόγραμμα μαζικών αγορών, είτε στο τέλος η Ελλάδα θα τα πληρώσει όλα στο ακέραιο στη λήξη τους με τη στήριξη των εταίρων της, για να αποφύγει τη χρεοκοπία.
Το τελευταίο στοιχείο είναι και το πλέον επίφοβο για τη συνολική συμφωνία, αφού η Κριστίν Λαγκάρντ αποκάλυψε πως το πρόγραμμα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα και αν επιτύχει, τότε θα συγκληθεί τα ΔΣ του ΔΝΤ για να ληφθεί η απόφαση επικύρωσης όσων συμφωνήθηκαν στην μαραθώνια συνεδρίαση του Eurogroup. Και η ίδια τόνισε όμως πως «όσο λιγότερο μιλάμε για το θέμα, τόσο το καλύτερο για να μην ανέβουν οι τιμές».
Σαμαράς: Ξημερώνει καινούργια ημέρα
Για μια καινούργια ημέρα που ξημερώνει για όλους τους Έλληνες έκανε λόγο ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς λίγο μετά την ολοκλήρωση του Eurogroup στο οποίο αποφασίστηκε η εκταμίευση της δόσης και παρεμβάσεις για τη μείωση του ελληνικού χρέους.
«Όλα πήγαν καλά. Το παλέψαμε οι Έλληνες, όλοι μαζί, και αύριο ξεκινάει μια καινούργια μέρα για όλους τους Έλληνες. Αύριο θα έχουμε περισσότερα να πούμε με λεπτομέρειες», δήλωσε.
Πρόσθεσε επίσης ότι επικοινώνησε με τους πολιτικούς αρχηγούς που στηρίζουν την κυβέρνηση.
Στουρνάρας: Η απόφαση κρατά την Ελλάδα στο ευρώ
«Η σημερινή απόφαση του Eurogroup και του ΔΝΤ είναι σημαντική διότι κρατά την Ελλάδα στο ευρώ, της δίνει σημαντική ευκαιρία να βγει από το φαύλο κύκλο της ύφεσης και της υπερχρέωσης και συμβάλει στη μείωση του χρέους της», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας.
Ο κ. Στουρνάρας υπογράμμισε ότι η σημερινή απόφαση απελευθερώνει πόρους μέσω της μείωσης των επιτοκίων των δανείων που έχει συνάψει η Ελλάδα με τις χώρες της ευρωζώνης και με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
«H Ελλάδα είναι πλέον χώρα που δανείζεται με πολύ χαμηλά επιτόκια σε σχέση με άλλες χώρες στην ευρωζώνη».
Συμπλήρωσε επίσης ότι είναι ώρα η Ελλάδα να σκεφτεί πώς θα αξιοποιήσει αυτή τη μεγάλη ευκαιρία δημιουργικά, ώστε να προχωρήσει μπροστά, προσθέτοντας ότι πρέπει να εφαρμοστούν οι αποφάσεις και οι διαρθρωτικές αλλαγές που ψήφισε η Βουλή, οι οποίες βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα και προωθούν τη δημοσιονομική σταθερότητα.
Ο υπουργός τόνισε ότι πρέπει να προχωρήσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και παράλληλα να χτιστεί ένα αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος, με έμφαση τις ίσες ευκαιρίες για όλους.
Για την επαναγορά ελληνικών ομολόγων με δάνεια από τον ΕΤΧΣ, η οποία θα δρομολογηθεί ως τις 12 Δεκεμβρίου υπήρξε ιδιαίτερα φειδωλός σε ό,τι αφορά το ύψος του δανείου και το επιτόκιο που θα ισχύσει.
Τι δήλωσαν οι βασικοί εταίροι
Ο πρόεδρος του Eurogroup επεσήμανε πως επετεύχθη μια πάρα πολύ δύσκολη συμφωνία με ουσιαστικές προσπάθειες απ όλους.
Εξήρε τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης για την οποία είπε πως μπόρεσε να περάσει πολλές προσαρμογές και αντιμετώπισε το πρόβλημα πολύ σοβαρά και κατέληξε λέγοντας πως η συμφωνία αυτή είναι παράλληλα μια υπόσχεση για ένα καλύτερο μέλλον για τους Έλληνες, για την Ευρωζώνη συνολικά.
Παράλληλα διευκρίνισε πως η εκταμίευση των επόμενων δόσεων για την Ελλάδα θα ξεκινήσει στις 13 Δεκεμβρίου έπειτα από την έγκριση των άλλων κοινοβουλίων της ευρωζώνης.
Για καθαρά «πολιτική απόφαση» έκανε λόγο και ο Επίτροπος Όλι Ρεν σύμφωνα με τον οποίο η συμφωνία ήταν μια απόφαση τεστ για την αξιοπιστία της Ευρώπης.
«Ξέρουμε πως οι Έλληνες έχουν υποφέρει. Η ελληνική κυβέρνηση έχει κάνει ότι καλύτερο. Και η ευρωζώνη θα αναλάβει τις υποχρεώσεις της απέναντι στην Ελλάδα» υπογράμμισε ο κ. Ρεν.
Ο Επίτροπος Όλι Ρεν στάθηκε στο γεγονός πως το Eurogroup κράτησε 14 ώρες για να καταλήξει όμως σε πολιτικές αποφάσεις που, όπως δήλωσε, «αφαιρούν την ανασφάλεια που είχε η Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια».
Και ο κ. Ρεν εξήρε τις προσπάθειες των Ελλήνων και της κυβέρνησης, λέγοντας χαρακτηριστικά πως η συμφωνία κατέστη δυνατή «γιατί η Ελλάδα απέδειξε πως ήταν σοβαρή και μπόρεσε να πάρει τα μέτρα που έπρεπε, μέτρα που αλλάζουν την οικονομία της, το αναγνωρίσαμε και το επικροτούμε. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ελληνική κυβέρνηση θέλει να προχωρήσει το πρόγραμμα και εμείς έπρεπε να το διασφαλίσουμε αυτό»…
Η Ελλάδα έκανε όλα τα απαραίτητα βήματα και για αυτόν τον λόγο η ευρωζώνη κατόρθωσε να εξασφαλίσει σήμερα τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους τόνισε η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ.
«Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ήθελε να διασφαλίσει ότι η ζώνη του ευρώ θα λάβει τα αναγκαία μέτρα για να βάλει την Ελλάδα σε μια βιώσιμη πορεία ως προς το χρέος της. Τώρα μπορώ να πω ότι αυτό έχει γίνει», είπε η επικεφαλής ΔΝΤ, σχολιάζοντας πως «ήταν επίπονη, εποικοδομητική, και συλλογική προσπάθεια».
«Στο σύνολό τους, τα μέτρα αυτά θα διευκολύνουν (…) μια σταδιακή επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές», επισήμανε η κυρία Λαγκάρντ, η οποία χαιρέτησε επίσης τη δέσμευση των Ευρωπαίων να φέρουν στο 110% του ΑΕΠ το ελληνικό χρέος το 2022, το οποίο απειλεί να φτάσει το 190% το 2014. «Αυτό αντιπροσωπεύει μια σημαντική μείωση του χρέους με δεδομένη την τρέχουσα πορεία του», συμπλήρωσε.
Ο Κλάους Ρέγκλινγκ επικεφαλής του EFSF και μελλοντικός επικεφαλής του ESM αναφέρθηκε στην ανάγκη απομείωσης του ελληνικού χρέους, με τα εργαλεία τα οποία θα λάβει η ευρωζώνη ώστε να βοηθήσει την Ελλάδα να καταφέρει να επιτύχει το στόχο της να επανέλθει στις διεθνείς αγορές.
