Επώδυνη χαρακτήρισε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας, την καταρχήν συμφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας με την τρόικα. Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του προς τον κυπριακό λαό ο κ. Χριστόφιας σημείωσε ότι δεν ήταν επιλογή της κυπριακής κυβέρνησης η προσφυγή στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ).
Όπως είπε, αναζητήθηκαν άλλες πηγές χρηματοδότησης, αλλά δυστυχώς δεν υπήρξε αποτέλεσμα. «Από τη στιγμή δε που μια μεγάλη κυπριακή τράπεζα δεν μπόρεσε να ανακεφαλαιοποιηθεί στα χρονικά όρια που καθόρισε η Ευρωπαϊκή Ένωση, προ του φάσματος της κατάρρευσής της που θα παρέσυρε την οικονομία του τόπου στη χρεοκοπία, υποχρεωθήκαμε να προσφύγουμε στο Μηχανισμό» πρόσθεσε.
Ο κ. Χριστόφιας επέρριψε ευθύνες στις αποφάσεις των διοικήσεων των τραπεζών, ενώ έκανε λόγο για πλημμελή έλεγχο από την Κεντρική Τράπεζα. «Είναι θέση μου ότι οι έρευνες που διεξάγονται για το τραπεζικό σύστημα θα πρέπει να συνεχιστούν αποφασιστικά, μέχρι τέλους, και στη βάση των αποτελεσμάτων τους να αποδοθούν ευθύνες και οι ένοχοι να τιμωρηθούν. Η κυβέρνηση κι εγώ προσωπικά θα κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να λάμψει η αλήθεια και να αποδοθεί δικαιοσύνη», τόνισε ο κύπριος πρόεδρος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε, περίπου 4 δισ. ευρώ είναι οι απώλειες των κυπριακών τραπεζών από την έκθεσή τους στα ελληνικά ομόλογα. ‘Αλλα τόσα είναι η ζημιά για την οικονομία από τη μετατροπή της Marfin Egnatia από θυγατρική εταιρεία στην Ελλάδα σε κυπριακή τράπεζα, μετατροπή την οποία ενέκρινε ο προηγούμενος διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Απώλειες υπάρχουν και από τα επισφαλή δάνεια που οι τράπεζες παραχώρησαν στην Ελλάδα.
Από το δάνειο, όπως είπε, το οποίο θα συνάψει η Κυπριακή Δημοκρατία από το Μηχανισμό Σταθερότητας, μέχρι και 10 δισ. ευρώ θα πρέπει να διατεθούν αποκλειστικά και μόνο για τη στήριξη των τραπεζών, ενώ το 1,5 δισεκατομμύριο θα αξιοποιηθεί για την κάλυψη των ελλειμμάτων του κράτους για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
«Αυτοί οι αριθμοί καταδεικνύουν ότι τη μεγάλη κρίση την προκάλεσε το τραπεζικό σύστημα» σημείωσε, επισημαίνοντας πως «η κρίση επιδείνωσε τις διαρθρωτικές αδυναμίες και στρεβλώσεις που για δεκαετίες συσσωρεύονταν στην οικονομία, με αποτέλεσμα να γίνουν ακόμα μεγαλύτερα και πιεστικότερα τα προβλήματα».
Ο κ. Χριστόφιας σημείωσε πάντως πως «ανεξαρτήτως των ευθυνών των τραπεζών για την κατάσταση στην οποία βρεθήκαμε, δεν μπορούσαμε να τις αφήσουμε να καταρρεύσουν». «Αυτό» είπε «θα ήταν ανεύθυνο και εγκληματικό για τον τόπο και το λαό». «Η κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος θα συμπαρέσυρε στην καταστροφή ολόκληρη την οικονομία και θα έφερνε απερίγραπτη δυστυχία σε χιλιάδες οικογένειες απλών ανθρώπων».
Ο κ. Χριστόφιας επεσήμανε ότι η κυβέρνηση εξάντλησε όλα τα περιθώρια στη διαπραγμάτευση για να επιτύχει όσα έθεσε ως κεντρικούς στόχους. Μεταξύ άλλων σημείωσε ότι διατηρείται ο εθνικός έλεγχος της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Στο μνημόνιο της τρόικας, ανέφερε, περιλαμβανόταν πρόνοια για συναπόφαση στο σχεδιασμό και για κατά προτεραιότητα χρησιμοποίηση των εσόδων από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων για εξόφληση του χρέους. «Με βάση αυτά που συμφωνήθηκαν, εμείς θα αποφασίζουμε για τους σχεδιασμούς μας. Τα έσοδα μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για επένδυση στις υποδομές και για τις μελλοντικές γενεές. Φυσιολογικά, ένα μέρος των εσόδων θα χρησιμοποιείται για την εξόφληση του χρέους», δήλωσε.
Επίσης, ανέφερε ότι αποφεύχθηκε η ιδιωτικοποίηση κερδοφόρων ημικρατικών οργανισμών. «Στο αρχικό μνημόνιο υπήρχε ονομαστική αναφορά σε ημικρατικούς οργανισμούς που έπρεπε να ιδιωτικοποιηθούν. Διεγράφη η αναφορά και δημιουργήσαμε την προοπτική για αποφυγή των ιδιωτικοποιήσεων. Η διευθέτηση αυτή δεν μας ικανοποιεί απόλυτα. Είναι, όμως, ένα εφαλτήριο για να συνεχίσουμε τη διαπραγμάτευση προς αποφυγή ιδιωτικοποιήσεων συγκεκριμένων ημικρατικών οργανισμών», εξήγησε.
Ακόμη, ο κύπριος πρόεδρος δήλωσε ότι δεν έγινε αποδεκτή η κατάργηση της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) και του 13ου μισθού και ότι πείστηκε η τρόικα να αποδεχθεί την προσέγγιση η συνεισφορά των μισθωτών να είναι κλιμακωτή και όχι ισοπεδωτική για να υπάρχει επιμερισμός του κόστους από την επιβολή του μνημονίου ανάλογα με τα εισοδήματα.
Ρωσία: Απίθανη η σύναψη διμερούς δανείου
Την ίδια ώρα, ο υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας ‘Αντον Σιλουάνοφ χαρακτήρισε απίθανο το ενδεχόμενο σύναψης διμερούς δανείου μεταξύ Ρωσίας και Κύπρου. «Η Κύπρος έχει συνάψει συμφωνία για να λάβει οικονομική υποστήριξη από Ευρωπαίους δανειστές, κάτι που καθιστά απίθανο η χώρα να χρειαστεί ένα δάνειο από την Ρωσία», ανέφερε κ. Σιλουάνοφ.
Δύσκολη η διαπραγμάτευση για τη Λευκωσία
Χθες Δευτέρα οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρζώνης προχώρησαν σε διεξοδική εξέταση του προσχεδίου του κυπριακού μνημονίου και στη διάρκεια των συνομιλιών φάνηκε καθαρά ότι η διαπραγμάτευση δεν θα είναι εύκολη υπόθεση για τη Λευκωσία. Αν και καμία χώρα δεν έχει προς το παρόν τοποθετηθεί ευθέως επί του προγράμματος της Κύπρου, εκφράζονται ήδη επιφυλάξεις από εταίρους που τηρούσαν σκληρή γραμμή και κατά εξέταση του ελληνικού μνημονίου.
Όπως αναφέρει η Ναυτεμπορική πρόκειται για την Ολλανδία, τη Φινλανδία, την Αυστρία και τη Σλοβακία, ενώ το Βερολίνο, που είναι καθοριστικός παράγοντας στη λήψη των τελικών αποφάσεων, αποφεύγει στην παρούσα φάση να ανοίξει τα χαρτιά του.
Οι ενστάσεις που διατυπώνονται έχουν να κάνουν, κυρίως, με το τεράστιο για τα δεδομένα της Κύπρου ποσό της στήριξης, το οποίο θα κυμανθεί μεταξύ 17 και 18 δισ. ευρώ, δηλαδή όσο είναι περίπου και το ετήσιο ΑΕΠ της χώρας.
Από το παραπάνω ποσό, γύρω στα 10 δισ. ευρώ προορίζονται για την ανακεφαλαιοποίηση των κυπριακών τραπεζών και τα υπόλοιπα για τη χρηματοδότηση του κράτους μέχρι το τέλος του 2016, που έχει διάρκεια και το μνημόνιο.
Η Κύπρος βρίσκεται εκτός αγορών και το δημόσιο έλλειμμά της εκτιμάται ότι θα κυμανθεί στο τέλος τους έτους στο 5,5 – 6,0% του ΑΕΠ.
