Το 2013 θα είναι ακόμη μια δύσκολη χρονιά που θα αντιμετωπίσουν οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές εταιρείες των χωρών της ευρωζώνης.
Οι προοπτικές του δανεισμού στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης εμφανίζουν βελτίωση, σε αντίθεση με εκείνες της Νότιας Ευρώπης, όπου το μέλλον διαγράφεται δυσοίωνο, καθώς οι τράπεζες βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα πλήθος μη εξυπηρετούμενων δανείων εξαιτίας της ύφεσης και τις συνεχιζόμενες ρυθμιστικές πιέσεις.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο Eurozone Financial Services Forecast (EEFSF) της Ernst & Young, οι προβλέψεις για τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν επιδεινωθεί και πάλι καθώς η ποιότητα των πιστώσεων στην Ευρωζώνη επιδεινώθηκε από το αναμενόμενο. Εκτιμάται ότι, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έφθασαν το 6,8% το 2012 και θα φτάσουν το, ιστορικά υψηλό για τη ζώνη του ευρώ, ποσοστό του 7,6% το 2013 (1% πάνω από την προηγούμενη πρόβλεψη).
Ο Άντι Μπάλτουιν, επικεφαλής των Financial Services της Ernst & Young για την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, την Ινδία και την Αφρική, παρατηρεί: «Μολονότι οι οικονομικές προοπτικές είναι οριακά καλύτερες από ότι στις αρχές του περασμένου έτους, οι εταιρείες παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών – ιδιαίτερα οι τράπεζες – θα πληγούν από το συσωρευτικό αποτέλεσμα πέντε ετών πτωχών οικονομικών επιδόσεων, το οποίο τελικά μεταφράζεται σε πρωτοφανή υψηλά επίπεδα μη εξυπηρετούμενων δανείων».
«Οι τράπεζες εξακολουθούν να επιδιώκουν την απομόχλευση λόγω ρυθμιστικών πιέσεων μια διαδικασία που γίνεται δυσκολότερη λόγω της παρατεταμένης περιόδου χαμηλών ρυθμών ανάπτυξης. Ενώ οι μεγαλύτερες τράπεζες έχουν επωφεληθεί από πολιτικές παρεμβάσεις, για τις μικρότερες και τις περιφερειακές τράπεζες η πρόσβαση σε πιστώσεις εξακολουθεί να είναι δύσκολη και δαπανηρή. Ως εκ τούτου, οι προβλέψεις για νέα δάνεια προς τους καταναλωτές και αρκετές επιχειρήσεις, κατά το 2013 διαγράφονται δυσοίωνες».
Οι προβλέψεις για τον δανεισμό δείχνουν ότι η διαφορά Βορρά – Νότου έχει παγιωθεί
Οι τράπεζες βρίσκονται μόλις στα δυο τρίτα της διαδικασίας απομόχλευσης καθώς αναμένεται περαιτέρω συρρίκνωση του δανειακού τους χαρτοφυλακίου κατά 123 δισ. ευρώ το 2013. Ο δείκτης της σχέσης δανείων προς καταθέσεις θα έχει μειωθεί στα τέλη του 2012 σε περίπου 111% σε σχέση με το υψηλό προ-κρίσης επίπεδο του 124% το 2006. Η διαδικασία αυτή θα συνεχισθεί καθώς η σχέση ενδέχεται να φθάσει στο 104% το 2016. Ως εκ τούτου τα δανειακά χαρτοφυλάκια παραμένουν υπό πίεση.
Η καταναλωτική πίστη, μετά από σημαντικές μειώσεις το 2011 και το 2012, αναμένεται να μειωθεί και πάλι οριακά σε όλη την Ευρωζώνη κατά 1,2%, ενώ ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,9%. Ωστόσο, τα καταναλωτικά δάνεια αναμένεται να αυξηθούν το 2014 κατά 1,5%, καθώς η οικονομία θα επιστρέφει σε χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Η Μαρί Ντιρόν, επικεφαλής οικονομική αναλύτρια του EEFSF, παρατηρεί: «Οι τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών σε όλη την Ευρωζώνη αυξάνονταν σταθερά, ενώ ο δανεισμός προς τους καταναλωτές συρρικνώθηκε για δύο συνεχείς χρονιές, πλήττοντας σοβαρά τα νοικοκυριά. Ωστόσο, η πίεση προς τους καταναλωτές θα πρέπει να αρχίσει να ελαττώνεται κατά τη διάρκεια του χρόνου».
Οι προοπτικές για τον δανεισμό προς τις επιχειρήσεις το 2013 δείχνουν ότι οι δανειοδοτήσεις θα αυξηθούν στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ολλανδία μεταξύ 1% και 2,5% ενώ αναμένεται να μειωθούν στην Ιταλία κατά 0,5% και την Ισπανία κατά 4%.
Ωστόσο, η σύγκριση των στοιχείων στη διάρκεια μιας διετίας, (τα στοιχεία του 2011 σε σχέση με τις προοπτικές για το 2013) φανερώνει ότι οι αποκλίσεις Βορρά-Νότου διατηρούνται. Τα δάνεια στη Γαλλία, στη Γερμανία και στην Ολλανδία έχουν αυξηθεί κατά 18 δισ. ευρώ, 72 δισ. ευρώ και 28 δισ. ευρώ αντίστοιχα, ενώ στο ίδιο διάστημα, ο δανεισμός στην Ιταλία μειώθηκε κατά 43 δισ. ευρώ και στην Ισπανία κατά 100 δισ. ευρώ.
Η ίδια προσθέτει: «Το σωρευτικό αποτέλεσμα της έλλειψης χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις στις οικονομίες των νοτίων χωρών θα επιδεινώσει και θα παρατείνει την ύφεση στις χώρες αυτές. Κατά συνέπεια, σε ορισμένες αγορές δεν προβλέπεται ανάπτυξη πριν το 2015».
Το 2012, τα κέρδη των ασφαλιστικών εταιρειών μειώθηκαν κατά 5%
Η αρνητική απόδοση των επενδύσεων, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των επιχειρήσεων η οποία εμποδίζεται από την ύφεση, σημαίνει ότι τα κέρδη των ασφαλιστών, προβλέπεται να είναι χαμηλά το 2012. Οσον αφορά στις προβλέψεις, αναμένεται μείωση κερδών κατά 5%, ακολουθώντας μια σωρευτική πτώση της τάξεως του 12% κατά τα δυο τελευταία έτη.
Ο Άντι Μπάλτουιν παρατηρεί: «Οι ασφαλιστικές δεν μπορούν να βασισθούν βραχυπρόθεσμα στις αποδόσεις των επενδύσεων. Προβλέπεται ότι τα επιτόκια θα “καθηλωθούν” κοντά στο 0,75% τουλάχιστον μέχρι το 2017, και η Ευρωζώνη αναμένεται να αντιμετωπίσει μια “χαμένη δεκαετία” χαμηλής ανάπτυξης. Πολλοί ασφαλιστές δεν θα έχουν άλλη επιλογή από τη ενοποίηση».
Το ποσοστό της ανεργίας αναμένεται να φθάσει σε υψηλά επίπεδα, κατά τη διάρκεια του 2013, αγγίζοντας τα 20 εκατομμύρια. Ως αποτέλεσμα θα είναι οι συνταξιοδοτικές εισφορές να μειωθούν και τα ασφάλιστρα ζωής να δεχθούν μεγαλύτερη πίεση. Η Ιταλική αγορά ασφαλειών ζωής έχει πληγεί περισσότερο, με πτώση των ασφαλίστρων κατά 25% κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών. Μια περαιτέρω πτώση 4% αναμένεται και το 2013 καθώς τα Ιταλικά νοικοκυριά θα συνεχίζουν να βλέπουν τα πραγματικά τους εισοδήματα τους να μειώνονται.
Η Αγορά, πέραν των ασφαλειών ζωής, θα συνεχίσει να επηρεάζεται από τη μείωση των μεγεθών που συνδέονται με τον τομέα της κατανάλωσης καθώς οι καταναλωτές μειώνουν τις δαπάνες τους -για παράδειγμα οι κυκλοφορίες νέων αυτοκινήτων αναμένεται να μειωθούν κατά 5% φέτος, με τη συνολική μείωση στη διετία να φθάνει το 15%. Ως εκ τούτου, η ανάπτυξη των εκτός κλάδου ζωής ασφαλίστρων αναμένεται να περιορισθεί στο 2% για τα επόμενα δυο χρόνια, πολύ κάτω από τον ιστορικό μέσο όρο του 6,2%.
Η αύξηση των υπό διαχείριση κεφαλαίων (Asset Under Management) κατά 9,6% το 2012 ξεπέρασε τις προβλέψεις
Τα υπό διαχείριση κεφάλαια (Asset Under Management) αναμένεται να έχουν αναπτυχθεί κατά 9,6% το 2012, ανακτώντας τις απώλειες του 6,9% το 2011, και προβλέπεται να αναπτυχθούν επιπλέον στο 6,5% το 2013. Ως αποτέλεσμα της ανάπτυξης των καλών επιδόσεων στα τέλη του χρόνου θα είναι οι τίτλοι αυξημένου κινδύνου, οι οποίοι θα συνδέονται επίσης στενά με την αισιοδοξία για την διατήρηση της ευρωζώνης.
Οι επενδύσεις σε υποδομές θα αυξηθούν καθώς οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές αναζητούν «προστασία» από τον πληθωρισμό
Τα συνταξιοδοτικά Ταμεία έχουν κατά μέσον όρο επενδεδυμένα σε υποδομές το 3,3% των περιουσιακών τους στοιχείων, όμως το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί σε τουλάχιστον 5% μέχρι το 2016. Η Μαρί Ντιρόν παρατηρεί: «Οι επενδυτές μακροπρόθεσμα αναζητούν προβλέψιμες αποδόσεις. Αναζητούν προστασία από τον πληθωρισμό σε ένα περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων και επιδιώκουν όλο και περισσότερο να διαφοροποιήσουν τα χαρτοφυλάκιά τους. Καθώς υπάρχουν λίγες μόνο κατηγορίες επενδύσεων που ικανοποιούν αυτά τα κριτήρια, αναμένουμε ότι οι επενδύσεις σε υποδομές θα αυξάνονται όσο οι επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί για τις μετοχές».