Η ελληνική διαστημική βιομηχανία περνά στην φάση της… ενηλικίωσης, λίγα χρόνια μετά την έναρξη της συνεργασίας της χώρας μας με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA). Πλέον, η Ελλάδα καλείται να κατασκευάσει τα δικά της προϊόντα διαστημικής τεχνολογίας έξω από το ασφαλές χρηματοδοτικό περιβάλλον του ESA.
Την Παρασκευή 8/2 η Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) ενέκρινε την ένταξη της κοινής πρότασης για τη δημιουργία ενός «space cluster» στην Αθήνα, που κατατέθηκε από την Ένωση Ελληνικών Βιοµηχανιών Διαστηµικής Τεχνολογίας και Εφαρµογών (ΕΒΙΔΙΤΕ) και την Ελληνική Πρωτοβουλία Τεχνολογικών Συνεργατικών Σχηματισμών Corallia και υποβλήθηκε στο πλαίσιο της δράσης «Δημιουργία Καινοτομικών Συστάδων Επιχειρήσεων – Ένα Ελληνικό Προϊόν, Μία Αγορά: Ο Πλανήτης – Πιλοτική Φάση Λειτουργίας».
Η κοινή πρόταση των δύο φορέων, που φέρει τον τίτλο «Ελληνικός Συνεργατικός Σχηματισμός Διαστημικών Τεχνολογιών και Εφαρμογών (si-Cluster)», στοχεύει στη δημιουργία ενός δυναμικού, βιομηχανικού cluster καινοτομίας στην Αθήνα, το οποίο θα αναδειχθεί ως οικοσύστημα που θα παραγάγει και θα προσελκύσει έρευνα, ανάπτυξη και επιχειρηματικότητα. Στο si-Cluster, το οποίο προέκυψε ως ιδέα το 2008, συμμετέχουν το corallia, ελληνικές διαστημικές βιομηχανίες, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα.
Η πρόταση έλαβε τη δεύτερη θέση στον διαγωνισμό της ΓΓΕΤ και πλέον εκκρεμεί η σύνταξη των τεχνικών δελτίων του προγράμματος προκειμένου να «τρέξει» η υλοποίησή του πρότζεκτ.
Ανάπτυξη διαστημικών προϊόντων
Σύμφωνα με το επιχειρηματικό σχέδιο, θα λειτουργήσουν τέσσερα συνεργατικά έργα, όπου το καθένα στοχεύει στη δημιουργία εξωστρεφών προϊόντων, μέσα από την αξιοποίηση τεχνολογιών Διαστήματος. Στόχος είναι να μη διοχετευθούν παρά ελάχιστα χρήματα σε υποδομή, ενώ και η έμφαση θα δοθεί στην ανάπτυξη προϊόντων. Ρόλο συντονιστή θα διαδραματίσει το Corallia.
Το cluster θα λειτουργήσει σε δύο επίπεδα. Το πρώτο θα παρέχει υποστηρικτικές υπηρεσίες για την αξιοποίηση των διαστημικών τεχνολογιών και την εξωστρέφεια του οικοσυστήματος, ενώ το δεύτερο στοχεύει στην έρευνα και ανάπτυξη (R&D) με την απορρόφηση πόρων του ΕΣΠΑ για τη χρηματοδότηση τεχνολογιών προτεραιότητας.
Ο άλλος λόγος για τον οποίο επελέγη η συνεργασία ΕΒΙΔΙΤΕ – Corallia είναι οι συνέργειες που υπάρχουν μεταξύ της διαστημικής τεχνολογίας και της μικροηλεκτρονικής, η οποία αποτελεί τον «πυρήνα» των δραστηριοτήτων του Corallia.
Στόχος του εγχειρήματος, όπως λένε οι εμπλεκόμενοι, είναι η δημιουργία μίας νέας αγοράς στη χώρα και η εκπαίδευση των στελεχών της στην κατεύθυνση της δημιουργίας σύγχρονων, καινοτόμων προϊόντων διαστημικής τεχνολογίας.
Μονάδα ελληνικής διαστημικής τεχνολογίας
Μακροπρόθεσμος στόχος του cluster είναι η δημιουργία μιας πλήρους μονάδας ελληνικής διαστημικής τεχνολογίας και η ενσωμάτωσή της σε δορυφορική αποστολή. Οι πλέον αισιόδοξοι, μάλιστα, θεωρούν ότι η χώρα μπορεί να εκτοξεύσει δορυφόρο made in Greece ως το 2020, αν και θα θεωρηθεί κατόρθωμα, εάν ένα μικρό ποσοστό δορυφορικών εξαρτημάτων φτιαχτεί στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, το πλάνο είναι πενταετές, όμως η χρηματοδότηση αφορά μόνο τα πρώτα δύο χρόνια, καθώς θα ακολουθήσει αξιολόγηση. Εάν τα αποτελέσματα οδηγήσουν σε ανταγωνιστικά, διαστημικά προϊόντα, τότε θα υπάρχει και τρίτη περίοδος.
Πάντως, υπάρχουν σοβαρές προσδοκίες για την επιτυχία του εγχειρήματος, καθώς αρκετές εταιρείες διαστημικής τεχνολογίας έχουν κάνει θαύματα στο εξωτερικό, ενώ ρόλο συμβούλου για το cluster ανέλαβε το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, γεγονός που κρίνεται από πηγές της αγοράς ως ιδιαίτερα σημαντικό. «Είναι ό,τι πιο hi-tech φτιάχνεται αυτή τη στιγμή οργανωμένα στη χώρα» σχολιάζουν.
Πλέον η ΕΒΙΔΙΤΕ περιλαμβάνει 21 εταιρείες, οι οποίες απασχολούν περί τα 1.000 άτομα υψηλής εξειδίκευσης και έχουν κύκλο εργασιών περί τα 20 εκατ. ευρώ.