Στο -6,45% διαμορφώθηκε συγκρατήθηκε η πτώση του ΑΕΠ το 2012. Παρά την προσπάθεια που έγινε στο 2ο 6μηνο να επανέλθει η χώρα σε καθεστώς συμμόρφωσης με τις διεθνείς υποχρεώσεις της, η οικονομία λειτούργησε καθ’ όλον το έτος κάτω από αρνητικές προσδοκίες όσον αφορά στην παραμονή της στην Ευρωζώνη, αναφέρει η Alpha στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων.
Οι ανωτέρω εξελίξεις στο ΑΕΠ της Ελλάδος το 2012 δεν σχετίζονται με τη δημοσιονομική προσαρμογή, η οποία δεν ξεπέρασε τα 3 δισ. το 2012 – όταν το ονομαστικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά 14,8 δισ. Αντίθετα, η δημοσιονομική προσαρμογή επιτεύχθηκε παρά την τεράστια πτώση του ΑΕΠ. Και γι’ αυτό ήταν τόσο επώδυνη.
Διότι δεν ελήφθη μέριμνα το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων να εφαρμοσθεί με κύρια επιδίωξη την κατά το δυνατό ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεών τους στην ανάπτυξη. Σε καμιά οργανωμένη οικονομία και κοινωνία η αρνητική αυτή επίπτωση δεν έχει υπερβεί το 1 προς 1.
Οι ανωτέρω εξελίξεις ήταν κυρίως αποτέλεσμα:
Πρώτον, του γεγονότος ότι η Ελλάδα βρισκόταν υπό την απειλή της χρεοκοπίας και της εξόδου της από το Ευρώ σε ολόκληρο το 2012, με εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις στο οικονομικό κλίμα και στα υπόλοιπα καταθέσεων στις τράπεζες.
Δεύτερον, της πίεσης στην εγχώρια οικονομική δραστηριότητα που ασκήθηκε από τη δραματική έλλειψη ρευστότητας στην οικονομία, λόγω κυρίως της μη καταβολής των δόσεων της χρηματοδοτικής βοήθειας ύψους άνω των 40 δισ. και της ουσιαστικής διακοπής των χρηματοδοτήσεων ακόμη και από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ στο τελευταίο 7μηνο του 2012.
Τρίτον, της έξαρσης της φοροδιαφυγής που συνέβαλε στην πτώση του καταγεγραμμένου κύκλου εργασιών και της προστιθέμενης αξίας στο λιανικό και το χονδρικό εμπόριο και σε άλλους κλάδους, ακόμη και στα καύσιμα.
Τέταρτον, της μεγάλης σύγχυσης που διατηρείται όσον αφορά στη φορολογική επιβάρυνση των ακινήτων που σε συνδυασμό με τον δραστικό περιορισμό της ρευστότητας έχουν μειώσει στο ελάχιστο τις συναλλαγές επί ακινήτων και τις επενδύσεις σε οικιστικά ακίνητα.
Πέμπτον, της δραστικής περικοπής του ΠΔΕ και της σημαντικής μείωσης των εισπράξεων από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ και της στασιμότητας του ΕΣΠΑ που έχουν συμβάλλει, μαζί με την ελαχιστοποίηση της δραστηριότητας στην αγορά ακινήτων, στη δραστική μείωση της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στον τομέα των κατασκευών στα 3,65 δισ. σε τρέχουσες τιμές το 2012, από 16,3 δισ. το 2006. Έκτον, του ουσιαστικού μηδενισμού της δραστηριότητας σημαντικών τομέων της οικονομίας (π.χ., ναυπηγεία).
Επιπλέον των ανωτέρω, η πτώση του ΑΕΠ κατά -6,4% το 2012 πραγματοποιήθηκε παρά το ότι οι καθαρές εξαγωγές της χώρας είχαν εντυπωσιακή θετική συμβολή στη μεταβολή του ΑΕΠ κατά το έτος αυτό κατά 3,8 ποσοστιαίες μονάδες.
Γενικά, βρισκόμαστε ακόμη στα αρχικά στάδια της αναδιάρθρωσης της Ελληνικής οικονομίας υπέρ των εξαγωγών και της ανταγωνιστικής υποκατάστασης εισαγωγών, αναφέρει η Alpha Bank.
Πώς μπορεί να επιταχυνθεί η οικονομκή ανάκαμψη
Τα στοιχεία του Ισοζυγίου Πληρωμών δείχνουν ότι η ανάκαμψη της οικονομίας μπορεί να επιταχυνθεί με στήριγμα τα ανταγωνιστικά μας πλεονεκτήματα, τα οποία έχουμε ελάχιστα εκμεταλλευτεί έως σήμερα, και επίσης με στήριγμα την ανακτηθείσα στην περίοδο 2010-2012 διεθνή ανταγωνιστικότητα των εγχωρίως παραγομένων προϊόντων μας.
Ειδικότερα, η υψηλή ποιότητα και βελτιωμένη ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων (αγροτικών, βιομηχανικών, τουρισμός, λοιπές εξαγωγικές υπηρεσίες) αναμένεται να αναδειχθεί περισσότερο στα επόμενα έτη με την ομαλοποίηση της λειτουργίας της οικονομίας, την αποκατάσταση της ρευστότητας και τη μεγαλύτερη, και πιο αποτελεσματική από εδώ και πέρα, δραστηριοποίηση της επίσης αναμφισβήτητα ικανής ελληνικής επιχειρηματικότητας.
Αδύναμος κρίκος ο αγροτικός τομέας
Σχετικά με τα ανωτέρω, αξιοσημείωτες είναι οι εξελίξεις στον τομέα των αγροτικών προϊόντων, όπου ενώ παρατηρείται σημαντική αύξηση των εξαγωγών κατά 14,7% σε ετήσια βάση στο 11μηνο.’12 μετά την αύξησή τους κατά 1,1% το 2011.
Ωστόσο, οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, με μείωσή τους συνολικά κατά -4,1% σε ετήσια βάση στο 11μυνο.’12 – μετά την αύξησή τους κατά 2,1% το 2011, παρά την προαναφερθείσα δραστική μείωση της εγχώριας ζήτησης στην Ελλάδα κατά -8,7% σε σταθερές τιμές το 2011 και κατά -9,6% το 2012.
Ειδικότερα, από τα στοιχεία του 2011 και του 2012 σημειώνονται τα ακόλουθα:
α) Η επίπτωση της ύφεσης και της υποκατάστασης εισαγωγών είναι εμφανής κυρίως το 2012 και αυτό μόνο σε ορισμένους κλάδους, όπως στις εισαγωγές φρούτων και λαχανικών που ανήλθαν στα 575,4 εκατ. στο 11μηνο.’12.
β) Από την άλλη πλευρά, επισημαίνεται ότι οι εισαγωγές κρεάτων και παρασκευασμάτων διαμορφώθηκαν στα 1.029,1 εκατ. (18,0% του συνόλου των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων) στο 11μηνο.’12, σημειώνοντας αύξηση κατά 2,1% σε ετήσια βάση παρά την λιτότητα.
Συμπερασματικά, η προοπτική υποκατάστασης ενός σημαντικού μέρους των σχετικά υψηλών εισαγωγών αγροτικών προϊόντων με εγχώρια ανταγωνιστική παραγωγή δεν φαίνεται τελικά να επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων το 2012 και το 2011.
Ως αποτέλεσμα, η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας μειώθηκε εκ νέου στο 3,2% της συνολικής προστιθέμενης αξίας της οικονομίας στο 9μηνο΄12, από 3,3% συνολικά το 2011, 4,9% το 2005 και έναντι 6,6% το 2000. Έτσι, η συρρίκνωση του ελλείμματος στις εμπορευματικές συναλλαγές των αγροτικών προϊόντων είναι ακόμη σχετικά περιορισμένη, παρά τη σημαντική αύξηση των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων. Το έλλειμμα αυτό μειώθηκε στα 1,03 δισ.στο 11μηνο.’12, από 1,87 δισ.στο 11μηνο.’11.
Ωστόσο, στους επόμενους μήνες, με την αποκατάσταση ικανοποιητικών συνθηκών ρευστότητας στην εγχώρια οικονομία, εκτιμάται ότι η τάση υποκατάστασης εισαγωγών θα ενταθεί σε όλους τους κλάδους και ιδιαίτερα στα αγροτικά προϊόντα, ενώ η αυξητική τάση των εξαγωγών του πρωτογενούς τομέα θα λάβει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις. Ειδικότερα, αναμένεται αύξηση της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας του γεωργικού τομέα το 2013 και πλεονασματικό ισοζύγιο στις εξωτερικές συναλλαγές της γεωργίας ήδη από το τρέχον έτος, με σημαντική διόγκωσή του στα επόμενα έτη, εκτιμά η Alpha.
