Ποιοι ενεργειακοί κολοσσοί επιλέγουν τον αγωγό – Περισσότεροι από 20 οι ενδιαφερόμενοι
Ψήφο εμπιστοσύνης στον αγωγό TAP, ο οποίος θα διέρχεται από την Ελλάδα και την Αλβανία και θα καταλήγει στην Ιταλία, μεταφέροντας φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, δίνουν περισσότεροι από 20 ενεργειακοί κολοσσοί, προερχόμενοι από Ευρώπη αλλά και τα Εμιράτα.
Οι συγκεκριμένες εταιρείες εκδήλωσαν ενδιαφέρον ώστε να χρησιμοποιήσουν τον αγωγό για τη μεταφορά ή εμπορία αερίου.
Στο παιχνίδι για την εκμετάλλευση του TAP μπαίνουν, εκτός από τις εταιρείες που συμμετέχουν στο σχήμα κατασκευής του, δηλαδή Statoil (Νορβηγία), E.ON (Γερμανία), ΑXPO (πρώην EGL Ελβετία) δεκάδες εταιρείες που παράγουν ή εμπορεύονται φυσικό αέριο, ηλεκτρική ενέργεια, θερμότητα (τηλεθέρμανση), σε Ελλάδα, Ιταλία, Αλβανία, Γαλλία, Ισπανία, Αζερμπαϊτζάν, Αραβικά Εμιράτα, Ελβετία, Ολλανδία.
Το ενδιαφέρον εκδηλώθηκε στο πλαίσιο της διαδικασίας market test, μετά την αίτηση της εταιρείας του ΤΑΡ προς τις ρυθμιστικές Αρχές των τριών χωρών που διέρχεται, να εξαιρεθεί από την υποχρεωτική πρόσβαση τρίτων στη χωρητικότητα του αγωγού.
Αυτό σημαίνει ότι ο αγωγός θα λειτουργεί ως ανεξάρτητο σύστημα και δεν υπόκειται στους ρυθμιζόμενους κανόνες για την πρόσβαση τρίτων.
Ωστόσο, κάτι τέτοιο, βάσει του κοινοτικού θεσμικού πλαισίου, οι ιδιοκτήτες του αγωγού θα πρέπει να αποδείξουν ότι υπάρχει ενδιαφέρον για δέσμευση της χωρητικότητας του αγωγού με τη διαδικασία του market test.
Η διαδικασία, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ολοκληρώθηκε πέρυσι τον Αύγουστο.
Έτσι μετά την εξέταση και των άλλων παραμέτρων που αφορούν τη λειτουργία του σχεδιαζόμενου αγωγού, οι Ρυθμιστικές Αρχές Ελλάδας, Ιταλίας και Αλβανίας, επέτρεψαν την εξαίρεσή του από τους κανόνες πρόσβασης τρίτων, θέτοντας ωστόσο συγκεκριμένους όρους για την τιμολόγηση της χρήσης του αγωγού, όσο και για την αποτροπή εκμετάλλευσης της δεσπόζουσας θέσης που μπορεί να αποκτήσει ο αγωγός στις τρεις χώρες.
Ειδικότερα η εξαίρεση χορηγήθηκε, με την ταυτόχρονη επιβολή πρόσθετων δεσμευτικών όρων, οι οποίοι διασφαλίζουν τη χωρίς διακρίσεις πρόσβαση τρίτων στον αγωγό TAP.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται η δυνατότητα δέσμευσης χωρητικότητας πλέον του 50% της μέγιστης χωρητικότητας του αγωγού ( η μέγιστη δυναμικότητα είναι 20 δισ. κυβικά μέτρα το χρόνο), με τιμολόγια τα οποία θα αντικατοπτρίζουν το κόστος, ενώ διασφαλίζεται η ανεξαρτησία της εταιρείας TAP ως διαχειριστή του συγκεκριμένου αγωγού μεταφοράς.
Επίσης, κατοχυρώνεται η διασύνδεση του με τις υπάρχουσες, αλλά και τις μελλοντικές υποδομές φυσικού αερίου στην Αλβανία και στην Ελλάδα, μέσω της επιβαλλόμενης υποχρέωσης για την ανάπτυξη νέων σημείων εισόδου και εξόδου επί του αγωγού, σύμφωνα με τις ανάγκες της αγοράς στις δύο αυτές χώρες.
Λαμβάνονται δε μέτρα για τη διαφύλαξη του ανταγωνισμού και την αποτροπή της ανάπτυξης και ενίσχυσης δεσπόζουσας θέσης στην αγορά φυσικού αερίου και στις τρεις χώρες.
Οι εταιρείες
EDISON (Ιταλική, συμμετέχει σε μικτές εταιρείες με ΔΕΠΑ και ΕΛΠΕ)
ITALTRADING GAS & ENERGA, ENEL TRADE S.P.A. (θυγατρική της ιταλικής «ΔΕΗ»),
ΔΕΠΑ ΑΕ, VITOL (Ολλανδική εμπορική σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο),
REPOWER (Ελβετική εταιρεία ηλεκτρισμού),
GRUPPO HERA TRADING S.R.L. (Ιταλική εταιρεία διανομής ηλεκτρικού, αερίου, νερού, θερμότητας),
GAS NATURAL SDG SA (Ισπανική, κατά το παρελθόν διαπραγματευόταν την εξαγορά ΔΕΠΑ),
TOTAL E&P ABSHERON B.V (Γαλλική, συμμετέχει στην κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ που θα παράγει το αέριο),
REPUBLIC OF ALBANIA, BP ENERGY EUROPE LIMITED (Βρετανική),
STATOIL HOLDING NETHERLANDS B.V (Νορβηγική, συμμετέχει στην κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ και μέτοχος στον ΤΑΡ),
E.ON RUHRGAS AG (Γερμανική συμμετέχει στον ΤΑΡ),
GDF SUEZ (Γαλλική εταιρεία αερίου), EGL AG (Ελβετική, συμμετέχει στον ΤΑΡ)
WORLD ENERGY SA (εταιρεία χαρτοφυλακίου του Αμπού Ντάμπι με δραστηριοποίηση και στην ενέργεια),
GUNVOR INTERNATIONAL B.V (Εταιρεία trading για πετρέλαιο, φυσικό άεριο κλπ με έδρα τη Γενεύη),
ALBPETROL (Αλβανική κρατική εταιρεία πετρελαίου),
BP EXPLORATION (SHAH DENIZ) LIMITED (Βρετανική, επικεφαλής της κοινοπραξίας Σαχ Ντενίζ),
M & M GAS CO (Ελληνική, με μετόχους Μοτορ Οιλ και Ομ.Μυτιληναίου)
SHELL ENERGY EUROPE LTD (Ολλανδική)
INTERSTATE COMMITTEE of the IAP pipeline.
Η τελευταία, αποτελεί την διακρατική επιτροπή δημιουργίας του αγωγού Ionian Adriatic Pipeline που θα συνδεθεί με τον ΤΑΡ στην Αλβανία.
Ο αγωγός σχεδιάζεται ως διπλής κατεύθυνσης με δυναμικότητα 5 δισ. κυβικά μπετρα το χρόνο και μήκος 516 χιλιόμετρα. Στο σχέδιο συμμετέχουν οι κρατικές εταιρείες Plinarco Κροατίας και BH Gas Βοσνίας καθώς και οι Κυβερνήσεις Αλβανίας και Μαυροβουνίου. Ήδη η εταιρεία του ΤΑΡ έχει υπογράψει κατ΄αρχή συμφωνίες συνεργασίας με τις επιμέρους χώρες.
