Το ζήτημα της παραίτησης του προέδρου του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) Τάκη Αθανασόπουλου έρχεται στην πιο κρίσιμη για το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων συγκυρία, καθώς η τρόικα ζητά επιτακτικά λύσεις, προκειμένου να μην αστοχήσει το πρόγραμμα εσόδων του πρώτου εξαμήνου και ενεργοποιηθεί η ρήτρα αυτόματης διόρθωσης που θα φέρει νέα μέτρα.
Η καθυστέρηση που θα προκύψει μέχρι να οριστεί και να εγκριθεί από τη Βουλή ο νέος πρόεδρος (όπως προβλέπει ο ιδρυτικός νόμος του ΤΑΙΠΕΔ) είναι πιθανό να εντείνει τον προβληματισμό που εξέφρασε το κλιμάκιο της τρόικας σχετικά με το μέλλον του προγράμματος.
Στις συναντήσεις που έγιναν τις προηγούμενες ημέρες με τη διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ, οι εκπρόσωποι των δανειστών έθεσαν μια σειρά από ζητήματα, τα οποία, αν και έχουν εντοπιστεί από το 2010, συνεχίζουν να καθυστερούν αδικαιολόγητα την πορεία των αποκρατικοποιήσεων.
Στην κατεύθυνση αυτή, θύμισαν ότι, στο τέλος Ιουνίου, θα πρέπει η ελληνική κυβέρνηση, με βάση το πρόγραμμα που έχει εγκριθεί και ενταχθεί στο μνημόνιο, να έχει παρουσιάσει έσοδα περίπου 2 δισ. ευρώ από αξιοποίηση κρατικής περιουσίας, με δεδομένο ότι θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι αποκρατικοποιήσεις του ΟΠΑΠ και της ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ και να έχουν δρομολογηθεί οι διαγωνισμοί και για άλλες 11 αποκρατικοποιήσεις.
Αν δεν επιτευχθεί τα χρήματα αυτά να περάσουν στον ειδικό δεσμευμένο λογαριασμό για το χρέος ή περάσουν λιγότερα, η όποια απόκλιση θα συμπληρωθεί με αυτόματες περικοπές δημοσίων δαπανών. Θύμισαν, επίσης, ότι, αν υπάρξει αποτυχία των στόχων, οι εκπρόσωποι των δανειστών μας, εκτός από τη διόρθωση, έχουν το δικαίωμα να διεθνοποιήσουν τη διοίκηση του Ταμείου. Με άλλα λόγια, να τοποθετήσουν άτομα κοινής εμπιστοσύνης (όχι απαραίτητα εκτός Ελλάδος), για να εφαρμόσουν το πρόγραμμα.
Ποια είναι τα προβλήματα
Με αυτά τα δεδομένα, οι ερωτήσεις τους επικεντρώθηκαν στις δύο μεγάλες αποκρατικοποιήσεις του 2013. Επέμειναν ιδιαίτερα στα μικρά και μεγάλα προβλήματα, τα οποία φαίνεται να προκύπτουν στις αποκρατικοποιήσεις του ΟΠΑΠ και της ΔΕΠΑ – ΔΕΣΦΑ.
Στην πρώτη περίπτωση, οι ελεγκτές της τρόικας απόρησαν για το πώς είναι δυνατόν να εκκρεμεί εδώ και δύο μήνες μια τόσο σημαντική τροπολογία με την οποία θα επιτρέπεται η πρόσβαση των υποψήφιων επενδυτών στις συμβάσεις που έχει συνάψει ο ΟΠΑΠ, η οποία θεωρείται εξαιρετικά κρίσιμη για την πώληση του 33% του Οργανισμού. Η ηγεσία του ΤΑΙΠΕΔ εξήγησε ότι οι περισσότερες συμβάσεις του ΟΠΑΠ αφορούν στην Ιντραλότ.
Αν, λοιπόν, επιτραπεί η πρόσβαση στις συμβάσεις της Ιντραλότ με τον Οργανισμό, η συγκεκριμένη εταιρεία θα είναι πολλαπλά εκτεθειμένη σε ανταγωνιστικές της εταιρείες. Αν μάλιστα δεν κερδίσει το διαγωνισμό για τον ΟΠΑΠ, τότε θα είναι εκτεθειμένη και στις υπόλοιπες διεθνείς δραστηριότητές της. Στα επιχειρήματα αυτά, η τρόικα απάντησε ζητώντας να βρεθεί το ταχύτερο δυνατόν η νομική φόρμουλα και να ψηφιστεί η ρύθμιση η οποία άπτεται της αρτιότητας και της διαφάνειας του διαγωνισμού.
Ένα δεύτερο ερώτημα αφορούσε στους υποψήφιους για τη διεκδίκηση της ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ. Στην περίπτωση της επιχείρησης αερίου, ζήτησαν να μάθουν τη διαδικασία, αλλά και το ρόλο του ανεξάρτητου αξιολογητή, ο οποίος τοποθετήθηκε πρόσφατα με σύμβαση που μπορεί να διαρκέσει ως έξι μήνες. Ζήτησαν επίσης να μάθουν γιατί δεν έχουν λυθεί ακόμη θέματα που ήταν γνωστά από πέρυσι και αφορούσαν περιπτώσεις παράνομων κρατικών ενισχύσεων που έχει εντοπίσει και εξετάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Πρόκειται για τέσσερεις προβληματικές δημόσιες επιχειρήσεις, την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, τη Λάρκο, την Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) και την Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων (ΕΛΒΟ), οι οποίες έχουν ενταχθεί επισήμως στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων για το πρώτο τρίμηνο του έτους, αλλά μεταφέρονται χρονικά στο β’ τρίμηνο του 2013. Εξέφρασαν ακόμη τη δυσαρέσκεια τους, γιατί και οι δύο από τις τρεις αποκρατικοποιήσεις ακίνητης περιουσίας, που έχει προχωρήσει το ΤΑΙΠΕΔ, αντιμετώπισαν ή συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν νομικά προβλήματα.
Με εξαίρεση τη σύμβαση παραχώρησης του IBC, η Κασσιόπη στην Κέρκυρα πέρασε ήδη το εμπόδιο της δικαστικής προσφυγής, ενώ το ακίνητο στην περιοχή Αφάντου, στη Ρόδο, για το οποίο θα έπρεπε να έχει υπογραφεί η σύμβαση παραχώρησης στις αρχές του χρόνου θα πρέπει να περιμένει απόφαση του ΣτΕ σχετικά με τη νομιμότητα της συγκεκριμένης αποκρατικοποίησης.
Στο θέμα των υποδομών, ζήτησαν να μάθουν και για το χρονοδιάγραμμα της επανεκκίνησης των τεσσάρων αυτοκινητόδρομων, οι οποίοι βρίσκονται ακόμη σε φάση διαπραγμάτευσης για την επανέναρξη κατασκευής τους.
Υπενθυμίζεται ότι τα δικαιώματα των αυτοκινητόδρομων αποτελούσαν αντικείμενο αποκρατικοποίησης από το 2011, αλλά πάγωσαν, λόγω της διακοπής της υλοποίησής τους.
Στην παρούσα φάση, όμως, η μόνη σύμβαση παραχώρησης που μπορεί να προχωρήσει είναι αυτή της Εγνατίας Οδού, υπό την προϋπόθεση ότι θα καταφέρει να περάσει τον έλεγχο της Κομισιόν περί κρατικών ενισχύσεων.
Αιτία η δίωξη για μονάδα της ΔΕΗ
Η παραίτηση του προέδρου του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), Τάκη Αθανασόπουλου, και του γενικού γραμματέα του υπουργείου Οικονομικών, Γιώργου Μέργου, ήταν αποτέλεσμα της ποινικής δίωξης κατά των μελών του διοικητικού συμβουλίου της ΔΕΗ για την κατασκευή μονάδας της επιχείρησης στο Αλιβέρι της Εύβοιας [βλ. σχετικά: Παραιτήθηκαν οι Αθανασόπουλος και Μέργος λόγω ΔΕΗ].
Η δίωξη αφορά στην ανάθεση από το 2007 της κατασκευής μονάδας παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος με καύσιμο το φυσικό αέριο στη ΜΕΤΚΑ του Ομίλου Μυτιληναίου. Σύμφωνα με την εισαγγελική κρίση, η ανάθεση έγινε παρά το γεγονός ότι υπήρχαν προβλήματα στην κατασκευή του έργου.