ΑΓΓ. ΦΡΑΓΚΟΥ – Ι. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Η «καπετάνισσα» που κατακτά τον Nasdaq και η επιχειρηματίας που ελέγχει το 70% της αγοράς μπισκότων
8 Μαρτίου. Η γιορτή της γυναίκας. Της γυναίκας με τους πολλούς και διαφορετικούς ρόλους. Ένας από αυτούς και εκείνος της δυναμικής επιχειρηματία. Λεκτικό σχήμα που στο παρελθόν ίσως και να ήταν οξύμωρο. Πιθανόν και σπάνιο.
Ωστόσο, η σημερινή πραγματικότητα καταδεικνύει ότι το ασθενές φύλο μπορεί να γίνει… ισχυρό, αφού όλο και περισσότερες γυναίκες έχουν κατορθώσει να «ρίξουν» τα ανδροκρατούμενα κάστρα του επιχειρείν και να αναρριχηθούν σε υψηλόβαθμες διοικητικές θέσεις σε μια πληθώρα ελληνικών ομίλων. Μπορεί τα ποσοστά των γυναικών που διαπρέπουν στις business στην Ελλάδα να κινούνται σε χαμηλά επίπεδα, στο 15% περίπου, όμως, ο αριθμός αυτός παρουσιάζει αυξητική τάση την τελευταία 5ετία. Γυναίκες αυτοδημιούργητες που κατάφεραν να ξεχωρίσουν, άλλες που είναι συνεχιστές των οικογενειακών επιχειρήσεων και εκείνες που όχι μόνο ξεχωρίζουν, αλλά και που κρατούν γερά το «τιμόνι» των εταιριών τους ως ιδιοκτήτριες και κατέχουν τα «σκήπτρα» της επιχειρηματικότητας ακόμη και μέσα στην κρίση.
Σε αυτή την τελευταία κατηγορία ανήκουν και δύο «σιδηρές κυρίες», που από δύο διαφορετικούς κλάδους δραστηριότητας, η μεν στη ναυτιλία, η δε στα τρόφιμα, αποδεικνύουν πως μπορεί πίσω από έναν πετυχημένο άντρα να βρίσκεται μια έξυπνη γυναίκα, αλλά πίσω από την θηλυκή επιτυχία «κρύβεται» η γυναικεία διαίσθηση. Τα ονόματα αυτών: Αγγελική Φράγκου και Ιωάννα Παπαδοπούλου.
Στα…σαλόνια της Wall Street
Πριν από εννέα χρόνια στα «σαλόνια» της ναυτιλίας, οι περισσότεροι αναρωτιόνταν ποια είναι η Αγγελική Φράγκου. Η γυναίκα που έγινε η πρώτη Ελληνίδα επικεφαλής ναυτιλιακής εταιρίας επενδύσεων που έμπαινε στον Nasdaq μέσω της International Shipping Enterprises, αντλώντας 196 εκατ. δολ. και που έναν χρόνο αργότερα εξαγόρασε τη Navios.
Σήμερα, η Χιώτισσα εφοπλίστρια, σύμφωνα με την Lloyd’s, είναι η πρώτη γυναίκα μεταξύ των 20 κορυφαίων με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως στη ναυτιλία και σύμφωνα με το «Fortune» κατατάσσεται ανάμεσα στις 10 ταχύτερα ανερχόμενες γυναίκες επιχειρηματίες διεθνώς, σημειώνοντας πως η συγκεκριμένη έχει καταφέρει να… γυρίσει την οικονομική κρίση προς όφελός της.
Με τρεις εισηγμένες στην απαιτητική χρηματαγορά της Wall Street (Navios Maritime Holdings, Navios Maritime Partners, Navios Maritime Acquisitions), παρά την κρίση που «μαστίζει» την αγορά ξηρού φορτίου, παραμένει σε κερδοφόρο «ρότα».
Χαρακτηριστικό είναι πως η Navios Maritime Holdings κατέγραψε αύξηση της κερδοφορίας το τελευταίο τρίμηνο του 2012, στα 146,6 εκατ. δολ. (από 11,8 εκατ. δολ.), ενώ και η Navios Maritime Acquisitions έκλεισε με κέρδη 333.000 ευρώ.
Συνδυάζοντας την εμπειρία του πατέρα της, εφοπλιστή Νίκου Φράγκου, με τις γνώσεις της που σμίλευσε σε ένα καθαρά ανδροκρατούμενο περιβάλλον, η Αγγελική Φράγκου γνωρίζει καλά την ψυχολογία της αγοράς και αγοράζει και πουλάει με χαρακτηριστική ευκολία.
Σκληρή διαπραγματευτής, δεν είναι τυχαίο ότι σχεδόν το 100% του στόλου της, ο οποίος αποτελείται από 55 πλοία χωρητικότητας 5,5 εκατ. teu, απασχολείται στις διεθνείς θάλασσες μεταφοράς, εμπορίας και αποθήκευσης χύδην φορτίου. Η Navios έχει ήδη εξασφαλισμένα από χρονοναυλώσεις έσοδα για το 2013 και 2014, ύψους 181 και 122,6 εκ. δολ. αντίστοιχα, ενώ πρόσφατα ναύλωσε δύο ακόμη πλοία της (Navios Capella, Nave Bellatrix) με ημερήσιο ναύλο πάνω από 13.300 δολ. Ένας από τους πιο γνωστούς ναυλωτές της είναι ο διεθνής κολοσσός της Glencore.
Διπλωματούχος ηλεκτρολόγος- μηχανικός η Αγγελική Φράγκου έχει πετύχει ένα ακόμη κατόρθωμα: να κερδίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών της Wall Street.
Γι’ αυτό και όσες φορές έχει καταφύγει στις χρηματαγορές για άντληση κεφαλαίων, τα έχει καταφέρει. Από το 2008 υπολογίζεται πως έχει αντλήσει πάνω από 1 δισ. δολ., ενώ τον περασμένο μήνα η Navios Partners «σήκωσε» 73,2 εκατ. δολ. για την περαιτέρω επέκταση του στόλου και εξυπηρέτηση δανείων. Το θετικό του ομίλου Navios είναι πως το χρέος της αντιπροσωπεύει μόλις το 50% της κεφαλαιοποίησής της.
«Γλυκά» μαθήματα οικονομίας
Ιωάννα Παπαδοπούλου. Ένα όνομα- μία ιστορία, ταυτισμένη με τη μεγαλύτερη εταιρία μπισκότων στην Ελλάδα. Από το 1989 στη θέση της προέδρου και διευθύνουσας συμβούλου του ομίλου, η Ιωάννα Παπαδοπούλου αποτελεί μια δυναμική και τολμηρή επιχειρηματία.
Δεν είναι και λίγο άλλωστε, να αποτελεί το «πρώτο βιολί» στο management της «Μπισκότα Παπαδοπούλου ΑΕ», ακόμη και όταν την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου (το 60%) ήλεγχε η γαλλική Danone. Οι Γάλλοι γνωρίζοντας καλά την 90χρονη διαδρομή της οικογένειας Παπαδοπούλου, οι οποίοι ξεκίνησαν από την Κωνσταντινούπολη πουλώντας μπισκότα για να βγάλουν τα προς το ζην και δημιούργησαν μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες, εμπιστεύτηκαν την Ιωάννα Παπαδοπούλου για να κάνει «κουμάντο».
Μεθοδική στις κινήσεις της η Ιωάννα Παπαδοπούλου, που πέρυσι παρέλαβε το βραβείο Retail Business Award για την παρουσία της εταιρίας επί 90 έτη στην ελληνική αγορά, αν και έχει δεχτεί αρκετές κρούσεις για να πουλήσει το ποσοστό της και να αποχωρήσει, δεν το αποδέχεται. Άλλωστε, το 2007- έναν χρόνο πριν ξεσπάσει η κρίση- όπως έχει δηλώσει και η ίδια, στάθηκε «πολύ τυχερή» εξαγοράζοντας το πλειοψηφικό πακέτο από τους Γάλλους.
Η εταιρία «Ε.Ι. Παπαδόπουλος ΑΕ» έχει καταφέρει σήμερα κόντρα στο «ρεύμα» της οικονομικής δυσχέρειας να κατέχει το 70% της εγχώριας αγοράς μπισκότου, να είναι από τις λίγες εταιρίες που αυξάνουν τις πωλήσεις, σημειώνουν κέρδη και συνεχίζουν τις επενδύσεις. Στη διάρκεια του 2011 οι πωλήσεις ανήλθαν στα 118,5 εκατ. ευρώ (αύξηση 6 εκ.), ενώ τα κέρδη διαμορφώθηκαν στα 12,3 εκατ. Επιμένοντας στην ελληνικότητα της εταιρικής της ταυτότητας και στις ανταγωνιστικές τιμές των προϊόντων της (με κορυφαίο brand τα Πτι- μπερ), έχει σχεδόν το μονοπώλιο στον κλάδο της. Και τα 4 εργοστάσιά της παραμένουν στην Ελλάδα, σημαντικό μερίδιο αποσπά και από τις εξαγωγές (ανέρχονται σε 7 εκ.), ενώ είναι έτοιμη να προχωρήσει σε νέες επενδύσεις ύψους 5 εκατ. Όπως λέει χαρακτηριστικά: «πιστεύουμε στη χώρα και τους καταναλωτές μας».
Η Ιωάννα Παπαδοπούλου δεν αποτελεί επιχειρηματία με αυστηρό προφίλ προς τους 950 εργαζομένους της. Η φιλοσοφία της είναι πως οι εργαζόμενοι πρέπει να είναι ευχαριστημένοι για να είναι παραγωγικοί, γι’ αυτό και αντίθετα με τις επιταγές του μνημονίου και την τακτική περικοπών που ακολουθούν οι περισσότεροι όμιλοι, εκείνοι έδωσε αυξήσεις μισθών έως και 3% πριν από ενάμιση χρόνο, κερδίζοντας τις εντυπώσεις. ΣΥΝΕΧΙΣΤΕΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΩΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΓΕΝΕΩΝ
Το θηλυκό… DNA των οικογενειακών ομίλων
Οι οικογενειακές επιχειρήσεις δεν αποτελούν εύκολη υπόθεση για τους συνεχιστές τους. Η σύγκριση με τις προηγούμενες γενιές είναι αναπόφευκτη. Ειδικά οι κόρες- διάδοχοι έχουν διπλό «άθλο»: αφενός να ξεπεράσουν το παρελθόν τους, αφετέρου να αποδείξουν ότι και οι γυναίκες είναι ικανές.
Η Μελίνα Εμφιετζόγλου είναι μια τέτοια περίπτωση. Από τότε που τέλειωσε τις σπουδές της, βρίσκεται στο πλευρό του πατέρα της, Πρόδρομου στη Μηχανική. Από την θέση της διευθύνουσας συμβούλου, ακόμη και τώρα που η κατασκευαστική εταιρία έχει «λαβωθεί» από την κρίση, την ανομβρία έργων, την ασυνέπεια του Δημοσίου( της οφείλει d256 εκ.), δεν χάνει τη μαχητικότητά της. Με μια βαλίτσα στο χέρι, είναι εκείνη που επιβλέπει όλα τα projects στο εξωτερικό και σε εκείνη πιστώνεται η πρόσφατη συμφωνία πώλησης του συγκροτήματος «Μέγας Αλέξανδρος» στη Ρωσία.
Η Μαριλένα- Μαμιδάκη, κόρη του Ν. Μαμιδάκη της γνωστής εταιρίας πετρελαιοειδών, από 19 ετών δουλεύει στην οικογενειακή επιχείρηση και σήμερα διαθέτει την θέση της διευθύνουσας συμβούλου.
Η ίδια έχει επικεντρωθεί κυρίως στους τομείς του τουρισμού και των υπηρεσιών διατροφής. Ελέγχει τη Mamidakis Hotel Experience με δύο ξενοδοχεία στην Κρήτη, το συνεδριακό κέντρο «Γεώργιος Μαμιδάκης» και τον πολυχώρο πολιτισμού «Αθηναΐς» στην Αθήνα.
Αν και χαμηλών τόνων, η Μαρία Σκλαβενίτη, αποτελεί την «ψυχή» της ομώνυμης αλυσίδας σούπερ μάρκετ. Δεμένη με τα αδέλφια της, Στέλιο, Γεράσιμο, Βίκυ, διατηρεί την θέση της προέδρου και είναι φανατική θιασώτης του ότι και να συμβεί η εταιρία πρέπει να μείνει σε ελληνικά χέρια. Αν και δεν τους αρέσει να «διαφημίζουν» την επιχειρηματική τους δραστηριότητα, η αλυσίδα παρουσίασε το 2011 πωλήσεις αυξημένες στα d1,26 δισ. και παρέμεινε κερδοφόρος. Την «παράδοση» της μητέρας της συνεχίζει και η πρόεδρος της Apivita, Νίκη Κουτσιανά μαζί με τον σύζυγό της, Νίκο.
Το κοινό τους πάθος για τη φύση τους ένωσε επιχειρηματικά και οδήγησε στην επέκταση μιας εταιρίας, η οποία συγκαταλέγεται μεταξύ των 13 κορυφαίων ομίλων φυτικών καλλυντικών παγκοσμίως. Πραγματοποιεί εξαγωγές σε 11 χώρες και ο κύκλος εργασιών της ανέρχεται στα 30 εκ. ετησίως.
Με μισό αιώνα εξειδίκευσης στα κατεψυγμένα τρόφιμα και τα αλιεύματα, η εταιρία Καλλιμάνης κατέχει την πρωτοκαθεδρία στην Ελλάδα. Μετά τον θάνατο του Γιώργου Καλλιμάνη, ανέλαβε τα ηνία η σύζυγός του και σημερινή πρόεδρος, Βασιλική, ενώ στην επιχείρηση έχουν εισχωρήσει και τα δύο από τα τέσσερα παιδιά τους, Ντίνα και Παναγιώτης.
Με «όπλο» τις εξαγωγές, την διείσδυση σε νέες αγορές της ΝΑ Ευρώπης και την συγκράτηση του λειτουργικού κόστους, προχωρά κόντρα στην κρίση. Πολλές ακόμη γυναίκες επιχειρηματίες άνοιξαν τα φτερά τους μέσα από τις οικογενειακές εταιρίες, όπως οι αδελφές Δασκαλαντωνάκη της Grecotel, η Ντία και Λένα Καψή, η Μαρία Αγγελικούση κόρη του εφοπλιστή Γιάννη Αγγελικούση κ.α.
