Σοκ και δέος από το πρωτοφανές σχέδιο του Eurogroup για διάσωση της Κύπρου, με μια απόφαση την οποία ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δημήτρης Δασκαλόπουλος χαρακτήρισε ως «ένα μεγάλο βήμα προς τα πίσω για την Ευρώπη, την ώρα που χρειαζόμαστε γενναία βήματα προς τα μπροστά».
Η ελληνική επιχειρηματική κοινότητα με έντονη παρουσία στην Κύπρο παραμένει παγωμένη, σημειώνοντας πάντως ότι την επίπτωση από την απόφασης των Ευρωπαίων εταίρων δύσκολα μπορεί κανείς να προβλέψει ακόμα και εάν η συμφωνία επικυρωθεί από την Κυπριακή Βουλή. Υπό αυτά τα νέα δεδομένα μάλλον πρόωρη θα ήταν μια εκτίμηση για την επόμενη ημέρα στην οικονομική και επιχειρηματική ζωή στη μεγαλόνησο, όπου η ελληνική επιχειρηματική παρουσία είναι έντονη.
Η επίπτωση στα διαθέσιμα των εταιριών που βρίσκονται σε κυπριακές τράπεζες είναι μια παράμετρος που δεν έχει μέχρι στιγμής υπολογιστεί. Σύμφωνα με τον κ. Γ. Αλεβίζο, finance manager του ομίλου Φουρλή, η τοπική δραστηριότητα (ΙΚΕΑ και Intersport) διακρατά μικρά ποσά για κεφάλαιο κίνησης, οπότε η ονομαστική επίπτωση είναι προφανώς απορροφήσιμη.
Επιπλέον, εκτιμά ότι η όποια επίδραση στην καταναλωτική συμπεριφορά θα είναι μάλλον βραχυπρόθεσμη, χωρίς τα χαρακτηριστικά που εμφανίζονται στην Ελλάδα της πολυετούς ύφεσης. Σημειώνει ωστόσο ότι όλα τα παραπάνω, αποτελούν εκτιμήσεις για το σενάριο αποδοχής από την Κυπριακή Βουλή, του μέτρου κουρέματος των καταθέσεων, υπογραμμίζοντας ότι σε αντίθετη περίπτωση «οι επιπτώσεις είναι αδύνατον να προβλεφθούν».
Ο ίδιος επίσης αναφέρεται στο πλήγμα που υφίσταται και η εμπιστοσύνη προς το τραπεζικό σύστημα της χώρας αλλά προχωρά ένα βήμα παραπέρα, κάνοντας λόγο για αρνητική επίδραση επί ολόκληρου του φάσματος των χρηματοοικονομικών και άλλων συναφών υπηρεσιών. Σημειώνει ότι ο συγκεκριμένος τομέας συνδέεται άμεσα με την επιχειρηματικότητα στην Κύπρο και αποτελούσε σε συνάρτηση με τις τράπεζες την κινητήριο δύναμη της τοπικής οικονομίας.
Σε ό,τι αφορά τις ελληνικές εξαγωγές οποιαδήποτε αρνητική περαιτέρω εξέλιξη εκτιμάται ότι θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στους Έλληνες εξαγωγείς. Σε δηλώσεις της στο Euro2day η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων κα. Χριστίνα Σακελλαρίδη, σημείωσε «Η Κύπρος είναι Νο 4 εισαγωγέας ελληνικών προϊόντων. Απορρόφα το 4% του συνόλου των εξαγωγών και το 57% των εξαγωγών προς τα νέα μελη της ΕΕ. Κάθε περαιτέρω απομείωση της καταναλωτικής ισχύος των Κυπρίων θα ενισχύσει τις πιέσεις, που ήδη είχαν αρχίσει να ασκούνται όλο το 2012».
Για εκδικητική και διεκδικητική απόφαση του Eurogroup για την Κύπρο κάνει λόγο ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ κ. Βασίλης Κορκίδης. Σύμφωνα με τον ίδιο η απόφαση αυτή αναμένεται, να προκαλέσει νέα κρούσματα οικονομικής αστάθειας όχι μόνο στη Κύπρο αλλά και σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες του Νότου. Ταυτόχρονα σε Ελλάδα και Ρωσία καταθέτες, μέτοχοι και ομολογιούχοι των Κυπριακών Τραπεζών θα υποστούν σοβαρές απώλειες.
Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ σημειώνει ότι «το αποτέλεσμα της απόφασης των Ευρωπαίων εταίρων δύσκολα μπορεί κανείς να το προβλέψει ακόμα και εάν η συμφωνία επικυρωθεί από την Κυπριακή Βουλή με ελκυστικά αντισταθμιστικά ανταλλάγματα των απωλειών των καταθετών με ίσης αξίας τραπεζικές μετοχές και ομόλογα φυσικού αερίου».
Ο κ. Κορκίδης κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σημειώνοντας ότι «ο κίνδυνος είναι πλέον μεγάλος για όλους, αφού μία αρνητική ψήφος από το Κυπριακό κοινοβούλιο ή μία αποτυχημένη προσπάθεια επαναδιαπραγμάτευσης της Κυπριακής κυβέρνησης με την τρόικα μπορεί να εξελιχθεί σε ένα καταστροφικό σοκ για την Ευρωζώνη. Αν μάλιστα οι Ευρωπαίοι δεν είναι αποφασισμένοι να προσφέρουν μια νέα συμφωνία για την Κύπρο, η χώρα είναι πιθανό να απειληθεί άμεσα από μία άτακτη στάση πληρωμών, χρεοκοπία και να αναγκαστεί σε οδυνηρή έξοδο από το ευρώ».
Σύμφωνα με τον ίδιο η ανησυχία είναι μεγάλη στους ευρωπαίους και ξένους καταθέτες, αφού η σκληρή πολιτική απόφαση διάσωσης της Κύπρου έχει κλονίσει την εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης. Ο ίδιος δεν αποκλείει «να δούμε να αναπτύσσονται και άλλες παρενέργειες, με δυσμενείς συνέπειες που δύσκολα μπορεί κανείς να αντιληφθεί. Οι επόμενες μέρες είναι κρίσιμες και όλοι περιμένουμε να δούμε ποιά θα είναι η αντίδραση των διεθνών αγορών».
Για μεγάλους κινδύνους που εγκυμονεί η απόφαση για την Κύπρο κάνει λόγο ο πρόεδρος της ΚΕΕΕ και του ΕΒΕΑ κ. Κωνσταντίνος Μίχαλος, σχολιάζοντας ότι η απόφαση του Eurogroup αποδεικνύει ότι οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμένουν κατώτεροι των περιστάσεων καθώς συνεχίζουν να υλοποιούν πολιτικές που διαιωνίζουν και διευρύνουν τις ανισότητες στην ευρωζώνη, θέτοντας υπό ευθεία αμφισβήτηση την έννοια της ευρωπαϊκής νομισματικής ενοποίησης.
Ο κ. Μίχαλος επαναφέρει το θέμα της έκδοσης ευρωομολόγων, για μια νομισματική χαλάρωση και για μια «ομοσπονδοποίηση» των χρεών των χωρών-μελών της ευρωζώνης. Επισημαίνοντας ότι «αυτό που λείπει σήμερα από την Ευρώπη είναι η αλληλεγγύη και η αποδοχή από μέρους της Γερμανίας μιας δίκαιης κατανομής τόσο των ωφελειών, όσο και των βαρών από τη λειτουργία της ευρωζώνης. Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη δημιουργία και την καθιέρωση ενός κοινού προϋπολογισμού ─ομοσπονδιακού χαρακτήρα όπως στις ΗΠΑ─, με γενναίες μεταβιβάσεις προς τα αδύναμα κράτη-μέλη που να διασφαλίζουν την ισόρροπη και κοινωνικά δίκαιη λειτουργία της ευρωζώνης».
Άνω των 3,1 δισ. ευρώ οι ελληνικές ΑΞΕ στην Κύπρο
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου, το σύνολο των ελληνικών Αμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) στην Κύπρο (επενδυτική θέση) ξεπερνά τα 3,1 δισ. ευρώ. Περισσότερες από 100 μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στην Κύπρο, αριθμός που σημειώνει σταθερή αύξηση κάθε χρόνο. Επίσης πολύ περισσότερες των 1.500 ελληνικών εταιρειών φαίνεται να έχουν εγγραφεί στην Κύπρο για φορολογικούς σκοπούς τα τελευταία χρόνια.
Σημειώνεται, βέβαια, ότι μεγάλες ελληνικές εταιρείες έχουν ευρύτατη και μακροχρόνια παρουσία στην Κύπρο όπως η Coca-Cola 3E και τα Ελληνικά Πετρέλαια ενώ άλλες εξίσου μεγάλου βεληνεκούς αναπτύσσονται με την ίδρυση νέων καταστημάτων. Μεταξύ άλλων, ο όμιλος Φουρλή διατηρεί στην Κύπρο τo ΙΚΕΑ και τα καταστήματα INTERSPORT, ενώ το 2011, έτερο μέλος της οικογένειας Φουρλή προέβη στο άνοιγμα καταστήματος Leroy Merlin στη Λευκωσία. Επιπλέον, στην ίδρυση θυγατρικής στην Κύπρο με την επωνυμία “KLEEMANN INTERNATIONAL HOLDINGS LTD” προέβη η “KLEEMANN HELLAS AEΒE”, με συμμετοχή 100% στο μετοχικό κεφάλαιο.
Τα τελευταία χρόνια ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, η Κύπρος εξελίχθηκε σε ελκυστικό προορισμό για ελληνικές εταιρείες. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι στο ηλεκτρονικό σύστημα δημοσίων συμβάσεων του Γενικού Λογιστηρίου της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι εγγεγραμμένες 4.000 εταιρείες εκ των οποίων 414 (ή άνω του 10%) είναι ελληνικές.
Όμως ο αριθμός καταγράφεται σταθερά αυξητικός τους τελευταίους μήνες ως προς το ενδιαφέρον ελληνικών εταιρειών για ανάληψη έργων στην Κύπρο. Ενώ το 2009 ήταν εγγεγραμμένες 59 εταιρίες, το 2010 ο αριθμός τους ανήλθε στις 248. Μόνο το πρώτο πεντάμηνο του 2011 (πιο πρόσφατα στοιχεία) ενεγράφησαν 107 νέες εταιρίες. Συνολικά 99 εταιρίες ανέλαβαν, την περίοδο 2009-2011, έργα που προκηρύχθηκαν από το κυπριακό Δημόσιο.
