Ανατροπές στο καθεστώς καταβολής του ΦΠΑ από τους υπόχρεους φέρνει το πολυνομοσχέδιο που κατατίθεται σήμερα στη Βουλή και στο οποίο περιέχονται η τελευταία ευνοϊκή ρύθμιση χρεών σε εφορίες και ασφαλιστικά Ταμεία και η διατήρηση του χαρατσιού της ΔΕΗ, ΔΕΗ+4,38% μειωμένο όμως οριζόντια, κατά 15%.
Οι εν λόγω αλλαγές στο ΦΠΑ προωθούνται κατ’ εντολή της τρόικας, καθώς στόχο έχουν να υπάρχει πλήρης εικόνα των υπόχρεων αλλά και των βεβαιωμένων οφειλών, ώστε να μπορούν να εισπραχθούν ακόμη και με αναγκαστικά μέτρα.
Από την άλλη πλευρά, πάντως, οι νέες ρυθμίσεις διευκολύνουν τις επιχειρήσεις και τους επιτηδευματίες, διότι θα απεμπλακούν από την υποχρέωση καταβολής του 40% με την υποβολή της δήλωσης ΦΠΑ, κίνηση η οποία δίνει «ανάσες» στους υπόχρεους, σε μια περίοδο που η ρευστότητα αποτελεί ζητούμενο για την πραγματική οικονομία.
Ειδικότερα, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», στο σχέδιο νόμου που κατατίθεται σήμερα θα προβλέπονται οι εξής αλλαγές στο καθεστώς του ΦΠΑ:
– Η περιοδική δήλωση του ΦΠΑ θα υποβάλλεται με την καταβολή τουλάχιστον 10 ευρώ.
– Το υπόλοιπο ποσό θα εξοφλείται σε δύο δόσεις, υπό την προϋπόθεση ότι η εν λόγω δήλωση έχει υποβληθεί εμπρόθεσμα.
– Στο τέλος του ίδιου μήνα υποβολής της δήλωσης θα καταβάλλεται η πρώτη δόση.
– Η δεύτερη δόση θα εξοφλείται στο τέλος του επόμενου μήνα με προσαύξηση 2%.
– Εάν ο υπόχρεος με την υποβολή της δήλωσης καταβάλλει το 50% του οφειλόμενου ποσού, τότε το υπόλοιπο θα πρέπει να πληρωθεί στο τέλος του επόμενου μήνα.
– Εάν ο υπόχρεος καταβάλλει εκπρόθεσμα τη δήλωσή του, τότε θα πρέπει να καταβάλλει εφάπαξ τον οφειλόμενο φόρο.
– Όποιος δεν υποβάλλει δήλωση, θα θεωρείται φοροφυγάς και θα διώκεται και ποινικά.
Στόχος των ανωτέρω αλλαγών που προωθεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και οι οποίες θα ισχύσουν άμεσα από τις αρχές της επόμενης εβδομάδας, είναι όπως υποβάλλουν όλοι πλέον τις δηλώσεις ΦΠΑ, αφού το ποσό που θα πρέπει να καταβάλλουν δεν δικαιολογεί τη μη υποβολή. Ταυτόχρονα, όμως, ο ελεγκτικός μηχανισμός θα γνωρίζει ανά πάσα στιγμή ποιος δεν έχει ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, ποιος χρωστά το ΦΠΑ, με αποτέλεσμα να διευκολύνεται το έργο του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα τα συστήματα του υπουργείου Οικονομικών δεν μπορούσαν να εντοπίσουν εάν κάποιος που δεν υπέβαλε δήλωση ήταν λόγω αδυναμίας ή επειδή ήταν φοροφυγάς, ενώ στο εξής με τη θέσπιση των νέων διατάξεων όποιος δεν υποβάλλει δήλωση ΦΠΑ θα είναι φοροφυγάς.
Βασική επιδίωξη ουσιαστικά της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών είναι να παρακολουθεί στενά την πορεία των εισπράξεων του ΦΠΑ, που μέχρι σήμερα αποτελεί τη μεγαλύτερη πληγή του προϋπολογισμού.
Τελευταία ρύθμιση και χαμηλές δόσεις
Τελευταία ευκαιρία δίνει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, σύμφωνα με τις οδηγίες της τρόικας, σε όσους έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη σε εφορίες και ασφαλιστικά Ταμεία να τα ρυθμίσουν, πληρώνοντας, υπό προϋποθέσεις, σε πολλές και χαμηλές δόσεις, με στόχο να μπουν φέτος στα δημόσια Ταμεία περισσότερα από 1 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, με βάση τις προωθούμενες διατάξεις η νέα ρύθμιση θα προβλέπει τα εξής:
– Εξόφληση όλων των οφειλών που έχουν βεβαιωθεί έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2012 σε 48 δόσεις.
– Οι οφειλέτες με χρέη έως και 5.000 ευρώ θα πληρώνουν ανάλογα με την οικονομική τους δυνατότητα σε «απεριόριστες» δόσεις, ακόμη και άνω των 48 εάν αυτό κρίνεται αναγκαίο, ίσως έως και σε 100, και με ελάχιστο ποσό καταβολής για κάθε δόση τα 10 ευρώ.
– Όσοι έχουν χρέη που ξεπερνούν τις 5.000 ευρώ θα μπορούν να τα εξοφλήσουν σε περισσότερες από 48 δόσεις, υπό την προϋπόθεση μόνο ότι θα αποδεικνύεται αντικειμενικά η οικονομική τους αδυναμία.
– Επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες θα πρέπει να εξοφλήσουν τα χρέη τους υποχρεωτικά σε έως και 48 δόσεις, έχοντας όμως τη δυνατότητα μείωσης των προσαυξήσεων έως και 50% στη περίπτωση που προχωρήσουν σε εφάπαξ εξόφληση της οφειλής τους.
– Η ανωτέρω εξαίρεση δεν θα ισχύει στις περιπτώσεις που οι επιτηδευματίες έχουν προχωρήσει σε παύση εργασιών, αφού στη συγκεκριμένη περίπτωση θα αντιμετωπίζονται ως φυσικά πρόσωπα.
– Η μείωση των προσαυξήσεων θα ισχύει και για φυσικά πρόσωπα που εξοφλούν τα χρέη τους σε 48 δόσεις. Η ίδια ρύθμιση προβλέπεται και για τις οφειλές προς τα ασφαλιστικά Ταμεία.
– Αυξάνεται το όριο άνω του οποίου θα ασκείται ποινική δίωξη, αφού εξετάζεται σοβαρά όπως από τις 5.000 ευρώ το όριο ανέβει στις 10.000 ευρώ.
– Για χρέη άνω των 75.000 ευρώ θα απαιτείται η σύνταξη από λογιστή έκθεσης οικονομικής φερεγγυότητας του οφειλέτη, η οποία θα συνυποβάλλεται μαζί με τη σχετική αίτηση στην εφορία.
– Για χρέη άνω των 300.000 ευρώ θα απαιτούνται εμπράγματες εγγυήσεις από τον οφειλέτη, μεταξύ των οποίων και η προσημείωση υποθήκης σε ακίνητα.
– Για τα νέα χρέη, δηλαδή όσα δημιουργούνται από την 1η Ιανουαρίου 2013 και μετά, η νέα ρύθμιση προβλέπει ότι πρέπει να εξοφληθούν σε 12 δόσεις.
– Για να υπαχθεί φυσικό ή νομικό πρόσωπο στην τελευταία ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών, θα πρέπει πρώτα να έχει πληρώσει τα χρέη του 2013. Η προσθήκη αυτή αναμένεται να ενταχθεί στο σχέδιο νόμου προκειμένου να ενισχυθούν τα ασφαλιστικά Ταμεία και να μη χρειαστεί να επιδοτηθούν με πρόσθετα κεφάλαια από τον προϋπολογισμό.
– Οι οφειλέτες του Δημοσίου, εφόσον χάσουν μία δόση των νέων ρυθμίσεων, δεν θα μπορέσουν να υπαχθούν στο μέλλον στην πάγια ρύθμιση.
– Οι συνεπείς οφειλέτες, οι οποίοι έχουν ήδη ενταχθεί σε ρύθμιση και καταβάλλουν εμπρόθεσμα τα χρέη τους, δεν έχουν τη δυνατότητα να υπαχθούν στη νέα ευνοϊκή ρύθμιση της «τελευταίας ευκαιρίας» των 48 δόσεων.
– Οσοι έχουν «χάσει» μια ρύθμιση ακόμη και έως τις 31 Μαρτίου 2013 θα μπορούν να ενταχθούν στο νέο καθεστώς που θα ισχύσει για τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά Ταμεία.
Απογοητευτικά στοιχεία το 2012
Όπως προκύπτει από τα επίσημα συγκεντρωτικά στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών για το 2012, ένας στους πέντε ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρηματίες δεν υπέβαλε περιοδική δήλωση ΦΠΑ, αφού από τους συνολικά 5.319.711 υπόχρεους τελικά δηλώσεις υπέβαλαν οι 4.140.911 υπόχρεοι. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι 1.161.494 φορολογούμενοι «ξέχασαν» να υποβάλουν τις δηλώσεις ΦΠΑ, ενώ ακόμη και μετά τις αλλεπάλληλες οχλήσεις μόνο 73.268 ανταποκρίθηκαν, ή ένας στους δέκα.
Από την άλλη πλευρά πέρυσι έγιναν 21.057 έλεγχοι για την απόδοση του ΦΠΑ και βεβαιώθηκαν 434,317 εκατ. ευρώ φόροι και πρόστιμα, όμως οι εισπράξεις ανήλθαν μόλις σε 93,455 εκατ. ευρώ (ποσοστό 21,52%).
Τέλος ακινήτων, ΣΔΟΕ και λήψη ΑΦΜ
Κατά 15% μειώνεται για φέτος η επιβάρυνση όλων των ιδιοκτητών ακινήτων από το «χαράτσι» των ακινήτων που θα εισπραχθεί και πάλι μέσω της ΔΕΗ, όπως προβλέπει το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που κατατίθεται σήμερα στη Βουλή.
Η μείωση θα είναι οριζόντια και οι όποιες απώλειες προκύψουν θα αντισταθμιστούν από:
– Την αύξηση του φόρου στα εκτός σχεδίου ηλεκτροδοτούμενα κτίσματα, για τα οποία σχεδιάζεται να ισχύσει ως τιμή ζώνης η μέση τιμή ζώνης του δήμου στον οποίο βρίσκονται,
– Με την επιβολή του ενιαίου φόρου και στα ακίνητα που μισθώνει το Δημόσιο από ιδιώτες,
– Με την επέκταση του φόρου σε ακίνητα του ευρύτερου δημόσιου τομέα που σήμερα εξαιρούνται (π.χ. ειδικά ακίνητα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης – ΟΤΑ).
Ο προληπτικός έλεγχος που διενεργεί το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ) θα ανήκει στο εξής στο γενικό γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, Χ. Θεοχάρη, ενώ το υπόλοιπο ελεγκτικό έργο του ΣΔΟΕ παραμένει στον ειδικό γραμματέα του σώματος ο οποίος ελέγχεται από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΟΙΚ.
Δεν θα υποβάλουν φορολογική δήλωση όσοι έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, θα είναι υποχρεωμένοι όμως να προμηθευτούν ΑΦΜ τον οποίο θα πρέπει υποχρεωτικά να αναγράφουν οι γονείς στη φορολογική τους δήλωση, εφόσον φυσικά εμφανίζουν φορολογούμενο άνω των 18 ετών ως προστατευόμενο μέλος.