Ο διαγωνισμός για την ιδιωτικοποίηση του ομίλου ΔΕΠΑ βρίσκεται λίγο πριν από την τελική ευθεία, και οι Ρώσοι κυριολεκτικά ξαγρυπνούν προκειμένου να σιγουρευτούν για την ικασνοποίηση των αιτημάτων τους. Σε όλη την διάρκεια των διαπραγματεύσεων, στελέχη της Gazprom και της Sintez πηγαινοέρχονται μεταξύ Μόσχας και Αθήνας με μόνο σκοπό να έχουν τον έλεγχο της όλης διαδικασίας αποκρατικοποίησης.
Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς ασχολείται προσωπικά με την αποκρατικοποίηση, μια και για την κυβέρνηση αποτελεί μεγάλο στοίχημα η επιτυχημένη ολοκλήρωσή της. Το υψηλό τίμημα που φιλοδοξεί να πετύχει για τη ΔΕΠΑ θα στείλει ισχυρό μήνυμα στις διεθνείς αγορές για την επανεκκίνηση της οικονομίας αλλά και την εμπιστοσύνη που δείχνουν ισχυροί κολοσσοί. Μάλιστα πηγές αναφέρουν ότι στην κυβέρνηση είναι εδραιωμένη η θέση πως «χωρίς την Gazprom αποκρατικοποίηση δεν υπάρχει».
Η προθεσμία για την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών των διεκδικητών για την απόκτηση της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ λήγει στις 10 Μαΐου. Στο προηγούμενο διάστημα με αποκορύφωμα την περασμένη εβδομάδα υπήρξαν σκληρές διαπραγματεύσεις στο παρασκήνιο. Οι Ρώσοι, ιδίως της Gazprom, διαπιστώνοντας πως είναι ουσιαστικά οι μόνοι κυρίαρχοι του παιχνιδιού ζητούν τα… πάντα από το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ) ώστε να διασφαλίσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα χρήματα που θα προσφέρουν. Υπενθυμίζεται ότι στην πρώτη φάση του διαγωνισμού είχαν καταθέσει μη δεσμευτική προσφορά στα 900 εκατ. ευρώ. Πολύ υψηλότερη έναντι των άλλων διεκδικητών της επιχείρησης αερίου.
Ξεκαθαρίζει το τοπίο
Επιπλέον, το τοπίο για τη ΔΕΠΑ φαίνεται να ξεκαθαρίζει, καθώς εκτός απροόπτου, από τις δύο ρωσικές εταιρείες-φαβορί, μόνο η Gazprom θα υποβάλει προσφορά. Πηγές αναφέρουν ότι την περασμένη Τετάρτη ο μεγιστάνας του ομίλου Sintez Λεονίντ Λεμπέντεφ σε συνάντηση που είχε στο Μέγαρο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό, του έδωσε να καταλάβει πως η θυγατρική του εταιρεία Negusneft θα υποβάλει προσφορά μόνο για τον ΔΕΣΦΑ. Υπενθυμίζεται ότι στην προηγούμενη φάση του διαγωνισμού είχε δώσει τίμημα «πακέτο» για ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ.
Ο κ. Λεμπέντεφ με την επίσκεψή του φέρεται να έδειξε το μεγάλο ενδιαφέρον της εταιρείας του για τη συμμετοχή της μέχρι το τέλος της διαγωνιστικής διαδικασίας. Η Gazprom, από την άλλη πλευρά, με την άφιξη του επικεφαλής του τμήματος των διεθνών επιχειρηματικών σχέσεων Παβελ Οντερόφ, την ίδια μέρα με τον κ. Λεμπέντεφ, έβαλε σειρά θεμάτων.
Πραγματοποιώντας και εκείνος ταξίδι-αστραπή και λίγες ώρες μετά την επίσημη ανακοίνωση της εταιρείας του πως θα συμμετάσχει μέσω της θυγατρικής της Gazprom Finance στην αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ, ο κ. Οντερόφ έθεσε μία μακρά λίστα αιτημάτων υπόψη της διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ.
Πέρα από το πάγιο αίτημα για απάλειψη του όρου για το ποσοστό της εγγυητικής επιστολής που θα κρατήσει το Ταμείο σε περίπτωση ακύρωσης του πλειοδότη, χωρίς υπαιτιότητά του, φέρεται να ζήτησε, μεταξύ άλλων, και τη δυνατότητα επαναπώλησης της ΔΕΠΑ στο ΤΑΙΠΕΔ αν αυξηθούν οι φόροι στην ενέργεια.
Είναι προφανές, παρατηρούν πηγές της αγοράς, πως η Gazprom, με τον «αέρα» του κυρίαρχου και δυνατού παίκτη, διαπραγματεύεται σκληρά και πιέζει. Στην προκειμένη περίπτωση, λένε πληροφορίες, θέλει να πετύχει την άρση του όρου για την εγγυητική επιστολή. Και μάλιστα, όπως συμπληρώνουν πηγές, με την ικανοποίηση αυτού του όρου η εταιρεία δεν αποκλείεται να ανεβάσει το τίμημα της προσφοράς.
Για να γίνει κατανοητό το θέμα, στη σύμβαση πώλησης της ΔΕΠΑ υπάρχει ένας όρος που αναφέρει ότι ο πλειοδότης καταθέτει εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης έργου που ισούται με το 20% του συνολικού τιμήματος. Το ποσοστό αυτό παρακρατείται υπέρ του ΤΑΙΠΕΔ σε περίπτωση που ο νικητής του διαγωνισμού αποχωρήσει ή γενικώς συμβεί κάποιο γεγονός το οποίο θα εμποδίσει την πώληση.
Ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Gazprom Αλεξέι Μίλερ όταν ήλθε στις 20 Μαρτίου στην Αθήνα και συναντήθηκε με τον υπ. Ανάπτυξης, Κωστή Χατζηδάκη, και τη διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ είχε θέσει το ζήτημα της αλλαγής του όρου. Κι αυτό, επειδή η Gazprom δεν θέλει να χάσει πολλά χρήματα στο ενδεχόμενο που οι Ρώσοι κερδίσουν τον διαγωνισμό αλλά η γενική διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν τους απορρίψει για λόγους ανταγωνισμού.
Πηγές αναφέρουν ότι το ΤΑΙΠΕΔ προωθεί μια λύση, σύμφωνα με την οποία το ποσοστό 20% θα είναι πολύ χαμηλότερο, ίσως και 5%. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, οι Ρώσοι πιέζουν να διαγραφεί τελείως ο όρος. Γνώστες της υπόθεσης υποστηρίζουν ότι στις αρχές της περασμένης εβδομάδας με παρέμβαση του πρωθυπουργού η διοίκηση του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων προχώρησε στην επιτάχυνση της εξέτασης του ρωσικού αιτήματος, ενώ ταυτόχρονα δόθηκε και εγγύηση για τα χρέη ύψους 440 εκατ. ευρώ που έχει η ΔΕΠΑ από ληξιπρόθεσμες οφειλές των πελατών της. Οι εκπρόσωποι της Gazprom πιέζουν για την επίλυση αυτού του θέματος, για το οποίο φυσικά δεν είναι υπεύθυνη η ΔΕΠΑ αλλά και οι ιδιώτες προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας. Οι Ρώσοι αναμένεται να κάνουν κι άλλες επισκέψεις-αστραπή στη χώρα μας και ιδίως τις επόμενες δύο εβδομάδες καθώς πλησιάζει η ημερομηνία κατά την οποία θα πρέπει να υποβάλουν τις δεσμευτικές προσφορές τους.
Gazprom: Kατέχει το 15% τoυ παγκόσμιου αερίου
Η Gazprom είναι μία από τις μεγαλύτερες καθετοποιημένες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου παγκοσμίως, σε επίπεδο αποθεμάτων, παραγωγής και κεφαλαιοποίησης αγοράς. Ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός κατέχει το 15% της παγκόσμιας παραγωγής φυσικού αερίου και το 18% των παγκόσμιων αποθεμάτων. Το 2011 οι συνολικές πωλήσεις του ομίλου ανήλθαν σε 117 δισ. ευρώ (4,73 τρισ. ρούβλια) και τα καθαρά κέρδη της σε 25 δισ. ευρώ περίπου.
Σε ό,τι αφορά την παραγωγή φυσικού αερίου, αυτή ξεπέρασε τα 500 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, εκ των οποίων 156,6 δισ. κατευθύνθηκαν στην Ευρώπη. Στο εννεάμηνο του 2012, οι πωλήσεις της εταιρείας ανήλθαν σε 82,7 δισ. ευρώ (3,35 τρισ. ρούβλια) από 81,54 δισ. (3,3 τρισ. ρούβλια το αντίστοιχο διάστημα του 2011), ενώ τα κέρδη σε 20,8 δισ. ευρώ (833,12 δισ. ρούβλια) από 23,23 δισ. ευρώ (940,83 δισ. ρούβλια) το 2011.
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις της Gazprom με την Ελλάδα, αξίζει να αναφέρουμε ότι υπάρχει συμφωνία προμήθειας φυσικού αερίου της ΔΕΠΑ από την Gazprom μέχρι το 2016. Η Gazprom προμηθεύει φυσικό αέριο στην Ελλάδα από το 1996 με τον συνολικό όγκο εξαγωγών να ανέρχεται το 2012 σε 2,5 δισ. κυβικά μέτρα (από 2,9 δισ. το 2011 και 2,1 δισ. το 2010). Συνολικά από το 1996 που έχουν ξεκινήσει οι εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία εκτιμάται ότι η χώρα μας έχει προμηθευτεί περισσότερα από 30 δισ. κυβικά μέτρα (το 1,85% των συνολικών εξαγωγών της Gazprom στην Ευρώπη).
Sintez: Μπίζνες σε ενέργεια, εμπόριο και real estate
Ο ρωσικός ενεργειακός και βιομηχανικός όμιλος Sintez (Negusneft) δραστηριοποιείται στους τομείς της έρευνας και εξόρυξης ορυκτών, της έρευνας και παραγωγής πετρελαίου, της παραγωγής ηλεκτρισμού, του εμπορίου και του real estate. Η Sintez ελέγχεται από τον γνωστό μεγιστάνα Λεονίντ Λεμπέντεφ και το ενεργειακό επενδυτικό Fund Energiya, του οποίου επικεφαλής είναι ο Ιγκόρ Γιουσούφοφ, πρώην υπουργός Ενέργειας και νυν μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Gazprom.
Στον τομέα του πετρελαίου, ο όμιλος έχει παραγωγή πάνω από 90 εκατ. βαρέλια στη Σιβηρία (από 254 πηγές), ενώ ερευνά για πετρέλαιο στην Ινδονησία και τη Ναμίμπια. Στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, ο όμιλος είναι μέτοχος-κλειδί της Territorial Generation Company – 2 (TGC-2), μία εκ των μεγαλύτερων παροχών ενέργειας στη χώρα.
Στη Ρωσία έχει 15 μονάδες με εγκατεστημένη ισχύ 2.532,5 MW, ενώ είναι υπό κατασκευή ακόμη 780 MW. Στην Ευρώπη κατασκεύασε μονάδα 220 MW (σε κοινοπραξία με την τουρκική Gama και την ελβετική Alstom) στην πΓΔΜ, μια επένδυση ύψους 167 εκατ. ευρώ.
Στο real estate, ο όμιλος Sintez είναι ιδιοκτήτης του επιχειρηματικού κέντρου Novosushchevsky στη Μόσχα, σε μία έκταση 36.040 τ.μ. παρέχοντας 26.250 για εμπορική χρήση. Διαθέτει ακόμη έναν οικισμό κατοικιών 159.000 τ.μ. στο Ποντόλσκ όπου κατοικούν περισσότερα από 180.000 άτομα, καθώς και ένα εργοστάσιο στο Ελεκτροστάλ, 50 χλμ. έξω από τη Μόσχα το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα τη λειτουργία του.