Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται πλέον στη Sintez του Λεονίντ Λεμπέντεφ
Ενώ από το ΤΑΙΠΕΔ δείχνουν τάσεις υποχώρησης και διάθεση για νέο παζάρι σχετικά με τους όρους που βάζει στο τραπέζι η Gazprom, πληροφορίες από τη Μόσχα λένε ότι ο ρωσικός κολοσσός είναι αποφασισμένος να μην κατέβει στην Ελλάδα και πολύ περισσότερο να μην μπει σε συναλλαγή.
Χαρακτηριστικό είναι αυτό που είπε στέλεχος της εταιρίας, ότι «νομίζουν πως διαπραγματεύονται, αλλά δεν είναι έτσι». Σύμφωνα με το κλίμα που έχει διαμορφωθεί στη ρωσική πρωτεύουσα, θεωρείται πολύ πιθανό στην επόμενη συνεδρίαση του Δ.Σ. της Gazprom να αποφασιστεί η οριστική αποχώρηση από το διαγωνισμό για τη ΔΕΠΑ.
Αυτό δείχνει άλλωστε και η μέχρι τώρα στάση των Ρώσων, με τους νέους όρους που διαρκώς βάζουν να εντάσσονται τελικά σε μια τακτική φυγής. Ως τέτοιες εκτιμώνται οι νέες απαιτήσεις για δικαίωμα put option, δηλαδή πώλησης της ΔΕΠΑ πίσω στο Δημόσιο εντός εξαετίας, αν αλλάξει το φορολογικό καθεστώς στην αγορά ενέργειας, καθώς και αυτή για εγγύηση των συσσωρευμένων –και γνωστών από την αρχή- χρεών προς την εταιρία (ύψους 650 εκ. ευρώ) και μετά την πώλησή της, με στόχο ουσιαστικά μια συνολική ρύθμιση που αυτή τη στιγμή θεωρείται αδύνατη.
Στην κυβέρνηση επικρατεί ανησυχία για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν στις ελληνορωσικές σχέσεις, καθώς έχει διαμηνυθεί «αρμοδίως» ότι μια αρνητική εξέλιξη στο διαγωνισμό για τη ΔΕΠΑ θα παρασύρει το ρωσικό ενδιαφέρον και για άλλους τομείς, όπως η Τραινοσέ, τα λιμάνια, ακόμη και ο τουρισμός.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι η επίσκεψη Σαμαρά στη Μόσχα που είχε «κλείσει» σε ανεπίσημο επίπεδο για το διάστημα 15-17 Μαΐου οδεύει προς το άγνωστο, ενώ ήδη σε αυτές τις ημερομηνίες έχει μπει το πρωθυπουργικό ταξίδι στην Κίνα.
Άστοχοι χειρισμοί
Οι εξελίξεις δείχνουν ότι η ελληνική πλευρά και κυρίως η διοίκηση του Ταμείου αποκρατικοποιήσεων βρίσκεται σε απόσταση από την πραγματικότητα, όπως φάνηκε από τους χειρισμούς όλου του τελευταίου διαστήματος, με τα «πίσω-μπρος» στο θέμα της εγγυητικής επιστολής. Το μήνυμα από την πλευρά των Ρώσων ήταν σαφές από τις δύο επισκέψεις του Αλ. Μίλερ στην Αθήνα στα μέσα Μαρτίου, όπου η πλήρης απόσυρση του όρου για την εγγυητική επιστολή τέθηκε ως «εκ των ων ουκ άνευ».
Οι άστοχοι χειρισμοί με τη λογική του παζαριού σε ένα θέμα που εξ αρχής ήταν φανερό ότι δεν σήκωνε διαπραγμάτευση ήταν ο ένας λόγος που οδηγεί τα πράγματα στο αδιέξοδο.
Ο δεύτερος και σημαντικότερος είναι ότι οι Ρώσοι, αξιολογώντας πλέον συνολικά την κατάσταση, βλέπουν ότι το όλο «πακέτο» μάλλον δεν τους συμφέρει. Πέρα από τις διάφορες άλλες παραμέτρους, θεωρούν βέβαιη την έμμεση απόρριψη του αποτελέσματος του διαγωνισμού, εφόσον πλειοδοτήσουν, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού, με τη μορφή της απαίτησης να αποδεχθούν επαχθείς όρους, όπως η αποχώρηση από άλλα ζωτικά για αυτούς τμήματα της ευρωπαϊκής αγοράς. Σε αυτό συντείνει και η συνολική όξυνση μεταξύ Gazprom και Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού, με τις έρευνες περί κατάχρησης της δεσπόζουσας θέσης σε κάποιες χώρες.
Ο Λεμπέντεφ
Τα βλέμματα πλέον είναι στραμμένα στο ρόλο που θα παίξει η Sintez. Η «χημεία» του Α. Σαμαρά με τον Λεονίντ Λεμπέντεφ είναι καλή, όπως φάνηκε από την πρώτη επαφή που είχαν πριν από περίπου τρεις μήνες και επιβεβαιώθηκε και στη συνάντηση της προηγούμενης βδομάδας.
Ο Σαμαράς από την πρώτη στιγμή, σύμφωνα με πληροφορίες, είχε δείξει μια «προτίμηση» προς τη Sintez, έχοντας κυρίως υποστεί από πρώτο χέρι τις πιέσεις από Ευρώπη και ΗΠΑ εναντίον της Gazprom και διαβλέποντας το «μπλόκο» από τις ευρωπαϊκές αρχές. Αντίθετα, η περίπτωση Λεμπέντεφ θεωρητικά συγκεντρώνει πολλά υπέρ, αφού κατ αρχήν, με την ενδεικτική προσφορά των 1,9 δις ευρώ για ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ έδειξε τη διάθεση να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη, ανεβάζοντας τον πήχη του διαγωνισμού. Eπιπλέον, όμως, δεν έχει θέμα εμπλοκής με την Ευρώπη αφού δεν δραστηριοποιείται ούτε ως παραγωγός ούτε ως έμπορος φυσικού αερίου προς την ευρωπαϊκή αγορά.
Ο σχεδιασμός Σαμαρά προέβλεπε την επιλογή μεταξύ των δύο ρωσικών εταιριών, άσχετα από την πραγματική σχέση μεταξύ τους, να την κάνει το Κρεμλίνο. Τα πράγματα όμως ήρθαν αλλιώς και το θέμα είναι κατά πόσο η συμμετοχή της Sintez στο διαγωνισμό που, παρά την «ανταγωνιστική» εικόνα με τη Gazprom, θεωρείται ότι έχει το «πράσινο φως» της ρωσικής ηγεσίας, θα λειτουργήσει ως «αντιστάθμισμα» στις συνέπειες της διαφαινόμενης φυγής του ενεργειακού κολοσσού. Οι πληροφορίες λένε ότι ο όμιλος του Λεμπέντεφ θα επιμείνει μέχρι τέλους στη διεκδίκηση των ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ, καθώς σε περίπτωση επικράτησης αποκτά στρατηγική πύλη εισόδου προς την ευρωπαϊκή αγορά, την οποία σήμερα δεν διαθέτει. Όλα όμως θα εξαρτηθούν και από την «κατευθυντήρια γραμμή» της Μόσχας.
Με όλα ανοιχτά και το Sale & Purchase Agreement (SPA) να πηγαινοέρχεται μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και μνηστήρων θεωρείται πιθανό να υπάρξει κι άλλη αναβολή για την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών, από τις 10 Μαΐου που έχει καθοριστεί, προς τα τέλη του μήνα.
Βγαίνει μπροστά η M&M Gas
Η ελληνική πλευρά εμφανίζεται αποφασισμένη να κάνει ό,τι μπορεί, για ευνόητους λόγους, προκειμένου να κρατήσει τη Sintez στο παιχνίδι. Στη συνάντηση μεταξύ Σαμαρά-Λεμπέντεφ, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, ο Ρώσος μεγιστάνας φάνηκε να εξετάζει το ενδεχόμενο να διεκδικήσει μόνο τον ΔΕΣΦΑ. Σε μια τέτοια περίπτωση, ως ύστατο ανάχωμα για να τον κρατήσει στο διαγωνισμό, το Μαξίμου φέρεται διατεθειμένο να εξαντλήσει τα περιθώρια, παρά το γεγονός ότι σε αυτή τη φάση της διαγωνιστικής διαδικασίας μια τέτοια αλλαγή θεωρείται σχεδόν αδύνατη.
Αν τελικά υπάρξει αποχώρηση της Gazprom και η Sintez αλλάξει στρατηγική διεκδικώντας μόνο τον ΔΕΣΦΑ, τότε προβάλλει ως μονόδρομος για τη ΔΕΠΑ η M&M Gas των Μυτιληναίου-Βαρδινογιάννη, στο μέτρο βέβαια που δεν υπάρξει εμπλοκή με την εισαγγελική έρευνα για τις οφειλές προς τη ΔΕΠΑ, που μεταξύ άλλων έχουν εταιρίες των δύο ομίλων, όπως και της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Η M&M Gas θα είναι ο μόνος όμιλος που διεκδικεί τη ΔΕΠΑ, ενώ τόσο η αζέρικη Socar, όσο και η κοινοπραξία της ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ με το τσέχικο fund PPF διεκδικούν μόνο τον ΔΕΣΦΑ. Από πλευράς M&M Gas έχει δηλωθεί η πρόθεση να φτάσουν μέχρι τέλους στο διαγωνισμό, αλλά πολλά θα εξαρτηθούν από το ύψος της τελικής προσφοράς σε σχέση με την ανεξάρτητη αποτίμηση.
Στη φάση των ενδεικτικών προσφορών, σύμφωνα με τις πληροφορίες, η M&M Gas είχε κινηθεί στην περιοχή των 550 εκ. ευρώ, (μόνο για τη ΔΕΠΑ), η Gazprom 900 εκ. (μόνο για τη ΔΕΠΑ), η Sintez περίπου 1,9 δις. (για ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ), η Αζέρικη Socar 460 εκ. (για τον ΔΕΣΦΑ) και κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-PPF γύρω στα 400 εκ. (για τον ΔΕΣΦΑ).