Η εκρηκτική αύξηση της ανεργίας στους νέους έχει θορυβήσει ευρωπαίους αξιωματούχους και κυβερνήσεις, ενώ πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν την άμεση λήψη έκτακτων μέτρων σε κοινοτικό και εθνικό επίπεδο για την αντιμετώπιση του προβλήματος που απειλεί την κοινωνική συνοχή στην Ευρώπη.
Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο ανέφερε, πριν από λίγες μέρες, ότι θα εισηγηθεί μια ανακατανομή των κονδυλίων των διαρθρωτικών ταμείων, ώστε να υπάρξουν πρόσθετοι πόροι προς τους νέους, χρηματοδοτώντας δράσεις για την αναχαίτιση της ανεργίας.
Το πρόγραμμα «Εγγύηση για τη Νεολαία», που θα χρηματοδοτηθεί από την Ε.Ε. με 6 δισ. ευρώ, αφορά στην περίοδο 2014-2020 και προβλέπει μεταξύ άλλων στη συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο της δράσης για προσφορά εργασίας ή εκπαίδευσης, μαθητείας ή πρακτικής άσκησης σε όλους τους νέους κάτω των 30 ετών, εντός τεσσάρων μηνών από το τέλος της σχολικής τους ζωής ή από τη στιγμή που μένουν άνεργοι. Ωστόσο, το πρόγραμμα αυτό θα αρχίσει να εφαρμόζεται, στην καλύτερη περίπτωση, από τα μέσα του 2014, που σημαίνει ότι χρειάζονται πρόσθετη δράση άμεσα για την αναχαίτιση της ανεργίας.
Κατεπείγον
Χθες, ο νέος πρωθυπουργός της Ιταλίας, Ενρίκο Λέτα, ζήτησε από τους Ευρωπαίους ομολόγους του να συζητήσουν κατεπειγόντως το θέμα και να λάβουν μέτρα στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, στις 22 Μαΐου. Οπως είπε, η Ευρώπη οφείλει να βρει λύση άμεσα εναντίον αυτής της «μάστιγας». Με τη θέση αυτή του κ. Λέτα συμφώνησε και ο πρόεδρος της Ευρωβουλής, Μάρτιν Σουλτς, στη διάρκεια κοινών δηλώσεων που έκαναν στη Ρώμη.
Στην ανάγκη αντιμετώπισης της ανεργίας των νέων αναφέρθηκε και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, στη διάρκεια διάσκεψης, προχθές, στο Λονδίνο. Μάλιστα, ο κ. Σόιμπλε μίλησε για κίνδυνο δημοκρατικής απονομιμοποίησης σε ορισμένες χώρες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εurostat, το Φεβρουάριο η ανεργία στους νέους στην Ευρωζώνη ήταν διπλάσια της συνολικής, φτάνοντας στο 24,2% κατά μέσο όρο.
Εκθεση-ανάλυση της Κομισιόν, που έχει υποβληθεί στα κράτη-μέλη, περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση και τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι νέοι, προκειμένου να εισέλθουν στην αγορά εργασίας.
Όπως αναφέρει η έκθεση, ο νέοι είναι οι τελευταίοι που θα προσληφθούν και οι πρώτοι που θα απολυθούν. Η μακροχρόνια ανεργία είναι πολύ υψηλότερη μεταξύ των νέων και παρουσιάζει ταχεία άνοδο κατά τη διάρκεια της κρίσης: Το ποσοστό αυξήθηκε κατά 3,7 εκατοστιαίες μονάδες μεταξύ 2008 και 2012, σε σύγκριση με 1,8% αύξηση για τους ενήλικους. Τα συνολικά ποσοστά απασχόλησης για τους νέους παρουσίασαν πτώση κατά σχεδόν πέντε εκατοστιαίες μονάδες κατά τα τελευταία τέσσερα έτη (από 37,3% σε 32,8%) -τριπλάσια από τους ενήλικους.
Οι πιθανότητες για ένα νεαρό άνεργο άτομο να βρει εργασία είναι λίγες. Μόνο το 29,7% των ατόμων ηλικίας 15-24 ετών, που ήταν άνεργα το 2010, βρήκαν εργασία το 2011, πτώση κατά σχεδόν 10% εντός τριών ετών.
Όταν οι νέοι βρίσκουν εργασία, οι θέσεις τους τείνουν να είναι λιγότερο σταθερές. Είναι έντονα υπερεκπροσωπούμενοι σε προσωρινές και μερικής απασχόλησης θέσεις εργασίας κατά το 2012, με το 42,0% νέων εργαζομένων να εργάζεται με βάση σύμβαση προσωρινής εργασίας (τετραπλάσιοι από τους ενήλικους) και 32,0% με μερική απασχόληση (σχεδόν διπλάσιο ποσοστό από τους ενήλικους).
Οι νεαρές γυναίκες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αντιμετωπίσουν επισφαλείς συνθήκες έναρξης εργασίας και ειδικότερα μια διπλά εύθραυστη κατάσταση, που συνδυάζει την προσωρινή εργασία με καθεστώς μερικής απασχόλησης. Οι προσωρινές θέσεις εργασίας ενδέχεται να αποτελούν ένα βήμα προς τη μόνιμη απασχόληση, αλλά η εμφάνισή τους σε τόσο υψηλά επίπεδα δημιουργεί οικονομικές και κοινωνικές ανησυχίες και που σηματοδοτεί δυσλειτουργικές αγορές εργασίας, αναφέρει η Επιτροπή.
Σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν, παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται σε επίπεδο Ε.Ε. και εθνικό, οι προοπτικές εργασίας για Ευρωπαίους νέους χειροτέρεψαν περαιτέρω κατά το παρελθόν έτος και για το λόγο αυτό απαιτείται επειγόντως μια σθεναρή απάντηση. Το ζήτημα που διακυβεύεται είναι το οικονομικό και κοινωνικό μέλλον της Ευρώπης, υπογραμμίζει η Κομισιόν.