Εταιρεία τουρκικών συμφερόντων θα συμπράξει με την Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν και την Exxon Mobil για την εκμετάλλευση πετρελαίου στο βόρειο Ιράκ, ανακοίνωσε στις 14 Μαΐου ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν, σημειώνοντας ότι οι λεπτομέρειες θα διευκρινιστούν μετά την επίσκεψή του στις ΗΠΑ.
Το πετρέλαιο βρίσκεται στην καρδιά της σύγκρουσης ανάμεσα στην αραβική ηγεσία της κεντρικής κυβέρνησης στη Βαγδάτη και στον υπό κουρδικό έλεγχο θύλακα στο βορρά, που ερίζουν σχετικά με τον έλεγχο των πετρελαιοφόρων περιοχών και το διαμοιρασμό των εσόδων από την εκμετάλλευση του αργού πετρελαίου.
Η Exxon, η διεθνής εταιρεία πετρελαίου με έδρα το Τέξας, ήταν η πρώτη που συνυπέγραψε συμφωνίες εξόρυξης με την Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν και στη συνέχεια ακολούθησαν και άλλοι, όπως η Chevron, η Total και η ρωσική Gazprom Neft.
«Η πετρελαϊκή μας εταιρεία έχει ήδη συνάψει συμφωνία με την Exxon Mobil … Αυτό αποτελεί ένα βήμα με την Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν για την εξόρυξη» είπε ο Ερντογάν στους δημοσιογράφους από το αεροδρόμιο της Άγκυρας πριν ξεκινήσει για την επίσημη επίσκεψή του στις ΗΠΑ, όπου θα συναντηθεί την Πέμπτη με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.
Μέχρι σήμερα, η διψασμένη για πλουτοπαραγωγικές πηγές Τουρκία ήταν καταναλωτής και πύλη εξόδου για την εξαγωγή πετρελαίου από την κουρδική περιοχή. Με αυτή τη συμφωνία η Τουρκία έρχεται να παίξει ενεργό ρόλο στην εκμετάλλευση των πλούσιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων του ιρακινού Κουρδιστάν.
Η Βαγδάτη υποστηρίζει ότι μόνο εκείνη έχει την εξουσία να ελέγχει τις εξαγωγές από το Ιράκ και ότι οι συμφωνίες μεταξύ πετρελαϊκών εταιρειών και της Περιφερειακής Κυβέρνησης του Κουρδιστάν είναι παράνομες. Οι ηγέτες της αυτόνομης κουρδικής περιοχής λένε ότι το δικαίωμά τους να ελέγχουν τις πετρελαϊκές πηγές εδράζει στο ομοσπονδιακό σύνταγμα του Ιράκ, που συντάχθηκε μετά την αμερικανική εισβολή του 2003.
Πηγές της τουρκικής βιομηχανίας λένε ότι ο πιθανότερος εταίρος της συμφωνίας θα είναι η Διεθνής Εταιρεία Πετρελαίου της Τουρκίας (TPIC), μέλος του κρατικού ομίλου των Τουρκικών Πετρελαίων (TPAO).
Η Ουάσινγκτον, που ανησυχεί για τις διαμάχες ανάμεσα στη Βαγδάτη και την κουρδική περιφέρεια, έχει ζητήσει την υπερψήφιση ενός πετρελαϊκού νόμου, που έχει καθυστερήσει, ώστε να λυθεί η αντιπαράθεση που οξύνθηκε μετά την αποχώρηση των τελευταίων αμερικανικών στρατευμάτων το Δεκέμβριο του 2011.
«Θα αναπτύξουμε τις κινήσεις μας μετά το πέρας αυτής της επίσκεψης» δήλωσε ο Ερντογάν, αναφερόμενος στα σχέδια για το βόρειο Ιράκ, χωρίς να διευκρινίζει περαιτέρω το αντικείμενο της συμφωνίας.
Η τουρκική εταιρεία θα πάρει μετοχικά μερίδια σε συνεργασία με την Exxon και την Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν και θα γίνει εταίρος της σύμπραξης κατανομής της παραγωγής, δήλωσε πηγή του κλάδου ενέργειας στην Άγκυρα. Άλλο στέλεχος του κλάδου από την τουρκική πρωτεύουσα ανέφερε ότι η όποια σύμπραξη θα έχει τη μορφή εμπορικών συμφωνιών μεταξύ εταιρειών και όχι τη μορφή συμβάσεων μεταξύ κυβερνήσεων.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στις ΗΠΑ, ο Ερντογάν θα προσπαθήσει να λάβει την υποστήριξη του Ομπάμα για περαιτέρω ενεργειακές συμφωνίες που επιθυμούν να συνάψουν οι τουρκικές εταιρείες στο βόρειο Ιράκ.