Πρόοδο στην εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής στην Ελλάδα διαπιστώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε έκθεσή της σχετικά με τα αποτελέσματα της δεύτερης αξιολόγησης του ελληνικού μνημονίου.
«Τα δημόσια οικονομικά βελτιώνονται σταθερά, η ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα έχει φτάσει σε ένα προχωρημένο επίπεδο και εφαρμόζονται σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις», αναφέρει η Κομισιόν, προειδοποιώντας πάντως πως χρειάζονται περαιτέρω προσπάθειες για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης στη δημόσια διοίκηση και για την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Η Επιτροπή τονίζει στην έκθεσή της ότι η μείωση του κόστους εργασίας, χάρη στην επιτυχημένη μεταρρύθμιση στην αγορά εργασίας, έχει βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα όσον αφορά στο κόστος. Σημειώνει, ωστόσο, πως είναι απαραίτητη η επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών.
Όσον αφορά τις οικονομικές προοπτικές, η Κομισιόν σημειώνει πως αυτές είναι σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητες από την προηγούμενη αξιολόγησή της και επαναλαμβάνει την εκτίμησή της για σταδιακή επιστροφή στην ανάπτυξη εντός του 2014. Η Επιτροπή αναμένει μέτρια ανάκαμψη από τις αρχές του 2014, η οποία θα βασιστεί στη βελτίωση των επενδύσεων και των εξαγωγών. Συγκεκριμένα, προβλέπει ανάπτυξη της τάξεως του 0,6% το 2014, η οποία αναμένεται να επιταχυνθεί από το 2015 και μετά.
Η Επιτροπή επισημαίνει επίσης ότι το 2012 η Ελλάδα πέτυχε και με το παραπάνω τον στόχο του δημοσιονομικού ελλείμματος. Όπως λέει στην έκθεσή της, το πρωτογενές έλλειμμα -1,3% του ΑΕΠ ήταν ελαφρώς καλύτερο από τον στόχο του προγράμματος (-1,5% του ΑΕΠ), ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα μειώθηκε από 9,4% του ΑΕΠ το 2011 σε 6,3% του ΑΕΠ το 2012, χωρίς να συνυπολογιστεί το κόστος για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Σημειώνεται, δε, ότι η δημοσιονομική προσπάθεια της χώρας είναι ακόμη μεγαλύτερη, αν ληφθεί υπόψη η βαθιά οικονομική ύφεση.
Σε ό,τι αφορά τη δυναμική του δημόσιου χρέους, στην έκθεση τονίζεται ότι έχει αλλάξει σημαντικά από τον Δεκέμβριο του 2012. Υπό την προϋπόθεση της πιστής εφαρμογής του μνημονίου, λέει η Κομισιόν, το χρέος της Ελλάδας προβλέπεται να μπει σε πτωτική πορεία από το 2014 και μετά, ενώ αναμένεται να διαμορφωθεί κάτω από το 120% του ΑΕΠ το 2021.
Αβέβαιες οι δημοσιονομικές προοπτικές μετά το 2014
Συνεχίζοντας, η Επιτροπή τονίζει ότι έχουν συμφωνηθεί μέτρα για να αποφευχθούν τα «κενά» στον προϋπολογισμό του 2013 και 2014 και για να ικανοποιηθούν οι στόχοι του προγράμματος για πρωτογενές έλλειμμα τη διετία αυτή. Σημειώνει, δε, ότι το μεγαλύτερο μέρος των μέτρων δημοσιονομικής προσπάθειας, το 2013 και 2014, έχει ήδη εφαρμοστεί.
Ωστόσο, σημειώνει πως οι δημοσιονομικές προοπτικές μετά το 2014 παραμένουν αβέβαιες, καθώς εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα φορολογικά έσοδα. Σύμφωνα με την έκθεση, το δημοσιονομικό κενό του 2015 εκτιμάται στο 1,7% του ΑΕΠ και για το 2016 στο 2,1% του ΑΕΠ. Τα κενά αυτά θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τον προϋπολογισμό του 2014, το φθινόπωρο.
Παραμένουν οι κίνδυνοι
Η Επιτροπή προειδοποιεί, πάντως, ότι οι κίνδυνοι υλοποίησης του προγράμματος παραμένουν μεγάλοι. Οι κίνδυνοι αυτοί έχουν να κάνουν με τα κατεστημένα συμφέροντα, καθώς η Κομισιόν εκφράζει ανησυχίες για αντιστάσεις σε βασικές μεταρρυθμίσεις στη διαχείριση των εσόδων και της δημόσιας διοίκησης.
Επίσης, εκφράζονται ανησυχίες για το γεγονός ότι η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας αντιμετωπίζει ακόμα τις αντιξοότητες της έντονης δημοσιονομικής εξυγίανσης το 2013 και της αναιμικής οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρωζώνη.
Η Επιτροπή εκτιμά, εξάλλου, ότι για την επιστροφή στην ανάπτυξη το 2014, είναι απαραίτητες οι μεταρρυθμίσεις της αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι υπάρχουν και ορισμένες «θετικές αβεβαιότητες», όπως π.χ. η θετική επίδραση από την ένεση ρευστότητας που αναμένεται από την εκκαθάριση των καθυστερούμενων οφειλών της κυβέρνησης, μια πιο δυναμική τουριστική περίοδος και η αύξηση των επενδύσεων με την επανεκκίνηση των μεγάλων έργων όπως οι αυτοκινητόδρομοι.
