Η συμμαχία με τον Δαυίδ στην αγορά των LED και η νέα επενδυτική εφόρμηση του αντισυμβατικού προέδρου του ΣΕΒ με την Damma. Οι φίλοι και οι πολέμιοι στον Σύνδεσμο τα μεγάλα ερωτήματα
Ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος ουδέποτε ήταν ένας συμβατικός επιχειρηματίας. Ούτε και συμβατικός άνθρωπος. Κάτι το οποίο έχει αποδείξει τόσο όταν πήρε τη μεγάλη απόφαση να πουλήσει την Vivartia πριν από μια εξαετία, όσο και κατά τις τέσσερις θητείες του στο «τιμόνι» του ΣΕΒ, στον οποίο εξαρχής στόχος του ήταν να εμπνεύσει μια φιλοσοφία νεωτεριστική.
Είναι ίσως αυτά τα χαρακτηριστικά του που πολλές φορές τον έχουν βάλει στο «κάδρο» επικρίσεων και αμφισβητήσεων των πιο συντηρητικών ομάδων ή προσώπων της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής του τόπου, για τους οποίους οι αλλαγές αποτελούν «κόκκινη γραμμή», τους ξαφνιάζουν ή και τους ξενίζουν.
Η πολυδιάστατη προσωπικότητα του προέδρου του ΣΕΒ και ενίοτε οι «εσωτερικές αντιφάσεις του» είτε στον τρόπο δράσης ή και στις θέσεις που εκφράζει, χωρίς να αμβλύνει τις «γωνίες» του, κάποιους τους… ενοχλεί. Ακόμη και μέσα στους κόλπους του ΣΕΒ.
Είναι άραγε άνθρωπος της τέχνης ή άνθρωπος της αγοράς; Φιλοκυβερνητικός και νεοφιλελεύθερος ή με αριστερές καταβολές; Αντιμνημονιακός ή πιστός στις επιταγές της Τρόικας; Από τις αντιθέσεις γεννιέται η σύνθεση. Βασικός κανόνας της τέχνης και του διαλόγου, τον οποίο ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος έχει κάνει δεύτερη «φύση» του.
Το απέδειξε και στην πρόσφατη γενική συνέλευση του ΣΕΒ. Εκεί που πολλοί εξεπλάγησαν από το «φλερτ» με τον ΣΥΡΙΖΑ και την «παραδοχή» του πως ο ριζοσπαστισμός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης «είναι ευπρόσδεκτος», προκαλώντας αμηχανία στο συντηρητικό ακροατήριο.
Ενώ από το βήμα της συνέλευσης καλούσε την τάξη του να «ακούσει την σιωπή της βιοτικής αγωνίας… την σιωπή ανθρώπων φοβισμένων, μπερδεμένων και εξουθενωμένων», την αμέσως επόμενη μέρα «αγνοούσε» τις εκκλήσεις των κοινωνικών εταίρων για την υπογραφή της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης. Άλλη μια εσωτερική του αντίφαση πιστοποιήθηκε και πάλι.
Έναν χρόνο πριν από την λήξη της θητείας του στον ΣΕΒ, το κλίμα δεν είναι «εύκρατο». Ορισμένοι του χρεώνουν ότι επί των ημερών του και δη το 2012 πολλές ελληνικές επιχειρήσεις αποχώρησαν από την Ελλάδα και πως δεν κατάφερε να φέρει τον «αέρα» ανανέωσης στον Σύνδεσμο, για τον οποίο τόσο υπερθεμάτιζε. Του καταλογίζουν δε πως ο ΣΕΒ ουδέποτε απέκτησε την δυναμική και την παρεμβατικότητα που θα έπρεπε να έχει, καθώς ο πρόεδρός του, σύμφωνα με τους ίδιους, πολλές φορές πολιτικολογούσε από το βήμα πέραν του σημείου που θεωρείται ανεκτό για έναν πρόεδρο του Συνδέσμου.
Δεν είναι τυχαίο ότι μια από τις εμβληματικές μορφές της βιομηχανίας, ο Θ. Παπαλεξόπουλος είχε πάρει αποστάσεις από τον ίδιο, λέγοντας μεγαλοφώνως: «αυτός ο ΣΕΒ δεν με εκφράζει». Ωστόσο, ο Δασκαλόπουλος είναι έτοιμος, μέσα από τη νέα επενδυτική του κινητικότητα και ειδικά μετά το τέλος της θητείας του στον ΣΕΒ τον Μάιο του 2014, να δώσει «απαντήσεις».
ΤΟ «ΜΗΝΥΜΑ»
«Βιομήχανος χωρίς βιομηχανία και εκπροσωπεί τα συμφέροντα ενός νευραλγικού κλάδου». Πολλές φορές ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος έχει έρθει αντιμέτωπος με αυτά τα λόγια. Tη σκληρή πραγματικότητα. Ο ίδιος φέρεται να τονίζει στο φιλικό του περιβάλλον πως «θα δουν πλέον όσοι έλεγαν κάτι τέτοιο τη μεγάλη επιστροφή στο ελληνικό επιχειρείν και θα εκπλαγούν», στέλνοντας… μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση. Η απόφασή του να διεκδικήσει την προεδρία του ΣΕΒ μετά την πώληση της Vivartia ήταν συνειδητή, όπως υποστηρίζουν άνθρωποι που τον γνωρίζουν καλά, καθώς ήθελε να είναι full time πρόεδρος.
Από την άλλη, ήδη έχει αρχίσει να «ρίχνει δίχτυα» σε διάφορους τομείς της επιχειρηματικής ζωής μέσω του fund που έχει ιδρύσει, το Damma Holdings με έδρα το Λουξεμβούργο, αποδεικνύοντας πως έκαναν λάθος όσοι θεωρούσαν ότι δεν οργάνωνε τόσο καιρό το επιχειρηματικό του comeback.
Τον περασμένο Φεβρουάριο το fund του Δασκαλόπουλου απέκτησε ποσοστό ισχυρής μειοψηφίας (33,9%) στην Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης της οικογένειας Συριανού, μια επένδυση της τάξεως των 2,5 εκατ. ευρώ, βγάζοντας μετά από πολύ καιρό από την επενδυτική «αδράνεια» τον πρόεδρο του ΣΕΒ. Καθώς μέχρι πρότινος η πιο γνωστή επένδυση της Damma ήταν η συμμετοχή με 5% στην εταιρία φυτικών προϊόντων Κορρές και κάποιες προσπάθειες διεκδίκησης της «Ελαΐς» που είχαν γίνει στο παρελθόν, χωρίς να ευοδωθούν. Πριν από μία βδομάδα περίπου, ήρθε και το δεύτερο επενδυτικό «χτύπημα» από τον Δασκαλόπουλο. Μαζί με τον ισχυρό άντρα της Coca Cola, Γιώργο Δαυίδ και την V+O Communication των Βαρβιτσιώτη- Ολύμπιου επένδυσαν στην αγορά της νέας τεχνολογίας LED, εξαγοράζοντας την ιταλική Sireclab, καθώς οι προοπτικές ανάπτυξης του εν λόγω τομέα είναι μεγάλες. Ο τζίρος των προϊόντων LED αναμένεται πως το 2016 θα ξεπεράσει τα 56 δισ. ευρώ ετησίως.
Στη νέα εταιρία Sirecled Hellas, η Damma συμμετέχει με 50%, ενώ το 49% καλύπτεται κυρίως από τον όμιλο Δαυίδ, τη V+O και τον ιδρυτή της Sireclab, Patrizio Tammi. Βέβαια, η συνεργασία με την V+O, την εταιρία επικοινωνίας για την οποία πολλά- όχι και τόσο κολακευτικά- έχουν ακουστεί κατά καιρούς, ξένισε μερίδα της αγοράς. Πάντως, στόχος της νέας εταιρίας είναι να μεταφέρει την παραγωγή στην Ελλάδα. Eίναι αυτό όμως δυναμικό μπάσιμο;
Οι επενδύσεις σε ΕΖΑ και LED είναι μόνο η αρχή, όπως αναφέρουν στενοί συνεργάτες του Δασκαλόπουλου. Ήδη θα έχει ρόλο στην επόμενη μέρα του τραπεζικού συστήματος, καθώς συμμετέχει στην διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης της Εθνικής και της Alpha Bank, ενώ ετοιμάζει και νέα επενδυτική εφόρμηση στο ελληνικό επιχειρηματικό πεδίο.
Θα επενδύσει, όπως λέει ο ίδιος, στη νέα ελληνική επιχειρηματικότητα (νέους τομείς και νέους ανθρώπους), όχι σε επιχειρήσεις που στηρίζονται σε κρατικοδίαιτη και διαπλεκόμενη λογική, αλλά σε ανταγωνιστικές και εξωστρεφείς εταιρίες.
Κάπως έτσι οραματίζεται το εθνικό κεφάλαιο της νέας επιχειρηματικότητας και αυτή θα είναι η δική του «απάντηση» σε όσους τον έχουν επικρίνει τα τελευταία χρόνια, τονίζοντας πως επέλεξε να ιδρύσει ένα fund με έδρα το Λουξεμβούργο για φορολογικούς λόγους, το οποίο δεν έχει παρά περιορισμένη επενδυτική παρουσία στην χώρα μας.
Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ
Η επενδυτική κινητικότητα του Δασκαλόπουλου θα ενταθεί, όπως προοιωνίζουν άνθρωποι του περιβάλλοντός του, μετά την λήξη της θητείας του στον ΣΕΒ. Mιας θητείας που σίγουρα θα τον βρει, τουλάχιστον επικοινωνιακά, «τραυματισμένο», καθώς στο πέρασμά του από τον Σύνδεσμο δεν ήταν μόνο τα σφιχταγκαλιάσματά του με τον ΣYPIZA που δημιούργησαν αντιδράσεις.
Eρώτημα παραμένει εάν ο Δασκαλόπουλος θέλει να έχει «λόγο» στην επόμενη μέρα του ΣEB. Oρισμένοι συνάδελφοί του ήδη τον έχουν στοχοποιήσει, εξαιτίας κάποιων κινήσεων και διαρροών. Θα είναι ασφαλώς δυστύχημα για τον Σύνδεσμο η διαδικασία να γίνει με «αρραβώνα» και δαχτυλίδι διαδοχής. O Δασκαλόπουλος με την αποχώρησή του οφείλει να χαράξει μόνο τη δική του επιχειρηματική πορεία και να αφήσει τις εξελίξεις να τρέξουν κανονικά.
Oρισμένοι από τους ανθρώπους του επιμένουν ότι ο Δασκαλόπουλος «δέχεται πιέσεις» για να παραμείνει στον Σύνδεσμο. O ίδιος, όμως, το έχει ξεκαθαρίσει και τώρα μετά την επιστροφή του από τις HΠA αναμένεται να το επαναλάβει. Όμως, προς το παρόν φαίνεται να υπάρχει δυστοκία εξεύρεσης διαδόχου, καθώς το «φορτίο» ευθυνών είναι βαρύ.
Πληροφορίες αναφέρουν δε, πως οι αντιδράσεις που έχουν προκύψει μέσα στον ΣΕΒ κατά του προσώπου του Δημήτρη Δασκαλόπουλου από μια μειοψηφία συντηρητική που θέλει να έχει τον πρώτο λόγο και ρόλο στον έλεγχο της διαδικασίας διαδοχής, έχουν δημιουργήσει μια τάση συσπείρωσης των νεότερων μελών.
Οι τελευταίοι φέρονται να έχουν κάνει κρούση στον νυν πρόεδρο για να παραμείνει μία ακόμη θητεία, κάτι όμως, που όπως έχει δηλώσει ο ίδιος, δεν επιθυμεί. Μεταξύ των νεωτεριστών του Συνδέσμου υπάρχει διάχυτος ο φόβος μήπως η μετά Δασκαλόπουλου εποχή σημάνει οπισθοδρόμηση και κλείσιμο του ΣΕΒ στο… καβούκι του. ΣΤΗΝ… FRONTSTAGE Η ΚΟΡΗ ΤΟΥ
Με «βαρύ» επώνυμο, ακολουθεί τον δικό της δρόμο στα ερτζιανά
Στην… πρώτη γραμμή (όπως και το όνομα της εταιρίας που έχει ιδρύσει, την Frontstage) για τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο βρίσκεται και η κόρη του Αλεξάνδρα. Αν και σπούδασε σε κορυφαία ξένα κολέγια, όπως το Yale και το LSE και φέρει ως «βαριά κληρονομιά» της το όνομα Δασκαλόπουλος, εκείνη επέλεξε να δραστηριοποιηθεί στα media και κυρίως στο ραδιόφωνο.
Άνθρωπος με ανοιχτό πνεύμα, ισχυρή θέληση και αυτοπεποίθηση εμπιστεύεται απόλυτα το επιχειρηματικό της ένστικτο, την αγάπη της για τα ερτζιανά και τη μουσική γενικότερα.
Έτσι, μετά την εξαγορά από την εταιρία της Frontstage, στην οποία ασκεί καθήκοντα προέδρου και διευθύνουσας συμβούλου, πριν από μια διετία, του ραδιοφωνικού σταθμού «Εν Λευκώ» από τον όμιλο Λυμπέρη, πριν από επτά μήνες πρόσθεσε στο χαρτοφυλάκιό της και έναν ακόμη σταθμό: τον Play 88,9 του ομίλου Αλαφούζου. Οι δύο συχνότητες αγοράστηκαν με τίμημα περίπου 4 εκατ. ευρώ. Η κρίση δεν την τρόμαξε, απεναντίας την είδε ως πρόκληση. «Πιστεύω στην αξία και στο μέλλον του ραδιοφώνου γι’ αυτό και επενδύω σε αυτό. Οι ανάγκες για ψυχαγωγία και συντροφιά δεν περισσεύουν ποτέ» θα πει η Αλεξάνδρα σε πρόσφατη συνέντευξή της.
Όπως έμαθε, εξάλλου, στο Πανεπιστήμιο και από τον πατέρα της, η οικονομία κάνει κύκλους και την ύφεση ακολουθεί αργά ή γρήγορα η ανάπτυξη, οπότε με πάθος και σωστό κριτήριο, δικαιούται κάποιος να ελπίζει.
Η δραστηριότητά της με την Frontstage είναι η πρώτη της μεγάλη δουλειά και όσο για το «βαρύ» της επώνυμο, πολλές φορές έχει πει η ίδια πως είναι ευγνώμων που είναι τυχερή στη ζωή της, την απασχολεί μόνο πώς θα το τιμήσει αποδεικνύοντας όμως και την δική της αξία. Αν και έχει τον τελευταίο λόγο στην εταιρία οι αποφάσεις λαμβάνονται συλλογικά, ενώ αναφέρεται στους συνεργάτες της ως «κολλητούς» της.
Δεν ανήκει στους old money
Oι σταθμοί της ζωής του και η αγάπη για την τέχνη
Το νεωτεριστικό και αντισυμβατικό πνεύμα του Δασκαλόπουλου δεν εξαντλείται μόνο στις παρεμβάσεις του στον ΣΕΒ, ούτε στα νέα επενδυτικά του βήματα για να «χτίσει» τη νέα επιχειρηματικότητα.
Διακατέχει όλη την πορεία του, αλλά και την ιδιωτική του ζωή. Δεν ανήκει στους εκπροσώπους του old money, καθώς ο πατέρας του Αριστείδης ξεκίνησε την ΔΕΛΤΑ από ένα ταπεινό, παραδοσιακό γαλακτοπωλείο στην Διδότου στα Εξάρχεια. Ο ίδιος σε νεαρή ηλικία ακόμη θυμάται τον εαυτό του, να βοηθάει τα καλοκαίρια τον πατέρα του στα παγωτά.
Κάπως έτσι, ανδρώθηκε μέσα στην ΔΕΛΤΑ και όταν τα ηνία της οικογενειακής επιχείρησης πέρασαν στον ίδιο, κατάφερε μέσα σε λίγα χρόνια να την γιγαντώσει και να την καταστήσει από τις ηγέτιδες δυνάμεις στην αγορά του γάλακτος. Μάλιστα, ένα από τα deals- σταθμός στην επιχειρηματική του σταδιοδρομία ήταν το 2005 όταν η ΔΕΛΤΑ συμπράττει με την Chipita του Σπύρου Θεοδωρόπουλου και έτσι «γεννιέται» η Vivartia.
Η απόφασή του δύο χρόνια αργότερα (το 2007) να μεταβιβάσει τον όμιλο στη MIG και ο ίδιος να μείνει χωρίς επιχειρηματική δράση, καθώς επέλεξε να πουλήσει όταν η εταιρία βρισκόταν σε άνοδο, ξάφνιασε πολλούς.
Ωστόσο, από την κίνηση αυτή ο Δασκαλόπουλος αποκόμισε περίπου 400 εκατ. ευρώ, μια ρευστότητα σημαντική, την οποία ήταν έτοιμος να διοχετεύσει σε νέα επιχειρηματικά πεδία, με «άρμα» του αυτή την φορά το fund Damma Holdings το οποίο ίδρυσε το 2009.
Η διεθνής οικονομική κρίση ωστόσο, «πρόλαβε» τα σχέδιά του και τον άφησε για μεγάλο χρονικό διάστημα στην επενδυτική αδράνεια αποδεικνύοντας πως ο δρόμος του επιχειρείν δεν είναι πάντα στρωμένος με… ροδοπέταλα, αλλά και με δυσκολίες. Στην πρώιμη εφηβεία του ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος ανακάλυψε και την αγάπη του για την τέχνη την οποία θεωρεί «αντίδοτο στην θνητότητα και στην επίγνωση ότι έχουμε περιορισμένες δυνατότητες».
Με τους θείους του στα εφηβικά του χρόνια επισκέπτεται την Άλτε Πινακοτέκ του Μονάχου. «Έμεινα αποσβολωμένος μπροστά στους πίνακες του Ρούμπενς. Έκτοτε μου δημιουργείται πάντα αυτή η ένταση όταν βλέπω ένα έργο τέχνης που με δονεί», εξομολογείται.
Το 1994 μπαίνει μέσα του το μικρόβιο του συλλέκτη, φτιάχνει το «Δήμεργον» Ίδρυμα για τον πολιτισμό και ετοιμάζεται να προσφέρει την «χαρά» της τέχνης στους πολλούς.
Είναι μέλος του Διεθνούς Συμβουλίου του Μουσείου Guggenheim και της Tate Gallery, ενώ διαθέτει μία από τις κορυφαίες συλλογές έργων τέχνης του κόσμου με κύριο χαρακτηριστικό της τον νεωτερισμό.
Από τα τελευταία αποκτήματά του, το «μηχάνημα που καταστρέφει πιστωτικές κάρτες» του Μάικλ Λάντι, για το οποίο, όπως λέει, θέτει το υπαρξιακό- σχεδόν αμλετικό- ερώτημα τι είναι ο σημερινός άνθρωπος χωρίς την πιστωτική του.
