Η Αίγυπτος βρίσκεται μπροστά σε μία νέα σοβαρή κοινωνικοπολιτική κρίση.
Εκατομμύρια διαδηλωτές ζητούν από τον ισλαμιστή πρόεδρο Μοχάμεντ Μόρσι να παραιτηθεί. Ακολουθούν έξι ερωτήσεις και απαντήσεις γύρω από την κατάσταση στην Αίγυπτο, όπως παρουσιάζονται από το BBC.
Γιατί ξέσπασε η κρίση;
Η δυσαρέσκεια ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2012 όταν ο πρόεδρος Μόρσι εξέδωσε μία αμφιλεγόμενη συνταγματική δήλωση με την οποία παραχωρούσε στον εαυτό του ευρείες εξουσίες. Έκτοτε υπάρχει ένας πολιτικός διχασμός στη χώρα μεταξύ του προέδρου και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας από τη μία και των φιλελεύθερων και επαναστατικών κινημάτων από την άλλη. Ο πολιτικός διχασμός πυροδοτήθηκε από ένα αμφιλεγόμενο σύνταγμα που συντάχθηκε από επιτροπή κυριαρχούμενη από ισλαμιστές.
Επίσης κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο διορισμός μελών της Μουσουλμανικής Αδελφότητας σε θέσεις – κλειδιά έγιναν με γνώμονα τις συμμαχίες και όχι τις ικανότητές τους. Στο μεταξύ, η οικονομική κατάσταση και η ανομία στη χώρα επιδεινώνονται.
Ποιοι είναι οι διαδηλωτές;
Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν από το κίνημα Tamarod (Επανάσταση), που δημιουργήθηκε τον περασμένο Μάιο από μία ομάδα νέων ανθρώπων, χωρίς κομματική ταυτότητα. Το κίνημα υποστηρίζει ότι έχει συλλέξει περισσότερες από 22 εκατομμύρια υπογραφές για να παραιτηθεί ο Μόρσι. Εκατομμύρια Αιγύπτιοι οργισμένοι από τις κακές κοινωνικο – οικονομικές συνθήκες, συμμετείχαν στις διαδηλώσεις στις 30 Ιουνίου, στην επέτειο του πρώτου χρόνου διακυβέρνησης του Μόρσι. Ζητούν τη διεξαγωγή πρόωρων προεδρικών εκλογών.
Θα επέμβει ο στρατός;
Ο στρατός μπορεί να επέμβει αν ο πρόεδρος Μόρσι και οι αντίπαλοί του δεν κάνουν αυτό που ζητάει. Έδωσε στα αντίπαλα στρατόπεδα προθεσμία 48 ωρών προκειμένου να φθάσουν σε συμφωνία, και εμμέσως ζήτησε από τον πρόεδρο να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των διαδηλωτών. Διαφορετικά, ο στρατός λέει ότι θα επέμβει με ένα συνολικό οδικό χάρτη για το μέλλον. Παρ’ όλα αυτά αρνείται ότι στις προθέσεις του είναι ένα πραξικόπημα.
Τι ισχυρίζεται ο Μόρσι;
Ενώ παραδέχεται ότι έχει κάνει ορισμένα λάθη, ο πρόεδρος Μόρσι ρίχνει το μεγαλύτερο μέρος των ευθυνών στα κατάλοιπα του προηγούμενου καθεστώτος και των συνεργατών του. Επίσης κατηγορεί την αντιπολίτευση ότι δεν ανταποκρίθηκε στο κάλεσμά του για εθνικό διάλογο. Αυτό έγινε εμφανές στην ομιλία του στις 26 Ιουνίου.
‘Εκτοτε ο Μόρσι δεν έχει εμφανιστεί δημόσια αλλά δήλωσε μέσω της σελίδας της προεδρίας στο Facebook ότι θα επιμείνει στα σχέδιά του για εθνική συμφιλίωση, και δεν ανταποκρίθηκε στο τελεσίγραφο του στρατού. Λέει ότι όλες οι πολιτικές δυνάμεις πρέπει να συμφωνήσουν στη χάραξη ενός ξεκάθαρου δρόμου, ενώ πιστεύει ότι το τελεσίγραφο του στρατού βαθαίνει τον διχασμό και προκαλεί αναστάτωση στην κοινή γνώμη.
Ποιες είναι οι επιλογές του Μόρσι;
Ο στρατός κατάφερε να «στριμώξει» τον Μόρσι προκειμένου να εκπληρώσει τις απαιτήσεις των διαδηλωτών. Ο Μόρσι μπορεί να κηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές ή δημοσκόπηση για την ολοκλήρωση της θητείας του, ή να κάνει ανασχηματισμό. Η κυβέρνηση δεν μπορεί να προχωρήσει καθώς αρκετοί υπουργοί υπέβαλαν την παραίτησή τους.
Πού πηγαίνει όλο αυτό;
Οι εξελίξεις δείχνουν ότι η Αίγυπτος θα βρεθεί αντιμέτωπη με μία νέα περίοδο αστάθειας, ειδικά αν ο στρατός αποφασίσει να διώξει τον Μόρσι από την εξουσία με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, παρά τη θέληση των ισλαμιστών υποστηρικτών του. Αν ο Μόρσι παραιτηθεί και διεξαχθούν πρόωρες βουλευτικές εκλογές, το σύνταγμα ορίζει ότι ο πρωθυπουργός θα αναλάβει τον ρόλο του μέχρι να εκλεγεί νέος πρόεδρος.
