Ως περισότερο βολική για την Γερμανία παρά για την Ελλάδα χαρακτηρίζει, σε δημοσίευμά της, η έγκυρη εφημερίδα Financial Times την χθεσινή απόφαση του Eurogroup
Τίποτε, πόσο μάλλον κάτι αρνητικό, δεν μπορεί να συμβεί στην ευρωζώνη εν όσω η Γερμανία βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο. Αυτό είναι καλό νέο για τους αξιωματούχους που συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες για να αποφασίσουν την εκταμίευση της επόμενης δόσης για την Ελλάδα.
Τέτοια περίοδο τον προηγούμενο χρόνο, η ευρωζώνη είχε κλονιστεί από γεγονότα στην πολιτική σκηνή και τις αγορές, που έστειλαν τις αποδόσεις των ομολόγων στα ύψη και πυροδότησαν τη περιβόητη δέσμευση από τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι να πράξει «ότι χρειάζεται για να σωθεί το ευρώ».
Οι πρόσφατες πολιτικές κρίσεις σε Ελλάδα και Πορτογαλία όμως, προκάλεσαν μόνο ένα μικρό ρίγος στην ευρύτερη ευρωζώνη. Οι γερμανικές εκλογές στις 22 Σεπτεμβρίου επιβάλουν μία μεγαλύτερη σταθερότητα. Το ερώτημα είναι τι θα γίνει μετά την κάλπη.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο κίνδυνος μετάδοσης έχει μειωθεί αισθητά. Οι κρίσεις σε Ελλάδα και Πορτογαλία, που αφορούν κυρίως ενδοκυβερνητικές διαφωνίες, αποσταθεροποίησαν τις τοπικές αγορές τις τελευταίες εβδομάδες, αλλά δεν τάραξαν την Ισπανία και την Ιταλία. Ακόμη και αυτές οι τοπικές αγορές ανακάμπτουν. Το χρηματιστήριο της Πορτογαλίας έχει καλύψει σχεδόν το χαμένο έδαφος από τις απώλειες του σχεδόν 7% που υπέστη την προηγούμενη εβδομάδα. Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων της Ελλάδας, στο 10,5%, βρίσκονται στο ένα τρίτο του επιπέδου που είχαν αγγίξει πριν ένα χρόνο.
Το πρόβλημα όμως, είναι πως η λίστα των υποχρεώσεων μετά τις γερμανικές εκλογές γίνεται όλο και πιο μακρά. Η θέση της Ελλάδας παραμένει επισφαλής, όπως δήλωσαν οι πιστωτές της τρόικας – ΕΚΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Διεθνές Ταμείο- τη Δευτέρα. Η χαοτική στήριξη της Κύπρου αδιαμφισβήτητα θα πρέπει να αναθεωρηθεί. Τα προβλήματα της Πορτογαλίας μπορεί να έχουν στοιχίσει στις πιθανότητες εξόδου της χώρας από το μνημόνιο τον επόμενο χρόνο. Και το χρέος των τραπεζών της Ιρλανδίας θα πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Η ατζέντα απαιτεί, αν μη τι άλλο, μία νέα προσέγγιση από τη γερμανική κυβέρνηση (της οποίας φαίνεται πως θα ηγείται και πάλι η Άγκελα Μέρκελ). Θα είναι επίσης μία δοκιμασία για την ΕΚΤ, της οποίας η δέσμευση να πράξει «ότι χρειάζεται» υποδεικνύει συνεχιζόμενο ακτιβισμό παρά το ότι η Federal Reserve των ΗΠΑ κινείται στην αντίθετη κατεύθυνση.
Ο κίνδυνος μετάδοσης μπορεί τελικά να είναι υψηλός.
Μια δεύτερη ανάγνωση: Το παρασκήνιο για το «ψαλίδισμα» των δόσεων από το Βερολίνο
Μέχρι και τη Δευτέρα το πρωί, ακόμα και ο υπουργός οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας μιλούσε για συνολική δόση 8,1 δισ. ευρώ. Το Eurogroup την «κούρεψε» στα 6,8 δισ., ευθυγραμμίζοντάς την με τις επίσημες εκταμιεύσεις, όπως αυτές συντάχθηκαν από την τρόικα τον περασμένο Μάιο.
Τι απέγινε λοιπόν αυτό το έξτρα 1,3 δισ. ευρώ; Όπως μας ανέφερε υψηλόβαθμο στέλεχος του ΥΠΟΙΚ, η αύξηση της χρηματοδότησης προτάθηκε από την Κομισιόν προφανώς για να ξαλαφρώσει τη χώρα μας από αλλεπάλληλες ασύμφορες δημοπρασίες εντόκων γραμματίων.
Η Κομισιόν μάλιστα υιοθετούσε τον αριθμό και στα ανεπίσημα briefing της. Το ίδιο έκανε και η ελληνική πλευρά.
Όμως, το βράδυ της Δευτέρας ο Γερμανός υπουργός οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε απέρριψε την πρόταση με τη δικαιολογία ότι συνιστά αναθεώρηση του ελληνικού προγράμματος και συνεπώς θα χρειαζόταν έγκριση από την Μπούντεστανγκ, άρα δεν θα περνούσε.
Προκαλεί ερωτήματα γιατί η άρνηση του Β. Σόιμπλε δεν έγινε στο προηγούμενο Eurogroup, όταν η πρόταση ξεκίνησε να κυκλοφορεί, και προέκυψε έναν μήνα μετά. Αρμόδιοι κύκλοι του ΥΠΟΙΚ αναφέρουν ότι μόλις χθες τέθηκε επίσημα, καθώς όλο το προηγούμενο διάστημα ακουγόταν ανεπισήμως μέσα στο Eurogroup ως φήμη!
Βεβαίως, η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Το Βερολίνο έχει αποφασίσει να πάρει το παιχνίδι του ελληνικού προγράμματος πάνω του. Και να φρενάρει την όποια συζήτηση για κούρεμα που θα επιδιώξει να ανοίξει το ΔΝΤ. Η καγκελαρία, επηρεαζόμενη από διάφορες διαρροές, θεώρησε ότι η ελληνική κυβέρνηση -που εάν εξασφάλιζε τη δόση των 8,1 δισ. ευρώ δεν θα είχε πρόβλημα χρηματοδότησης μέχρι τον Φεβρουάριο του 2014- πιθανόν να επιδίωκε πρόωρες εκλογές.
Αλήθεια ή ψέματα, οι διαρροές αυτές ώθησαν τη Γερμανία να λάβει την απόφαση επιστροφής στη λογική των δόσεων με το σταγονόμετρο.
Το χρηματοδοτικό κενό, τα ANFAs και το ΔΝΤ
Μάταια η Κριστίν Λαγκάρντ προσπαθούσε να πείσει τους δημοσιογράφους ότι δεν υπάρχει θέμα δημοσιονομικού κενού στο ελληνικό πρόγραμμα. Ο Γ. Ντάισελμπλουμ ήταν πιο προσεκτικός και ανέφερε ότι δεν θα υπάρξει κενό στο «άμεσο μέλλον» και αν υπάρξει αυτό θα προκύψει μετά τα μέσα του 2014, οπότε υπάρχει χρόνος να αντιμετωπιστεί.
Οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι τον Σεπτέμβριο θα αρχίσουν τα δύσκολα και ότι η Κρ. Λαγκάρντ απλώς εννοούσε ότι εάν διαπιστωθεί πως δεν καλύπτεται χρηματοδοτικά το πρόγραμμα για το επόμενο 12μηνο (όπως ορίζουν οι κανόνες του Ταμείου) το ΔΝΤ θα απαιτήσει την ενεργοποίηση της ρήτρας όπου η Ε.Ε. θα κληθεί να καλύψει το κενό.
Υψηλόβαθμο στέλεχος του Ταμείου ανέφερε στο Euro2day.gr ότι το δημοσιονομικό κενό θα εξετάζεται ανά τρίμηνο.
Όσο για τη μετακύλιση των ελληνικών ομολόγων που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα ANFAs των κεντρικών τραπεζών, παρά το γεγονός ότι όλοι οι αξιωματούχοι προσπάθησαν επιμελώς να το καλύψουν, οι πληροφορίες λένε ότι δεν έχει κλείσει. Υπάρχουν κεντρικές τράπεζες που επιμένουν να μη συμμετέχουν και όπως φαίνεται θα πάρει μήνες μέχρι να βρεθεί οριστική λύση. Περί το τέλος του χρόνου ίσως…
Επιπροσθέτως, η κοινή -σιωπηρή- απόφαση να αναπροσαρμοστεί προς τα κάτω η εκτίμηση για τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις το 2013 από 2,6 σε 1,6 δισ. ευρώ δημιουργεί νέα τρύπα 1 δισεκατομμυρίου.
Προς το παρόν κανείς δεν συζητάει πώς θα καλυφθεί. Τον Σεπτέμβριο, όμως, θα ανοίξει και αυτό το θέμα.
Το καλό νέο που κομίζει ο κ. Στουρνάρας στην Αθήνα, πάντως, είναι ότι εντός των 10 ημερών η τρόικα θα αποφασίσει εάν ο ΦΠΑ θα μειωθεί στην εστίαση από την 1η Αυγούστου, έστω και πιλοτικά.
