Μία ημέρα μετά τη νίκη της στις βουλευτικές εκλογές στη Νορβηγία, η επικεφαλής των Συντηρητικών, Έρνα Σόλμπεργκ, άρχισε την Τρίτη επαφές με τα κεντροδεξιά κόμματα για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού, μια διαδικασία που, όπως προειδοποίησε, μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη, με δεδομένες τις διαφορές απόψεων που εκφράζονται σε πολλά θέματα.
«Όλοι έχουν καταλάβει ότι δεν μπορούν να εφαρμόσουν πλήρως το προεκλογικό πρόγραμμά τους», είπε η αποκαλούμενη και «Σιδηρά Έρνα».
«Όλοι θα διαπραγματευτούμε. Θα είναι ένα πάρε-δώσε», συνέχισε η 52χρονη εντολοδόχος πρωθυπουργός, υπενθυμίζοντας ότι θα περάσουν πέντε εβδομάδες μέχρι να αλλάξει η κυβέρνηση.
«Είναι μια διαδικασία, τίποτα δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι να κλείσουμε τη συμφωνία», κατέληξε μετά τη συνάντησή της με τους ηγέτες των άλλων τριών κομμάτων.
Τα τέσσερα κόμματα της κεντροδεξιάς, οι Συντηρητικοί, οι Φιλελεύθεροι, οι Χριστιανοδημοκράτες και το λαϊκιστικό Κόμμα της Προόδου, καταλαμβάνουν 96 από τις 169 έδρες στο κοινοβούλιο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εκλογών.
Ο απερχόμενος πρωθυπουργός και ηγέτης των Εργατικών, Γενς Στόλτενμπεργκ, αργά το βράδυ της Δευτέρας, παραδέχτηκε την ήττα του μετά από οκτώ χρόνια στην εξουσία και δήλωσε ότι θα υποβάλει την παραίτησή του μετά την κατάθεση του προϋπολογισμού του 2014, στις 14 Οκτωβρίου.
Η κ. Σόλμπεργκ, από την πλευρά της, είπε ότι η επόμενη κυβέρνηση σχεδιάζει να κάνει ορισμένες αλλαγές στον προϋπολογισμό, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα αυξήσει τους πόρους που δίνονται για την κατάρτιση των εκπαιδευτικών.
Οι Συντηρητικοί έλαβαν ποσοστό 27% και αύξησαν στις 48 τις έδρες τους στο κοινοβούλιο, ενώ οι Εργατικοί, αν και παραμένουν το μεγαλύτερο κόμμα, έχασαν 9 έδρες και έπεσαν στις 55. Οι Χριστιανοδημοκράτες, με ποσοστό 5,6%, διατήρησαν τις 10 έδρες που είχαν και στο απερχόμενο κοινοβούλιο ενώ οι Φιλελεύθεροι εκτοξεύτηκαν στις 9 έδρες, από 2 που είχαν έως τώρα.
Στους νικητές των εκλογών περιλαμβάνεται και το ξενοφοβικό Κόμμα της Προόδου της Σιβ Γένσεν, μολονότι έπεσε από την δεύτερη στην τρίτη θέση (στο 16,4% από 22,9% το 2009) και έχασε 12 έδρες από τις 41 που είχε στο Κοινοβούλιο.
Το κόμμα, που στα 40 χρόνια της ιστορίας του δεν έχει συμμετάσχει ποτέ σε κυβέρνηση, εμφανίζεται πλέον ως ο πιθανότερος κυβερνητικός εταίρος των Συντηρητικών. «Νομίζω ότι το FrP θα αποκτήσει μεγάλη επιρροή (…). Είναι το δεύτερο σε δύναμη κόμμα της Δεξιάς (…). Δεν θα στηρίξει μια κυβέρνηση εάν δεν υπάρξει συμφωνία για την εφαρμογή ενός μεγάλου μέρους του προγράμματός του», σχολίασε ο Γιοχάνες Μπεργκ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών του Όσλο.
Μέλος του Κόμματος της Προόδου ήταν για ένα διάστημα και ο ακροδεξιός εξτρεμιστής Άντερς Μπέρινγκ Μπρέιβικ, ο οποίος έχει καταδικαστεί για τις δολοφονίες 77 ανθρώπων στις επιθέσεις στο Όσλο και στην κατασκήνωση της νεολαίας του Εργατικού Κόμματος στο νησί Ουτόγια το 2011.
Τέσσερις από τους νέους που γλίτωσαν τότε από την επίθεση εξελέγησαν βουλευτές στις χθεσινές εκλογές, όπως ανακοίνωσε η εκπρόσωπος της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος, Άννε Όντεν. Συνολικά, από τους επιζώντες του Ούτεγια, 33 ήταν υποψήφιοι στις εκλογές.
