Παράνομες, αγνώστων προδιαγραφών, ποιότητας και ασφάλειας είναι δύο στις 10 φιάλες υγραερίου που κυκλοφορούν στην Ελλάδα. Δεν έχουν ελεγχθεί, ενώ συχνά οι διακινητές τις γεμίζουν πάνω από το επιτρεπτό βάρος, με ενδεχόμενο κίνδυνο έκρηξης στα χέρια των νοικοκυριών.
Σύμφωνα με τα όσα καταγγέλλει ο Σύνδεσμος των Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών, γίνονται πλημμελείς έλεγχοι από μέρους της Πολιτείας, ενώ παράλληλα το φαινόμενο αυτό βρίσκεται σε έξαρση αφού οι σόμπες υγραερίου αποτελούν μια από τις βασικές εναλλακτικές στις οποίες στρέφονται και φέτος χιλιάδες νοικοκυριά για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε θέρμανση.
Το 2012, διακινήθηκαν πανελλαδικά περίπου 4 εκατ. φιάλες υγραερίου (των 10 κιλών), εκ των οποίων το 20% ή 800.000 εκτιμάται ότι είναι παράνομες. Ο νόμιμος τζίρος ανήλθε σε 65-70 εκατ. ευρώ, και ο παράνομος σε 15-20 εκατ. ευρώ.
Παράνομα εμφιαλωτήρια
Το λαθρεμπόριο στο συγκεκριμένο χώρο οργιάζει. Από τα δεκάδες εμφιαλωτήρια που λειτουργούν παράνομα (μόνο 5-6 μεγάλα υπάρχουν στην Αττική) μέχρι τα πολλά πρατήρια υγραεριοκίνησης που δέχονται να γεμίσουν μια φιάλη χωρίς να προηγηθεί ο απαραίτητος έλεγχος για να διαπιστώσουν αν αυτή είναι ελαττωματική ή όχι. Όσο για τις τιμές μια νόμιμη φιάλη των 10 κιλών κοστίζει 20 ευρώ, όταν μια παράνομη μπορεί να τη βρει κάποιος προς 16-18 ευρώ.
Πλήθος οι παρανομίες που, σύμφωνα με τον ΣΕΕΠΕ, έχουν εντοπιστεί στην αγορά. Κυκλώματα που διαθέτουν παράνομες δεξαμενές υγραερίου γεμίζουν φιάλες επώνυμων εταιρειών (εν αγνοία τους) και τις πωλούν στην αγορά ως δικές τους. Πρατήρια υγραεριοκίνησης που πωλούν στην αντλία υγραέριο θέρμανσης ως υγραέριο κίνησης, επειδή έχει μικρότερους δασμούς. Και εταιρείες που διακινούν φιάλες χωρίς να αναγράφονται σε αυτές η επωνυμία και το σήμα τους, με αποτέλεσμα ουδείς να μπορεί να βρει τον υπεύθυνο σε περίπτωση βλάβης.
Τι προβλέπει η νομοθεσία
Όταν μια φιάλη αδειάζει, επειδή είναι ιδιοκτησία της εταιρείας που την έχει προμηθεύσει, πρέπει να επιστραφεί πίσω σε αυτήν, για να την ελέγξει, και μόνο τότε να την ξαναγεμίσει. Για την ασφάλεια μάλιστα των καταναλωτών, η νομοθεσία προβλέπει ότι οι επαναπληρούμενες φιάλες πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο καταλληλότητας μετά από 15 έτη από την πρώτη κυκλοφορία τους, και εν συνεχεία σε επανέλεγχο ανά 10 χρόνια.
Η επιβεβαίωση επανελέγχου από πιστοποιημένο εργαστήριο γίνεται με χάραξη ανάγλυφης σφραγίδας με χρονολογία επόμενου ελέγχου πάνω στη χειρολαβή της φιάλης. Την ευθύνη να ελέγχει τις ημερομηνίες έχει η εταιρεία στην οποία ανήκει η φιάλη.
Και τι συμβαίνει στην πράξη
Φυσικά, πολύ συχνά όλα αυτά στην πράξη δεν συμβαίνουν. Συνήθως ο καταναλωτής απευθύνεται σε κάποιο από τα δεκάδες πρατήρια υγραεριοκίνησης που υπάρχουν στην Ελλάδα, την ξαναγεμίζει -χωρίς να προηγηθεί ο παραμικρός έλεγχος κατά πόσο είναι ελαττωματική- με κίνδυνο να γεμίσει πάνω από το επιτρεπτό βάρος, και επομένως να εκραγεί.
