Επιπλέον οικονομική βοήθεια προς την Κύπρο, μέσω των διαρθρωτικών Ταμείων, ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, υπερψηφίζοντας σχετική έκθεση του Βέλγου ευρωβουλευτή Ζαν Λυκ Ντεάν.
Η απόφαση αποτελεί συνέχεια πρόσφατης εξαγγελίας της Κομισιόν για πιο εύκολη χρηματοδότηση κοινοτικών δράσεων σε μία χώρα που μαστίζεται από την κρίση. Από τον περασμένο Μάιο η ίδια η Κύπρος είχε διεκδικήσει αύξηση της κοινοτικής χρηματοδότησης ως μία «ανάσα» για την οικονομία της μετά την υπογραφή του μνημονίου και φαίνεται ότι το αίτημά της ικανοποιείται, τουλάχιστον εν μέρει.
Όπως δηλώνει στην Deutsche Welle η ευρωβουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού Ελένη Θεοχάρους, «δόθηκε μια επιπλέον βοήθεια προς την Κύπρο ύψους 200 εκατομμυρίων, τα 100 από αυτά θα διατεθούν από τον προϋπολογισμό του 2014. Επίσης το άλλο σημαντικό που έχουμε καταφέρει είναι να αυξηθεί το ποσοστό χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών προγραμμάτων στο 85%, από το 50% που ήταν μέχρι τώρα για την Κύπρο. Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτό μπορεί να φτάσει το 95%. Που σημαίνει ότι, παρότι δεν θα αυξηθούν τα κονδύλια, θα αυξηθεί η δυνατότητα της Κύπρου να απορροφήσει αυτά τα κονδύλια. Γιατί όταν δεν έχεις, πώς θα βάλεις για να λάβεις μέρος σε ένα πρόγραμμα;»
Αυτό που τώρα προέχει είναι η σωστή οργάνωση, ώστε να μην χαθεί ούτε ένα ευρώ, τονίζει η ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ. Γιατί μπορεί τα επίσημα στοιχεία να δείχνουν ότι η χώρα απορροφούσε εύκολα κοινοτικούς πόρους, αλλά όπως υποστηρίζει η ίδια «δυστυχώς και η Κύπρος είχε προβλήματα στην απορροφητικότητα των ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Με διάφορες αλχημείες, ας μου επιτραπεί ο όρος, εμφανιζόταν ότι ήταν μεγαλύτερο το ποσοστό. Δεν θέλω να πω, προς Θεού, ότι έγιναν παρανομίες. Απλώς εμφανιζόταν αυξημένη απορροφητικότητα, ειδικά στη διάρκεια της διακυβέρνησης Χριστόφια, ενώ στην πραγματικότητα δεν ξεπερνούσε το 45-50%».
Ικανοποίηση με βοήθεια, αγανάκτηση με τρόικα
Από την πλευρά της και η ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ Αντιγόνη Παπαδοπούλου εκφράζει την ικανοποίησή της για τη χρηματοδότηση, αλλά δεν παραλείπει να υποστηρίξει ότι, σε μεγάλο βαθμό, η σημερινή οικονομική στενότητα της Κύπρου οφείλεται σε πολιτικές λιτότητας που επιβλήθηκαν στο νησί με το πρόσφατο μνημόνιο. «Μετά την υπογραφή του μνημονίου η Κύπρος αντιμετωπίζει μία στενότητα ρευστότητας των δημοσίων οικονομικών» υπενθυμίζει η ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ. «Η κυβέρνηση κατάφερε να εξασφαλίσει μία συμφωνία για την αύξηση του ποσοστού κοινοτικής συνδρομής. Αυτό θεωρώ ότι είναι θετικό, γιατί θα δοθούν 100 εκ. το 2014 και άλλα τόσα το 2015. Πιστεύω ότι αυτό ήταν μία σωστή εξέλιξη διότι βρισκόμαστε σε πάρα πολύ δύσκολη οικονομική κατάσταση, ιδιαίτερα μετά τις άδικες αποφάσεις της 15ης Μαρτίου του Eurogroup, όταν στην περίπτωση της Κύπρου για πρώτη φορά είχε επιβληθεί κούρεμα καταθέσεων και όχι κούρεμα χρεών».
Η διαφαινόμενη ύφεση στην Κύπρο προκαλεί στρεβλώσεις στον υπολογισμό της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης, παρόμοιες με εκείνες που είχε η Ελλάδα μετά το 2009. Πιο συγκεκριμένα, από τη στιγμή που η Κομισιόν χρησιμοποιεί τα προ κρίσης στοιχεία ως κριτήριο για τον υπολογισμό του ΑΕΠ, η Κύπρος μέχρι πριν από λίγους μήνες φαινόταν να έχει υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα και άρα να δικαιούται λιγότερες επιδοτήσεις από ό,τι θα επέβαλε η σημερινή κατάσταση της οικονομίας της.
Όπως επισημαίνει η Αντιγόνη Παπαδοπούλου «δεν μπορούν να μας κατατάσσουν στις πιο πλούσιες και ανεπτυγμένες περιφέρειες, γιατί τα πράγματα έχουν αλλάξει μετά από τον Μάρτη του 2013. Αυτή τη στιγμή η Κύπρος χρειάζεται κονδύλια, χρειάζεται επανεκκίνηση της οικονομίας. Μην ξεχνάτε ότι στην Κύπρο υπάρχει τρομακτική αύξηση της ανεργίας των νέων. Τα τελευταία δεδομένα της Eurostat δείχνουν ότι από το 27,7% το 2012 είχαμε τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση σε 37,7% στην ανεργία των νέων κάτω των 30 ετών…».
Νέοι κανόνες για την πολιτική συνοχής
Η ΕΕ, και για την ελληνική και για την κυπριακή περίπτωση, ανταποκρίθηκε στο αίτημα για πρόσθετη χρηματοδότηση μέσω των διαρθρωτικών ταμείων και για διευκολύνσεις στην εκταμίευση κοινοτικών πόρων. Το ζήτημα είναι, ωστόσο, ότι φαίνεται να αλλάζει η γενικότερη φιλοσοφία για το ποιες δράσεις είναι επιλέξιμες για να ενισχυθούν στα πλαίσια των ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες για την πολιτική συνοχή που ψήφισε την Τετάρτη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η έμφαση δεν θα δίνεται πλέον στα δημόσια έργα, αλλά στην «ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας».
Χαρακτηριστική η δήλωση του Ολλανδού ευρωβουλευτή των Χριστιανοδημοκρατών Λάμπερτ φαν Νίστελροι, ο οποίος ήταν ένας εκ των εισηγητών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το ζήτημα αυτό: «Στον Νότο της Ευρώπης ήταν υπερβολικές οι επενδύσεις σε δημόσια έργα, στο τσιμέντο και στην ασφαλτο, ενώ ήταν πολύ λίγες οι επενδύσεις στην ανταγωνιστικότητα, στη γνώση και στην τεχνογνωσία. Πρέπει λοιπόν να αλλάξουμε τις προτεραιότητές μας. Γιατί σήμερα βλέπουμε δεκάδες χιλιάδες νέους ανθρώπους με υψηλή εξειδίκευση να φεύγουν από την Ισπανία ή την Πορτογαλία για παράδειγμα, αναζητώντας δουλειά σε πιο πλούσιες χώρες».
