Εκ βάθρων αλλαγή του τρόπου χρηματοδότησης του συνταξιοδοτικού συστήματος απαιτείται πριν από την κατάρρευση του το 2016, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ σχετικά με την κοινωνική ασφάλιση και τις επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού στο ασφαλιστικό σύστημα της Ελλάδας 2013-2050.
Συγκεκριμένα, το Ινστιτούτο στη μελέτη του διαπιστώνει, μεταξύ άλλων, πως η δημογραφική μεταβολή του πληθυσμού λόγω της αύξησης του προσδόκιμου ζωής και της ταυτόχρονης μείωσης των γεννήσεων (γήρανση του πληθυσμού) συμβάλλει σήμερα στην αύξηση των συνταξιοδοτικών δαπανών κατά 15%.
Ακόμη, καταλήγει στη διαπίστωση πως η παρατεταμένη και βαθιά ύφεση και η ανεργία μετατόπισαν το οριακό έτος για τα αποθεματικά των Ταμείων 10 χρόνια νωρίτερα, δηλαδή στο 2015. Όπως επισημαίνει, αν οι περικοπές των συντάξεων και η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης δεν συνοδεύονταν από τις συνθήκες και εκρηκτικής αύξησης της ανεργίας, το οριακό έτος στην εξέλιξη των αποθεματικών θα ήταν περίπου το 2025.
Το Ινστιτούτο παρατηρεί, ειδικότερα, πως η ανεργία αυξήθηκε κατά περίπου 200% σε σχέση με τα επίπεδα του 2009 (τριπλάσια σε σχέση με το 2009) και επισημαίνει πως το ανησυχητικό φαινόμενο είναι ότι εκτός από τις εκτιμήσεις του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ και διεθνείς οργανισμοί (ILO, IMF κτλ) προβλέπουν ότι η ανεργία αυτή θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα (άνω του 15%) τουλάχιστον μέχρι το 2020, φαινόμενο το οποίο θα επιβαρύνει σε μεγάλο βαθμό το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της χώρας.
Επίσης, βραδυφλεγής «βόμβα» στα θεμέλια του ασφαλιστικού είναι η γήρανση του πληθυσμού, με τις δαπάνες για συντάξεις από 230 εκατομμύρια ευρώ το 1980, να έχουν εκτιναχθεί στα 24 δισ.
Υπολογίζεται ότι το 2060 οι άνω των 65 στην χώρα μας, θα είναι διπλάσιοι σε σχέση με το 2010, όταν ο συνολικός πληθυσμός θα παραμένει σταθερός (περίπου στα 11 εκατομμύρια).
Σύμφωνα με το ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, οι δυσμενείς εξελίξεις στην βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος στην Ελλάδα αναδεικνύουν την αναγκαιότητα νέου πλαισίου χρηματοδότησης του συνταξιοδοτικού συστήματος με την ανεύρεση νέων πόρων εκτός του Κρατικού Προϋπολογισμού (αύξηση αντικειμενικών αξιών δημόσιας περιουσίας, τυχερά παιχνίδια, κερδοφορία τραπεζών και δημόσιων επιχειρήσεων, κρατικές προμήθειες, δημόσια έργα, καζίνο, κλπ. ΙΝΕ-ΓΣΕΕ/ΑΔΕΔΥ, 2010) με στόχο τη μακροχρόνια οικονομική βιωσιμότητα και κοινωνική αποτελεσματικότητα του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης.
Σημειώνεται ότι η κρατική χρηματοδότηση από 33 δισ. ευρώ το 2009 μειώθηκε στα 22,5 δισ, ενώ η μέση σύνταξη γήρατος περιορίστηκε κατά 31,5%, από τα 1.350 στα 927 ευρώ μικτά.
