Η Διεύθυνση Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης & Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών της Eurobank δημοσίευσε σήμερα τη νέα έκδοση του περιοδικού της δελτίου Greece Macro Monitor με τίτλο «Καταθέσεις, δανειοδοτήσεις και ΑΕΠ: προϋποθέσεις για ταχύτερη επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς μεταβολής των τραπεζικών πιστώσεων».
Την συγγραφή της έκθεσης επιμελήθηκε ο Δρ. Πλάτων Μονοκρούσος, Επικεφαλής της Διεύθυνσης Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης & Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών, ενώ στην συγγραφή της έχει συμβάλει ο κ. Τάσος Ιωαννίδης, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής, Επικεφαλής Γενικής Διεύθυνσης Global Markets & Treasury της Eurobank.
H μελέτη αποτελεί επικαιροποίηση παλαιότερης εμπειρικής έρευνας για την σχέση τραπεζικών καταθέσεων, τραπεζικών πιστώσεων και Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος στην Ελλάδα και σε έντεκα άλλες χώρες της Ευρωζώνης, για τις οποίες υπάρχουν επαρκή στοιχεία (Π. Μονοκρούσος και Δ. Θωμάκος “Μηχανισμός μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής και τραπεζικός δανεισμός σε Ελλάδα και Ευρωζώνη”, Eurobank Research Ιούνιος 2013).
Χρησιμοποιεί δύο διαφορετικές εμπειρικές μεθοδολογίες για να επιβεβαιώσει και να αναδείξει το σημαντικό ρόλο του τραπεζικού συστήματος στην εύρυθμη λειτουργία του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής, εξάγοντας, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα συμπεράσματα:
* Το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την παροχή τραπεζικών πιστώσεων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, ενώ ο ρυθμός μεταβολής των πιστώσεων έχει σημαντικό (και μετρήσιμο) αντίκτυπο στο ρυθμό μεταβολής του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος (ΑΕΠ).
* Στην περίπτωση της Ελλάδας, οι εκτιμήσεις της παρούσας μελέτης υποδηλώνουν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: α) μια αύξηση κατά 1 ποσοστιαία μονάδα στον ετήσιο ρυθμό μεταβολής των τραπεζικών πιστώσεων προς τις εγχώριες επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά μπορεί να οδηγήσει σε σωρευτική αύξηση του πραγματικού ρυθμού μεταβολής του ΑΕΠ της χώρας μεταξύ 0,2 και 0,47 ποσοστιαίων μονάδων (πάνω από τον αντίστοιχο μέσο των χωρών του υπό εξέταση δείγματος) σε χρονικό ορίζοντα ενός έτους, β) η μείωση του μέσου επιτοκίου των τραπεζικών δανείων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά κατά 1 ποσοστιαία μονάδα μπορεί να ενισχύσει τον πραγματικό ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ της χώρας κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες σωρευτικά σε διάστημα ενός έτους (και αντίστροφα).
Οι κυριότερες (δυνητικές) επιπτώσεις των ανωτέρω συμπερασμάτων για την χάραξη της νομισματικής πολιτικής και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας είναι οι ακόλουθες:
Οι εξελίξεις στις αγορές τραπεζικών πιστώσεων στις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής αναφορικά με τη χάραξη της νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν την καθοριστική σημασία του συνολικού ύψους και κόστους των τραπεζικών καταθέσεων αναφορικά με τη δυνατότητα χορήγησης τραπεζικών πιστώσεων προς την πραγματική οικονομία, η συνέχιση της διαδικασίας αποκλιμάκωσης των επιτοκίων των τραπεζικών καταθέσεων στην Ελλάδα από τα τρέχοντα (ακόμα υψηλά) επίπεδα θα μπορούσε να έχει θετική επίδραση στο ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ της χώρας, στο βαθμό που αυτή θα μπορούσε να συμπαρασύρει πτωτικά τα επιτόκια των τραπεζικών δανείων.
Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος ανακεφαλαιοποίησης του τραπεζικού συστήματος η συνεχιζόμενη εξομάλυνση των εγχώριων νομισματικών συνθηκών αναμένεται να οδηγήσει σε σταδιακή βελτίωση του ρυθμού μεταβολής των τραπεζικών πιστώσεων προς την πραγματική οικονομία. Υπό ορισμένες προϋποθέσεις, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής του συνολικού υπολοίπου των τραπεζικών δανείων προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά της Ελλάδας θα μπορούσε να μεταβεί σε θετική περιοχή από το 2015 και εντεύθεν.
