Αυξημένη αισιοδοξία εμφανίζει η Τράπεζα Πειραιώς
Στα τέλη του 2011 υποστηρίζαμε ότι ένας από τους λόγους της βαθύτερης του αναμενόμενου συρρίκνωσης ήταν η καθολική έλλειψη μακροοικονομικών (τόσο δημοσιονομικών όσο και νομισματικών) πολιτικών, οι οποίες θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως αντίβαρο στα περιοριστικά μέτρα του μνημονίου, αναφέρει η Τράπεζα Πειραιώς.
Μέτρα όπως η ανεμπόδιστη λειτουργία των αυτόματων σταθεροποιητών και τόνωσης των δημοσίων επενδύσεων (από πλευράς δημοσιονομικής πολιτικής) και μείωσης του κόστους χρήματος (από πλευράς νομισματικής πολιτικής) θα μπορούσαν να είχαν αμβλύνει την ένταση και μειώσει την διάρκεια της κρίσης. Αναπόφευκτα λοιπόν το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 7,1% το 2011, κατά 6,4% το 2012 και κατά 3,8% (εκτίμηση) το 2013.
Ωστόσο, παρατηρούμε σοβαρές ενδείξεις ότι μετά την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος το 2013 και την ανακεφαλαιοποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος κάποιοι βαθμοί ελευθερίας αρχίζουν και επανέρχονται στην άσκηση οικονομικής πολιτικής.
Πιο συγκεκριμένα:
• Παρά το γεγονός ότι και το 2014 η δημοσιονομική πολιτική θα παραμείνει περιοριστική, η αρνητική επίδραση των φορολογικών μέτρων (όπως την προσεγγίζουμε ως τη μεταβολή στο κυκλικά προσαρμοσμένο έλλειμμα) θα είναι μικρότερης έντασης το 2014.
• Παρά το γεγονός ότι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα είναι οριακά μειωμένο το 2014, η επανεκκίνηση των μεγάλων οδικών αξόνων και η αυξημένη χρηματοδότηση από ελληνικές τράπεζες και ΕΤΕπ θα δώσει ώθηση στην δημόσια επενδυτική δραστηριότητα.
• Η υλοποίηση μιας σειράς δράσεων για την τόνωση της απασχόλησης, μία εκ των οποίων αφορά στο πρόγραμμα εισόδου 45.000 ανέργων νέων στην αγορά εργασίας θα βοηθήσει στην ανάσχεση της ανοδικής πορείας του ποσοστού ανεργίας.
• Ο κατακερματισμός της νομισματικής πολιτικής ο οποίος έχει κύρια έκφανση του το γεγονός ότι τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια της ΕΚΤ δεν μεταφράζονται σε μείωση του κόστους χρήματος στις οικονομίες της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας και κυρίως στην Ελλάδα, δείχνει κάποια δειλά σημάδια υποχώρησης. Το ύψος πάντως των πραγματικών επιτοκίων στην Ελλάδα παραμένει σε τόσο υψηλά επίπεδα που ακυρώνουν κάθε επενδυτική προσπάθεια του ιδιωτικού τομέα, χωρίς αυτό να έχει οδηγήσει στη λήψη διορθωτικών μέτρων από πλευράς ΕΚΤ και ΤτΕ.
2014: Μηδενισμός της Ύφεσης
Mε βάση τις προβλέψεις μας το 2014 η ύφεση θα μηδενιστεί (0% μεταβολή του ΑΕΠ) μετά από ύφεση κατά 3,8% το 2013. Σε γενικές γραμμές η σύνθεση της οικονομικής δραστηριότητας δεν πρόκειται να αλλάξει αλλά θα περιοριστούν ακόμα περισσότερο οι ρυθμοί συρρίκνωσης της εσωτερικής ζήτησης. Η κατανάλωση και οι επενδύσεις (Ακαθάριστος Σχηματισμός Παγίου Κεφαλαίου) θα κινηθούν πτωτικά αλλά με μειούμενο ρυθμό και η πτώση τους θα αντισταθμιστεί εν μέρει από τη βελτίωση του εξωτερικού ισοζυγίου.
Θα πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι η προσπάθεια της ελληνικής οικονομίας να καταγράψει αρνητικό πρόσημο «υπονομεύεται» από τη σημαντική αρνητική δυναμική (negative carry-over) την οποία υπολογίζουμε σε -2,6% για το 2014.
Βασικοί Παράγοντες Κινδύνου
Από οικονομικής πλευράς ο βασικός κίνδυνος για το μηδενισμό της ύφεσης συνδέεται με την πορεία της κατανάλωσης.
Με το λόγο αποταμίευσης να κινείται στο -6% του διαθέσιμου εισοδήματος ήδη από το 2012, τα ελληνικά νοικοκυριά είναι ξεκάθαρο ότι χρησιμοποιούν μέρος της περιουσίας τους (και κυρίως των καταθέσεων τους) για να διατηρήσουν το βιοτικό επίπεδο των παρελθόντων ετών. Δεδομένου ότι η κατανάλωση αποτελεί το 70% του ΑΕΠ, μια μεγαλύτερη της αναμενόμενης πτώσης της καταναλωτικής δαπάνης θα συμπαρασύρει το ΑΕΠ σε αρνητικό πρόσημο.
Δεν θα πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι η τελευταία βελόνα είναι αυτή που σπάει πάντα την πλάτη της καμήλας, αναφέρει χαρακτηριστικά η Πειραιώς.
