«Χείρα βοηθείας» από την Ουάσιγκτον ζητεί η Αθήνα
Τον Ιούλιο θα έρθουν τα 400 εκατ.
«Διάβημα» για τη γραφειοκρατική μέγγενη των Βρυξελλών
Το τριπλό “stress test” της Socar και οι εγγυήσεις Σαμαρά σε Αμπντουλάγιεφ
Στο μικροσκόπιο της Μόσχας οι εξελίξεις για την υπόθεση
Αμερικανική «χείρα βοηθείας» αναζητεί η κυβέρνηση προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες έγκρισης από την Κομισιόν του deal για την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ.
Διπλωματικές πηγές από την Ουάσιγκτον αναφέρουν ότι λίγα 24ωρα μετά την πανηγυρική τελετή υπογραφής της συμφωνίας για τη μεταβίβαση του 66% των μετοχών στη Socar η ελληνική πλευρά διερεύνησε την πιθανότητα να υπάρξει αμερικανική παρέμβαση προς τα ανώτατα κλιμάκια της Κομισιόν, με διπλό στόχο.
Αφενός να μην δημιουργηθεί πρόβλημα κατά τα διαδοχικά… «stress tests» στα οποία θα υποβληθεί το επόμενο διάστημα το Αζερμπαϊτζάν και η κρατική εταιρία φυσικού αερίου και αφετέρου οι διαδικασίες να τρέξουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα, καθώς με τα σημερινά δεδομένα θα απαιτηθεί τουλάχιστον ένα εξάμηνο για την ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων που θέτει η γραφειοκρατία των Βρυξελλών.
Στην ανάγκη «συνδρομής» της Ουάσιγκτον κατέληξε, σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική πλευρά μετά και τα αποτελέσματα των συνομιλιών με τον «σκληρό» Επίτροπο Ενέργειας Γκίντερ Έτινγκερ κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, αλλά και από όσα έχουν εισπράξει μέχρι τώρα οι Έλληνες αξιωματούχοι κατά τις επαφές τους για το θέμα, την ώρα που ο πρόεδρος της Socar Ρ. Αμπντουλάγιεφ ζήτησε και έλαβε τη διαβεβαίωση του Α. Σαμαρά ότι όλα θα κυλήσουν ομαλά.
Ο «κοινός στόχος»
Αν και το αίτημα έχει άτυπο χαρακτήρα, όπως και η όποια αμερικανική παρέμβαση, εν τούτοις εδράζεται στο ισχυρότατο ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον για την δυναμική είσοδο του Αζερμπαϊτζάν στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη, με απώτερο στόχο την ανάδειξή του σε εναλλακτική πηγή τροφοδοσίας της γηραιάς ηπείρου και τη μείωση της εξάρτησής της από το ρωσικό φυσικό αέριο. Στο πλαίσιο αυτό, στρατηγικό ρόλο παίζει ο αγωγός ΤΑΡ, που θα κάνει πραγματικότητα τον περίφημο Νότιο Διάδρομο, αλλά άμεσα συναρτώμενη με αυτόν, ως σημαντική παράμετρος για την «εισβολή» των Αζέρων στο ευρωπαϊκό σκηνικό, θεωρείται η πρόσβαση και ο έλεγχος κρίσιμων ενεργειακών υποδομών, όπως ο ΔΕΣΦΑ.
Επί της ουσίας, στην προοπτική αυτή υπάρχει απόλυτη ταύτιση μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ καθώς στρατηγικός στόχος και της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής είναι η δραστική απεξάρτηση από τους Ρώσους, με τους οποίους ήδη οι σχέσεις με την Κομισιόν βρίσκονται στο «κόκκινο» μετά τη γνωστή έρευνα σε βάρος της Gazprom.
«Αντίπαλος» όμως σε αυτή την «κοινή προσπάθεια» στέκεται η αυστηρή κοινοτική νομοθεσία που καθιστά την πώληση του ΔΕΣΦΑ δύσκολο σταυρόλεξο, καθώς είναι η πρώτη φορά που διαχειριστής συστήματος κράτους-μέλους περνάει στον έλεγχο τρίτης χώρας. Όπως διαμήνυσε ο Έτινγκερ, αλλά και όπως είχε δηλωθεί στη Deal από εκπρόσωπο της Επιτροπής Ενέργειας, απαιτείται η πλήρης προσαρμογή της Socar στους όρους του τρίτου ενεργειακού πακέτου που σημαίνει μια σειρά χρονοβόρων διαδικασιών.
Που ξεκινούν από την υπογραφή διακυβερνητικής συμφωνίας μεταξύ Ε.Ε.-Αζερμπαϊτζάν και περιλαμβάνουν το τριπλό τεστάρισμα της Socar από την Επιτροπή Ενέργειας, την Επιτροπή Ανταγωνισμού και τον ανεξάρτητο ευρωπαίο διαχειριστή των συστημάτων μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου (ACER).
Και αυτό γιατί πρέπει να πιστοποιηθεί ότι η καθετοποιημένη εταιρία δεν θα μπορεί να ασκεί ταυτόχρονα με το ρόλο του ανεξάρτητου διαχειριστή του συστήματος, προμήθεια και εμπορία στην ελληνική και ευρωπαϊκή αγορά.
Η Μόσχα
Αυτό ναι μεν διαφοροποιεί το άμεσο business plan των Αζέρων για την Ελλάδα, αλλά μελλοντικά, με τη λειτουργία του ΤΑΡ, η Socar, που είναι από τους βασικούς μετόχους του αγωγού, θα ασκεί και προμήθεια και εμπορία προς Ελλάδα και Ευρώπη.
Όλες οι εξελίξεις γύρω από την υπόθεση βρίσκονται κάτω από το «μικροσκόπιο» της Μόσχας που ενημερώνεται σε «ανοιχτή γραμμή» αναμένοντας και το παραμικρό στραβοπάτημα της Κομισιόν προκειμένου να αντλήσει επιχειρήματα για την υπόθεση της Gazprom, καθώς είναι γνωστό ότι οι αυστηροί όροι του 3ου ενεργειακού πακέτου τέθηκαν με στόχο την ανακοπή της ρωσικής ενεργειακής «εισβολής» προς τη Δύση.
Απάντηση «συνδιοίκησης» στο μεσοδιάστημα – Αρχίζει ο μαραθώνιος των εγκρίσεων
Μπορεί η πανηγυρική υπογραφή για την μεταβίβαση του 66% των μετοχών του ΔΕΣΦΑ στη Socar, την προηγούμενη βδομάδα, να σκόρπισε χαμόγελα, αλλά αυτά αποδεικνύονται εκ των πραγμάτων προσωρινά, ενόψει του μαραθωνίου για το ξεπέρασμα των σκοπέλων που βάζει η Κομισιόν για την ουσιαστική ολοκλήρωση του deal.
Με την έλευση στην Αθήνα του προέδρου της Socar Ρ. Αμπντουλάγιεφ και την υπογραφή της συμφωνίας οριστικοποιήθηκε η πρόθεση του Μπακού να «επιμείνει ελληνικά», αλλά αυτό ήταν μόνο το πρώτο στάδιο μιας μακράς πορείας μέχρι να αποκτήσει τον έλεγχο του ΔΕΣΦΑ και η ελληνική πλευρά να εισπράξει το πολυπόθητο τίμημα των 400 εκ. ευρώ, καθώς όλα βρίσκονται υπό την αίρεση της χορήγησης των απαραίτητων εγκρίσεων σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Από τα 400 εκ. τα 212 εκατ. θα πάνε στα ταμεία των ΕΛΠΕ που πωλούν το ποσοστό 35% που κατέχουν στον ΔΕΣΦΑ και τα υπόλοιπα 188 εκ. στο ΤΑΙΠΕΔ για το 31% από το ποσοστό του Δημοσίου, το οποίο, ωστόσο, θα διατηρήσει το 34%, ελέγχοντας την καταστατική μειοψηφία. Πάντως, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, από πλευράς Socar πύκνωσαν οι απαιτήσεις της με στόχο να αποκτήσει την ουσιαστική συνδιοίκηση στην εταιρία για το μεσοδιάστημα μέχρι την ολοκλήρωση της συναλλαγής, κάτι που τέθηκε και από τον Ρ. Αμπντουλάγιεφ και εκτιμάται ότι αποτυπώνεται και στη συμφωνία μετόχων (SHA).
Το θετικό είναι η πρόθεση των Αζέρων να ρίξουν επιπλέον κεφάλαια για τον εκσυγχρονισμό του δικτύου και των υποδομών του ΔΕΣΦΑ, καθώς, όπως βγαίνει από όσα είπε ο Αμπντουλάγιεφ δημόσια, αλλά και στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις, η Socar βλέπει τον ΔΕΣΦΑ ως βάση για την επέκταση στα Βαλκάνια και την Ευρώπη.
Το ερώτημα, ωστόσο, που βάζουν παράγοντες της αγοράς είναι κατά πόσο, μετά τους περιορισμούς που θα επιβάλλει η Κομισιόν, θα είναι εφικτή η υλοποίηση μιας τέτοιας στρατηγικής.
