Την επιβολή προσωρινών μέτρων, όπως τη θέσπιση μεγαλύτερων εισφορών από τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, σχεδιάζει η πορτογαλική κυβέρνηση, προκειμένου να αντισταθμίσει τα απολεσθέντα προσδοκώμενα έσοδα από την επιβολή περικοπών στις συντάξεις του δημοσίου που απέρριψε ως αντισυνταγματικές το Συνταγματικό Δικαστήριο τον περασμένο μήνα.
Η απόρριψη των περικοπών των συντάξεων από το δικαστήριο αποτέλεσε άλλο ένα πλήγμα στα σχέδια της κεντροδεξιάς κυβέρνησης να μειώσει τις κρατικές δαπάνες στο πλαίσιο των υποχρεώσεών της βάσει του μνημονίου δανεισμού που έχει συνάψει με την τρόικα των πιστωτών.
Η εξέλιξη αυτή μπορεί να περιπλέξει την προσπάθεια της χώρας να βγει από το μνημόνιο περί τα μέσα του 2014.
Ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Λουίς Μαρκές Γκέντες δήλωσε μετά το υπουργικό συμβούλιο που διεξήχθη αργά χθες βράδυ ότι «προκειμένου να μην γίνουν παραχωρήσεις σε ό,τι αφορά τους δημοσιονομικούς στόχους του 2014, είμαστε αναγκασμένοι να λάβουμε μεταβατικά μέτρα ωσότου βρεθεί ένα μέτρο μεγαλύτερης διάρκειας».
Οι περικοπές οι οποίες ακυρώθηκαν από το Συνταγματικό Δικαστήριο (ΣΔ) θα εξοικονομούσαν στο πορτογαλικό δημόσιο περίπου 380 εκατ. ευρώ φέτος, ή περίπου το 10% του συνολικού ποσού που προβλέπεται να εξοικονομηθεί το 2014, δημοσιονομικό έτος κατά το οποίο η κεντροδεξιά κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στην τρόικα να μειώσει το έλλειμμα στο 4% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της Πορτογαλίας, από κατ’ εκτίμηση 5,5% του ΑΕΠ το 2013.
Τα υπό εξέταση νέα προσωρινά μέτρα θα μπορούσαν να συμπεριλάβουν την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων του δημοσίου τομέα από το σημερινό επίπεδο (2,5% των μηνιαίων μισθών τους), είπε ο Μαρκές Γκέντες.
Επιπλέον, επισήμανε πως εξετάζεται η επιβολή εκ νέου μιας «έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης», ένα τέλος επί των συντάξεων που είχε θεσπιστεί πέρυσι και η διεύρυνση του μέτρου αυτού.
Η εισφορά αλληλεγγύης σήμερα κυμαίνεται από 3,5% ως 10% κι εφαρμόζεται στις συντάξεις που αρχίζουν από τα 1.350 μηνιαίως τόσο στους συνταξιούχους του δημοσίου όσο και σε αυτούς του ιδιωτικού τομέα. Η κυβέρνηση σχεδιάζει να εφαρμόσει το μέτρο αυτό σε περισσότερες κατηγορίες συνταξιούχων.
Τα μέτρα αυτά δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί. Η θέσπισή τους θα χρειαστεί την έγκριση της βουλής, όπου πάντως η κεντροδεξιά κυβέρνηση του πρωθυπουργού Πέδρο Πάσος Κοέλιο απολαύει μιας άνετης πλειοψηφίας.
Το Δικαστήριο, το οποίο είχε απορρίψει διάφορα μέτρα λιτότητας, είχε παρ’ όλ’ αυτά κρίνει πέρυσι νόμιμη την επιβολή της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης και κυβερνητικά στελέχη δηλώνουν ότι δεν αναμένουν να υπάρξουν νομικά προβλήματα με τα προσωρινά μέτρα.
Το Δικαστήριο πάντως αναμένεται να εξετάσει ορισμένα ακόμη από τα μέτρα που συμπεριελήφθησαν στον έντονα διαμφισβητούμενο προϋπολογισμό —ιδίως τις περικοπές στους μισθούς του δημοσίου—, καθώς η αριστερή αντιπολίτευση και τα συνδικάτα δεσμεύονται ότι θα προσφύγουν εναντίον τους.
Η κυβέρνηση από την πλευρά της εξασφάλισε υποστήριξη από την προεδρία χθες, όταν ο πρόεδρος Ανίμπαλ Καβάκο Σίλβα ανακοίνωσε πως έλαβε νομική κρίση η οποία καταδεικνύει πως ο προϋπολογισμός του 2014 συμμορφώνεται προς το Σύνταγμα και άφησε να εννοηθεί ότι δεν θα τον υποβάλει προς εξέταση στο ΣΔ, όπως είχε κάνει πέρυσι.