Η εκλογή Τραμπ αυξάνει την πίεση στην προβληματική οικονομία της Γηραιάς Ηπείρου και αναδεικνύει το πόσο απροετοίμαστη και δίχως μηχανισμούς διαχείρισης κρίσεων είναι η Κομισιόν.
ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΓΕΛΑΝΤΑΛΙ
Η αναταραχή στις αγορές, μία μέρα μετά τις δηλώσεις Τραμπ πως θα προχωρήσει στην επιβολή δασμών σε Καναδά, Κίνα και Μεξικό, θεωρήθηκε από τους αναλυτές προοίμιο όσων πιθανότατα θα ακολουθήσουν μετά την ορκωμοσία του νέου προέδρου των ΗΠΑ, στις 20 Ιανουαρίου. Σχεδόν ανακλαστικές η ανατίμηση του αμερικανικού δολαρίου, η αύξηση της απόδοσης του 10ετούς ομολόγου των ΗΠΑ, η ισχυρή διόρθωση μετοχών σε χρηματιστήρια οικονομιών-χωρών που προεξοφλείται ότι θα πληγούν.
Αμεσος ο αντίκτυπος στην Ευρώπη, με τον δείκτη EuroStoxx να υποχωρεί, τις μετοχές των αυτοκινητοβιομηχανιών Daimler Truck, Stellantis, Iveco, Volvo και Renaut να διορθώνουν και τις εκροές από ευρωπαϊκά assets να εντείνονται με προορισμό κυρίως την αμερικανική αγορά. Το γεγονός πως στις ευρωπαϊκές αγορές οι πωλητές ενεργοποιήθηκαν άμεσα και χωρίς να έχουν αναφερθεί από τον Τραμπ, απλώς επιβεβαίωσε το πόσο ευάλωτη είναι η γηραιά ήπειρος έναντι των ΗΠΑ, απόρροια σε μεγάλο βαθμό του τρόπου λειτουργίας της ίδιας και των κεντρικών οργάνων της. Εντελώς απροετοίμαστη η… ελίτ στις Βρυξέλλες, δίχως ενιαία γραμμή και χωρίς αποτελεσματικούς μηχανισμούς διαχείρισης κρίσεων, η Κομισιόν είναι ο μοιραίος πρωταγωνιστής της κατάστασης.
Σε κάπως διαφορετική γραμμή στη Φρανκφούρτη, καθώς στα κεντρικά της ΕΚΤ έχει σημάνει συναγερμός, με τους κεντρικούς τραπεζίτες Γερμανίας – Γαλλίας να επιχειρούν να διασώσουν ό,τι γίνεται. Ενδεικτικό γεγονός, η δραματική (προ)ειδοποίηση των διοικητών Bundesbank Joachim Nagel και Banque de France Villeroy de Galhau πως η ευρωπαϊκή οικονομία κινδυνεύει από την πολιτική παράλυση. Με (κοινό) άρθρο που δημοσιεύτηκε στη «Frankfurter Allgemeine Zeitung» και τη «Le Monde», υποστηρίζοντας πως η εκλογή Τραμπ αυξάνει την πίεση στην προβληματική οικονομία της Ευρώπης. Θα πρέπει να εκληφθεί ως κάλεσμα αφύπνισης ή ως τελευταία προειδοποίηση προς τα κέντρα (κυρίως Βρυξέλλες) για αλλαγή πορείας κατά 180 μοίρες, ειδάλλως. Ηταν η πρώτη έπειτα από καιρό έκκληση από κοινού Βερολίνου – Παρισιού, σχεδόν παράλληλα, με τις διαδοχικές προειδοποιήσεις της Κριστίν Λαγκάρντ για ενδεχόμενο κίνδυνο νέας κρίσης χρέους και επίσπευση ενοποίησης των κεφαλαιαγορών. Επίσης, η αναφορά του Francois Villeroy de Galhau στην αναζωπύρωση του προστατευτισμού που αναμένεται μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο θα σημάνει πιθανότατα περισσότερο πληθωρισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες και λιγότερη ανάπτυξη παντού. Είχε προηγηθεί στη Βαρσοβία η συνάντηση ΥΠΕΞ των πέντε ισχυρότερων χωρών της Ε.Ε. (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία και Πολωνία) συν του Ηνωμένου Βασιλείου. Θέμα των επαφών, η κλιμάκωση στο μέτωπο της Ουκρανίας και ο μονόδρομος των επενδύσεων στον αμυντικό – εξοπλιστικό κλάδο. Με τον Πολωνό να θεωρεί εκ των ων ουκ άνευ την κοινή διαχείριση του θέματος, μέσω της έκδοσης «ενιαίου χρέους» (ευρω-ομολόγου) για τη χρηματοδότηση τόσο κοστοβόρων επενδύσεων. Το ενδιαφέρον; Με την πρόταση συναίνεσε ο Γερμανός ομόλογός του. Με την προοπτική της αλλαγής πολιτικού σκηνικού στη Γερμανία, ο Φρίντριχ Μερτς σε ομιλία του στην Μπούντεσταγκ αναφέρθηκε στην ανάγκη αναθεώρησης του συνταγματικού κανόνα για το φρένο χρέους προς όφελος επενδύσεων σε κρίσιμες επενδύσεις, για τις οποίες χρειάζεται επιπλέον κρατικός δανεισμός, πέραν του 0,35% του ΑΕΠ, όπως προβλέπει σήμερα ο συνταγματικός κανόνας.
Ο επικεφαλής του CDU/CSU και μακράν πρώτος (δημοσκοπικά) για τις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου 2025 επανέλαβε ακριβώς τα ίδια μία μέρα αργότερα, στο οικονομικό συνέδριο της Süddeutsche Zeitung.
ΕΚΤ: Αναγκασμένη να προχωρήσει σε μείωση επιτοκίων
Εξελίξεις που υποχρεώνουν την ΕΚΤ να ακολουθήσει επιθετική πολιτική καταρχήν σε ό,τι αφορά τα επιτόκια. Το μέλος της ΕΚΤ Μάριο Σεντένο έχει αναφερθεί στο «ουδέτερο επιτόκιο», δηλαδή κατά 1,25%-1,50% χαμηλότερα από το τρέχον. Προφανώς στη Φρανκφούρτη έχουν ως βασικό σενάριο αυτό που θέλει την ευρωπαϊκή οικονομία να υποχωρεί σε ύφεση, συνέπεια και του εκρηκτικού ενεργειακού προβλήματος. Γνωρίζουν, δε, πολύ καλά ότι με τα υφιστάμενα κόστη χρήματος/δανεισμού δεν είναι εφικτή επί μακρόν η χρηματοδότηση του κρατικού και του ιδιωτικού χρέους. Πρακτικά, μονόδρομος η μείωση επιτοκίων, ακόμη και 50 μ.β. στη συνεδρίαση της 12ης Δεκεμβρίου (την 30ή Ιανουαρίου, η πρώτη του 2025), με ό,τι αυτό θα σημαίνει για την περαιτέρω διολίσθηση του ευρώ χαμηλότερα και του 1,04 δολαρίου.
Ωστόσο, στο συγκεκριμένο ελλοχεύει η παράμετρος κίνδυνος από την παρουσία των hedge funds, που έχουν τεράστια έκθεση μόχλευσης σε futures επιτοκίων. Αστρονομικό το «ποσό» των 600 τρισ. δολ., που με νέο Secretary of the Treasury στις ΗΠΑ τον Scott Kenneth Homer Bessent «το μαχαίρι και το καρπούζι» είναι στα χέρια των vulture funds. Ποιος είναι ο νέος υπουργός Οικονομικών του Τραμπ; Ο 62χρόνος hedge funder, με προϋπηρεσία σε Brown Brothers Harriman, Kynikos Associates (του Jim Chanos), Soros Fund Management. Το ενδιαφέρον; Ο Ομηρος (Homer) το 2015 ιδρύει με τον Michael Germino το Key Square Group, που «χρησιμοποιεί» εκτός από μαθηματικά και γεωπολιτικά μοντέλα για μακρο-ανάλυση των αγορών.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 29/11/2024)