Καθώς η εποχή της πιστωτικής επέκτασης πλησιάζει στο τέλος της, οι επενδυτές δεν θα πρέπει να αποκλείουν την πιθανότητα επιστροφής σε καθεστώς ύφεσης, σημειώνει η Saxo Bank, στην τριμηνιαία έκθεση με τις εκτιμήσεις της για την πορεία των παγκόσμιων αγορών, αλλά και τις βασικές επενδυτικές προτάσεις της για το Γ’ τρίμηνο του 2017.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΛΗΣΙΑΖΕΙ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΑ ΕΔΩ
Μετά από 10 χρόνια πειραματισμού σε επίπεδο νομισματικής πολιτικής, η πίστωση στις παγκόσμιες αγορές αρχίζει να μειώνεται. Με πρωτοπόρο την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) και τις αυξήσεις επιτοκίων που εφαρμόζει σταδιακά, οι κεντρικές τράπεζες σε ολόκληρο τον κόσμο αναζητούν πιθανές διεξόδους από τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης (Τράπεζα της Ιαπωνίας) ή ξεκινούν συζητήσεις περί περιορισμού (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα). Παράλληλα, ο ρυθμός αύξησης της πίστωσης αποκτά αρνητικό πρόσημο.
Η βασική πρόταση στην οικονομική και τη νομισματική πολιτική μετά τα χαμηλά του 2008 ήταν η πιστωτική επέκταση. Ωστόσο, καθώς ξεκινά το Γ’ τρίμηνο του 2017, ο συνδυασμός αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής, με παράλληλη μείωση του δείκτη μεταβολής χρηματοδότησης (credit impulse) κυρίως σε ΗΠΑ και Κίνα, και η έλλειψη νέων μεταρρυθμίσεων και φοροαπαλλαγών καθιστούν ουσιαστική την πιθανότητα μιας σημαντικής επιβράδυνσης έως τα τέλη του έτους.
Σχολιάζοντας την τριμηνιαία έκθεση, ο Steen Jakobsen, Επικεφαλής Οικονομολόγος και Επικεφαλής Επενδύσεων της Saxo Bank, αναφέρει: «Αν και εκτιμούμε την πιθανότητα μιας παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης στο 60%, αξίζει να σημειώσουμε ότι από τη δεκαετία του 1920, το κόστος ύφεσης για τους επενδυτές διαμορφώνεται κατά μέσο όρο στο 33%. Δεδομένου ότι την τελευταία 10ετία η πίστωση αποτέλεσε το μόνο εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε για την τόνωση της οικονομίας, οι επενδυτές θα πρέπει να προσέξουν κάθε μεταβολή στην τιμή του χρήματος (αυξάνεται), στο ποσοστό χρηματοδότησης ή credit impulse (μειώνεται) και στην αξία της ενέργειας (μειώνεται), ώστε να κατανοήσουν την κατεύθυνση της παγκόσμιας οικονομίας. Με τον κίνδυνο ύφεσης να αυξάνεται, αναμένουμε ότι ο κύκλος αύξησης των επιτοκίων θα κλείσει και ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί. Αυτό θα οδηγήσει σε υπεραποδόσεις στα προϊόντα σταθερού εισοδήματος και στον χρυσό, και σε ορισμένο κίνδυνο για τις μετοχές».
ΕΥΡΩΠΗ: ΜΕΧΡΙ ΣΤΙΓΜΗΣ, ΟΛΑ ΚΑΛΑ.
Ο χαμηλότερος πολιτικός κίνδυνος και η θετική οικονομική επίδοση στην Ευρωζώνη έχουν προκαλέσει ένα σοκ αποκατάστασης της εμπιστοσύνης, που έχει επιφέρει αυξημένες εισροές κεφαλαίου στην περιοχή. Η επιστροφή των επενδυτών στα ευρωπαϊκά περιουσιακά στοιχεία μπορεί επίσης να εξηγηθεί από τον φόβο μιας διόρθωσης στην αμερικανική αγορά. Ωστόσο, η ανάκαμψη των κεφαλαιουχικών δαπανών δεν αποτελεί ακόμα βεβαιότητα, αφού οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να περιμένουν περαιτέρω στοιχεία για την κατεύθυνση της παγκόσμιας οικονομίας.
Ο Christopher Dembik, Επικεφαλής Μακροοικονομικής Ανάλυσης στη Saxo Bank, αναφέρει: «Παρά την κυρίαρχη αισιοδοξία στην Ευρωζώνη, οι αγορές δεν πιστεύουν ότι οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να πετύχουν αποτελέσματα στα ζητήματα του πληθωρισμού και των μισθών. Ως εκ τούτου, η ΕΚΤ είναι αρκετά πιθανό να δυσκολευτεί να προχωρήσει στην ανακοίνωση περί περιορισμού (tapering) τον Σεπτέμβριο. Αυτό αποτελεί άλλη μια απόδειξη ότι η οικονομική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη παραμένει εύθραυστη. Για τους επενδυτές, το ουσιαστικό ερώτημα είναι για πόσο χρόνο η Ευρωζώνη θα καταφέρει να αντισταθεί στην παγκόσμια μείωση του δείκτη μεταβολής της χρηματοδότησης (credit impulse), καθώς και αν θα μπορέσει να μετατρέψει την τρέχουσα αισιοδοξία σε απτά οφέλη ανάπτυξης, προκειμένου να εμποδίσει τη διακοπή της ευρωπαϊκής ανάκαμψης από την ολοκλήρωση του κύκλου επιχειρηματικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ».
ΟΙ ΜΕΤΟΧΕΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΕ ΜΙΑ ΕΠΙΒΡΑΔΥΝΣΗ
Οι παγκόσμιες μετοχές εμφανίζουν σημάδια επιβράδυνσης. Το γεγονός συνδέεται με την πτώση του παγκόσμιου ποσοστού μεταβολής χρηματοδότησης (credit impulse) που ξεκίνησε μεν στην Κίνα αλλά επηρεάζει και τις ΗΠΑ. Με την αγορά να μην πιστεύει τις προβλέψεις της Fed για αύξηση των επιτοκίων, η επιβράδυνση της πορείας των επιτοκίων θα συνεχίσει να είναι ευνοϊκή για τους κλάδους που χαρακτηρίζονται από υψηλότερο χρέος. Οι αποτιμήσεις των μετοχών των εταιρειών ενέργειας εξακολουθούν να αντικατοπτρίζουν υπερβολικά υψηλές προσδοκίες για ανάκαμψη στις τιμές πετρελαίου. Ο κλάδος τεχνολογίας παραμένει μία από τις λίγες πηγές ανάπτυξης στο τρέχον μακροοικονομικό περιβάλλον, ωστόσο οι αποτιμήσεις αγγίζουν τα όριά τους και η ανάπτυξη των δεικτών δεν θα συνεχιστεί.
Ο Peter Garnry, Επικεφαλής Στρατηγικής Μετοχών στη Saxo Bank, σχολιάζει σχετικά: «Εάν οι εκτιμήσεις μας για επιβράδυνση το Γ΄ τρίμηνο επαληθευτούν, τότε η υγεία, τα βασικά καταναλωτικά αγαθά και οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας ενδέχεται να είναι οι κλάδοι που θα παρουσιάσουν τις καλύτερες αποδόσεις. Επιπλέον, με την Κίνα να καταγράφει επιβράδυνση, εκτιμούμε ότι οι μετοχές των αναδυόμενων αγορών θα παρουσιάσουν επιτέλους υποαποδόσεις και ότι ο κλάδος πρώτων υλών θα αντιμετωπίσει πιέσεις. Κατά τον ίδιο τρόπο, αναμένουμε επιβράδυνση στις ΗΠΑ και την Ινδία, όπου η μεταβολή της χρηματοδότησης (credit impulse) έχει πάρει αρνητικό πρόσημο, ενώ στην Ευρώπη, όπου ο ίδιος δείκτης παραμένει θετικός, εκτιμούμε ότι οι μετοχές θα συνεχίσουν στην επικρατούσα τάση, με νέες εισροές κεφαλαίου. Τέλος, λόγω των βελτιούμενων μακροοικονομικών στοιχείων και των ελκυστικών αποτιμήσεων, εστιάζουμε στις ιαπωνικές μετοχές».
ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ: ΚΟΡΥΦΩΣΗ ΤΟΥ GOLDILOCKS
Ο βασικός κίνδυνος για τις αγορές συναλλάγματος το Γ’ τρίμηνο είναι η αυξανόμενη μεταβλητότητα. Για την ώρα επικρατεί ο συνδυασμός Goldilocks: πτωτικός πληθωρισμός και πιο αδύναμο USD. Ωστόσο αυτό το φαινόμενο θα υποχωρήσει καθώς οι κεντρικές τράπεζες εγκαταλείπουν τις υπερβολικά χαλαρές πολιτικές τους.
Ο John Hardy, Επικεφαλής Στρατηγικής Συναλλάγματος στη Saxo Bank, σχολιάζει: «Η αδυναμία του Ντόναλντ Τραμπ να αλλάξει την κατεύθυνση της ακολουθούμενης πολιτικής και η αποτυχημένη αντιπαράθεσή του με το κατεστημένο της Ουάσιγκτον οδήγησε την αγορά να διαγράψει σχεδόν εξολοκλήρου τη δυναμική της “αγοράς Τραμπ”. Το USD παραμένει ακριβό και κατά πάσα πιθανότητα θα αντιμετωπίσει περαιτέρω δυσκολίες εφόσον η αγορά συνεχίσει και το Γ’ τρίμηνο να ακολουθεί τα κελεύσματα του Goldilocks. Ωστόσο οι επικείμενες οικονομικές προκλήσεις και η προοπτική μεγαλύτερης μεταβλητότητας στις κεφαλαιαγορές μάλλον θα ευνοήσει τη στήριξη του USD από τον ρόλο του ως ασφαλούς καταφυγίου.
Η Ευρώπη, από την άλλη, κατά πάσα πιθανότητα διαθέτει επαρκή δυναμική ώστε να παραμείνει σε θετική τροχιά το Γ’ τρίμηνο, λόγω των υπερ-μέτρων τόνωσης που έχει λάβει η ΕΚΤ – έστω και αν οι αυξανόμενες ανησυχίες για την παγκόσμια ανάπτυξη θα επηρεάσουν αναπόφευκτα την καρδιά της Ένωσης, ειδικά τη Γερμανία, αφού οι παγκόσμιοι εξαγωγείς είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στις μεταβολές της παγκόσμιας ανάπτυξης. Η ανοδική πορεία του ευρώ ενδέχεται να εξαντληθεί όταν αυξηθεί η μεταβλητότητα στην αγορά, εν μέρει επειδή μεγάλο ποσοστό του ενθουσιασμού για το κοινό νόμισμα έχει βασιστεί στα θετικά στοιχεία – και οι πιο αρνητικές προβλέψεις μας για το τρέχον τρίμηνο δεν συνάδουν με αυτό το αφήγημα. Παρ’ όλα αυτά, το EURUSD ενδέχεται να δοκιμάσει με σοβαρές προθέσεις να ξεπεράσει το 1,1500, το όριο αντίσταση του 2015-2016, ωστόσο δεν αναμένουμε κάτι περισσότερο από αυτό».
ΕΛΛΕΙΨΗ ΠΡΟΣΘΕΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ
Τα βασικά θέματα που θίξαμε στο Β’ τρίμηνο ήταν οι εκλογικοί παράγοντες κινδύνου (οι οποίοι πιστεύαμε ότι ήταν υπερτιμημένοι) καθώς και η αδυναμία των παγκόσμιων αποδόσεων να κινηθούν ανοδικά. Βασικά στοιχεία του σεναρίου μας επαληθεύτηκαν και απέφεραν ικανοποιητικές αποδόσεις στις κατηγορίες προϊόντων με μεγαλύτερο κίνδυνο, λόγω της χαμηλής μεταβλητότητας και των συνεχιζόμενων διακυμάνσεων στις παγκόσμιες αποδόσεις και τον πληθωρισμό. Με βάση αυτό το θετικό υπόβαθρο στις αρχές του Γ’ τριμήνου, θα μπορούσε κανείς να παρασυρθεί και να προβλέψει μια θετική πορεία για τα προϊόντα υψηλού κινδύνου – δηλαδή τις παγκόσμιες μετοχές, τα ομόλογα υψηλής απόδοσης και τα ομόλογα από τις αναδυόμενες οικονομίες. Ωστόσο, έχουν προκύψει άλλοι παράγοντες κινδύνου με ανησυχητική δυναμική.
Ο Simon Fasdal, Επικεφαλής Συναλλαγών Σταθερού Εισοδήματος στη Saxo Bank, αναφέρει: «Η απουσία θετικής μεταβολής της χρηματοδότησης (credit impulse) στην Κίνα μας ανησυχεί, ενώ το ίδιο ισχύει και για το γεγονός ότι οι αγορές μοιάζουν να παραγνωρίζουν ότι το 35% της παγκόσμιας ανάπτυξης προέρχεται από τη συγκεκριμένη περιοχή. Μια ενδεχόμενη έλλειψη ανάπτυξης στην Κίνα θα προκαλούσε, φυσικά, σημαντικές δυσκολίες. Στα σταθερά εισοδήματα, η βασική πηγή ανησυχίας συνδέεται με την πτώση των τιμών στα εμπορεύματα που θα μπορούσε να προκαλέσει αυτή η επιβράδυνση.
»Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή, ειδικά σε ό,τι αφορά την έκθεση στα ομόλογα των αναδυόμενων αγορών. Οι προκλήσεις στα θέματα της ποιότητας πιστώσεων, της έλλειψης θετικής μεταβολής στη χρηματοδότηση και της συνολικής αβεβαιότητας για την ικανότητα των αναδυόμενων αγορών να αντιμετωπίσουν με επιτυχία εξωτερικά σοκ, θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μια ξαφνική πιστωτική κρίση, προκαλώντας προβλήματα στα νομίσματα και τα περιουσιακά στοιχεία και ενδεχομένως αυξάνοντας τους φόβους για έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, κάτι που θα οδηγούσε σε μαζικές πωλήσεις.»
«ΟΛΑ Η’ ΤΙΠΟΤΑ» ΓΙΑ ΟΠΕΚ
Το Β’ τρίμηνο του 2017 αποδείχθηκε ιδιαίτερα δύσκολο για το πετρέλαιο, καθώς οι τεχνολογικές εξελίξεις στις ΗΠΑ και ο περιορισμός των εντάσεων στη Νιγηρία και τη Λιβύη υποστήριξαν ένα άλμα στην παγκόσμια παραγωγή. Αυτό συνέβαλε ώστε να αντισταθμιστούν οι περικοπές παραγωγής από άλλα μέλη του ΟΠΕΚ και τη Ρωσία, δυσκολεύοντας ακόμα περισσότερο την προσπάθεια εξισορρόπησης της αγοράς.
Ο Ole Hansen, Επικεφαλής Στρατηγικής Εμπορευμάτων στη Saxo Bank, σχολιάζει: «Η δυνατότητα του ΟΠΕΚ να συνεχίσει τις εξαγωγές λογικά θα μετριαστεί από την ανάγκη να διατηρηθούν περισσότερα αποθέματα πετρελαίου στο εσωτερικό κάθε χώρας προκειμένου να καλυφθεί η αυξημένη εγχώρια ζήτηση στη διάρκεια των θερινών μηνών. Στις ΗΠΑ, ο ρυθμός ανάπτυξης της παραγωγής το Β’ τρίμηνο μειώθηκε περισσότερο από το μισό σε σχέση με το Α’ τρίμηνο. Αυτό ενδέχεται να αποτελεί μια πρώτη ένδειξη ότι οι παραγωγοί των ΗΠΑ δεν είναι προδιατεθειμένοι ή σε θέση να διατηρήσουν τα επίπεδα παραγωγής ανεξαρτήτως τιμής. Αυτές οι εξελίξεις προσφέρουν στον ΟΠΕΚ μια ευκαιρία: εάν όλα πάνε καλά, τους επόμενους μήνες η τιμή του αργού πετρελαίου Brent είναι πιθανό να καταγράψει ξανά ράλι προς τα 55 USD/βαρέλι – προτού εμφανιστεί ένα νέο κύμα αδυναμίας, καθώς η προσοχή θα στρέφεται στο 2018 και τον ενδεχόμενο κίνδυνο νέων εμποδίων σε περίπτωση που ο ΟΠΕΚ και η Ρωσία δεν καταφέρουν να επιμηκύνουν τη συμφωνία μείωσης της παραγωγής πέραν του Α’ τριμήνου του 2018».
Σε ό,τι αφορά τον χρυσό, ο Ole Hansen προσθέτει: «Διατηρούμε ανοδικές προβλέψεις για τον χρυσό, με βάση την πεποίθηση ότι ο κίνδυνος για την οικονομία των ΗΠΑ αυτή τη στιγμή είναι μάλλον περιορισμένος. Αυτό ενδέχεται να προκαλέσει υπερβολική αισιοδοξία στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοιχτής Αγοράς (FOMC) αναφορικά με τις αυξήσεις επιτοκίων. Η αγορά ομολόγων υποδεικνύει ήδη προς αυτή την κατεύθυνση, χαράσσοντας μια πιο επίπεδη καμπύλη αποδόσεων καθώς τα ομόλογα μακροπρόθεσμης λήξης εξακολουθούν να βρίσκονται σε ζήτηση».
