Τρεις προτάσεις με στόχο να καταστεί λιγότερο “εύθραυστη” η αγορά παραγώγων, να μειωθούν οι κερδοσκοπικές πρακτικές που συνδέονται με τις ανοικτές πωλήσεις αλλά και ο χρόνος για τη σύσταση των συστημάτων αποζημίωσης, έλαβαν σήμερα την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενόψει των επικείμενων διαπραγματεύσεων με τα κράτη μέλη.
Αναμένοντας την ύπαρξη πολύ σημαντικών διαφορών μεταξύ της θέσης του ΕΚ και αυτής των κρατών μελών σε ότι αφορά την οδηγία για τα συστήματα αποζημίωσης επενδυτών, οι ευρωβουλευτές επέλεξαν σήμερα να κλείσουν τη νομοθετική διαδικασία σε επίπεδο πρώτης ανάγνωσης. Στην περίπτωση, ωστόσο, των δύο κειμένων για τα παράγωγα και τις ανοικτές πωλήσεις, η ψηφοφορία στην ολομέλεια χρησιμοποιήθηκε μόνο για να συλλέξει σημαντικές πλειοψηφίες, κάτι που θα ενισχύσει την εντολή των ευρωβουλευτών οι οποίοι λειτουργούν ως διαπραγματευτές στις τρέχουσες συνομιλίες με τα κράτη μέλη. Και στις τρεις αυτές περιπτώσεις των νομοθετικών προτάσεων, το ΕΚ νομοθετεί επί ίσοις όροις με τα κράτη μέλη.
Γρηγορότερη χρηματοδότηση των συστημάτων αποζημίωσης
Σε ότι αφορά το νομοθετικό ψήφισμα για τα συστήματα αποζημίωσης, του εισηγητή Olle Schmidt (Φιλελεύθεροι, Σουηδία), το κείμενο που εγκρίθηκε προβλέπει μεγαλύτερη προστασία των ιδιωτών επενδυτών από τυχόν αθέτηση των υποχρεώσεων από τις εταιρίες επενδύσεων, ιδιαίτερα με την προσθήκη του όρου “πλημμελής παροχή συμβουλών”, η οποία θα δίνει το δικαίωμα για τη διεκδίκηση αποζημίωσης. Οι νέοι κανόνες, θα μειώσουν, επίσης, κατά το ήμισυ το χρόνο για την πλήρη χρηματοδότηση των εθνικών συστημάτων αποζημίωσης (5 έτη αντί 10), και θα δώσουν τη δυνατότητα στις τοπικές αρχές και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις, καθώς και στους ιδιώτες, να υποβάλλουν αιτήσεις αποζημίωσης. Το εγκριθέν κείμενο επιβάλλει επίσης τη μεγαλύτερη εναρμόνιση, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, του σχεδιασμού των συστημάτων αυτών και προβλέπει μεγαλύτερες χρηματοδοτικές συνεισφορές για τις επιχειρήσεις επενδύσεων οι οποίες αναλαμβάνουν τους μεγαλύτερους κινδύνους.
Οι ευρωβουλευτές δεν υιοθέτησαν, ωστόσο, την πρόταση της επιτροπής Οικονομικών του ΕΚ για την αύξηση της εγγυημένης αποζημίωσης για τους επενδυτές σε 100.000 ευρώ.
Ο εισηγητής Olle Schmidt δήλωσε τα εξής: “Πιστεύω στην ελεύθερη αγορά και το δικαίωμα της επιλογής. Αλλά θα πρέπει επίσης να υπάρχει και το δικαίωμα στην προστασία. Ο απλός, συνηθισμένος επενδυτής πρέπει να γνωρίζει ότι είναι προστατευμένος.”
Ανοικτές πωλήσεις και συμβάσεις αντιστάθμισης πιστωτικού κινδύνου (CDS)
Το κείμενο για τις ανοικτές πωλήσεις, με εισηγητή τον Pascal Canfin (Πράσινοι, Γαλλία), περιέχει δύο σημαντικές καινοτομικές προτάσεις. Πρώτον, απαιτεί από τους συναλλασσόμενους να αγοράζουν τις μετοχές ή ομολογίες για τις οποίες έχουν ακάλυπτη ανοικτή θέση μέχρι το τέλος της ίδιας ημέρας. Δεύτερον, επιτρέπει την αγορά συμβάσεων αντιστάθμισης πιστωτικού κινδύνου (CDS) μόνο στις περιπτώσεις στις οποίες ο συμβαλλόμενος κατέχει τα σχετικά ομόλογα ή μετοχές των οποίων η επίδοση εξαρτάται από αυτά τα ομόλογα. Για παράδειγμα, τα ελληνικά τραπεζικά ομόλογα έχουν ισχυρή συσχέτιση με τα ελληνικά κρατικά ομόλογα. Οι ευρωβουλευτές εισήγαγαν μία ρύθμιση ώστε οι εκθέσεις συναλλαγών που συνιστούν ανοικτές πωλήσεις να υποβάλλονται λιγότερο συχνά, αλλά αυστηροποίησαν τους κανόνες προκειμένου να διασφαλισθεί ότι τα πρόστιμα θα είναι αποτρεπτικά.
Ο εισηγητής Pascal Canfin δήλωσε τα εξής: “Η ελληνική κατάσταση μας δείχνει πόσο επείγουσα και αναγκαία είναι η νομοθεσία στον τομέα αυτό. Αυτοί που πραγματοποιούν συναλλαγές ελληνικών συμβάσεων αντιστάθμισης κινδύνου (CDS) ρίχνουν λάδι στη φωτιά έχοντας ως μοναδικό τους στόχο να κερδίσουν χρήματα”.
Ασφάλεια, σταθερότητα και διαφάνεια για την αγορά των εξωχρηματιστηριακών παραγώγων
Το κείμενο για τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα, τους κεντρικούς αντισυμβαλλόμενους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών, με εισηγητή τον Werner Langen (ΕΛΚ, Γερμανία), έχει ως στόχο να φέρει μεγαλύτερη ασφάλεια, διαφάνεια και σταθερότητα στην αγορά εξωχρηματιστηριακών παραγώγων, η οποία εκτιμήθηκε περίπου στα 425 τρισεκατομμύρια ευρώ το 2009. Οι πληροφορίες που αφορούν συμβάσεις εξωχρηματιστηριακών παραγώγων θα πρέπει να αναφέρονται σε ένα “αρχείο καταγραφής συναλλαγών”, ενώ οι εποπτικές αρχές θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτές. Οι συμβάσεις εξωχρηματιστηριακών παραγώγων θα πρέπει να εκκαθαρίζονται μέσω κεντρικών αντισυμβαλλομένων, μειώνοντας έτσι τον πιστωτικό κίνδυνο για τους αντισυμβαλλόμενους, δηλαδή την περίπτωση όπου ένας αντισυμβαλλόμενος αθετήσει τις υποχρεώσεις του. Στις νομοθετικής προτάσεις, προβλέπεται, ακόμη, ένας βασικός εποπτικός ρόλος για τη νέα Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ).