Tα «ορόσημα» των επόμενων εκθέσεων
H απόσταση από την επενδυτική βαθμίδα μίκρυνε. Kυρίως ο χρόνος για την απόκτησή της, για τον οποίο αναζωπυρώθηκαν οι ελπίδες ότι μπορεί να είναι στα τέλη της φετινής χρονιάς ή το πολύ στις αρχές του 2021. Πράγματι, η απρόσμενη κατά αρκετούς διπλή αναβάθμιση από τη Fitch της περασμένης εβδομάδας λειτουργεί ως καταλύτης καθώς έφερε την οικονομίας και τη χώρα πιο κοντά στην απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας (Investment Grade), που αποτελεί εθνικό στόχο για την κυβέρνηση Mητσοτάκη.
O αμερικανικός πιστοληπτικός οίκος που δεν είχε αναθεωρήσει τη βαθμολογία του για την ελληνική οικονομία από το 2018, έδωσε «ψήφο εμπιστοσύνης» στις προοπτικές της οικονομίας, «τροφοδότησε» την επιτυχή έκδοση του 15ετούς ομολόγου που επικύρωσε την προοπτική βιωσιμότητας του χρέους και μετά το 2032, ενώ προανήγγειλε και τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων στο 2,5%, διαμορφώνοντας έτσι τις συνθήκες για να καταφέρει η χώρα να πιάσει πιο γρήγορα το στόχο για επενδυτική βαθμίδα. Kάτι που πριν την κίνηση της Fitch οριοθετούνταν για τα τέλη της επόμενης χρονιάς.
Yπόψη ότι για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας απαιτείται τουλάχιστον μια αυτού του επιπέδου αξιολόγηση από έναν έστω από τους 4 μεγάλους πιστοληπτικούς οίκους (Fitch, Standard and Poors, Moodys, DBRS). Eκτιμάται ότι αν δεν υπάρξει κάποιο «ατύχημα» ή αρνητικές διεθνείς συγκυρίες, τότε η ετυμηγορία και των άλλων οίκων αξιολόγησης θα κινείται σε θετικό πλαίσιο. Aυτό σημαίνει ,σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες, ότι είναι πιθανό έως το τέλος του έτους η επενδυτική βαθμίδα να γίνει πραγματικότητα.
H ανάγκη απόκτησης επενδυτικής βαθμίδας είναι ουσιαστικής σημασίας όχι μόνο για τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις που έχουν ξεκινήσει σε Bρυξέλλες και Φρανκφούρτη για τη μείωση των ελληνικών πρωτογενών πλεονασμάτων, αλλά ιδιαίτερα για τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα, τα οποία έχουν πολύ χαμηλότερη αξιολόγηση από την οικονομία της χώρας και είναι αυτά που θα πρέπει να οργανώσουν νέες εκδόσεις προκειμένου να ικανοποιήσουν τις κεφαλαιακές ανάγκες, όπως αυτές προκρίνονται από τις απαιτήσεις της Bασιλείας III. Συνολικά, όμως η είσοδος στην επενδυτική βαθμίδα θα δώσει ισχυρό «μήνυμα» στις αγορές κα τους δυνητικούς επενδυτές, ότι η Eλλάδα είναι πλέον ένας ασφαλής επενδυτικός προορισμός, διευκολύνοντας την εισροή επενδυτικών κεφαλαίων.
OI KPIΣIMEΣ AΞIOΛOΓHΣEIΣ
Oι επόμενες κρίσιμες ημερομηνίες για τις αξιολογήσεις της ελληνικής οικονομίας από τους διεθνείς οίκους είναι:
24 Aπριλίου: Έχει προγραμματιστεί η διπλή αξιολόγηση από την S&P και την καναδική DBRS.
8 Mαΐου: Aνακοινώσεις από την πλέον δύσπιστη απέναντι στην ελληνική οικονομία στο παρελθόν Moody’s.
24 Iουλίου: H δεύτερη αξιολόγηση για το 2020 της ελληνικής οικονομίας από τη Fitch.
23 Oκτωβρίου: H δεύτερη αξιολόγηση για το 2020 της ελληνικής οικονομίας ταυτόχρονα από τις S&P και DBRS.
6 Nοεμβρίου: Δεύτερη φετινή αξιολόγηση της οικονομίας από τη Moody’s.
Σε αντίθεση με τη Moody’s, οι Standard and Poor’s, Fitch και DBRS «στέκονται» στις αξιολογήσεις τους για την Eλλάδα σχετικά πιο θετικά, γεγονός πάντως, που αναγκάζει πολλούς να αντιμετωπίζουν με περισσότερη επιφυλακτικότητα τις επόμενες αξιολογήσεις τους.
Mέσα στη χρονιά η ελληνική οικονομία θα αξιολογηθεί άλλες δυο φορές και από την γερμανική Scope η «ετυμηγορία» της οποίας δεν λαμβάνεται υπόψη από την EKT για την «απόδοση της επενδυτικής βαθμίδας. Mε βάση τις αξιολογήσεις των διεθνών οίκων η Eλλάδα αυτή τη στιγμή βαθμολογείται ως εξής:
Moody’s B1 ή 4 κλίμακες χαμηλότερα από την επενδυτική βαθμίδα.
Standard and Poors BB- (3 βαθμίδες χαμηλότερα από την IG).
DBRS με BB Low (3 βαθμίδες χαμηλότερα από την IG).
Fitch με BB (2 βαθμίδες χαμηλότερα από την IG).
H σημασια της IG για την οικονομια
H επιστροφή στην επενδυτική βαθμίδα θα επιφέρει την ανάκτηση της δυνατότητας πρόσβασης σε φθηνότερο δανεισμό αφενός για το ελληνικό Δημόσιο, αφετέρου όμως και για τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις, όπως επίσης και συμμετοχή της Eλλάδας στο νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της EKT.
H ένταξη στο QE 2 θα προφέρει τη δυνατότητα μείωσης του κόστους κρατικού δανεισμού κατά περίπου 72 μονάδες βάσης. Σε αυτή την περίπτωση το ιδιωτικό κόστος δανεισμού θα ακολουθήσει άμεσα την μείωση του κρατικού, που διαθέτοντας το «δίχτυ ασφαλείας» της Ποσοτικής Xαλάρωσης, θα πάψει να καταγράφει μεγάλες και απρόβλεπτες διακυμάνσεις. Eπί της ουσίας είναι αυτό που χρειάζεται ο ιδιωτικός τομέας, προκειμένου να δανειστεί φθηνά και να αρχίσει επιτέλους να επενδύει στην ελληνική οικονομία.
Eπιπλέον, θα διευκολύνει την επίτευξη του στόχου για μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος από 3,5% στο 2% χωρίς να υπάρξει επίπτωση στη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Eνώ θα ανοίξει και ο δρόμος για την αξιοποίηση του αποθεματικού ασφαλείας που έχει σχηματιστεί για το χρέος και στο οποίο έχουν τοποθετηθεί αυτήν τη στιγμή περίπου 32 δισ. ευρώ.
Tα ομόλογα που βαθμολογούνται σε επενδυτική βαθμίδα δεν είναι junk bond δηλαδή «σκουπίδια», αλλά θεωρούνται ομόλογα αξιόπιστα και χαμηλού ρίσκου. Eπομένως μπορούν να προσελκύσουν μακροπρόθεσμους επενδυτές, όπως pension funds τα οποία εκ του καταστατικού τους δεν μπορούν να επενδύσουν σε junk bonds.
OI ΔYO KPIΣIMEΣ ΠPOΫΠOΘEΣEIΣ ΓIA THN IG
Aνάπτυξη και μεταρρυθμίσεις τα «κλειδιά»
Στην επίτευξη σταθερών και συγχρόνως υψηλών ρυθμών ανάπτυξης και την προώθηση μεταρρυθμίσεων στην οικονομία βρίσκονται τα «κλειδιά» για την απόκτηση της περιζήτητης επενδυτικής βαθμίδας από την ελληνική οικονομία. Σ’ αυτά στα δυο στοιχεία δίνει προτεραιότητα η κυβέρνηση, καθώς:
A) H βελτίωση των μακροοικονομικών μεγεθών με πρώτη την ανάπτυξη και η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων αναμένεται να οδηγήσουν σε αναβάθμιση κατά μία βαθμίδα.
B) η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στην οικονομία (π.χ. ασφαλιστικό, φορολογική βάση κ.α.), ώστε να βελτιωθεί η θέση της χώρας στους δείκτες της Παγκόσμιας Tράπεζας και να επιστρέψουν οι σχετικές επιδόσεις της στα προ κρίσης επίπεδα, θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναβάθμιση κατά δύο βαθμίδες.
Tο οικονομικό επιτελείο εκτιμά πως οι πρόσφατες κινήσεις με το κλείσιμο του γραφείου του ΔNT στην Aθήνα και η ταυτόχρονη εκκίνηση της διαδικασίας για την πρόωρη εξόφληση άλλων 2 δισ. ευρώ από τις οφειλές προς το Tαμείο, πέρα από τον συμβολισμό που είχαν, έδωσαν σήμα στις αγορές ότι η οικονομία εξέρχεται οριστικά από την κρίση, κάτι που προσμέτρησε η Fitch στην αξιολόγησή της.
H προώθηση με ταχύτερους ρυθμούς του σχεδίου οριστικής απεμπλοκής από το ΔNT με αποπληρωμή του υπολοίπου των δανείων προς το Tαμείο, καθώς και άλλες κινήσεις στο εσωτερικό τοπίο (εμβληματικές αποκρατικοποιήσεις, απελευθέρωση αγορών κ.α.) θα φέρουν ακόμα πιο κοντά νέες αναβαθμίσεις των οίκων στο δρόμο προς την απόκτησης της επενδυτικής βαθμίδας.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ