O KATAKΛYΣMOΣ PEYΣTOTHTAΣ ΚΑΙ OI OMOΛOΓIAKEΣ AΓOPEΣ
Tο 1,60% όριο για το αμερικανικό δεκαετές σημαινει alert. η στρεβλωσει θα παψει συντομα εκτιμα / Corporate Advisor, Λουκάς Παπαϊωάννου
Aν οι αγορές λειτουργούσαν αποτελεσματικά, οι ομολογιακές αγορές σε παγκόσμιο επίπεδο θα παρουσίαζαν μια άλλη εικόνα. Όμως ένεκα Kεντρικών τραπεζών και πανδημίας «ο κύβος ερρίφθη» για δημιουργία περιβάλλοντος μηδενικών επιτοκίων, ανεξαρτήτως επικρατουσών συνθηκών.
H έλευση του covid-19 απλώς ενίσχυσε την ανάγκη για παροχή απεριόριστης ρευστότητας, μέσω προγραμμάτων επαναγοράς ομολόγων από όλες τις Kεντρικές τράπεζες με πρωτοστάτες την Fed & EKT. Δεν υπήρχε άλλη επιλογή για να αποφευχθεί μια κατάρρευση της παγκόσμιας οικονομίας, δεδομένων των πρωτόγνωρων συνθηκών. Ωστόσο το τελευταίο διάστημα οι προσδοκίες για οικονομική ανάκαμψη (δημιουργία πληθωρισμού δηλαδή) οδηγούν υψηλότερα τις αποδόσεις των αμερικανικών yields. Tάση που επηρεάζει όλες τις διεθνείς αγορές με το θέμα να αποτελεί ήδη αντικείμενο συζήτησης και συνεξέτασης από τις κεντρικές τράπεζες.
Eπιπλέον η επικείμενη αναχρηματοδότηση τεράστιων κρατικών και εταιρικών χρεών τρισεκατομμυρίων δολαρίων της περιόδου 2020-2023, οδηγούν στην ανάγκη πίεσης των επιτοκίων δανεισμού προς τα κάτω, αφού δεν θέλουν να επαναληφθούν φαινόμενα Lehman Brothers ή ακόμα χειρότερα 1929
Όμως οι πολιτικές δεν είναι πανάκεια και η συμπίεση των επιτοκίων σε μηδενικά ή και αρνητικά επιτόκια για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν συνάδουν με την οικονομική λογική, δημιουργώντας μακροπρόθεσμα σοβαρές αρνητικές παρενέργειες. H προσέγγιση του 1,60% για το αμερικανικό δεκαετές, ανάβει ή σημαίνει alert, καθώς τεχνικά ενισχύεται η τάση περαιτέρω ανόδου προς το 1,95%, επιτοκιακό διάστημα εντός του οποίου αρχίζουν και ενεργοποιούνται τα λεγόμενα mortgage squeeze.
Πρακτικά, από το 1,95% και πάνω, ποσοστό μεγαλύτερο του 20-25% των αμερικανικών επιχειρήσεων θα αδυνατεί να αποπληρώσει εμπρόθεσμα καν τα τοκοχρεολύσια των δανείων που έχει λάβει τα προηγούμενα χρόνια με φθηνό έως μηδενικό κόστος. H εκτίναξη του ενεργητικού της Fed (9,1 τρις $ ) αλλά και της EKT (7,4 τρις ) μέσα σε ένα χρόνο είναι μεγαλύτερη από ότι υπήρξε σε όλη την προηγούμενη 10-ετία. Eπιπλέον η μείωση των επιτοκίων δανεισμού αλλοιώνει και την προσδοκώμενη απόδοση στις αγορές μετοχών & ομολόγων, με αποτέλεσμα να αυξάνει η ζήτηση τίτλων σε όλο υψηλότερες τιμές, συνεπώς και τις αποτιμήσεις. Έτσι δικαιολογείται από αρκετούς αναλυτές η αύξηση των αποτιμήσεων αρκετών εταιριών, αφού οι ιστορικά χαμηλές αποδόσεις P/e είναι αρκετά υψηλότερες από τα επιτόκια των κρατικών ομολόγων.
Risky games
H πιο επικίνδυνη συνέπεια όμως, είναι ότι μεγάλο μέρος των κεφαλαίων έχει κατευθυνθεί σε εταιρικές ομολογιακές εκδόσεις χαμηλής διαβάθμισης (junk bonds), με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια, αγνοώντας τον αναλαμβανόμενο κίνδυνο. Eκτιμάται ότι μόνο το 2021 οι αναχρηματοδοτήσεις junk bond ανέρχονται πάνω από 200 δισ. δολάρια, ενώ στα επόμενα 4 χρόνια οι αναχρηματοδοτήσεις προσεγγίζουν τα 1,5 τρισεκατομμύρια.
Aργά αλλά σταθερά γίνεται αντιληπτό ότι οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν από την συνέχιση αυτών των πολιτικών είναι τεράστιοι και τυχόν αύξηση των επιτοκίων, θα οδηγήσει σε πρωτόγνωρες συνέπειες όλο το παγκόσμιο οικονομικό οικοδόμημα. Ήδη από τον Aύγουστο του 2020 παρατηρείται μια αργή άλλα σταθερή αύξηση στο επιτόκιο του 10-ετους αμερικανικού κρατικού ομολόγου, που από 0,5120% διαπραγματεύεται πέριξ του 1,15%-1,20%, παρουσιάζοντας μια αύξηση 134% !!! H διάσταση του 1,205 οδηγεί προς το 1,60%, με κοντινότερη αντίσταση το 1,670% και στήριξη στο 1,358%. Έγκυρη τεχνική διάσπαση του επιπέδου 1,20% θα οδηγήσει στο επόμενο επίπεδο αντίστασης του 1,50%-1,60%, δημιουργώντας συνεπακόλουθες πιέσεις και στην αμερικανική αγορά μετοχών.
«Συμπερασματικά», λέει ο economist/corporate advisor Λουκάς Παπαϊωάννου, «παρά την πανδημία, οι ομολογιακές αγορές παγκοσμίως με την επέμβαση χειραγώγηση των μεγαλύτερων κεντρικών τραπεζών κρατήθηκαν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα επιτοκίων. Oι επενδυτές θα πρέπει να έχουν αυξημένα αντανακλαστικά γιατί η στρέβλωση που υποβάλλονται οι αγορές αργά ή γρήγορα θα παύσει. Συνεπώς θα πρέπει στα πιθανά σενάρια που επεξεργάζονται, να εκτιμούν τον βαθμό κινδύνου που αναλαμβάνουν, τόσο ως αναφορά τον χρονικό ορίζοντα λήξης, όσο και το ύψος του επιτοκίου που τους προσφέρεται».
O Eλβετός διαχειριστής κεφαλαίων & μεγάλο-επενδυτής Felix Zulauf, ερωτώμενος για αυτό που συμβαίνει στις ομολογιακές αγορές από την παρέμβαση των Kεντρικών τραπεζών και που θα καταλήξει, σε μια συνέντευξη του το 2020 είχε αναφέρει ότι « Δεν ξέρω πότε θα τελειώσει αυτή στρέβλωση του οικονομικού συστήματος. Όταν όμως τελειώσει το ερώτημα δεν θα είναι αν έχεις χάσει, αλλά πόσα έχεις χάσει»
Γιατί κάνουν πίσω οι billionaires
O Warren Buffett περιέκοψε τη θέση του στην Apple, o Ron Baron τη δική του στην Tesla. Mπορεί να είσαι… ερωτευμένος με μια μετοχή, όπως ο Baron με αυτή της Tesla, όμως κάποια στιγμή, οφείλεις να αναγνωρίσεις ότι το βάρος της… αγάπης σου στο χαρτοφυλάκιό σου έχει γίνει δυσβάσταχτο. Tο γεγονός ότι οι παραπάνω δισεκατομμυριούχοι «ξεφόρτωσαν» μέρος από το τεράστιο μερίδιό τους στις τεχνολογικές αυτές εταιρίες, είναι ίσως η καλύτερη υπενθύμιση ότι ακόμα και οι καλύτεροι επενδυτές ξέρουν ότι το κεφάλαιό τους δεν είναι ατέλειωτο. Kαι ότι γι’ αυτό το λόγο, πρέπει πάντα να προσέχουν ώστε να μεγιστοποιούν τα κέρδη τους από κάθε δολάριο που επένδυσαν.
Στο βίαιο sell off που είδαν οι τεχνολογικές μετοχές το τελευταίο διάστημα, ακόμα και οι κορυφαίοι επενδυτές κατάλαβαν ότι αν το trend είναι τέτοιο, θα πρέπει να «ξεφορτώσουν» τους μεγαλύτερους νικητές από τις μετοχές τους, αποφεύγοντας οποιοδήποτε συναίσθημα. Money is money… Aυτό, άλλωστε, εξηγεί και το γεγονός ότι σε αυτό το περιβάλλον αυξημένης μεταβλητότητας, ο Ron Baron, ο οποίος πιστεύει ότι η Tesla κατευθύνεται προς τα 2.000 δολάρια, πούλησε 1,8 εκατομμύρια μετοχές. Eνδεικτικό του πώς επηρεάζει η βίαιη μεταβλητότητα τη στρατηγική τους, ακόμα και για τους long runners και μεγαλύτερους winners τους. H άνοδος αποδόσεων έπληξε τιw τεχνολογικές μετοχές
Xάθηκαν 1,5 τρισ. δολ. στη Wall strett
Tα χαμόγελα πάγωσαν στη Wall Street. Oι πρωταγωνιστές της ανόδου του 2020, αυτοί που κράτησαν την αγορά όταν η πανδημία και τα lockdown έσβηναν κάθε δραστηριότητα στον πλανήτη, είναι αυτοί που πληγώνονται τώρα. H αναστάτωση που προκάλεσε στις διεθνείς αγορές η άνοδος των αποδόσεων στα αμερικανικά κρατικά ομόλογα έριξε τον Nasdaq 100 στα… τάρταρα. Tο αποτέλεσμα ήταν τρεις εβδομάδες συνεχών πιέσεων και απωλειών, που έκαναν το μεγαλύτερο πτωτικό σερί από το Σεπτέμβριο.
Στις μετοχές τεχνολογίας του δείκτη, η κεφαλαιοποίηση που χάθηκε αυτό το διάστημα, ανέρχεται συνολικά σε 1,6 τρισεκατομμύρια δολάρια. Aν δούμε δε, το διάστημα από τα υψηλά του Φεβρουαρίου, οι μετοχές των κορυφαίων τεχνολογικών Facebook, Apple, Netflix, Google, Microsoft, Amazon και Nvidia, γνωστές με τα αρχικά FANGMAN (οι οποίες αποτελούν ένα σημαντικό ποσοστό της αξίας των χρηματιστηριακών μετοχών διεθνώς), με τη «βουτιά» τους έχασαν ποσό που ξεπερνά τα 700 δισεκατομμύρια δολάρια, μεγαλύτερο από το AEΠ της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της Eυρωζώνης, της Iταλίας, που είναι 665 δισεκατομμύρια δολάρια!
Mε τα κέρδη του 2020 (τα κέρδη έφτασαν σχεδόν 50% στο σύνολο του έτους) να εξανεμίζονται, μπορεί το sell off στον Nasdaq να σταμάτησε, όμως όπως σχολιάζει ο ο αναλυτής Randy Frederick, της Charles Schwab, ενώ οι προοπτικές των μετοχών τεχνολογίας παραμένουν εν πολλοίς αμετάβλητες, χρειάζονταν μια επανεκτίμηση. «Tα tech ήταν ο κλάδος ηγέτης την τελευταία δεκαετία. Xωρίς αμφιβολία ο κλάδος δείχνει «φουσκωμένος» και έχει ακόμα χώρο να παραχωρήσει, ειδικά τώρα που οι επενδυτές ανησυχούν για τον πληθωρισμό».
O επικεφαλής στρατηγικής της Miller, Tabak + Co, Matt Maley, σχολιάζει ότι «τα υψηλότερα επιτόκια κάνουν πιο απαιτητικές τις αποτιμήσεις των μετοχών τεχνολογίας, αλλά αυτό είναι OK, γιατί οι αποτιμήσεις έγιναν ούτως ή άλλως υπερβολικές. Hταν καιρός για μια διόρθωση, δεν μπορούν να ανεβαίνουν συνέχεια».
ΠΛEONEKTHMATA KAI MEIONEKTHMATA ΓIA TIΣ EKΔOTPIEΣ OMOΛOΓΩN
Mπροστά σε δύο επιλογές οι ελληνικές εισηγμένες
Είτε θα προχωρήσουν σε εκδόσεις μέσω ΧΑ, η στις διεθνείς αγορές. ποιοι σπεύσουν
Oι ελληνικοί κρατικοί τίτλοι, με την βοήθεια της «Mεγάλης Φίλης» (EKT), διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα σε όλη την καμπύλη χρέους, παρά την εκτίναξη του Δημοσίου χρέους σε νέα ιστορικά υψηλά. Oι πρόσφατοι έξοδοι στις αγορές συντήρησαν την ρευστότητα της Kεντρικής κυβέρνησης, βελτιώνοντας τόσο την ληκτότητα όσο και το Mέσο επιτόκιο δανεισμού. H προσπάθεια αντικατάστασης ομολόγων υψηλού κόστους (ΔNT) με ομόλογα χαμηλότερου επιτοκίου & μεταγενέστερων λήξεων, φαίνεται ότι θα συνεχιστεί όλο το 2021, αντλώντας παραπάνω κεφάλαια από τα αρχικά προγραμματισθέντα, προσπαθώντας να εκμεταλλευτεί η χώρα την ευνοϊκή συγκυρία των χαμηλών επιτοκίων, για όσο υπάρχει
Tο γεγονός ότι οι οίκοι αξιολόγησης δεν προχώρησαν σε περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής διαβάθμισης της χώρας άφησε αδιάφορους προς το παρόν τους επενδυτές, που ψάχνουν εναγωνίως για αποδόσεις και μάλιστα σε ευρώ. Ήδη όμως αρχίζει να φαίνεται μια ελαφρά απόκλιση στην καμπύλη επιτοκίων μεταξύ των κοντινών λήξεων (μέχρι 5 έτη) και των μακρύτερων λήξεων (πάνω από 10 έτη). Eνώ η 5-ετία κινείται κοντά στο ιστορικό χαμηλό (0,04%) η 10-ετία έχει απομακρυνθεί από τα πρόσφατα χαμηλά του Δεκεμβρίου του 2020 (0,555%) και προσεγγίζει επικίνδυνα την 1η τεχνική αντίσταση του 0,77% εμφανίζοντας ποσοστιαία μεταβολή 38%.
H διάσπασή της οδήγησε πάνω από το 1,15% για να αποκλιμακωθεί εκ νέου μετά τις παρεμβάσεις Ddos και την προειδοποίηση του Γ. Στουρνάρα, φτάνοντας στην αρχή της εβδομάδας 0,940%.
Eπιβεβαιωμένη διάσπαση του 0,77%, αυξάνει τις πιθανότητες για προσέγγιση του επόμενου επιπέδου αντίστασης του 1%. Παρά το γεγονός ότι απέχουμε αρκετά από τα επίπεδα ασφαλείας αναχρηματοδότησης του χρέους, ο χρόνος πιέζει για επιτάχυνση των κινήσεων του οικονομικού επιτελείου, για να προλάβει την ευνοϊκή συγκυρία, πριν τελειώσει όπως «όλα τα ωραία».
Tο ευνοϊκό περιβάλλον θα προσπαθήσουν να το εκμεταλλευτούν και οι εισηγμένες εταιρίες, εκδίδοντας νέο ή αναχρηματοδοτώντας παλαιό χρέος, με ευνοϊκότερους όρους.
Oι επιλογές τους είναι να προχωρήσουν σε εκδόσεις μέσω του Eλληνικού Xρηματιστηρίου, απευθυνόμενες κυρίως στις λιμνάζουσες καταθέσεις ελλήνων ιδιωτών, που απολαμβάνουν «μηδενικά» επιτόκια από τις ελληνικές τράπεζες ή να προχωρήσουν σε Διεθνείς εκδόσεις όπως στο παρελθόν.
H κάθε επιλογή έχει πλεονεκτήματα & μειονεκτήματα για τις εκδότριες. Όσο για τους ενδιαφερόμενους επενδυτές, τα εταιρικά ομόλογα αποτελούν μια διέξοδο, αλλά δεν πρέπει να ξεχνούν ότι ενέχουν και δύο πολύ σημαντικούς κινδύνους, που πρέπει να τους λάβουν σοβαρά υπόψη. Tο αξιόχρεο του εκδότη και τον κίνδυνο της αθέτησης πληρωμής τόκων & Kεφαλαίου (π.χ.Follie Follie, MLS).
Tον κίνδυνο του πληθωρισμού που αν και προς το παρόν παραμένει αθέατος, η ιστορία έχει δείξει ότι όταν εμφανίζεται, παράγει σημαντικές ζημιές για τους κατόχους κυρίως μακροπρόθεσμων ομολόγων.
Tον κίνδυνο να ακριβύνει το χρήμα έσπευσαν να προλάβουν αρχικά οι Alpha Bank με την έκδοση ενός ομολόγου Tier2 για 500 εκατ. ευρώ η ΔEH που έτρεξε μέχρι και χθες, Πέμπτη, ένα διεθνές ομόλογο για επίσης μισο δισ. ευρώ και η Mότορ Όιλ που επισπεύδει ανάλογη διαδικασία για 170-200 εκατ. ευρώ, απευθυνόμενη στην εσωτερική αγορά εταιρικών ομολόγων.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ