Tα sovereign wealth funds και πού ποντάρουν
Η μείωση του ρίσκου αναφορικά με την πορεία της χώρας ως μέλος της Ευρωζώνης και η σταδιακή ομαλοποίηση του επενδυτικού περιβάλλοντος έφεραν ξανά τις πρώτες επανατοποθετήσεις από μεγάλα ευρωπαϊκά και αμερικανικά pension funds και sovereign wealth funds σε ελληνικές μετοχές.
Σύμφωνα με πληροφορίες, από την αρχή του χρόνου έχουν καταγραφεί αγορές μετοχών από ξένα συνταξιοδοτικά κεφάλαια σε τίτλους του FTSE-25, πλην τραπεζών. Η εξέλιξη αυτή είναι εξαιρετικής σημασίας για το ελληνικό χρηματιστήριο λόγω του μεγέθους και, κυρίως, του μακροπρόθεσμου επενδυτικού ορίζοντα των κεφαλαίων αυτών. Παγκοσμίως, δε, κάθε εισηγμένη εταιρία «πρώτης γραμμής» επιδιώκει να διαθέτει στο μετοχολόγιο της funds αυτής της κατηγορίας καθώς αποτελούν σταθερούς επενδυτές που αποφεύγουν τα κερδοσκοπικά παιχνίδια.
Τα μεγάλα αυτά ξένα χαρτοφυλάκια φαίνεται να μεταβάλλουν τον προσανατολισμό τους. Και να μην εστιάζουν τόσο στις τραπεζικές μετοχές αλλά εξετάζουν και αναζητούν πλέον άλλου είδους αμυντικές επιλογές που μπορεί να προσφέρουν μερίσματα και αποδόσεις, να θεωρούνται cash cows, δηλαδή να έχουν αυξημένα ταμειακά διαθέσιμα που μπορούν να στηρίξουν την ανάπτυξή τους ή και να κρύβουν εκπλήξεις, όπως η «επιστροφή κεφαλαίου».
Στοιχεία τα οποία, σε συνδυασμό με την κερδοφορία και τις προοπτικές, όπως όμως και με τον «ελεγχόμενο» δανεισμό, έχουν αρχίσει να αναδεικνύονται εκ νέου ως βασικοί άξονες επένδυσης στην εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά, λόγω των δύσκολων και δυσμενών οικονομικών δεδομένων που επικρατούν. Άλλωστε, σε περιόδους οικονομικής κρίσης, πόσο μάλλον όταν έχει πληγεί ο χρηματοπιστωτικός τομέας, συνηθίζεται να αναδεικνύονται τέτοιου είδους αξίες.
Τα παραδοσιακά funds
Η μεταστροφή αυτή, λοιπόν, παρατηρείται κατά κύριο λόγο στα μεγάλα παραδοσιακά και συντηρητικά χαρτοφυλάκια που έχουν ως βάση κυρίως τις ΗΠΑ, αλλά δευτερευόντως και την Ευρώπη. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, μεγάλα χαρτοφυλάκια, κατά βάση τα γνωστά μας pension funds ή ελληνιστί τα συνταξιοδοτικά ταμεία, έχουν επιστρέψει τους τελευταίους μήνες στο Χ.Α.
Πρέπει να σημειωθεί ότι αυτού του είδους τα συντηρητικά funds δεν εστιάζουν τόσο στην απόδοση και την αξία του επενδυτικού χαρτοφυλακίου με την ευρύτερη έννοια που παρατηρείται στους περισσότερους παίκτες. Αλλά ενδιαφέρονται κατά βάση να εξασφαλίσουν όσο το δυνατόν υψηλότερη μερισματική απόδοση από τις επενδυτικές επιλογές τους, η οποία και θα καλύψει επί της ουσίας τις χρηματοδοτικές τους ανάγκες, ώστε με τη σειρά τους να εξασφαλίσουν την κάλυψη των υποχρεώσεών τους προς τους ασφαλισμένους.
Όπως γίνεται δηλαδή και με τα δικά μας ασφαλιστικά ταμεία. Δεν έχουν δηλαδή τόσο το άγχος του αν θα έχουν συγκεκριμένη απόδοση από μια μετοχή, όσο το να έχουν τη σιγουριά του μερίσματος ή την πιθανότητα μιας επιστροφής κεφαλαίου λόγω ρευστότητας της εταιρίας που έχουν επιλέξει.
Οι προτιμήσεις
Κατά συνέπεια, ίσως να μην είναι τυχαίο το γεγονός ότι η μετοχή του ΟΠΑΠ και της Motor Oil είναι από εκείνες που προσέλκυσαν το επενδυτικό ενδιαφέρον των pension funds.
Ειδικότερα όσον αφορά τη Motor Oil, σε αγορές μετοχών έχουν προχωρήσει συνταξιοδοτικά ταμεία από ΗΠΑ και Ευρώπη. Συγκεκριμένα ένα από τα ταμεία ανήκει στην εταιρία Unilever, τη γνωστή πολυεθνική, η οποία έχει αγοράσει ποσοστό της Motor Oil.
Η είσοδος των ταμείων έχει γίνει καθαρά με αυστηρά χρηματοοικονομικά κριτήρια, καθώς η μερισματική απόδοση της Motor Oil είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη.
Από την άλλη πλευρά, η ελληνική εταιρία είναι από τις λίγες που διαθέτουν τέτοιο εξειδικευμένο διυλιστήριο. Για τη χρήση του 2012, η επιστροφή κεφαλαίου ήταν 0,25 ευρώ και το μέρισμα 0,40 ευρώ. Οι εξαγωγές της εταιρίας αποτελούν το δυνατό σημείο της, καθώς εκεί διαθέτει αυξημένα περιθώρια κέρδους.
Επιπρόσθετα, έχει παρατηρηθεί μια προτίμηση των ξένων σε μετοχές «ασφαλείας», όπως οι ίδιοι τις θεωρούν, σαν τον ΟΤΕ, την περίπτωση της Τέρνα Ενεργειακή της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, των Μυτιληναίος, ΜΕΤΚΑ, Ελλάκτωρ, που διαθέτουν growth story και έχουν και εξαγωγικό προσανατολισμό. Επίσης, εσχάτως παρατηρήθηκε το φαινόμενο η αγορά να θυμηθεί εκ νέου μετοχές από το real estate, όπως οι ΑΕΕΑΠ (π.χ. Eurobank Properties), μια και εμφανίζουν υψηλό discount έναντι της εσωτερικής τους αξίας ή και η Lamda. Ούτε είναι άσχετες, κατά τα φαινόμενα, οι τοποθετήσεις στη μετοχή της Jumbo που, διατηρεί αναπτυξιακό growth.
Οι Νορβηγοί και οι Σουηδοί
Mεταξύ των sovereign wealth funds που εμφανίζονται να επανακάμπτουν, αν και διστακτικά, στην ελληνική αγορά είναι το νορβηγικό Government Pension Fund Global, τη διαχείριση του οποίου έχει αναλάβει η Norges Bank Investment Management (NBIM), το τμήμα, δηλαδή, asset management της κεντρικής τράπεζας της Νορβηγίας (Norges Bank).
Επί του παρόντος, η Norges Bank έχει διαμορφώσει τη συμμετοχή της στο μετοχικό κεφάλαιο του ΟΠΑΠ στο 2%, ενώ εμφανίζεται να έχει αυξήσει θέσεις σε προς αποκρατικοποίηση εταιρίες του Δημοσίου. Επιπρόσθετα, μεγάλο είναι το ενδιαφέρον για την Ελλάδα και από τα «σκανδιναβικά funds», όπως το Government Pension Fund Global, με συμμετοχή σε Alpha Bank, ΕΥΔΑΠ, Κύπρου, Coca-Cola, Eurobank, Ελλάκτωρ, ΚΑΕ, Φουρλή, Frigoglass, ΓΕΚ/Τέρνα, ΕΧΑΕ, ΕΛΠΕ, ΟΤΕ, Ιντραλότ, Jumbo, MIG, Μέτκα, Motor Oil, Μυτιληναίο, ΕΤΕ, ΟΠΑΠ, Πειραιώς, ΔΕΗ, Σιδενόρ, ΤΤ, Τιτάν και Βιοχάλκο.
Το νορβηγικό fund ήταν κατά το πρόσφατο παρελθόν ένας από τους μεγαλύτερους κατόχους ελληνικών ομολόγων και παλαιότερα διέθετε σημαντικές θέσεις στο μετοχικό κεφάλαιο ελληνικών τραπεζών. Σημειώνεται πως επενδυτικό κεφάλαιο της επίσης νορβηγικής Skagen Funds κατέχει το 5,69% της ΕΧΑΕ.
To σουηδικό συνταξιοδοτικό κεφάλαιο Andra AP-fonden έχει χτίσει μια μικρή συμμετοχή σε ΟΤΕ και ΟΠΑΠ, ενώ στην Jumbo συμμετοχή έχει αποκτήσει και το pension fund της πολιτείας της Αριζόνα. Τέλος, επιλεκτικές αγορές τίτλων εμφανίζεται να πραγματοποιεί και το Stichting Pensioenfonds ABP, το fund των Ολλανδών δημοσίων υπαλλήλων και δασκάλων, γνωστό από παλαιότερες συμμετοχές σε σειρά εισηγμένων όπως η Forthnet αλλά και η Αlpha Bank.
